Raport międzynarodowy Iran: „Wschodzący lew" uderza w reżim ajatollahów #OnetAudio
Jun 17, 2025
21:05
Gościem najnowszego odcinka podcastu "Raport międzynarodowy" był Marcin Krzyżanowski, iranista z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prowadzący podcast Witold Jurasz i Zbigniew Parafianowicz pytali eksperta, czy Izraelowi uda się zatrzymać irański program zbrojeń nuklearnych, czy też wręcz przeciwnie, izraelskie ataki spowodują jedynie większą determinację Iranu, by wejść w posiadanie broni nuklearnej. Gość podcastu pytany był też o to, skąd bierze się antyizraelska i szerzej antyzachodnia postawa władz w Teheranie. Czy możliwy jest upadek reżimu ajatollahów i czy władze w Teheranie są dzisiaj totalitarne, czy też mamy do czynienia z dyktaturą bądź autorytaryzmem? Przy okazji rozmowy na temat izraelskich ataków Marcin Krzyżanowski opowiadał o tym, jak Irańczycy reagują na bombardowanie ich kraju. I odpowiadał na pytanie, czy izraelskie ataki nie spowodują, że nawet przeciwnicy reżimu w Teheranie zaczną być jego zwolennikami, gdyż poczucie narodowej godności okaże się ważniejsze niż sprzeciw wobec władz. Witold Jurasz pytał Marcina Krzyżanowskiego o to, co jest ważniejsze w polityce Iranu fundamentalizm religijny czy też nacjonalizm i czy jeżeli to drugie, to czy nie oznacza to, że Iran, nawet gdyby wszedł w posiadanie broni jądrowej, to najprawdopodobniej nigdy by jej nie użył. W "Raporcie międzynarodowym" usłyszycie, dlaczego jedyny eksperyment demokratyczny w historii, czyli rządy premiera Mosaddegha skończyły się jego obaleniem przez ówczesnego szacha Iranu, ale przede wszystkim przez Wielką Brytanię i Stany Zjednoczone. Przedmiotem rozmowy była próba udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy nacjonalizm nie jest czymś, co w gruncie rzeczy łączy środowiska polityczne, nawet przeciwne reżimowi ajatollahów z obecnymi władzami. Marcin Krzyżanowski opowiadał o okolicznościach upadku szacha Iranu i zastanawiał się, czy Mohammad Reza Pahlawi musiał stracić władzę, czy też może zabrakło mu brutalności, by stłumić rewolucję islamską? W podcaście mowa też była o paradoksie rewolucji islamskiej, którego istotą jest to, że cesarstwo obalone zostało przez te grupy społeczne, które dzięki polityce szacha po raz pierwszy w historii, zaznały dobrobytu. Drugim błędem szacha było skupienie uwagi tajnej policji politycznej SAWAG na opozycji lewicowej i komunistycznej, a nie na środowiskach konserwatywnych.