Walter Benjamin

Feb 13, 2025

Thijs Lijster, universitair docent kunst- en cultuurfilosofie aan de Rijksuniversiteit Groningen, duikt diep in de ideeën van Walter Benjamin. Hij bespreekt hoe Benjamin de illusie van vooruitgang ter discussie stelt en de esthetisering van politiek onderzoekt. Lijster onthult de impact van technische reproductie op kunst en de emancipatoire kracht van massasculptuur. De rol van dromen in de hedendaagse samenleving en de betekenis van consumptie worden ook belicht, waarbij hij benadrukt dat we wakker moeten worden uit de 'droomslaap' van het kapitalisme.

01:06:09

forum

Ask episode

web_stories

AI Snips

view_agenda

Chapters

menu_book

Books

auto_awesome

Transcript

info_circle

Episode notes

question_answer

ANECDOTE

Benjamin's Mislukking

Walter Benjamin zag zichzelf als een mislukkeling.
Zijn proefschrift over Duits treurspel werd te hermetisch bevonden.

insights

INSIGHT

Melancholie en Utopie

Benjamin's werk is melancholisch, maar bevat ook utopische naïviteit en hoop.
Susan Sontag verbindt zijn werk met melancholie in "Onder het teken van Saturnus".

insights

INSIGHT

Reproduceerbaarheid van Kunst

De technische reproduceerbaarheid van kunst democratiseert kunst, maar vervaagt ook de aura.
Benjamin zag dit als zowel een verlies als een kans.

Get the Snipd Podcast app to discover more snips from this episode

Het leven en denken van Walter Benjamin

02:12 • 9min

chevron_right

De impact van technische reproductie op kunst en beelden

11:15 • 2min

chevron_right

Kunst, Waarde en Politieke Esthetiek

13:15 • 7min

chevron_right

De Magie van de Passage: Walter Benjamin en het Kapitalisme

20:03 • 16min

chevron_right

Dromen en de Droomslaap van het Kapitalisme

36:11 • 2min

chevron_right

De Emancipatoire Potentie van Massacultuur

37:47 • 2min

chevron_right

De invloed van moderniteit op ervaring

39:39 • 26min

chevron_right

#350

• Mentioned in 45 episodes

Das Passagenwerk is een onvoltooid, fragmentarisch werk van Walter Benjamin, waarin hij de 19e-eeuwse Parijse passages analyseert als een microkosmos van de moderne samenleving. Het werk is een collage van citaten, notities en essays, die een complexe en veelzijdige visie op de moderniteit presenteren. Benjamin onderzoekt de relatie tussen kapitalisme, technologie, esthetiek en de menselijke ervaring. Hij analyseert de rol van de flaneur, de verzamelaar en andere figuren in de passages. Het werk is een belangrijke bijdrage aan de cultuurkritiek en de filosofie van de geschiedenis. De fragmentarische structuur weerspiegelt de complexiteit en de onvoltooide aard van de moderne ervaring zelf.

Berlijnse Jeugd

null

Walter Benjamin

In "Berlijnse Jeugd" beschrijft Walter Benjamin zijn jeugdherinneringen aan Berlijn, verweven met filosofische reflecties over de stad en de tijd. Het boek biedt een intieme blik op de vorming van zijn intellectuele identiteit en zijn vroege ervaringen met de complexe sociale en politieke dynamiek van de stad. Benjamin's scherpe observaties en lyrische stijl maken het boek tot een fascinerende combinatie van autobiografie en filosofie. De jeugdherinneringen dienen als uitgangspunt voor een bredere reflectie op thema's als herinnering, identiteit en de relatie tussen individu en samenleving. Het boek is een waardevolle bijdrage aan het begrip van Benjamin's filosofie en zijn persoonlijke ontwikkeling.

Ursprung des Deutschen Trauerspiels

Walter Benjamin

In "Ursprung des deutschen Trauerspiels" (Oorsprong van het Duitse treurspel) onderzoekt Walter Benjamin de esthetiek en de filosofische betekenis van het Duitse treurspel uit de 17e eeuw. Hij analyseert de specifieke kenmerken van dit genre en plaatst het in een bredere historische en culturele context. Benjamin's analyse is gekenmerkt door zijn scherpe observaties en zijn vermogen om complexe ideeën op een heldere en toegankelijke manier te presenteren. Het boek is een belangrijke bijdrage aan de literatuurwetenschap en de filosofie van de kunst. De diepgaande analyse van het treurspel biedt waardevolle inzichten in de relatie tussen kunst, geschiedenis en maatschappij. Het boek is een must-read voor iedereen die geïnteresseerd is in de Duitse literatuur en de filosofie van Walter Benjamin.

Über den Begriff der Geschichte

Walter Benjamin

In "Über den Begriff der Geschichte" (Over het begrip van de geschiedenis) presenteert Walter Benjamin een kritische reflectie op de traditionele opvattingen over geschiedenis. Hij verwerpt het lineaire, progressieve model van de geschiedenis en stelt een dialectische benadering voor, waarin het verleden niet als een gesloten geheel wordt gezien, maar als een veld van mogelijkheden en conflicten. Benjamin's concept van de 'engel van de geschiedenis' symboliseert de tragische paradox van vooruitgang, die vaak gepaard gaat met vernietiging en onderdrukking. Het essay is een belangrijke bijdrage aan de filosofie van de geschiedenis en de cultuurkritiek. De 18 stellingen bieden een krachtige en provocatieve visie op de relatie tussen geschiedenis, herinnering en politieke actie.

Peisant de Paris

De Boer van Parijs

Louis Aragon

Under the Sign of Saturn

Susan Sontag

This collection of essays, published in 1980, features Sontag's meditations on several key figures of modern culture and thought. The essays originally appeared in different or abridged forms in *The New York Review of Books* and *The New Yorker*. Sontag delves into the lives and works of Antonin Artaud, Elias Canetti, Leni Riefenstahl, Walter Benjamin, and Hans-Jürgen Syberberg, among others. Her writing reflects her broad range and diligence in covering significant movements and ideas in high modernism.

Het kunstwerk in het tijdperk van zijn technische reproduceerbaarheid

Walter Benjamin

In this influential essay, Walter Benjamin argues that the advent of mechanical reproduction devalues the unique 'aura' of a work of art. He discusses how technological advancements, such as photography and film, change the way art is perceived and valued, moving it from a ritualistic and unique context to a mass-produced and politically charged one. The essay also delves into the socio-economic and political implications of these changes, particularly in the context of capitalist and fascist societies.

“Zo moet de engel van de geschiedenis eruitzien. Hij heeft het gelaat naar het verleden toegekeerd. Waar voor ons een aaneenschakeling van gebeurtenissen verschijnt, ziet hij één grote catastrofe die onafgebroken puinhoop op puinhoop stapelt en ze hem voor de voeten smijt. Hij zou wel willen stilstaan, de doden wekken en het verpletterde samenvoegen. Maar een storm waait uit het paradijs die in zijn vleugels blijft hangen en zo sterk is, dat de engel ze niet meer kan sluiten. Die storm drijft hem onstuitbaar de toekomst in, die hij de rug toekeert, terwijl de puinhoop vóór hem tot de hemel rijst. Wat wij de vooruitgang noemen is die storm.”

Zo drukte de Duitse filosoof Walter Benjamin uit dat denken dat de geschiedenis als vanzelf naar het goede toe beweegt, een illusie is.

Wat bedoelt Benjamin met esthetisering van de politiek en politisering van de esthetiek?

Wat is het utopisch potentieel van dromen?

En wat kunnen de flaneur, de prostituee en de verzamelaar ons leren?

Te gast is Thijs Lijster

De denker die centraal staat: Benjamin

Home Top podcasts Popular guests Top books