Trump's afhankelijkheid van decreten en zijn verlangen om het Congres buitenspel te zetten, duidt op een concentratie van macht.
De groeiende onvrede onder Republikeinse congresleden over Trumps economische beleid kan zijn autocratische neigingen in gevaar brengen tijdens de midterms.
Deep dives
Trump's Zelfverheerlijking
Donald Trump benadrukt in zijn toespraak voor het congres hoe hij in korte tijd talloze besluiten heeft genomen en acties heeft ondernomen, waarbij hij zichzelf als de drijvende kracht achter de veranderingen in het land presenteert. Hij claimt dat de kiezers hem hebben aangesteld om hun belangen te vertegenwoordigen, en dat hij deze taak naar behoren uitvoert. Trump geeft de indruk dat vele problemen, zoals grensbewaking en wetgeving, alleen kunnen worden opgelost met een nieuwe president aan de macht. Deze retoriek weerspiegelt zijn overtuiging dat zijn wil gelijkstaat aan de wet, en benadrukt zijn afhankelijkheid van decreten boven samenwerking met het congres.
Uitbreiding van Presidentiële Macht
Trump lijkt vastbesloten om de rol van de president opnieuw te definiëren door alsmaar meer via decreten te regeren, in plaats van samen te werken met de wetgevende macht. In tegenstelling tot zijn voorgangers die ook gebruik maakten van executive orders, benadert Trump dit met een vernieuwd enthousiasme dat lijkt te wijzen op een grotere concentratie van macht in de uitvoerende tak. Deze verschuiving kan deels voortkomen uit de krappe meerderheden in het congres, waarbij hij het risico wil vermijden om met rebelse congresleden te moeten overleggen. Door het congres op deze manier te omzeilen, kan Trump radicalere beleidsmaatregelen aansteken zonder te vrezen voor tegenstand van zijn eigen partij.
De Risico's van Democratische Verliezen
Er is een steeds groeiende bezorgdheid onder Republikeinse congresleden over de impact van Trumps economische beleidsmaatregelen, zoals hoge belastingen, wat hen zou kunnen kosten bij de aankomende midtermverkiezingen. Individuele stemmen binnen de Republikeinse partij beginnen voorzichtig kritisch te worden over de richting van het beleid, terwijl velen vrezen voor electorale verliezen door het ongenoegen van hun kiezers. Als de democraten de controle over het congres terugwinnen, goed mogelijk in de komende verkiezingen, zou dit een aanzienlijke uitdaging kunnen vormen voor Trumps autocratische neigingen. Dit zou het congres in staat stellen om zijn besluiten te controleren, die nu grotendeels onbeperkt lijken door zijn decreten.
Protesten en Verzet
Er ontstaan grotere protestbewegingen tegen Trumps beleid, zelfs in conservatieve gebieden, waarbij steeds meer burgers zich zorgen maken over de schadelijke gevolgen van zijn besluiten voor hun dagelijks leven. Ondanks de groeiende onvrede is er een zekere terughoudendheid binnen het congres om luidop te protesteren, wat doet denken aan de angstcultuur die in autocratische regimes heerst. Tegenstanders van Trump, met name Progressieve Democraten, moeten dus strategisch te werk gaan en zich concentreren op economische kwesties om een breder publiek te mobiliseren. De kans dat Trumps economische beslissingen de verhoudingen tijdens de midterms beïnvloeden is reëel, waardoor de druk op hem en zijn partij toeneemt.
100 dagen zit Donald Trump in het Witte Huis en met het tempo waarmee hij de Amerikaanse instellingen afbreekt, geeft hij zelfs autocraten als Orban en Erdogan het nakijken. In drie afleveringen van DS Vandaag bespreken we of we de VS nog wel een democratische rechtstaat kunnen noemen. In de derde en laatste aflevering hebben we het over hoe Trump het Congres helemaal buitenspel zet.
Journalisten Steven De Foer, Roeland Termote | Presentatie Alexander Lippeveld | Redactie Yves Delepeleire | Eindredactie Yves Delepeleire, Febe De Fraine | Audioproductie en muziek Niels De Keukelaere | Chef podcast Alexander Lippeveld
