China voorbij de muur

Op 20 januari neemt Donald Trump het roer over van Joe Biden als president van de Verenigde Staten. Tijdens zijn campagne beloofde Trump om China nog harder aan te pakken dan tijdens zijn eerste ambtstermijn. Dat is niet naar de zin van Elon Musk, CEO van Tesla en oprichter van SpaceX. Musk heeft dan ook grote zakelijke belangen in China. Zal Peking Musks' afhankelijkheid' van China kunnen inzetten als 'joker' in de betrekkingen met de VS?

Momenteel zijn er naar schatting 15.000 Noord-Koreaanse soldaten actief in de oorlog in Oekraïne, maar verwacht wordt dat dit aantal fors toeneemt. De internationale bezorgdheid neemt intussen toe. In deze aflevering onderzoeken VRT NWS-experten Tom Van de Weghe en Veerle De Vos de motieven achter het militaire bondgenootschap tussen Rusland en Noord-Korea, en hoe “grote broer” China met lede ogen moet toekijken op deze nieuwe ontwikkeling. Wat drijft Kim Jong Un om deze koers te varen?

De Amerikaanse presidentsverkiezingen worden ook in China met de nodige aandacht gevolgd. De voorbije jaren verliep de relatie tussen de twee grootmachten niet over rozen. Een handels- en technologieoorlog, vermeende spionageballonnen en de toenemende spanningen dreiging rond Taiwan. Wat zijn de plannen van beide presidentskandidaten voor China? Wie van de twee verkiest Peking? En wat maakt dat uit voor ons?

Spotgoedkope Chinese onlineshops als Temu en Shein zijn op korte tijd ook in Europa razend populair geworden. Ze gebruiken bijzondere technieken om klanten aan zich te binden en hun producten aan bodemprijzen aan te bieden. Maar spelen ze het spel wel volgens de (Europese) regels? Welke maatregelen kan de EU nemen om haar eigen e-commerce bedrijven te beschermen? En belangrijk: wat komt er nog meer op ons af?

Voor deze speciale zomeraflevering spreekt Tom Van de Weghe met de Vlaming David Lambert. Hij woonde 19 jaar lang in verschillende steden in China en keert deze zomer terug naar België. Wat deed hij daar al die tijd? Hoe heeft hij het land zien veranderen, en met welke ogen kijken we best naar die gigant? Op het einde van deze aflevering geeft David ook nog enkele cultuurtips mee.

Voormalig VRT-journalist en China-correspondent Stefan Blommaert praat in deze eerste zomeraflevering over het eerste jaar na zijn pensioen, zijn blijvende fascinatie voor China en het opvallende China-nieuws van de afgelopen maanden. Op het eind geeft hij ook enkele culturele én culinaire tips mee.

Hoe erg is Hongkong veranderd 5 jaar na de massale protesten tegen de groeiende invloed van Peking? Wat is er gebeurd met de leiders van het protest maar ook met de gewone Hongkongers? Wat is de invloed van de strenge veiligheidswet die Peking invoerde om het protest stil te leggen? En wat blijft er over van Hongkong als internationaal financieel en economisch centrum?

China wil tegen 2030 wereldleider worden in kunstmatige intelligentie. De ontwikkeling van AI gaat er razendsnel, zeker als het gaat over praktische toepassingen. Zal China ook in dit domein de wereld gaan domineren? Of is de strikte controle van informatie door de overheid een hinderpaal? En wat met de Amerikaanse uitvoerbeperkingen van geavanceerde computerchips?

Wordt India het nieuwe China? Onder premier Modi koestert India torenhoge ambities: het wil het nieuwe centrum voor export worden in Azië en eist ook een grotere rol op het wereldtoneel. Nu de VS en Europa meer afstand nemen van China ziet het land kansen om zijn eigen economie en invloed uit te breiden. Maar kan het land die rol waarmaken? Of overspeelt het daarmee zijn hand?

Mensen van Chinese of Aziatische afkomst in ons land merken een toenemende vijandigheid. Dat blijkt uit enkele opvallende getuigenissen die in deze aflevering aan bod komen. Het sluit ook aan bij de resultaten van een recent onderzoek in Nederland naar discriminatie en racisme bij Oost-Aziatische minderheden. Heeft dat te maken met een vertekend beeld dat we hebben van China via onderwijs of media? In deze aflevering gaan Chinakenners Veerle De Vos en Tom Van de Weghe op zoek naar verklaringen.