De Wereld | BNR

Mevrouw Meng is opgepakt op verdenking van het illegaal verkopen van hard- of software aan Iran. Amerika vraagt om uitlevering. China eist onmiddellijke vrijlating, premier Trudeau zegt: wij zijn een rechtsstaat, daar ga ik niet over, maar de rechter. Ook de Amerikanen gebruiken dat argument: dit gaat allemaal buiten Trump om. Wat ook maar een beetje is hoe het uitkomt: onlangs eiste Trump van Turkije de vrijlating van een Amerikaanse dominee. Erdogan zei: daar ga ik niet over, maar de rechtbank, maar die dominee was niettemin binnen de kortste keren terug in Amerika. Het kan dus verkeren. Dat het in een rechtsstaat zo hóórt staat buiten kijf, maar dat de strategie van de arrestatie van mevrouw Meng niet uitvoerig in Ottawa en Washington is besproken, waag ik te betwijfelen. Het is wel degelijk een politiek signaal. De regering-Obama en de regering-Trump voerden al lang internationaal campagne tegen samenwerking met Chinese techreuzen. Australië en Nieuw-Zeeland hebben het inmiddels verboden, Groot-Brittannië gedeeltelijk, evenals Japan. Het argument: China zuigt onze kennis en communicatie op, spioneert zich suf en beïnvloedt onze handel, wandel en wie weet onze politiek. Ik heb geen idee of het waar is, maar ik denk eigenlijk van wel. We doen het allemaal. De Amerikaanse NSA heeft de telefoon van Angela Merkel gehackt. Dat weten we onder meer omdat het Russische antivirusbedrijf Kasperski de hacksoftware van de NSA had gehackt. En dát weten we weer via de Israëlische geheime dienst, die het hackende Kasperski hackte. Ik denk ook dat het allemaal waar is omdat politie en justitie, in ons eigen land, hebben bewezen versleutelde telefoons te kunnen kraken om binnen te dringen in de mocro-maffia. Die telefoons waren beveiligd met zogenoemde PGP-software, wat pretty good privacy betekent. Niet, dus. Ja, ik weet het: dit zijn allemaal andere onderdelen van een heel gecompliceerd verhaal. Maar ik houd het even simpel: Canada en de VS hebben vast een punt, en als het aan mij lag, ging Huawei subiet op de zwarte lijst. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Donald Show De Verenigde Staten staat stil bij het overlijden van oud-president Bush. Onze correspondent in Washington Jan Postma de ongemakkelijke spanning tussen Donald Trump en de andere oud-presidenten. Blik op Europa Het CDU, de Christendemocraten in Duitsland maken zich op om te stemmen over een nieuwe partijleider. Europaverslaggever Jesse Pinster over wie het meeste kans maakt om Merkel op te volgen. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Al heel lang heb je de G-7, die bestaat uit s werelds grootste economieën. Maar daar mag China niet bij, want toen de G-7 werd bedacht, was China nog een Derde Wereldland. Rusland zit er ook niet bij. Dat wil zeggen: een tijdje wél, en toen werd het de G-8, maar na de Oekraïne- en Krim-affaire werd Rusland eruit gekieperd. Dus weer G-7. Om de economische supermacht China erbij te halen, wordt klaarblijkelijk beschouwd als G-zever. De G-20 was bedoeld om aan het elitaire G-7-groepje een aantal ontwikkelingslanden en opkomende markten toe te voegen. China en Rusland stonden wel op dát lijstje. Maar eigenlijk is de G-20 de G-19, want namens de Europese Unie schuift er ook een vertegenwoordiger aan. Nederland mag er af en toe bij zijn, zoals nu, en is dan apetrots. Dat is merkwaardig, want als 18de economie in de wereld hoort ons land er gewoon permanent bij. Maar dat willen andere leden dan weer niet, want dan zouden er te veel Europese landen aan tafel zitten. Premier Rutte vond het allemaal prachtig, vooral omdat hij in de wandelgangen zijn collegas college kon geven over de Brexit. Daarover kunnen ze hem trouwens gewoon bellen, dus waarom zou je er helemaal voor naar Buenos Aires moeten? Maar over de bekende, vage G-vergezichten hoor je Rutte gelukkig niet. Al proberen ze ons van alles en nog wat wijs te maken over wat er zoal is afgesproken, deze G-20 ging maar om één kwestie: de Amerikaans-Chinese handelsoorlog, en dus om het gesprek tussen Trump en Xi. Het was dus niets meer of minder dan een G-2. En ook dat gesprek had net zo goed plaats kunnen vinden in Beijing, Washington of voor mijn part New Delhi, waar de G-dinges trouwens in 2022 heeft afgesproken. Trump wilde, na dat ene belangrijke gesprek, eigenlijk meteen weg. Beleefd was het niet beleefdheid is niet zo zijn ding maar begrijpelijk was het wel. Houd toch op met dat G-dinges. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Donald show Spannende ontwikkelingen in het onderzoek van Mueller naar Trump. Onze correspondent Jan Postma over de leugens van Paul Manafort. Blik op Europa Vergeet de Brexit. Brussel ligt namelijk ook overhoop met Zwitserland over de onderlinge relatie. Europaverslaggever Jesse Pinster over de spanningen met Bern.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Aanleiding voor de huidige rellen, met demonstranten in gele motorfietshesjes, is de benzineprijs. Die is opgelopen tot 1,47 euro per liter. In Nederland is die met 1,66 euro overigens een stuk hoger. De Fransen hebben wel dure tolwegen, maar ze betalen geen BPM en wegenbelasting. Dus als Nederlander denk je: waar mag ik tekenen? Maar voor de vaak in armoe levende Franse plattelander is het niet meer op te brengen. Die ziet de hoge benzineprijs als symbool van de mislukking van de door president Macron beloofde hervormingen. De president van de rijken', is zijn bijnaam op het platteland. Het griezelige van het verhaal is de kaping van de protesten door eveneens in gele hesjes gehesen dubieuze gelegenheidsrelschoppers van allerhande pluimage. Bijvoorbeeld anti-immigratie-hooligans jawel, hooligans die een groep donkergekleurde asielzoekers vanuit hun schuilplaats naar de politie sleurde onder het motto gooi ze op een giga-barbecue. De rechtse en linkse oppositie van Marine Le Pen en Jean-Luc Mélenchon grijpen de gelegenheid gretig aan. Hun aanhang, ook in gele hesjes, is uit op een Frexit. Alle rellen en opstandjes houden vroeg of laat wel weer op. Maar de onderliggende problematiek verdwijnt niet. De Franse economie rammelt, de werkloosheid is enorm, de staatsschuld hoog. Macron slaagt er maar niet in orde op zaken te stellen. Veel Europese leiders hadden, met de Brexit en de tanende macht van Angela Merkel, hun hoop gezet op deze nieuwe inspirator in een verdeeld Europa. IJdele hoop, en hoe meer die gele hesjes zich roeren, hoe harder de alarmbel rinkelt in Brussel, en zeker ook in Den Haag. Deze Franse slag is een rechtse en linkse directe op het gelaat van de EU.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Donald show Het is Thanksgiving in de Verenigde Staten. Onze correspondent in Washington, Jan Postma over Trump en kalkoenen. Blik op Europa De Europese Commissie en de Britse Brexitonderhandelaars hebben een akkoord over de toekomstige relatie. Maar Gibraltar blijft een probleem, Europaverslaggever Jesse Pinster over hoe Cyprus daarbij kan helpen.See omnystudio.com/listener for privacy information.

De 'aso's' zoals premier Rutte ze noemt, roeren zich, maar waar is de milieulobby? Kortom: het jaarlijkse ritueel van de Zwarte Piet-rellen is de waanzin ten top, met uit de voetballerij afkomstige, bijklussende pro-Piet-hooligans als gangmakers. We horen wel in één keer bij het grote nieuws, tussen de grote landen, met hun grote hetzes. Amerika heeft de migrantenkaravaan, Turkije heeft Gülen, Frankrijk heeft de vakbonden. Rusland heeft Brussel. En Nederland heeft Zwarte Piet. De hoeveelheid aandacht die Zwarte Piet in binnen- en buitenland trekt is, in elk geval naar journalistieke maatstaven, enorm. Persbureau Sputnik, spreekbuis van de Russische regering, haakte kwijlend in op de suggestie dat de anti-Piet-beweging financiële steun ontvangt van miljardair George Soros, de absolute favoriet van alle complotdenkers. De Britse Independent noemt het rellen rondom de omstreden kerstmis-figuur, bekend als Zwarte Piet, een formulering die ook The Sun gebruikt. De New York Times wijst op provocaties, maar geen geweld van de kant van de anti-Piet-demonstranten. Het Vlaamse Laatste Nieuws veegt de pro-Zwarte Piet-supporters op één hoop met Pegida en Geert Wilders. Rellen om een kinderfeestje. Rutte heeft gelijk: hoe slagen ze er in een gezond maatschappelijk debat over discriminatie bewust te laten ontsporen over de hoofden van onze kleine medeburgers heen, die niet alleen geloven in Sinterklaas, een over zonnepanelen lopende schimmel, en die allang verdwenen, zwart-walmende schoorsteen?See omnystudio.com/listener for privacy information.

Blik op Europa De Brexit misère houdt ook de Brusselse bubbel bezig. Europaverslaggever Jesse Pinster over hoe de EU kijkt naar alle onrust in Londen. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Veel mensen vrezen een herleving van de Koude Oorlog. Als je de definitie hanteert van de Spanjaard Don Juan Manuel uit de 14de Eeuw, de eerste die de term gebruikte, zit er misschien iets in. Hij bedoelde het toenmalige conflict tussen christendom en islam, en dat die spanning er opnieuw is, kun je moeilijk ontkennen. George Orwell gebruikte de term Koude Oorlog in 1945 als eerste in de moderne tijd, als omschrijving van de toenemende dreiging van een atoomoorlog. Met de huidige bouw van nieuwe Russische kernraketten, en het Amerikaanse voornemen om het verdrag over korte afstandswapens te verscheuren, zou je kunnen zeggen dat die Orwelliaanse dreiging inderdaad toeneemt. Toch doet de huidige situatie meer denken aan de Eerste Wereldoorlog, die niemand tot op de huidige dag kan uitleggen, en met 20 miljoen slachtoffers een van de grootste slachtpartijen uit de geschiedenis was. Diezelfde perverse factoren speelden een rol; nationalisme, vreemdelingenhaat, antisemitisme, isolationisme. Groot-Brittannië, Frankrijk en Rusland waren gelegenheidsbondgenoten. Hetzelfde gold voor Duitsland, Oostenrijk-Hongarije, Italië en het Ottomaanse Turkije. Bittere, bijna sektarische haat lag eraan ten grondslag, en ordinair landjepik. Zoals het Midden-Oosten, dat door het Britse-Franse duo Sykes en Picot met rechte liniaallijnen op een landkaart, in het geheim en met instemming van Rusland, tussen Britten en Fransen werd verdeeld. Daar ligt nog steeds de kern van veel conflicten in het Midden-Oosten. De huidige verharding in Europa, en de teloorgang van de liberaaldemocratie, vertonen overeenkomsten met de opmaat naar de Eerste Wereldoorlog. Het toenemende racisme en antisemitisme roepen herinneringen op aan de opmaat naar de Kristallnacht het ligt allemaal in elkaars verlengde. Macron wees in zijn herdenkingstoespraak terecht op het gevaar van nationalisme. Oude duivels komen terug aan de oppervlakte, zei hij. Ze staan klaar om chaos en dood te zaaien. Hij heeft gelijk, de stem van de redelijkheid dreigt te worden overschreeuwd.See omnystudio.com/listener for privacy information.

1. Trump noemt het een enorme overwinning voor de Republikeinen. Heeft hij gelijk? Hij heeft een punt. De Republikeinse meerderheid in de Senaat groeide. Vooral overwinningen in de swing states Florida en Ohio waren heel belangrijk. De Democraten namen het Huis van Afgevaardigden over, maar het is een flinterdunne meerderheid. Wetten die het Huis aanneemt en in Republikeinse ogen ongunstig zijn, worden in de Senaat getorpedeerd. 2. Je hoort steeds dat het Huis het Trump lastig kan maken, bijvoorbeeld door onderzoeken naar hem in te stellen of zijn belastingaangifte op te eisen. Is dat waar? Jazeker, de meerderheidspartij in het Huis heeft veel macht en kan inderdaad de jacht op Trump openen. De vraag is of de Democraten dat echt gaan doen. De midterms zijn altijd de start van de nieuwe presidentsrace. De Democraten hebben geen sterk verhaal, geen strakke boodschap, dus die moeten uitkijken dat ze strategisch niet de fout ingaan door in te blijven zetten op kritiek op Trump. Bij deze verkiezingen heeft dat duidelijk onvoldoende gewerkt. 3. Hoe is precies de taakverdeling tussen Huis en Senaat? Het lijkt een heel klein beetje op onze Eerste en Tweede Kamer. Het belangrijkste verschil is dat beide huizen wetten kunnen aannemen en amenderen, en de volgorde doet er niet toe. Als de teksten niet overeenkomen, moet het allemaal opnieuw. Globaal kun je zeggen dat het Huis over geld gaat, en de Senaat over benoemingen. 4. In 2020 zijn er weer verkiezingen. Hoe zit dat precies? In het Huis zitten 435 leden. Zij worden voor twee jaar gekozen. De Senaat telt 100 leden, die een termijn van zes jaar hebben. Elke twee jaar wordt een derde van de Senaat gekozen. Elke vier jaar kiest Amerika een president. In 2020 vallen de presidents- en Congresverkiezingen dus samen. En voor alle races beginnen de campagnes nu al vrijwel meteen. 5. Doet Trump in 2020 weer mee? In zijn persconferentie, afgelopen woensdag, bevestigde hij dat nog eens. Dat betekent dat de kans dat en Republikeinse tegenkandidaten komen, minimaal is. Daar ligt de kans van de Democraten. Door de meerderheid in het Huis kunnen ze zich beter profileren. Je zou zeggen: op een bevolking van 320 miljoen mensen moet er toch een goede kandidaat te vinden zijn. Dank, Peter Vriens. In de Wereld volgens Hammelburg beantwoord ik elke zaterdag 5 vragen over een internationaal thema. Heeft u een onderwerp, stuur dan een tweet naar @BNR of een mail naar onlineredactie@bnr.nl.See omnystudio.com/listener for privacy information.