De Wereld | BNR

Amerikaanse sancties Amerika bereidt nieuwe sancties voor tegen Europa vanwege Nord stream 2. Maar ook vanwege Europese staatssteun aan Airbus en een mogelijke belasting op techreuzen zoals Facebook. Het Witte Huis is woest. Wat moet Nederland doen, nu bedrijven als Boskalis, Van Oord en Shell in vuurlinie komen? Een gesprek met Bram van Ojik, Buitenlandwoordvoerder voor GroenLinks. S1E41: Het probleem dat Duitsland niet gaat oplossen Family Affair Het nichtje van Donald Trump komt met een boek over alle familieruzies en geheimen van de Trumps. In de nieuwe Donald Show vertelt onze correspondent Jan Postma over wat er in staat. Luister ook | #31 De week van de middelvingerSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Trump waarschuwde in een toespraak ter gelegenheid van de Amerikaanse nationale feestdag voor een belegering door ultralinks fascisme'. Zijn land is in de greep van agitatie, sabotage en radicalisme, betoogde hij. Een linkse samenzwering heeft de Amerikaanse samenleving klaarblijkelijk jarenlang van binnenuit uitgehold. En hij is de krachtige leider is die het land van het complot van linkse terreur bevrijdt. Daders van het kwaad Of het nou Duda is, of Erdogan, of Xi, of Orban, of Trump, hun methode voldoet aan de belangrijkste criteria van fascisme. Je wijst een bevolkingsgroep aan een oppositiepartij, Oeigoeren, Gülenisten, Democraten, het maakt niet echt uit als daders van al het kwaad, en je isoleert ze systematisch door ze te intimideren, te bedreigen en te bedelven onder scheldkanonnades. Het zijn communisten, of terroristen, of mediamagnaten, of louche speculanten, of separatisten, of agitators, of saboteurs, of fiscale dieven, of doodgewone zakkenvullers ze zijn altijd staatsvijanden, en er is een Sterke Leider nodig om de onschuldige burger uit hun klauwen te bevrijden. Beluister ook | De week van de middelvinger Verdeeldheid Tweede kenmerk: het splijten van het volk in goed en kwaad. In elke toespraak of tweet wrijf je dat begrip kwaad als zout in en wond. De eenheid in je eigen organisatie leunt op de door je communicatiemachine gekweekte verdeeldheid onder het volk, want tegenanders zijn duivels, en tweederangsburgers. Derde kenmerk: je creëert een sfeer waarin de ene buur de andere niet meer kan vertrouwen, of het niet meer waagt hem aan te spreken. Zal hij me verketteren omdat ik de Sterke Leider niet openlijk steun? Zal hij mijn winkel boycotten omdat ik geen poster, adelaar of nationalistisch petje in mijn etalage heb? Zal hij me aangeven als agitator? Als verrader? Het vierde kenmerk: het uitschakelen van de parlementaire controle en fulmineren tegen de onafhankelijke rechtspraak. De Sterke Leider kan het alleen, per decreet. Want zijn gelijk is absoluut. En of je nou Duda heet, of Erdogan, of Xi, of Orban, of Trump je hebt allerlei eigenschappen, maar twijfel? Nee, dat woord ken je niet. Over Bernard Hammelburg Buitenlandcommentator Bernard Hammelburg gaat in zijn column in op de zaken van wereldbelang en plaatst de internationale politiek in context. Luister live woensdagochtend om 06:25 in De Ochtendspits of wanneer je wilt via bnr.nl/bernard-hammelburg, Apple Podcast of Spotify. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Europese Defensie De Adviesraad voor Internationale Vraagstukken roept de Nederlandse regering op om meer te doen voor Europese defensie-samenwerking. Maar hoever moet Nederland gaan? Te gast is oud-minister van Defensie Joris Voorhoeve. Fort Europa Het kostten de diplomaten in Brussel veel zweet en tranen om een compromis te vinden voor het heropenen van de Europese buitengrenzen. Maar als je iets beter kijkt, blijkt toch dat alle lidstaten hun eigen plan trekken. Europaverslaggever Jesse Pinster over de verschillende aanpakken binnen Europa. Trump en Poetin Met een nieuwe serie gevatte spotjes trapt het Lincoln Project weer eens tegen het zere been van president Trump. De nieuwe filmpjes hameren opnieuw op de vraag of de president wel op durft te staan tegen Rusland. The Lincoln Project is van onder meer George Conway, de man van Kellyanne Conway, die voor Trump werkt. Amerika Correspondent Jan Postma over wat deze club zo succesvol maakt.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Er was, voor het gelukkig snel groeiende leger gewetensvolle ondernemers, een perfecte storm nodig om Twitter, Facebook en Instagram de kaakslag te geven die de asociale media al zo lang te goed hadden. Een pandemie, een in het ravijn stortende economie en felle confrontaties over racisme perfecter kun je die storm niet krijgen. Fatsoenlijk bedrijf Het eerste bedrijf dat wakker schoot was Unilever , dat voorlopig een eind maakte aan adverteren op Twitter, Facebook en Instagram. Het gaf gehoor aan een oproep van de Amerikaanse Anti-Defamation League, een Joodse organisatie die zich inzet tegen antisemitisme, homofobie en racisme. Een trits grote bedrijven volgde: telecomgigant Verizon, kledingmerk North Face, Coca-Cola, Honda, Levis en Starbucks. Inmiddels kan je als fatsoenlijk bedrijf eigenlijk niet achterblijven, en dus niet stopt met adverteren op de asociale media. Beluister ook | Amerika Podcast | Land op slot, campagne van start Ik eindig deze dag vermoedelijk in eenzaamheid. Collegas, vrienden, familieleden, relaties iedereen kan mij haarfijn uitleggen waarom zij wél van de asociale media gebruikmaken, en hoe verstandig zij ermee omgaan. Handig als je informatie of contactgegevens zoekt, ik kijk alleen, maar zet er zelf nooit iets op, je gebruikt het zelf ook in je programmas. Allemaal waar, maar die eilandjes van wijsheid laat ik ze zo gemakshalve even noemen liggen in het tot de virtuele horizon reikende drijfzand van de meest krankzinnige, racistische, intimiderende en beledigende bagger. Malloten Elke malloot meent zijn geloofwaardigheid of bestaansrecht te ontlenen aan het aantal volgers of likes, wat niets anders betekent dan dat drommen andere malloten achter hem aankopen, mobieltje tegen de neus gedrukt, alsof hun leven ervan af hangt. Met voorop de president van de Verenigde Staten van Amerika, die leugens verspreidt en taal gebruikt waarvoor een kind van tafel of van school zou worden gestuurd, en een volwassene in het cachot zou geraken. Beluister ook | Bernard Hammelburg | Overweldigend Dus: mooie eerste stap van die bedrijven. Volgende stap: redactioneel toezicht op de inhoud. En nee, het gaat niet om links, rechts, anarchistisch, populistisch, rebels of religieus, maar om iets veel simpelers. Vroeger hadden we er een woord voor: waarheid. Bernard Hammelburg Buitenlandcommentator Bernard Hammelburg gaat in zijn column in op de zaken van wereldbelang en plaatst de internationale politiek in context. Luister live woensdagochtend om 06:25 in De Ochtendspits of wanneer je wilt via bnr.nl/bernard-hammelburg, Apple Podcast of Spotify. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Corona noodfonds Oud-premier Jan-Peter Balkenende, de huidige en vorige DNB-presidenten Klaas Knot en Nout Wellink, roepen allemaal de Nederlandse regering op om hun standpunt over het Europese Corona-noodfonds bij te stellen. Hoe kijkt CDA-senator Ben Knapen hiernaar? Hij is te gast in BNR De Wereld. Luister ook | 'De Nederlandse overheid onderschat de problematiek die op ons afkomt' Kosovo De poging van Donald Trump om aartsvijanden Servië en Kosovo via een ontmoeting in het Witte Huis bij elkaar te brengen is mislukt. Nog voor de top kon plaatsvinden, zei Kosovo af, want de Kosovaarse president is aangeklaagd in Den Haag voor oorlogsmisdaden. Europaverslaggever Jesse Pinster over de gevolgen van die aanklacht. Luister ook | S1E39 Zijn Italianen Rijker dan Nederlanders? Tulsa Het gaat in Washington nog steeds over de lage opkomst bij de rally van Trump in Tulsa. 1 miljoen vroegen een kaartje aan en slechts zesduizend aanhangers kwamen opdagen. Toch ziet Trump het niet als een nederlaag. Onze correspondent Jan Postma legt uit hoe dat zit. Luister ook | Amerika Podcast #29 RoddelboekenweekSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Thessa zette in 2011 een uitnodiging op Facebook voor haar sweet sixteen party, waarvoor 16.000 mensen zich opgaven en 1.600 kwamen opdraven, met als gevolg fikse rellen. Merthe uit het Groningse Haren maakte in 2012 dezelfde fout: 30.000 mensen gaven zich op voor wat Project X zou gaat heten, compleet met brandstichting, vernielde autos en verwoeste tuinen. Bij Trump gebeurde het omgekeerde. Die miljoen aanvragen was natuurlijk verkiezingspropaganda zelfs de beroemdste popster haalt dat niet maar volgens de Washington Post hadden tienduizenden mensen wel degelijk op een oproep voor steun aan Trump geklikt alleen de software interpreteerde dat allemaal als bestelde kaartjes. Dus rekende de campagne niet alleen op 19.000 bezoekers, maar op nog een enorme menigte die buiten zou meeluisteren. Uiteindelijk verscheen een onderweldigende opkomst van 6.200 Trumpisten. Volgens CNN en de New York Times zat het anders in elkaar. K-Pop, het platform voor fans van Koreaanse popmuziek, en het Chinese Tik-Tok, een onder jongeren razend populair platform voor korte videos, overstroomde de Trump-campagne met 700.000 aanvragen voor kaartjes, met de nadrukkelijke bedoeling om niet te komen opdagen. Een actie van goeddeels nog niet stemgerechtigde jongelui, die Trump een poepie wilden laten ruiken: wat hij met Twitter kan, kunnen zij met Tik-Tok en K-Pop. Het kan zijn dat TV-presentator en Trump-criticaster Joe Scarborough gelijk had: de mensen tobben over de pandemie, en de campagne had veel te optimistische verwachtingen. Of het was, zoals de pro-Trumpistische nieuwssite Breitbart schreef, allemaal de schuld van de media, die potentiële bezoekers de stuipen op het lijf hadden gejaagd. Hoe het ook zij: ik voel mij gesterkt in mijn wantrouwen tegen het leger van manipulators, complotdenkers, fantasten, leugenaars, dromers, drammers en naïevelingen, jong en oud, die dagelijks de beerput open zetten die zij sociale media noemen. Doe mij maar gewoon BNR. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Drones De Amerikanen willen op grote schaal militaire drones gaan exporteren. De regering-Trump gebruikt drones al op grote schaal voor bombardementen, maar een oud verdrag uit de Koude Oorlog verbiedt de verkoop van Amerikaanse drones aan heel veel landen zoals Saoedi Arabië. Trump wil van dat verdrag af. Wat zijn daarvan de gevolgen? Daarover Tim Sweijs, Research director bij het Den Haag Centrum voor Strategische Studies. Corona wederopbouwfonds Oud-DNB baas Nout Wellink is zeer kritisch over de Nederlandse opstelling in het Europese debat. En dan vooral als het gaat over de Europese begroting en het corona-wederopbouwfonds. Dus de strijd over de honderden miljarden euro's. En hij staat niet alleen in zijn kritiek. Europaverslaggever Jesse Pinster over de vraag of premier Rutte naar de kritiek zal luisteren. Luister ook | Europamania S1E38: De rockende rechter en Poolse sloophamer John Bolton De Amerikaanse media staan vol met sappige details uit het nieuwe boek van John Bolton, de voormalige nationale veiligheidsadviseur van Donald Trump. Het Witte Huis probeert koste wat kost de publicatie tegen te houden, vermoedelijk tevergeefs. Amerika-correspondent Jan Postma over wat er tot nu toe allemaal is uitgelekt. Luister ook | Amerika Podcast #28: En wat nu?See omnystudio.com/listener for privacy information.

Toen Iraakse burgers in 2003 een beeld van Saddam Hoessein omvertrokken, vonden we dat best stoer. De Belgische koning Leopold II liet in zijn privé-kolonie Congo naar schatting tien miljoen burgers onthoofden. Met hun schedels omzoomden de rubberplanters en ivoor-jagers uit die tijd de gazons rondom hun villas. Dus het omhalen van een beeld van Leopold dat snappen we wel. Het kan ook op gewelddadige wijze, en daarvoor hoeven niet verder dan Amsterdam. Daar werden in 1967 en 1984 bomaanslagen gepleegd op het Van Heutsz-monument op het Olympiaplein. Die aanslagen mislukten, maar het was toch andere koek dan een petitie, of het bekladden of omver trekken. Het monument, in 1935 onthuld door koningin Wilhelmina, was een eerbetoon aan Johannes van Heutsz, die van 1904 tot 1909 gouverneur was in Nederlands-Indië, en als held werd gezien vanwege de verovering van Atjeh, maar bij nader inzien werd ontmaskerd als ordinaire massamoordenaar. Twintig jaar geleden werd het monument omgedoopt in Monument Indië Nederland. En in november 1956 werd de Amsterdamse Stalinlaan omgedoopt in Vrijheidslaan, toen bleek dat de Sovjetheld miljoenen van zijn eigen burgers had uitgemoord. Kortom: het thema is niet nieuw, en de vraag is waar je de grens legt. De wereld was in rep en roer toen de Rode Khmer in 1981 het tempelcomplex Ankor Wat in elkaar sloegen, omdat het werd gezien als symbool van Boeddhistische onderdrukking. Die Rode Khmer waren zelf massamoordenaars, maar ook die kunnen wraak zoeken wegens misstanden in het verleden. Hetzelfde geldt voor de vernieling van het Syrische Palmyra door IS, dat door fanatiek-orthodoxe moslims niet werd gezien als cultureel erfgoed maar als herinnering aan de heidense Romeinen. Ja, barbaars, maar ook barbaren hebben ideeën over historisch onrecht. Historische bezinning kan belachelijke vormen aannemen, zoals op Google, dat bij de zoekopdracht leiders uit de Tweede Wereldoorlog de foto van Churchill zwart had gemaakt, maar die van Stalin en Hitler niet. Of het verwijderen van de filmklassieker Gone with the Wind uit het bestand van HBO. Als je op die manier je geweten zuivert, eindig je in een Orwelliaanse dictatuur. En met het verwijderen van een beeld van Jan Pieterszoon Coen, verdwijnt hij niet uit onze koloniale geschiedenis. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Lees ook | Timmermans: Nederlandse opstelling grootste obstakel voor compromis coronasteunpakket Saoedi Arabië Voorzichtig aan krijgen vrouwen in Saoedi Arabië onder leiding van Mohammed Bin Salman iets meer vrijheden. Maar hoeveel rechten hebben vrouwen in het land? Te gast is Annemarie van Geel, arabist en schrijver van het boek: 'Hakken in het zand, Saoedische vrouwen over hun levens'. Luister ook | Mot met Marokko Nepnieuws Sinds het uitbreken van de coronacrisis wordt Europa overspoeld door desinformatie. En dat komt volgens de Europese Commissie vaak uit Rusland én China. En dus wil Brussel de strijd tegen nepnieuws op voeren. Hoe? Daarover Europaverslaggever Jesse Pinster. Luister ook | Het internetarchief speelt een grote rol in de verspreiding van nepnieuws CNN De Amerikaanse president Trump is boos op CNN vanwege een slechte peiling en eist excuses, maar ook andere peilingen laten zien dat Trump ver achter staat op zijn tegenstander Joe Biden. Amerika-correspondent jan Postma vertelt hoe de Trump-campagne het roer wil omgooien. Luister ook | Extra editie Amerika Podcast: Vlam in de panSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Dan is het meer dan twee weken geleden dat de Dam vol liep met vijf duizend demonstranten. En dat in Amerika in elke grote stad demonstraties plaatsvonden en rellen uitbraken. Komt er dan een coronapiek of zijn er niet of nauwelijks meer besmettingen? Het is misschien wel het spannendste moment van de hele coronacrisis. Als er een coronapiek komt, dan gaat de anti-maatregelenbrigade onmiddellijk in quarantaine, in elk geval symbolisch. Femke Halsema heeft de door de Telegraaf geregisseerde politieke storm tot dusver aardig doorstaan, maar een coronapiek als gevolg van de demonstratie op de Dam kost haar vermoedelijk alsnog haar baan. De door Jaap van Dissel en Marion Koopmans aangeleverde kennis aan Mark Rutte en Hugo de Jonge gaat van 50 naar minstens 75 procent. Gastronomische pioniers, die net weer begonnen te wennen aan een hapje eten buiten de deur, annuleren schielijk hun reserveringen. Maar het omgekeerde is ook waar. Als er géén piek komt, gaat de vlag uit. Femke Halsema verandert nee, muteert, om in stijl te blijven van virus van het kwaad tot de bevrijder van het coronajuk. Sociale afstand? Een noodwet van Grapperhaus? Ga toch weg: de anti-maatregelenbrigade gaat dansend door de straten, de vlag gaat uit, oma knuffelt haar kleinkinderen. In New York, Minneapolis, Boston, Washington, Miami, Atlanta en Dallas vallen zwarte demonstranten witte politieagenten huilend van vreugde in de armen. En die tweede golf dan? Ach, dat zien we dan wel. De gevreesde piek na Hemelvaart bleef in Nederland immers ook uit. Het is dus de volgende week erop of eronder. De demonstranten en relschoppers verschaffen het antwoord waarnaar we zo reikhalzend uitzien. Hier past dus dankbaarheid, aan die vijf duizend mensen op de Dam en die honderdduizenden in Amerika. Medische experimenten met mensen zijn verboden behalve als ze het zelf doen. Zie hen niet als boosdoeners, maar als proefkonijnen, als pioniers, als vorsers naar de waarheid. See omnystudio.com/listener for privacy information.