De Wereld | BNR

Blik op Europa Na vele jaren bij BNR en vier jaar als verslaggever in en rondom Brussel, is dit de laatste week van onze goede collega Jesse Pinster. Daarom in deze uitzending een speciaal afscheidsinterview in een extra lange Blik op Europa. Luister ook | S02E12 Blufpoker met Orbán en Rutte Joe&Donald Show In de nadagen van zijn presidentschap is Trump begonnen met gratie te verlenen aan verschillende bekende figuren zoals Michael Flynn. En misschien wel Trump zelf? Verder is de enorme verdeeldheid in Amerika precies vandaag extra zichtbaar. Alle families zitten namelijk samen om tafel om Thanksgiving te vieren. Daarover onze correspondent in Washington, Jan Postma. Luister ook | Amerika Podcast #51: 'Hij vecht voor ons, dus ik voor hem'See omnystudio.com/listener for privacy information.

Na Pfizer en Moderna, zegt ook AstraZeneca succes te hebben. Dat is het vaccin waarvan Hugo de Jonge in juni, met collegas uit een paar andere EU-landen, een kleine 400 miljoen doses inkocht. Goede gok, dus. Dit zogenoemde Oxford-vaccin is in de testfase iets minder succesvol dan dat van Pfizer en Moderna, maar het werkt aanmerkelijk beter dan het gemiddelde griepvaccin, het kost maar 3,40 euro, en kan in een gewone koelkast. De andere kosten 22 en 28 euro, en moeten in de ultradiepvries. Overigens hebben we in Nederland, naar verluidt, ook pakhuizen vol met de andere vaccins. Lockdown Het grote wachten is op de veelbesproken goedkeuring van de Amerikaanse en Europese medische toezichthouders, en grondig en onafhankelijk onderzoek van de vakpers, maar dit is een moment om nog eens te benadrukken dat er alle reden is voor optimisme. En dat is maar goed ook, want de rest van het cononanieuws is droevig. Het wordt steeds duidelijker dat er geen beleid valt te bedenken dat het aantal besmettingen naar beneden brengt zonder een min of meer volledige lockdown en dat een volledige lockdown in democratische landen onuitvoerbaar is. Zoiets kan alleen in een dictatuur of politiestaat, door alle woningen aan de buitenkant af te sluiten. Groepsimmuniteit Hier in Amerika wordt de crisis met de dag gruwelijker. Nergens ter wereld zijn de aantallen besmettingen, opnames en doden zo hoog. Maar ook in Nederland spartelen we maar wat, met verschuivende theorieën, van groepsimmuniteit, tot intelligente lockdown, tot tijdelijke sluitingen, openingen en dan weer sluitingen. Van we doen dit met zn allen, tot zonder hard ingrijpen gaat het mis. Van geen mondkapjes naar wel mondkapjes, We hebben wel een Management Team, maar hoe een Outbreak werkt, weten ze daar kennelijk ook niet. Tijd om het toe te geven: niemand heeft de oplossing, behalve de wetenschap en de farmaceutische industrie. En die zijn er hopelijk uit. Nog ruim een half jaar doormodderen, en dan zijn we er. Zullen we dat afspreken? Over Bernard Hammelburg Buitenlandcommentator Bernard Hammelburg gaat in zijn column in op de zaken van wereldbelang en plaatst de internationale politiek in context. Luister live woensdagochtend om 06:25 in De Ochtendspits of wanneer je wilt via bnr.nl/bernard-hammelburg, Apple Podcast of Spotify. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Corona-vaccin Steeds minder Europeanen zijn bereid om zich te laten inenten als er een corona-vaccin op de markt komt. En die onrust komt net terwijl de eerste twee grote producenten van vaccins veelbelovende resultaten presenteren. Hoe moet een land met die scepsis omgaan? Te gast is Roel Coutinho, epidemioloog en oud-directeur het RIVM. Griekenland De Griekse regering schendt internationale afspraken om migranten buiten Europa te houden. Dat blijkt uit gelekte documenten. Maar vanuit Brussel blijft het stil, terwijl Athene alles glashard ontkent. Europaverslaggever Jesse Pinster over hoe de Grieken bootjes terug de zee in wilden duwen. Luister ook | EuropaMania S02E11: De heilige oorlog van Emmanuel Macron Joe&Donald Show Ook Trump's belangrijkste advocaat, Rudy Guliani, slaagt er maar niet in om rechtszaken te winnen over de verkiezingsuitslag. In de zoektocht naar een goede vervolgstrategie heeft het Trumpteam nu de hulp ingeroepen van een oude bekende. Correspondent Jan Postma vanuit Washington over de terugkeer van Steve Bannon. Luister ook | Amerika Podcast #51: 'Hij vecht voor ons, dus ik vecht voor hem' See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het 'Regional Comprehensive Economic Partnership', waaraan acht jaar is gesleuteld, creëert een handelsblok met 2,2 miljard mensen, een gigant, vergeleken waarmee de Europese Unie en Amerika plotseling relatief kleine spelers zijn. Alleen al China en Japan. Het gaat niet om alle handel. De paragraaf over intellectueel eigendom is opmerkelijk vaag. Er zitten voor alle landen comfortabele uitzonderingen in. Het gaat bijvoorbeeld niet over onderwerpen als mensenrechten, arbitrage, elkaars loonpolitiek en al die kwesties die speelden bij het mislukte Amerikaans-Europese handelsverdrag, en bij het eveneens mislukte Amerikaans-Aziatische verdrag. Heel Azië Donald Trump trok de stekker uit beide: TTIP, het verdrag met Europa omdat hij het gedram en verkapte subsidie vond, vooral voor Europa. En uit TTP, het verdrag met Azië, omdat hij alle kaarten zette op een handelsoorlog met China. Maar met dat mislukte verdrag met Azië zat het eigenlijk anders. TTP was een initiatief van Trumps voorganger Obama, die een verdrag wilde met zo ongeveer heel Azië, maar zonder China. En in zijn voorstel zaten wél kwesties als mensenrechten, arbitrage, wensen van vakbonden, hoge en lage lonen. Dat China de rollen nu omdraait, en een verdrag sluit met zo ongeveer heel Azië, inclusief Japan, plus Australië en Nieuw-Zeeland, en Amerika buiten spel zet, komt net zozeer op het conto van Obama als Trump. China ziet nu zijn kans: midden in de eindeloze afwikkeling van de Amerikaanse verkiezingen, midden in de coronacrisis, midden in het gestuntel van de Europese Unie om met een echt Chinabeleid te komen. En vooral: wraak op Trump. Op de vlakte Gaat de EU in zee met dit nieuwe financieel-economische mega-blok? Zou kunnen, maar daar gaan weer jarenlang tig Brusselse topjes overheen. En wat doet Joe Biden? Hij heeft zich tot nu toe op de vlakte gehouden over het onderwerp handelsakkoorden. Eerst de pandemie, de infrastructuur en het herstel van de economie, en dan zien we wel zo ongeveer denkt hij. Dat roer moet om, want als hij niet uitkijkt, walst China dwars over hem heen. En over ons, trouwens. Over Bernard Hammelburg Buitenlandcommentator Bernard Hammelburg gaat in zijn column in op de zaken van wereldbelang en plaatst de internationale politiek in context. Luister live woensdagochtend om 06:25 in De Ochtendspits of wanneer je wilt via bnr.nl/bernard-hammelburg, Apple Podcast of Spotify. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Luister ook | Amerika Podcast #50: Tegenspartelende Trump Biden's China-strategie Voordat ze met felicitaties komen, wachten ze Beijing eerst even af om te zien wat Joe Bidens China-strategie wordt. Tijdens de campagne noemde Joe Biden de Chinese president Xi een thug- een misdadiger, dus. Beven ze in Beijing voor Biden? Te gast is Henk Schulte Nordholt, sinoloog en schrijver van het boek China en de Barbaren Luister ook| China Podcast : Wat kunnen we opmaken uit China's nieuwe vijfjarenplan Joe&Donald Show Terwijl toekomstige president Biden druk bezig is zijn kabinet vorm te geven, blijft de huidige president Trump liever even uit het zicht. Sinds de verkiezingen is Trump vrijwel niet meer in het openbaar verschenen. Ondertussen werkt de regering de overdracht van de macht tegen. Correspondent Jan Postma vanuit Washington over de onduidelijkheid en onrust in het Witte huis. Luister ook | De toekomst van het TrumpismeSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Iedereen heeft het dan over twee recente voorbeelden: Al Gore, die in 2000 verloor van George W. Bush, hoewel hij meer stemmen had. En Hillary Clinton, die in 2016 bijna drie miljoen stemmen meer haalde dan Donald Trump, en toch afging. Er zijn meer voorbeelden: John Quincy Adams in 1824, Rutherford Hayes in 1876 en Benjamin Harrison in 1888. En ook toen, in de 19de Eeuw, was er al debat over. Democratie Er zijn meer landen veel waar ze het kennelijk niet helemaal snappen. Landen die in twee ronden stemmen, bijvoorbeeld. Neem Polen, of Frankrijk. Winnen is winnen, maar in de eerste ronde is winnen niet winnen als je niet 50 procent van de stemmen haalt. Wat is dat voor onzin? Oh, pardon, dat is democratie, maar zoals zij het zien. Voor het meest opmerkelijke systeem hoef je Nederland niet uit. Kijk eens hoe wij onze Eerste Kamer kiezen. Dat doen we namelijk niet dat doen de Provinciale Staten. Het zijn zogenaamde getrapte verkiezingen. Maar hoe werkt het eigenlijk? Dat weten wij gewone stervelingen nauwelijks. Ja, alle 564 leden van de Provinciale Staten brengen op de verkiezingsdag hun stem uit op één van de kandidaten voor de Eerste Kamer. Deze kandidaten staan per partij op één of meer lijsten. Hoe die kandidaten op de lijst zijn gekomen? Geen idee. Inwonertal Dan de stemming zelf. Ik citeer uit de website van de Eerste Kamer: Niet elk Statenlid heeft een even zware stem. Door 'weging' wordt een relatie gelegd met het inwonertal van de provincie. Het inwonertal wordt daarbij gedeeld door het honderdvoud van het aantal Statenleden van de provincie. De uitkomst heet de stemwaarde. Wabblief? Kunt u het nog volgen? Daarbij is een systeem met kiesmannen, en winner takes all, echt de eenvoud zelve. Gaat het bij ons veranderen? Bij elke verkiezing hoor je zeggen van wel. Of dat de Eerste Kamer eigenlijk gewoon weg kan. Maar het gebeurt nooit. Want tja, wij hebben zo ons systeem, onze democratie. Net als de Amerikanen, met de hunne. Inclusief die kiesmannen. Over Bernard Hammelburg Buitenlandcommentator Bernard Hammelburg gaat in zijn column in op de zaken van wereldbelang en plaatst de internationale politiek in context. Luister live woensdagochtend om 06:25 in De Ochtendspits of wanneer je wilt via bnr.nl/bernard-hammelburg, Apple Podcast of Spotify. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Rechtsstaat EU-landen kunnen financieel gestraft worden voor het ondermijnen van Europese waarden. Daarover is in Brussel vandaag een belangrijk akkoord gesloten. Dus als ze in Polen de rechtsstaat of in Hongarije de persvrijheid ondermijnen gaat de EU-subsidie-kraan dicht. Daarover Europaverslaggever Jesse Pinster. Luister ook | EuropaMania S02E10: De Poolse abortus-opstand See omnystudio.com/listener for privacy information.

Is Amerika een land geworden waarin het hoogste recht wordt gedefinieerd als het recht om terug te keren naar het breinaaldentijdperk? Een land waarvan het motto uit velen één op zn Orwelliaans verandert in sommige varkens zijn gelijker dan andere? Een land waar de beurskoers regeert? Of keert uit dit moment van electoraal vacuüm, van wachten op de uitslag, het oude Amerika terug? Het land met het hoogste aantal Nobelprijswinnaars ter wereld. De bakermat van de jazz, van de iPhone, de sneaker, cola, de hamburger, de Broadway-musical. Lees ook | BNR Election Night | Volg live de Amerikaanse verkiezingen Voor ons is de verkiezing niet zozeer een referendum over Trump als wel over Amerika. Zijn we, als de laatste stemmen zijn geteld, de advocaten zijn uitgevochten, de verliezer de overwinning van zijn tegenstander moet erkennen, bondgenoten of vroegere bondgenoten? Zijn we kennissen of vrienden? Naïeve gedachte Zo denken wij, en dat is naïef. Over de kwesties die óns aangaan liggen Biden en Trump niet zo ver uit elkaar. Ze vinden beiden dat wij veel te lang hebben meegereden op de Amerikaanse NAVO-bagagedrager. Ze koesteren beiden geen warme gevoelens voor Europa. Ze vinden beiden dat wij ons in de luren laten leggen door China. Ze vinden beiden dat wij ons veel te kwetsbaar opstellen door onze afhankelijkheid van Russisch gas. Ze vinden beiden dat Amerika noch de politieagent, noch de beschermer van de wereld moet zijn. Het idee dat voor ons, met een regering Biden, het licht weer zou aangaan, alsof er een schakelaar om gaat, is simpelweg onjuist. Blijft over: onze compassie met de helft van de 330 miljoen Amerikanen die wél als de dood zijn voor een verbod op abortus, die wél geloven in sociale cohesie, die ook weten dat sommige varkens gelijker zijn dan andere, maar hun best doen om die anderen hun plaatsje onder de zon te gunnen. Luister terug | Recordaantal Amerikanen heeft al gestemd Maar hoe nauw wij ons ook betrokken voelen, uiteindelijk gaat het niet over ons. De Amerikanen gaan zelf over hun leven, en hebben het recht te kiezen wie zij willen wat wij er ook van vinden. Of zijn we consequent en maken we de keuze voor een nieuwe iPhone, afhankelijk van de winnaar van de verkiezingen? Over Bernard Hammelburg Buitenlandcommentator Bernard Hammelburg gaat in zijn column in op de zaken van wereldbelang en plaatst de internationale politiek in context. Luister live woensdagochtend om 06:25 in De Ochtendspits of wanneer je wilt via bnr.nl/bernard-hammelburg, Apple Podcast of Spotify. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Luister ook | Voor wie juicht China tijdens de Amerikaanse verkiezingen? Europese vrienden van Trump Na vier turbulente jaren met Donald Trump snakken ze in Brussel naar een wisseling van de wacht in Washington. Maar in een aantal andere Europese hoofdsteden zitten regeringsleiders die juist dolgraag willen dat Trump wordt herkozen. Daarover Europaverslaggever Jesse Pinster. Luister ook | Amerika Podcast #47: De laatste kans BNR Election Night In de nacht van 3 op 4 november hoor je vanaf 00:00 uur BNR Election Night, met Roos Abelman en Geert Jan Hahn vanuit Amsterdam, en Jan Postma en Bernard Hammelburg vanuit New York. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het verhaal uit de Britse Observer komt erop neer dat Johnson voortgang in de Brexit-onderhandelingen probeert te traineren omdat hij de uitslag van de Amerikaanse verkiezingen afwacht. Als vriend en Brexit-supporter Trump wint, zet hij volledig in op een handelsovereenkomst met de Verenigde Staten, en laat hij Europa verder schieten. Dat zou een bewuste keuze voor een no-deal Brexit betekenen, en dus een kolossale schadepost voor de EU-landen, waaronder Nederland. Kost ons dus volgens de Algemene Rekenkamer op zn minst anderhalf miljard. Handelsverdrag Volgens het artikel in de Britse zondagkrant maakt een overwinning van Joe Biden de omgekeerde optie mogelijk, namelijk een handelsverdrag tussen Europa en Amerika. Trump haalde een streep door de eerste pogingen van dat zogenoemde TTIP-verdrag, maar Biden zou de draad weer kunnen oppakken. Dan hebben de Britten het nakijken. Dat zou trouwens heel verstandig zijn van Biden, want vergeleken bij de mega-handelspartner Europa is het Verenigd Koninkrijk een mug. Volg ook | VK en EU blijven onderhandelen Johnson neemt wel enorme risicos. De uitslag van de Amerikaanse verkiezingen kan vele weken op zich laten wachten, volgens het zwartste scenario tot 14 december. Als hij zo lang traineert, wordt het zeker een no-deal Brexit, want zelfs als de onderhandelaars eruit zouden zijn, krijg je een verdrag nooit meer vóór 1 januari door alle Europese landen goedgekeurd. Als Biden dan wint, zit hij én zonder maatje in het Witte Huis, dus zonder uitzicht op een verdrag met Amerika, én zonder akkoord met Europa. Witte rook De onderhandelaars geven nu juist tekenen dat er weer een beetje schot in komt. De Ierse premier Varadkar ziet iets wat op witte rook lijkt. En deze hele week gaan de gesprekken verder. Wat niet wegneemt dat Johnson het liefst helemaal van Europa loskoppelt. En dat de kans dat Donald Trump gaat winnen aanzienlijk is. Dus zon Boris & Donald Show zit er misschien best in. Over Bernard Hammelburg Buitenlandcommentator Bernard Hammelburg gaat in zijn column in op de zaken van wereldbelang en plaatst de internationale politiek in context. Luister live woensdagochtend om 06:25 in De Ochtendspits of wanneer je wilt via bnr.nl/bernard-hammelburg, Apple Podcast of Spotify. See omnystudio.com/listener for privacy information.