

De Balie
De Balie
Een podcast over politiek, maatschappij en cultuur.
Episodes
Mentioned books

Sep 28, 2025 • 1h 38min
Is a River Alive? With Robert Macfarlane
Whether it’s the Amazon or Amstel, our language, laws, and economies still treat rivers as resources – channels to be dredged, diverted, and controlled. In his latest book, Is a river alive?, Robert Macfarlane asks whether rivers are not objects, but beings with life, agency, and rights. How would it change us to live not above the river, but alongside it?With Is a river alive?, Macfarlane writes his most political book yet. Recognizing rivers as living entities, he argues, is essential to restoring our damaged ecosystems. It calls for a radical reimagining of law, language, and land – a shift from dominion to kinship.This conversation takes place in the Dutch delta, where the Rhine, Meuse, and Scheldt meet the sea. In collaboration with the Embassy of the North Sea and the Confluence of European Water Bodies, we examine how the Rights of Nature movement could reshape Europe’s laws and policies. What can the Netherlands – a country built on water – learn from this shift?In cooperation with Embassy of the North Sea and Uitgeverij Athenaeum.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Sep 26, 2025 • 1h 39min
Kanker: een eerlijk verhaal - over de vragen die zelden hardop gesteld worden in de spreekkamer
Een op de twee Nederlanders krijgt kanker. Toch is het gesprek over kanker nog vaak omgeven door eufemismen en clichés. Met zorgontvangers- en verleners gaan we in gesprek over de vragen die zelden hardop gesteld worden in de spreekkamer.Hoe leef je verder na een kankerdiagnose? Hoe ga je om met een lichaam dat je in de steek laat? Wat betekent kanker voor je mentale gesteldheid, je seksleven, je werk? In dit programma delen mensen die met kanker te maken hebben (gekregen) hun verhaal. Geen avond over ‘knokkers’ die ‘de strijd aangaan’ met hun ziekte, maar een eerlijk en divers beeld van wat het betekent om kanker te hebben of om het leven weer op te pakken ná kanker. Zowel zorgontvangers- als verleners komen aan het woord. Valt er iets van elkaar te leren? En kunnen we de (na)zorg beter op de ervaringen van patiënten laten aansluiten?Met ervaringsdeskundigen Zhen Asscheman, Annemieke van der Laan en Juanita Conrad, gynaecologen-oncologen Annemijn Aarts en Cor de Kroon en consulent seksuele gezondheid Nienke Dekkinga. Met muziek van REINDIER en Sander Plukaard. Dit programma is op initiatief van Sarah Stam.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Sep 24, 2025 • 1h 29min
Het systeem uit - COA: Hoe lossen we de opvangcrisis op?
De asielwetten van oud-minister Faber (PVV) werden afgelopen zomer op het nippertje aangenomen in de Tweede Kamer. Deskundigen waarschuwen dat het ‘strengste asielbeleid ooit’ dat nu voorligt in de Eerste Kamer het asielproces mogelijk verder gaat vertragen. En dat terwijl het tekort aan opvangplekken al nijpend is. Hoe krijgen we problemen in de asielopvang het systeem uit? In gesprek met lid Raad van Bestuur Joeri Kapteijns, kamerlid D66 Anne-Marijke Podt, kamerlid SP Michiel van Nispen en ruimtelijk ontwerper en onderzoeker en voormalig AZC-bewoner Nasma Al-Shufta.Meer dan 70 duizend mensen verblijven momenteel in asielopvanglocaties, waaronder dure noodopvang als cruiseschepen en leegstaande kantoren. Door langere wachttijden op de woningmarkt en de wachtlijsten bij de IND zal dit aantal naar verwachting de komende jaren verder toenemen. Wat is er nodig voor een duurzaam systeem van opvang voor mensen op de vlucht? Deze avond gaan we in de Balie in gesprek met betrokkenen bij het COA, voormalig asielzoekers én de politiek. Ter voorbereiding sprak de redactie van De Balie uitgebreid met diverse betrokkenen binnen de opvangketen, zoals begeleiders, locatiemanagers en (oud)-AZC-bewoners.Over de reeks het systeem uit De Balie gaat in gesprek met de instanties die een overheidstaak hebben. We onderzoeken hoe systemen die ooit bedoeld waren om te helpen, soms zijn vastgelopen in regels, wantrouwen en onbedoelde uitsluiting. Van discriminerende algoritmes en structurele tekorten tot het ontbreken van politiek draagvlak: waar loopt het mis? Wat gebeurt er wanneer het systeem niet meer werkt voor de mensen die er deel van het uitmaken – zowel voor de professionals binnen de instantie als voor de burgers voor wie zij zorg dragen? En vooral: hoe kunnen we eruit breken?Programmamakers: Sylvia Vegter en Katarina SchulModerator: Katarina SchulMede mogelijk gemaakt door Stichting Democratie en Media.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Sep 23, 2025 • 41min
Joost Oomen over hoe inspiratie werkt en of je je mag focussen op schoonheid terwijl de hele wereld in de fik staat
Joost Oomen knalt van het podium en zijn werk knalt van de bladzijde. Als dichter, schrijver en theatermaker brengt hij een enthousiasmerende lichtheid en levenslust naar zijn publiek. Maar in zijn laatste roman staat de dood centraal. Hoe tref je de juiste toon wanneer je schrijft over (voltooid) leven en dood? Programmamaker Veronica Baas gaat met Joost Oomen in gesprek over zijn maakproces en over de manieren waarop de vorm de inhoud van zijn werk bepaalt. Wat inspireert Joost Oomen? En hoe maak je een voorstelling rondom de vraag over wat inspiratie is? Een gesprek over maken, spelen en wat er komend seizoen op de planken komt.Joost Oomen (1990) is dichter, schrijver, theatermaker en drummer. Joost was stadsdichter van Groningen en is columnist bij het Dagblad van het Noorden en de Leeuwarder Courant. De Volkskrant riep hem uit tot het literaire talent van 2021 en in datzelfde jaar werd hij derde bij De Slimste Mens. Oomen publiceerde de dichtbundel Lievegedicht, het reisverslag Visjes en de romans Het Perenlied en Het Paradijs van slapen. Hij staat veelvuldig op het toneel, waaronder met de voorstelling GEESTEN, door het hele land, met poëzie en theater.Plein Publiek is een reeks verdiepende interviews met toonaangevende makers, geselecteerd door onze eigen programmamakers. Verwacht intieme gesprekken met uitzonderlijke stemmen die je aan het denken zetten.Interview door programmamaker Veronica Baas. De podcast wordt geïntroduceerd door programmamaker Kees Foekema.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Sep 21, 2025 • 1h 43min
Komt er (altijd) weer oorlog? Over primaten, paraatheid, menselijke wetmatigheden en AI-wapenwedlopen
Geweld loopt als een constante door onze geschiedenis. Wat leert dat ons? En welke lessen trekken we voor de toekomst? In gesprek over primaten, paraatheid, menselijke wetmatigheden en AI-wapenwedlopen.De beroemde openingsscène van Stanley Kubricks 2001: A Space Odyssey laat er geen twijfel over bestaan: mens-zijn betekent knokken. Maar is dat wel waar? Nu de militaire uitgaven in heel Europa drastisch worden opgeschroefd, onderzoeken we de (verondersteld) agressieve aard van de mens. Is georganiseerd geweld een biologisch gegeven of een realiteit in stand gehouden door het militair industrieel complex? Is de oorlog van de toekomst te vermijden of dient deze zich onverbiddelijk aan? En hoe bereiden we ons daar dan op voor?Weinig mensen voorspelden twintig jaar geleden een grote oorlog op het Europese continent. In een wereld die voortdurend verandert en waarin technologie snel achterhaald is, werpen we een blik op de inspiratiebronnen die ons helpen de oorlog van de toekomst te voorspellen: van vogelzwerm-patronen tot sciencefiction. Kunnen we door het onvoorstelbare in te beelden, oorlog voorkomen?Over de sprekersProf. Dr. Carel van Schaik is gedrags- en evolutiebioloog en werkt als hoogleraar biologische antropologie in Zürich. Hij is expert op het gebied van de orang-oetan, die hij jarenlang observeerde in Indonesië. Hij is corresponderend lid van de KNAW. Hij is mede-auteur van het boek Waarom we vrede willen, maar oorlog voeren.Prof. Dr. Martijn Kitzen is hoogleraar irreguliere oorlogvoering & speciale operaties aan de Nederlandse Defensie Academie. Als voormalig militair deed hij ervaring op in vn- en navo-missies. Samen met Tim Sweijs schreef hij De oorlog van morgen.Dr. Tim Sweijs is onderzoeksdirecteur bij het Haagse Centrum voor Strategische Studies (hcss). Hij doet onderzoek naar het veranderend karakter van gewapende conflicten en adviseert overheden, internationale organisaties en (militaire) besluitvormers op het gebied van defensie en veiligheid. Samen met Martijn Kitzen schreef hij De oorlog van morgen.Rolien Sasse is sinds 2023 directeur van PAX, de grootste vredesorganisatie van Nederland. PAX werkt wereldwijd aan het beschermen van burgers in conflictgebieden, het bevorderen van mensenrechten en het versterken van vreedzame samenlevingen. De organisatie combineert lokale aanwezigheid met internationale lobby en beleidsbeïnvloeding en werkt nauw samen met maatschappelijke organisaties, vredesactivisten en gemeenschappen ter plaatse. Deze maand verschijnt haar boek Vrede. Wat het is en waarom het kan.Programmamaker en moderator: Veronica BaasIn samenwerking met Uitgeverij Balans.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Sep 18, 2025 • 1h 39min
Stemmen ≠ democratie: wat iedereen aangaat, maar wat deze verkiezingen niet gaan oplossen met o.a. Mark Lievisse Adriaanse
De democratische crisis zal met een Haagsche tweestrijd tussen het politieke midden en het populisme niet beslecht worden. Een gezonde democratie heeft méér nodig dan een beter functionerend Den Haag. Populisme is het gevolg van een systeem dat mensen heeft buitengesloten. Eens in de vier jaar je stem uitbrengen en niets zien veranderen, keert mensen af van democratie. Daarom moeten we ons niet blindstaren op de Haagsche tweestrijd tussen populisme en de gevestigde orde, stelt journalist Mark Lievisse Adriaanse. Dat werkt averechts en vernauwt ons begrip van wat democratie is.In plaats daarvan pleit Lievisse Adriaanse voor een democratie die breder gaat dan het Binnenhof: van zeggenschap in buurten tot nieuwe vormen van publieke invloed, ook op domeinen die nu ongrijpbaar lijken, zoals big tech of financiële markten. Dat vereist meer grip op Den Haag, Brussel en Silicon Valley, maar vooral ook een bereidheid om verder te kijken dan de Haagse verkiezingslogica.Met directeur Bureau Burgerberaad en schrijver Eva Rovers, hoogleraar Rutger Claassen en hoofdredacteur Jacobin Nederland Jouke Huijzer. Over Mark Lievisse AdriaanseMark Lievisse Adriaanse (1994) is journalist bij NRC Handelsblad. Hij studeerde onder meer politieke wetenschappen en filosofie in Leiden. In 2021 won hij met collega Derk Stokmans de journalistieke prijzen ‘De Tegel’ en ‘De Loep’ voor een reconstructie van de eerste zes maanden van de coronapandemie.Programmamaker: Veronica BaasModerator: Kees FoekemaZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Sep 14, 2025 • 1h 29min
Resistance in the Age of Algorithms: a collaboration with ZEG Storytelling Festival
From the European struggle against algorithmic control to the streets of Tbilisi where protesters face AI-powered surveillance cameras, this event brings together journalists, artists, technologists, activists and thinkers to explore how technology is rewriting the rules of power and what it means for the rest of us.The event will confront the mythologies of tech innovation, mapping how European policymakers and Georgian street protesters alike navigate the global struggle against algorithmic authoritarianism, revealing a world being reimagined in real time.Join us for an evening of aha moments, radical insights, and unexpected connections — a blueprint for reclaiming our collective agency in a world increasingly defined by invisible algorithms. There will be stories, music and great conversation about the day after tomorrow: where resistance isn’t just about fighting, but about reimagining how technology can serve human dignity, and tools of control can become instruments of liberation. This project was made possible thanks to the financial support of the Culture of Solidarity Fund powered by the European Cultural Foundation.About ZEG NetworkPowered by award-winning journalism from Coda Story, ZEG’s original parent company, ZEG Network unites investigative reporters, artists, activists, and thinkers to explore the stories shaping our collective future. The natural evolution of ZEG Fest, Tbilisi’s renowned storytelling festival, this initiative creates spaces for urgent, cross-border conversations that challenge dominant narratives. Through deep journalism and creative collaboration, we work to amplify voices and ideas that reimagine what comes next for our world.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Sep 12, 2025 • 1h 40min
Ik ben geen Indo maar een Javaanse Surinamer: over de geschiedenis van Javaanse contractarbeiders
Tussen 1890 en 1930 werden meer dan dertigduizend Javanen onder contract naar Suriname gebracht om te werken op de plantages – een systeem opgezet en gecontroleerd door Nederland. Onder het mom van ‘vrijwillige arbeid’ belandden velen van hen in een werkelijkheid van uitbuiting, verlies van vrijheid en cultureel isolement.Deze geschiedenis is lang genegeerd in het Nederlandse collectieve geheugen en laat tot op de dag van vandaag haar sporen na. Niet alleen in Suriname en Indonesia*, maar ook in Nederland – waar nazaten van Javaanse contractarbeiders generaties later nog altijd te maken hebben met de gevolgen die zich uiten in sociaal-economische ongelijkheid en culturele onzichtbaarheid.Tijdens een panelgesprek met Hariette Mingoen, Monique Koosman, Reggie Baay en Emilio Kertokarijo staan we stil bij die vergeten geschiedenis en haar doorwerking in het heden. De discussie wordt geleid door journalist Stuart Kensenhuis. De vraag die op tafel ligt: welke verantwoordelijkheid draagt Nederland in het erkennen en herstellen van deze vergeten bladzijde uit de geschiedenis?* de officiële naam van Indonesië is Indonesia (Negara Kesatuan Republik Indonesia, afgekort NKRI)Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Sep 9, 2025 • 1h 4min
The State of the World: Marc Bamuthi Joseph on the challenges of making art in times of political tension
Shortly after the Trump administration took office, performing artist Marc Bamuthi Joseph was fired. Until then, he had served as the Artistic Director of Social Impact at the John F. Kennedy Center for the Performing Arts in Washington, D.C. During The State of the World, he reflects on the challenges of making art in times of political tension.The State of the World is an annual interview series organized by De Balie and the Nederlands Theater Festival (NTF), in which a leading international artist reflects on the role of art in our changing world. This year’s special guest is Marc Bamuthi Joseph. In the media, he has spoken out about the impact of these institutional shifts on artists and staff. His critical stance, along with his sharp vision on the role of art in a divided society, is the reason for his visit to Amsterdam.During The State of the World, Marc Bamuthi Joseph speaks about his personal experiences within the American arts sector, the challenges of creating art in politically turbulent times, and the power of imagination as a source of healing, resistance, and connection. The interview program The State of the World is a collaboration between NTF and De Balie, as part of Amsterdam Fringe x NTF PRO.About the speakerMarc Bamuthi Joseph is a TED Global Fellow and a member of the prestigious American Academy of Arts and Sciences. He has collaborated with major orchestras and opera houses across the U.S., including the LA Philharmonic, the New York City Ballet, and the Washington National Opera. His work—from spoken word to opera—is deeply rooted in themes such as social justice, community, spirituality, and reconciliation. As a performer, he is also widely recognized, having appeared in the HBO adaptation of Between the World and Me by Ta-Nehisi Coates.Moderator: Rokhaya SeckZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Sep 5, 2025 • 1h 27min
De prijs van zorg: waartoe leidde twintig jaar marktwerking?
In 2024 gaf Nederland ruim 110 miljard euro uit aan zorg, dat is 10 procent van het bruto nationaal product. Dat bedrag zal de komende decennia fors groeien. Hoe houden we in een vergrijzende samenleving de gezondheidszorg toegankelijk en betaalbaar?Na veel gesteggel sloot het demissionaire kabinet deze zomer een nieuw zorgakkoord. De ambitie is om het personeelstekort en de bureaucratie terug te dringen. Maar grote financiële koerswijzigingen blijven uit. In aanloop naar de Kamerbehandeling van de zorgbegroting bespreken we met intensivist en internist Armand Girbes en hoogleraar Passende zorg Tijn Kool de toekomst van de zorg. Is het twintig jaar nadat de marktwerking in de zorg werd geïntroduceerd en private verzekeraars hun intrede deden tijd voor een nieuw stelsel?Armand Girbes ziet van dichtbij hoe het systeem piept en kraakt – op de IC, in de eerste lijn én in het beleid. In zijn nieuwste boek Zieke zorg maakt hij de balans op van bijna twintig jaar marktwerking in de zorg. Tijn Kool promoveerde in de jaren op de belofte van marktwerking in de zorg: betere kwaliteit en lagere kosten, dankzij prikkels van concurrentie. Maar inmiddels is zijn toon veranderd. ‘Dit systeem houdt ons met zijn allen een beetje gegijzeld,’ stelt hij. De oorspronkelijke belofte heeft plaatsgemaakt voor bureaucratische spaghetti, perverse prikkels en een zorgveld waarin medisch personeel zich steeds vaker afvraagt: voor wie doen we het eigenlijk nog?Programmamaker: Eloïse KasiusModerator: Yoeri AlbrechtZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.