Duurzaam | BNR
BNR Nieuwsradio
BNR Duurzaam is dé groene weg naar 2030. Harm Edens onderzoekt elke week hoe we snel en effectief de doelen van het Klimaatakkoord van Parijs kunnen halen.
Het doel
De aarde warmt in recordtempo op en op veel plekken staat de natuur onder grote druk. We staan voor de enorme uitdaging om onze economie en maatschappij snel te verduurzamen. Zo is in het Klimaatakkoord van Parijs afgesproken dat de temperatuurstijging onder de 1,5 graden moet blijven. Lukt dat niet, dan zijn de gevolgen enorm. Een stijgende zeespiegel, meer weersextremen en naar verwachting honderden miljoenen klimaatvluchtelingen, om maar eens wat voorbeelden te noemen. In BNR Duurzaam hoor je elke week wat er moet gebeuren om dit te voorkomen.
De onderwerpen
Kan de wereld al zonder fossiele subsidies? Hoe goed werken CO2-stofzuigers? Wordt kernfusie een bron van groene energie? En welke risico's kleven er aan mijnbouw op de bodem van de oceaan? Dit zijn typische vraagstukken die in BNR Duurzaam worden behandeld. De thema's gaan van klimaat tot natuur. Van groene innovaties tot nieuwe wetenschappelijke inzichten. En van circulair tot klimaatneutraal.
De gasten
In het radioprogramma is elke week één hoofdgast. Dat kan een wetenschapper zijn, de CEO van een bedrijf of de founder van een duurzame startup bijvoorbeeld. Vaak gaat het om toonaangevende mensen zoals Jan Rotmans, Jooyeta Kupta en Bénédicte Ficq. Daarnaast schuift er wekelijks een co-host aan, wat in dit programma 'het groene geweten' wordt genoemd. Dit gaat om Aniek Moonen, Nikki Trip, Muriel Arts, Kelly Ruigrok, Klaske Kruk en Yvette Watson.
De presentator
BNR Duurzaam is onlosmakelijk verbonden met Harm Edens. Toen hij in 1999 op Spitsbergen was, zag hij daar het ijs voor z'n neus afbrokkelen. Die reis maakte veel indruk op hem. Sindsdien zet hij zich in voor een schoner milieu en maatregelen die de opwarming van de aarde tegengaan. Dat doet hij onder meer als ambassadeur voor het Wereld Natuur Fonds én als presentator van BNR Duurzaam dus. Verder is Edens nog tv-presentator en een veelgevraagd dagvoorzitter.
De formule
Het format bestaat uit een aantal vaste onderdelen. Zo begint elke aflevering met een persoonlijke noot van Harm Edens. Hij vertelt wat hem de afgelopen week is opgevallen. Dat kan een klein, duurzaam bericht zijn, maar ook een groot thema waarover al veel is gezegd en geschreven. Dit deel is opiniërend, Edens steekt hierbij zijn mening niet onder stoelen of banken.
Vervolgens nemen hij en zijn co-host twee duurzame nieuwtjes door. De onderwerpen zijn heel divers, maar hebben wel een duurzame component. Dan komt het moment waarop Edens het belangrijkste thema van de uitzending aankondigt en de gast voorstelt. Die interviewt hij, samen met zijn co-host. Helemaal aan het einde van elke aflevering is er een zogeheten uitsmijter. Een actueel thema, waarvoor hij nog even de aandacht vraagt.
Het doel
De aarde warmt in recordtempo op en op veel plekken staat de natuur onder grote druk. We staan voor de enorme uitdaging om onze economie en maatschappij snel te verduurzamen. Zo is in het Klimaatakkoord van Parijs afgesproken dat de temperatuurstijging onder de 1,5 graden moet blijven. Lukt dat niet, dan zijn de gevolgen enorm. Een stijgende zeespiegel, meer weersextremen en naar verwachting honderden miljoenen klimaatvluchtelingen, om maar eens wat voorbeelden te noemen. In BNR Duurzaam hoor je elke week wat er moet gebeuren om dit te voorkomen.
De onderwerpen
Kan de wereld al zonder fossiele subsidies? Hoe goed werken CO2-stofzuigers? Wordt kernfusie een bron van groene energie? En welke risico's kleven er aan mijnbouw op de bodem van de oceaan? Dit zijn typische vraagstukken die in BNR Duurzaam worden behandeld. De thema's gaan van klimaat tot natuur. Van groene innovaties tot nieuwe wetenschappelijke inzichten. En van circulair tot klimaatneutraal.
De gasten
In het radioprogramma is elke week één hoofdgast. Dat kan een wetenschapper zijn, de CEO van een bedrijf of de founder van een duurzame startup bijvoorbeeld. Vaak gaat het om toonaangevende mensen zoals Jan Rotmans, Jooyeta Kupta en Bénédicte Ficq. Daarnaast schuift er wekelijks een co-host aan, wat in dit programma 'het groene geweten' wordt genoemd. Dit gaat om Aniek Moonen, Nikki Trip, Muriel Arts, Kelly Ruigrok, Klaske Kruk en Yvette Watson.
De presentator
BNR Duurzaam is onlosmakelijk verbonden met Harm Edens. Toen hij in 1999 op Spitsbergen was, zag hij daar het ijs voor z'n neus afbrokkelen. Die reis maakte veel indruk op hem. Sindsdien zet hij zich in voor een schoner milieu en maatregelen die de opwarming van de aarde tegengaan. Dat doet hij onder meer als ambassadeur voor het Wereld Natuur Fonds én als presentator van BNR Duurzaam dus. Verder is Edens nog tv-presentator en een veelgevraagd dagvoorzitter.
De formule
Het format bestaat uit een aantal vaste onderdelen. Zo begint elke aflevering met een persoonlijke noot van Harm Edens. Hij vertelt wat hem de afgelopen week is opgevallen. Dat kan een klein, duurzaam bericht zijn, maar ook een groot thema waarover al veel is gezegd en geschreven. Dit deel is opiniërend, Edens steekt hierbij zijn mening niet onder stoelen of banken.
Vervolgens nemen hij en zijn co-host twee duurzame nieuwtjes door. De onderwerpen zijn heel divers, maar hebben wel een duurzame component. Dan komt het moment waarop Edens het belangrijkste thema van de uitzending aankondigt en de gast voorstelt. Die interviewt hij, samen met zijn co-host. Helemaal aan het einde van elke aflevering is er een zogeheten uitsmijter. Een actueel thema, waarvoor hij nog even de aandacht vraagt.
Episodes
Mentioned books
Sep 5, 2022 • 21min
Hoe meten we de kwaliteit van onze lucht?
Bij een duurzame wereld hoort natuurlijk ook schone lucht. Zonder zwavel, fijnstof en andere rommel die slecht is voor mens en natuur. De lucht die we in Nederland inademen is een stuk schoner dan 30 jaar geleden. Toch verliest een mens hier gemiddeld acht maanden van z’n leven door luchtverontreiniging. En dan zijn er natuurlijk ook nog de grote hoeveelheden stikstof die onze natuur om zeep helpen. Martin Smit is de mede-oprichter van Caeli, een Nederlands bedrijf dat in Nederland en ver daarbuiten de luchtkwaliteit meet.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Aug 29, 2022 • 21min
Zo voer je een discussie met klimaatontkenners
Zes procent van de volwassen Nederlanders gelooft nog altijd niet in klimaatverandering. Dat zijn ruim 850.000 mensen. De argumenten die ze daarbij aanvoeren zijn bekend. Het was vroeger nog veel warmer op aarde en in de wetenschap zou helemaal geen consensus zijn over de relatie tussen CO2 en het opwarmen van onze planeet. Wij bieden je eerste hulp bij het voeren van zo’n lastige discussie, met concrete feiten en cijfers. Te gast is Bart Verheggen, klimaatwetenschapper en auteur van een boek ‘Wat iedereen zou moeten weten over klimaatverandering’.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Jul 11, 2022 • 22min
Van stikstof tot energie, de systeemcrisis laat zich voelen
Energie is peperduur, stikstof splijt de maatschappij en dan is er natuurlijk ook nog dat klimaat. Is dit dan de systeemcrisis waar Jan Rothmans ons eerder voor waarschuwde? Een maatschappij veranderen doet pijn, riep de hoogleraar een half jaar geleden al in onze uitzending. Maar de chaos die ermee gepaard gaat moeten we omarmen, er kan namelijk iets moois uit ontstaan. Jan heeft dan ook nog een tip voor onze politici: hou vast aan de stikstofdoelstellingen. Door nu te gaan polderen, maken we volgens hem de problemen op termijn alleen maar erger.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Jul 4, 2022 • 20min
Het wordt een beetje druk op de Noordzee
Als het aan het kabinet ligt, wordt de Noordzee het groene stopcontact van Nederland. Maar kan het leven onder water al die drukte wel aan? De ambitie is om in 2030 ruim 22 gigawatt aan windenergie op te wekken, goed voor 75 procent van de totale stroombehoefte in ons land. Maar al die honderden windturbines in de Noordzee hebben wel effect op de ecologie in het gebied. Denk aan heiwerkzaamheden en stromingen die veranderen. Zo wordt hiermee bijvoorbeeld de populatie bruinvissen bedreigd. We spreken erover met Luca van Duren van Deltares. Ons groene geweten is Kelly Ruigrok.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Jun 27, 2022 • 20min
Met CO2-stofzuigers de atmosfeer schoonvegen
Direct Air Capture betekent CO2 filteren uit de lucht. De technologie staat nog in de kinderschoenen, maar kan op termijn wel bijdragen aan het leefbaar houden van de planeet. We verkennen dit domein met energiedeskundige en emeritus hoogleraar Wim Turkenburg. Hij vertelt dat de technologie al op diverse plaatsen in de wereld wordt toegepast. Hier in Nederland pioniert het Brabantse bedrijf Carbyon met een machines die CO2 uit de lucht kan filteren. Er kleeft nog wel een nadeel aan Direct Air Capture: de technologie vreet namelijk energie en dat maakt dit proces vooralsnog erg duur. See omnystudio.com/listener for privacy information.
Jun 20, 2022 • 22min
Zo krijgen we vrachtwagens en schepen schoon
Hoe wordt het vrachtvervoer over land en zee nou écht duurzamer? We gaan hierover in gesprek met Richard Smokers van TNO. De elektrificatie van personenauto's komt aardig op gang, maar het vrachtverkeer en de scheepvaart zijn zo ver nog niet. Voor vrachtwagens die lange afstanden moeten afleggen, ziet TNO vooral een toekomst met waterstof. Grote schepen zullen het waarschijnlijk gaan doen met biobrandstof. Landen hebben hierover geen harde afspraken gemaakt, wel komen er vanuit de sectoren zelf steeds meer goede initiatieven.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Jun 13, 2022 • 22min
De bouw verduurzamen? Veel vaker hout gebruiken!
De bouw geldt als één van de CO2-superspreaders van de planeet. De sector is verantwoordelijk voor bijna 40 procent van de wereldwijde uitstoot. Hoog tijd voor verandering, vindt Pablo van der Lugt van de TU Delft. Hij schreef het boek Tommorow’s Timber, waarin hij een toekomst voorschotelt met hout als één van de belangrijkste bouwmaterialen. Dat is een stuk duurzamer in productie dan staal, beton en stenen. Volgens Van der Lugt komt deze transitie in Nederland maar langzaam op gang, mede door de sterke lobby van de staalsector en betonindustrie. Ons Groene Geweten is Marjet Rutten.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Jun 7, 2022 • 22min
Met welk politiek beleid krijg je grote vervuilers in het gareel?
Grote fossiele reuzen blijven doen wat ze al deden: veel geld verdienen ten koste van de planeet. En politici slagen er maar niet in om beleid te maken dat hier snel een einde aan maakt. Daarover gaan we in gesprek met Rick van der Ploeg, professor Environmental Economics aan de UVA en Oxford. Directe aanleiding is een bericht uit The Guardian, waaruit blijkt dat grote oliebedrijven nog steeds nieuwe projecten plannen die de klimaatdoelstelling van anderhalve graad definitief onhaalbaar maken. Van der Ploeg pleit opnieuw voor het beprijzen van CO2-uitstoot.See omnystudio.com/listener for privacy information.
May 30, 2022 • 20min
Insecten worden in hoog tempo uitgeroeid
Er is in de natuur een massaslachting aan de gang. In recordtempo sterven insectensoorten uit en dat heeft grote impact voor het leven op aarde. Overal waar klimaatverandering en grootschalige landbouw samenkomt, nam het aantal insecten de afgelopen jaren met de helft of meer af. Dat blijkt uit Brits onderzoek. Maar ach, een paar bijen die er niet meer zijn of een vlinder minder. Maakt dat wat uit? Nou, dat doet het zeker, vertelt Menno Schilthuizen van Naturalis. Hiermee dreigt namelijk een catastrofale ineenstorting van ecosystemen die de planeet leefbaar maken. Ons Groene Geweten is Klaske Kruk.See omnystudio.com/listener for privacy information.
May 23, 2022 • 22min
Hoe je een woonwijk van het gas af krijgt
De komende acht tot tien jaar moeten zo’n anderhalf miljoen woningen van het gas af. Maar hoe pak je dat eigenlijk aan? Nederland telt nu ruim zestig proeftuinen waar wordt geëxperimenteerd met aardgasvrije alternatieven. In de Haarlemse wijk Ramplaankwartier zijn ze daar al best ver mee. Er ligt een concreet plan met een zogeheten zonnewarmtenet waarvoor onlangs een miljoenensubsidie is toegekend. Eelco Fortuijn is kwartiermaker van het project en legt uit waar hij en zijn team in Haarlem allemaal tegenaan lopen.See omnystudio.com/listener for privacy information.
