Medisch Contact de podcast

Johan Mackenbach, emeritus hoogleraar maatschappelijke gezondheidszorg, bespreekt hoe zorgvergoedingen worden bepaald en hoe milieu-impact en personeelstekorten hierin een rol gaan spelen. Hij legt uit dat kosteneffectiviteit belangrijk is voor nieuwe behandelingen. Daarnaast behandelt Simone Pauw een tuchtzaak over een huisarts die galantamine bleef voorschrijven aan een patiënt met Lewy Body Dementie, en de juridische complicaties die daaruit voortvloeien. Het verkennen van samenwerking tussen huisartsen en neurologen komt ook aan bod.

Rob Houtepen, medisch ethicus en voormalige onderwijsverantwoordelijke in Maastricht, duikt in het grijze gebied van levensverlenging bij palliatieve zorg. Hij botst met de opvattingen van anderen over het rekken van leven en stelt dat de meeste geneeskunde uiteindelijk palliatief is. Discussies over patiëntenautonomie versus artsenverantwoordelijkheid komen aan bod, evenals de subjectiviteit van kwaliteit van leven. Houtepen analyseert ook ethische dilemma's rondom schaarse middelen en de impact van technologie op de geneeskunde.

Psychiater Patricia Dashorst, expert in complexe psychotraumaklachten, bespreekt haar dertigjarige ervaring met oorlogsslachtoffers en hun kinderen. Ze legt uit hoe trauma de geest beïnvloedt, en hoe intrusieve gedachten bij kinderen van overlevenden ontstaan. De rol van huisartsen bij het herkennen van deze symptomen komt ook aan bod. Daarnaast bespreekt ze de BEP-methode voor PTSS en het belang van schrijven als hulpmiddel voor verwerking. Het gesprek biedt waardevolle inzichten in de lange-termijn gevolgen van oorlogstrauma.

Edwin van Dellen is psychiater en universitair hoofddocent aan het UMC Utrecht, terwijl Hanneke ten Hag gezondheidsjurist en arts in opleiding tot psychiater is. Ze bespreken de risico's van chatbots in de geestelijke gezondheidszorg, vooral voor patiënten op wachtlijsten, en de ethische en juridische verantwoordelijkheden die daarbij komen kijken. Daarnaast wordt er een tuchtzaak behandeld over taakdelegatie bij een leverpunctie, die leidde tot ernstige complicaties, wat de nadruk legt op de noodzaak van goede communicatie en verantwoordelijkheid in de zorg.

Cees Rodenburg, oud-oncoloog van het Meander Medisch Centrum, en Floris van Dijk, historicus van Kamp Amersfoort, onthullen het inspirerende verhaal van het artsenverzet in Nederland. Ze bespreken de moedige daden van artsen tegen de nazi-regels en hoe 'Medisch Contact' werd opgericht in deze donkere tijden. Persoonlijke getuigenissen onthullen de uitdagingen waarmee artsen werden geconfronteerd, waaronder de strijd voor betere voeding in kampen en de psychische impact van de oorlog op hen en hun families.

Professor Christiaan Vinkers, hoogleraar psychiatrie aan het Amsterdam UMC, bespreekt de tekortkomingen van het concept van positieve gezondheid. Hij bekritiseert de basis van de huidige vragenlijsten en waarschuwt voor de risico's van een gebrek aan solide fundamenten. Daarnaast gaat hij in op de recente tuchtzaak van een medische adviseur die ongefundeerde diagnoses plaatste. Vinkers benadrukt de noodzaak van wetenschappelijke onderbouwing in de geestelijke gezondheidszorg en pleit voor een kritische evaluatie van bestaande initiatieven.

Heleen Snijders, chirurg bij de Proctos Kliniek en initiatiefnemer van 'Nurses Know Better', bespreekt hoe belangrijk het is dat artsen beter luisteren naar verpleegkundigen. Ze legt uit hoe een miscommunicatie tijdens een nachtdienst illustreert dat verpleegkundige input cruciaal is voor de zorgkwaliteit. Er wordt gepleit voor een gelijkwaardige samenwerking tussen zorgprofessionals, met voorbeelden van succesvolle initiatieven die leiden tot meer werkplezier en betere patiëntenzorg.

Bastiaan Kolen, huisarts met reflecties op de huisartsenpraktijk in oorlogstijd, deelt zijn inzichten over de paraatheid van Nederlandse artsen in crisis situaties. Hij bespreekt de uitdagingen die artsen ervaren door onbekende noodwetten en de gevolgen van afhankelijkheid van buitenlandse medicijnen. Daarnaast legt hij de nadruk op de noodzaak van lokale netwerken voor continuïteit van zorg en reflecteert op lessen uit de COVID-19 pandemie. Ethische dilemma's, zoals verantwoordelijkheden rondom euthanasie, worden ook aangekaart.

Met Bernard Leenstra, huisarts en zorgvernieuwer, en Simone Pauw, die inzicht geeft in een tuchtzaak, verkent deze aflevering belangrijke onderwerpen. Bernard deelt zijn missie voor duurzame zorg en hoe hij innovaties in de sector aanpakt. Hij bespreekt de noodzaak van toegankelijke EHBO-cursussen en reflecteert op de negatieve impact van anonimiteit in de zorg. Simone belicht de complexiteit van grensoverschrijdend gedrag binnen medisch onderwijs, en de mogelijke gevolgen voor betrokken zorgverleners.

Mieneke te Hennepe, docent medische geschiedenis en conservator in het Museum Boerhaave, duikt in de verborgen verhalen van medische ongelijkheid. Ze bespreekt de tentoonstelling Ongezien, die laat zien hoe het mannelijke lichaam eeuwenlang als norm gold en hoe vrouwen en genderdiverse personen vaak werden genegeerd. Mieneke onthult de impact van deze ongelijkheid op de moderne zorg en de rol van feministische strijd in de geneeskunde. Ook het belang van communicatie in palliatieve zorg komt aan bod.