Moderne Profeten

Een Deense predikant die zijn angst onder ogen ziet en een krachtige preek houdt in een tijd van bezetting. De spanningen van het verzet tegen de Duitse Gestapo komen naar voren. Wat drijft iemand om zijn leven op het spel te zetten voor wat juist is? De moed om angsten te overwinnen en de impact van deze innerlijke strijd worden diepgaand besproken. Het draait om zelfacceptatie en de weg naar persoonlijke groei in zware tijden.

Kan een christen een atheïst begrijpen? Welke verbindingen kunnen er gelegd worden tussen tegenstellingen? Tomas Halik en Satcha Maduro-Valies delen hun inzichten over het overbruggen van verschillen. Wat maakt een Moderne Herder anders? Hun ervaringen met conflicten en strijd leiden tot innerlijke groei en de kracht om te verbinden. Luister naar waardevolle lessen over empathie en het belang van dialoog tussen diverse groepen.

Een ander vindt iets, zegt iets, gelooft iets, dat jij akelig vindt. Je wilt het niet meer horen en dus streep je iemand door. Of: er komt iets op tafel van een ander, iets heel pijnlijks, van vroeger of van recent, iets wat niet had moeten gebeuren, en de reflex is: ik schrap jou uit mijn contacten. Of er was liefde voor een geliefde, een broer, een kind, maar de liefde is omgeslagen in een gevecht en in haat. En het gaat helemaal hard als dat in een groep gebeurt, op je werk of in de media: als iemand uitgestoten wordt. Iemand noemde cancellen agressieve meutevorming. Iemand begint iets te roepen over een ander, het gaat viraal, de kudde loopt achter de schreeuwer aan, en de zondaar moet uit de kudde gestoot worden. Een zondebok, waardoor we niet naar onszelf hoeven kijken. Maar er zijn ook mensen met geestelijke onafhankelijkheid die daar niet aan meedoen. Die niet geloven in simpele veroordelingen van mensen. Die niet geloven in scheiding van wat bij elkaar hoort. Deze aflevering gaat over Richard von Weizsäcker, van 1984-1994 de zesde bondspresident van Duitsland. Zijn vader was staatssecretaris Buitenlandse Zaken onder Adolf Hitler. Gedurende de hele oorlog. Cancellen dus, die vader? Of proberen te begrijpen? En misschien zelfs: bijstaan? Is een mensenleven misschien complexer en rijker dan het stempel dat anderen geven? Heb je iemand begrepen voor je oordeelt? Jolanda Nooteboom is trainer en coach van leiders. Hoe kunnen we volgens haar geestelijke onafhankelijkheid ontwikkelen? Welke bronnen bieden het christelijk geloof daarvoor, volgens haar?

Kees van Ekris en Daan Molenaar voerden een gesprek met burgemeester Jos Wienen van Haarlem over o.a. het burgemeesterschap als herderschap, hoe de klappen van het leven hem hebben gevormd en over moed als het erop aankomt. 

De jonge jaren van Ann Voskamp staan bol van pijnlijke ervaringen. Bespot op school, thuis verantwoordelijk voor de opvoeding van haar broertje en zusje. Ze ging zichzelf haten en in zichzelf snijden, om een moment van verlossing te beleven.   Maar Ann Voskamp is het gevecht aangegaan, en ze is eruit gekomen. Ze is vandaag een schrijver en een spreker die miljoenen mensen herkenning geeft en bemoediging. Ze is een herder in haar woorden. In haar boeken zit hoop: ze zegt dat je niet hoeft weg te kijken van je pijn, dat je je niet hoeft te schamen voor wat mis ging, dat gebrokenheid een onontkoombare werkelijkheid is, die zowel pijn doet als dat het je kan openen. In het tweede deel van de podcast horen we ook de stem en de ervaring van Jos Wienen, burgemeester van Haarlem. Hij reflecteert over de klappen die hij als burgemeester en als mens moest opvangen, wat je leert in die periodes, wat het vraagt en wat het geef. Deze aflevering van Moderne Profeten gaat over ‘klappen opvangen’, hoe je dat doet en hoe je dat vormt. Een herder heeft vaak zelf ook klappen gehad. Die klappen maken soms groggy, down en donker, maar een herder is erdoorheen gekomen en door haar woorden kan ze anderen leiden, en een weg wijzen. Iets in ons hoort in sprekers of ze werkelijk weten hoe verdwaald je kan zijn en hoe eenzaam. En als wij dat voelen, dan luistert iets in ons naar deze stemmen. 

Nick Cave kent het dal waar de schaduw van de dood over hangt. Ooit was hij een duistere gast: podiumbeest, agressief, intimiderend. Twee lange decennia verslaafd aan heroine. Toen kwam een nog dieper dal. Daar is iets gebeurd. Daar is hij veranderd en voor sommigen een pastor geworden. Duisternis kan je ook herder maken, een moderne herder. Je wilt anderen in hun duisternis vergezellen en ze erdoorheen trekken. Moderne Herders hebben iets profetisch. Ze weten over het duister, wat het is en waar het is, en hoe je ermee om kunt gaan.  Gerjanne van Lagen heeft tienduizenden volgers op Instagram. Daar verwoordt ze iets ‘voor anderen’, iets waar anderen geen woorden voor hebben of aan voorbij leven. Maar als zij het beschrijft, herkennen ze het. Het heeft iets herderlijks, iets van ‘weiden’, laten zien waar groen gras is. Nick Cave en Gerjanne van Lagen, twee mensen die tegen wil en dank een public pastor zijn geworden. 

Vanaf komende maandag start een nieuwe serie Moderne Profeten. In deze serie gaan we op zoek naar moderne herders. Wie zijn de mensen die verantwoordelijkheid nemen over hoe wij samen kunnen leven? En hoe doe je dat?

Wat doe je met die stem in je, die schreeuwt om liefde, om vriendschap, om een thuis, en dat heb je allemaal niet. Ondertussen kijken mensen naar je op als een voorbeeld van wijsheid en Geestkracht. Maar ben je dat wel? Moet je je verwondingen dan maar verbergen? Kan je verwonding een toegang zijn tot waarheid? Is het misschien jouw roeping om door je eerlijkheid anderen te helpen op hun eenzame weg? In een tijd van plastic en de druk om gelukkig te zijn, is Nouwen een belangrijke stem. Zijn belangrijskte en bekendste boodschap was: Je bent geliefd door God. Maar weten dat je dat bent, is makkelijker gezegd dan gedaan… De quotes van Henri Nouwen worden voorgelezen door Talitha Muusse. 

2015, eind augustus, begin september. Het was de tijd van de bootvluchtelingen, de dobberende mensen op de Middellandse Zee, de volgepakte boten, de zeebodem als graf, de uitgeputte blikken van de overlevenden. En ook: de honger naar vrijheid en veiligheid. Zo trokken ze verder in Europa in.  De regeringen overlegden koortsachtig. Wat te doen? Terugsturen? Grenzen dichtgooien? Achter de schermen was er in ieder geval één iemand die steeds zei: wij hebben hier een opdracht, wij mogen dit niet laten escaleren in verdriet en bloedvergieten: Angela Merkel, bondskanselier van Duitsland.  Als er in zo’n crisissituatie zoveel vluchtelingen voor de deur staan die snakken naar een plek van vrijheid, wat doe je dan? Als je dan ook nog eens domineesdochter bent, en bijbelstudies hebt gehouden over profetenteksten, wat betekent dat dan voor de keuzes die je maakt? De quotes van Angela Merkel worden voorgelezen door Talitha Muusse.  Bij deze podcastserie is ook een boek gemaakt. Om door te denken en praten over de hoofdpersonen uit deze serie. Kijk voor meer informatie op www.moderneprofeten.nl

De toekomst is vaak onvoorspelbaar, maar profeten kunnen ons waarschuwen. Technologie is een kracht die we moeten beheersen, anders kunnen we erdoor overweldigd worden. Jacques Ellul belicht hoe de drang naar snellere en betere oplossingen ten koste gaat van mens en natuur. Wat zegt zijn geloof in Jezus hierover? Dit alles roept de vraag op: hoe navigeren we door de gevaren van kunstmatige intelligentie en bureaucratie?