Vroeg!

NPO Radio 1 / BNNVARA
undefined
Dec 17, 2025 • 49min

DigiD en andere systemen in Amerikaanse handen, naïef en zorgwekkend

Het bedrijf achter onze Nederlandse DigiD dreigt in Amerikaanse handen te vallen. Daarover ontstaat nu grote discussie in de politieke arena van Den Haag. Verantwoordelijk staatssecretaris Eddie van Marum zegt dat DigiD ondanks de overname gewoon Nederlands blijft en dat het Amerikaanse bedrijf geen toegang heeft tot de persoonsgegevens van Nederlandse burgers. Geen reden tot paniek lijkt hij te zeggen. Maar de uitspraak van Van Marum, die klopt niet, zeggen cyberdeskundigen in een onderzoeksstuk van Follow the Money. Wat is er precies aan de hand met deze overname, wat zijn de gevaren? En hoe zit het met onze digitale autonomie en veiligheid? Te gast: Cyberexpert en voormalig toezichthouder op de veiligheidsdiensten, Bert Hubert
undefined
Dec 16, 2025 • 50min

Kapitalisme, een economisch systeem is geen natuurwet

Triodos Bank publiceerde 9 december een nieuwe visie op de toekomst van ons financiële systeem. De bank pleit voor een hervorming, zodat het meer ten dienste komt te staan van de samenleving. Vanavond staat een avond van Pakhuis de Zwijger geheel in het teken van een debat over ons financiële systeem en wordt ook dit Triodos rapport besproken. Maar kan dat wel: Grotere verandering binnen hetzelfde systeem? Hoe hangt dit rapport samen met bredere kritiek die er is op kapitalisme als leidende economische structuur? En wat houdt kapitalisme als systeem eigenlijk in? Te gast: financieel journalist bij de Groene Amsterdammer en auteur van o.a. De Grootste show op aarde - de mythe van de markteconomie, Koen Haegens
undefined
Dec 15, 2025 • 53min

Een deepdive in fandoms

Hoewel het laatste Harry Potter-boek alweer verscheen in 2007, en de laatste film in 2011, is de franchise rondom de tovenaarsjongen nog steeds springlevend. Zo komt er een musical, waar de verhaallijn zich afspeelt 19 jaar na het laatste boek, naar Nederland. En vandaag wordt daar de cast van gepresenteerd. En niet alleen de franchise, maar ook het fandom rondom Harry Potter is nog steeds springlevend. Hoe kan dat? En wat betekent het om zo lang fan van iets te zijn? En kan je nog wel fan zijn van een reeks als de maker controversiële en haatdragende uitspraken doet? Te gast: religiewetenschapper en fanonderzoeker Welmoed Wagenaar.
undefined
Dec 12, 2025 • 49min

Op glad ijs richting de Spelen van Milaan

In november op de World Cup in Salt Lake City verpulverde Kok het wereldrecord op de 500 meter, een record dat al ruim 12 jaar stond als een huis.  Ook afgelopen weekend was ze goed op stoom. Tijdens de wereldbekerwedstrijden in het Heerenveense Thialf, won Kok voor de 21ste keer op rij. Kok is on fire en lijkt niet meer te stoppen. En dat is maar goed ook, want er valt nog veel te schaatsen voor de Olympische Winterspelen van start gaan.  Zo begint vandaag in Hamar, Noorwegen de vierde wereldbekerwedstrijd van het seizoen. En het is nogal een belangrijke. Dit uur gaan we de ijzers slijpen, en dat doet Jan met Daniël Dwarswaard, schaatsverslaggever bij het AD, live vanuit Hamar!
undefined
Dec 11, 2025 • 50min

The Game Awards, geen galajurk of pak, wel veel publiek

The Game Awards worden vandaag uitgereikt in Los Angeles! Het evenement wordt ook wel de Oscars van de game-industrie genoemd, maar dat is eerder een understatement. The Game Awards brak vorig jaar namelijk een record met wereldwijd meer dan 150 miljoen livestreams, terwijl de Oscars het dit jaar moest doen met (maar) 20 miljoen kijkers. We nemen de wereld van games door, het gala en de toppers en de missers van de industrie. Te gast: Len Maessen, techjournalist met een expertise in game-cultuur!
undefined
Dec 10, 2025 • 49min

María Corina Machado, een politica die moeilijk in een hokje past

Vandaag krijgt de Venezolaanse oppositieleider María Corina Machado in Oslo de Nobelprijs voor de Vrede(al is ze tot op heden niet in Oslo). De Nobelcommissie zegt dat Machado de prijs verdient vanwege haar ‘onvermoeibare inzet voor democratische rechten voor de bevolking van Venezuela’. Maar haar Nobelprijswinst, is niet zonder controverse. Wie is deze Venezolaanse oppositieleider, waar staat ze voor? en hoe past zij in het grotere plaatje van het land? Te gast: Universitair Hoofddocent Antropologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam, Eva van Roekel
undefined
Dec 9, 2025 • 52min

Vertrouwen in de politiek uit Den Haag is aan hen om te verbeteren

Onderzoeksbureau Ipsos I&O deed eerder dit jaar al onderzoek naar het vertrouwen in de politiek. Inmiddels geeft nog maar 29% van de kiezers aan vertrouwen te hebben in de landelijke politiek, een jaar eerder was dit nog 44 procent. Maar uit dat onderzoek kwam ook naar voren dat ongeveer een vijfde van de Nederlanders erop rekent dat de politiek weer beter zou gaan functioneren na de verkiezingen. Is daar al sprake van? Hoe staat het met vertrouwen in de politiek, ook nu we midden in het formatieproces zitten? Hoe meet je dat eigenlijk? Waar staat het voor? Meer van dat alles met: Politicoloog, Zahra Runderkamp.
undefined
Dec 8, 2025 • 54min

Een jaar na val Assad dictatuur Syrië: Hoe gaat het nu?

Vandaag, precies een jaar geleden, viel in Syrië het regime van president Bashar al‑Assad. Na een bliksemsnel offensief van rebellen die Damascus innamen, stortte het regime van de dictator na 24 jaar in. Assad ontlvuchte het land en de militante groep HTS nam de macht over. Een overgangsregering werd geïnstalleerd, er werden zelfs verkiezingen gehouden. Maar wat is er na een jaar veranderd in het land en voor de mensen die er wonen? Te gast is Syrië-expert Peshmerge Morad. 
undefined
Dec 5, 2025 • 51min

Komt er ooit vrede tussen Libanon en Israël?

Een klein landje dat al eeuwenlang als speelbal fungeert voor ingewikkelde geo-politieke relaties: Libanon. En dat terwijl ook intern onrust en conflict aan de orde van de dag is. Aan de ene kant lijken vredesonderhandelingen tussen Hezbollah en Israel te stagneren. Aan de andere kant is er een politieke doorbraak nu politiek leiders van Israel en Libanon om tafel zijn gegaan. Maar wat is eigenlijk de oorsprong van deze conflicten en zijn er diplomatieke oplossingen? Jan spreekt met Universitair docent conflictstudies aan de Radboud Universiteit Nora Stel!
undefined
Dec 4, 2025 • 50min

Waarom het zo moeilijk is de WIA-uitkeringen goed te regelen

De rekenkamer publiceerde een pittig rapport over de WIA-uitkering. Het UWV zou tienduizenden mensen een te hoge of te lage uitkering hebben uitgereikt. De fouten die zijn gemaakt bij de WIA-uitkeringen, lijken een gevolg van een opstapeling van problemen die sinds 2020 zijn ontstaan bij het UWV. Hoe hebben deze problemen kunnen ontstaan? Hoe zit ons uitkeringsstelsel nu in elkaar en wat is er nodig om dit systeem gezond te houden? Te gast is hoogleraar arbeidsmarkt en sociale zekerheid Pierre Koning.

The AI-powered Podcast Player

Save insights by tapping your headphones, chat with episodes, discover the best highlights - and more!
App store bannerPlay store banner
Get the app