Brzmienie Świata z lotu Drozda

Rdzenną ludnością Skandynawii, której historia sięga ponad 2 tysięcy lat, są Saamowie. Zamieszkują Norwegię, Szwecję, Finlandię oraz Rosję. W pierwszym z wymienionych krajów Saamowie od połowy XIX wieku do drugiej połowy wieku XX musieli mierzyć się z planową norwegizacją. Na celowniku władz w Oslo znalazła się również mniejszość etniczna, o której wiadomo znacznie mniej - Kwenowie. Ich losy związane są zarówno z Norwegią, jak i Finlandią. (Początek rozmowy: 12'27")

Białoruskie regiony takie jak Polesie czy Poniemnie to obszary wieloetniczne i transgraniczne. Mają swoją specyfikę i zróżnicowanie. Do dzisiaj zachowała się tam kultura ludowa, która przejawia się choćby w tradycjach muzycznych. Ich tropem podążają etnomuzykolodzy. Odwiedzając białoruskie wsie, szukają śladów przeszłości, jak i tego, co w tradycjach ludowych może być uniwersalne i cenne również dla nas, w XXI wieku. (Początek rozmowy: 0'59")

W tym sezonie wspinaczkowym władze Nepalu wydały 478 pozwoleń na wspinaczkę na Evereście. Siedemnaście osób, które próbowały wejść na szczyt nigdy nie wróci do domu - zginęli. To tragiczny rekord. Duży wpływ na sytuację ma komercjalizacja wspinaczki w górach wysokich oraz nieprzygotowanie wspinaczy-amatorów. Wielu z nich zostaje w górach na zawsze przez tzw. chorobę wysokościową. Z tego odcinka dowiecie się, na czym polega na przypadłość i dlaczego - mimo dostępnej wiedzy - wciąż zbiera tak duże żniwo. (Początek rozmowy: 0’59”)

Co podczas rozmowy oznaczają podniesione brwi naszego rozmówcy? Zdziwienie? Zaskoczenie? Wszystko zależy od tego, kto tym rozmówcą jest i z jakiego regionu świata pochodzi. Tak przejawiają się różnice międzykulturowe, które nie ograniczają się jedynie do gestów i mowy ciała. Ich rola w komunikacji między ludźmi jest znacznie głębsze i znacznie ważniejsze niż pozornie może się nam wydawać. Warto zdawać sobie sprawę z ich istnienia za każdym razem, gdy wyjeżdżamy z kraju lub mamy kontakt z obcokrajowcami w Polsce. (Początek rozmowy: 21’04”)

W Izraelu i w Autonomii Palestyńskiej znowu wrze. Izrael przeprowadza bezpardonowe akcje wojskowe, a w odpowiedzi dochodzi do palestyńskich zamachów. Po obu stronach giną ludzie. Po raz kolejny konflikt zaczyna niebezpiecznie eskalować. Mimo tego w Jerozolimie, która często jest areną niepokojów, sytuacja wydaje się stosunkowo spokojna. W tym miejscu nie tylko relacje żydowsko-palestyńskie zasługują na miano co najmniej skomplikowanych. (Początek rozmowy: 16'35")

Dlaczego polarnicy po wyprawach odwiedzają stomatologów? Czy na Antarktydzie rozmiar buta ma znaczenie? I dlaczego w trakcie marszu na biegun południowy warto rozważyć wzięcie spódnicy? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziecie w plenerowej rozmowie z Mateuszem Waligórą, który po raz pierwszy publicznie opowiada o kulisach swojej wyprawy na Antarktydzie. (Początek rozmowy: 17'40")

W 1998 roku w Irlandii Północnej podpisano porozumienie pokojowe między dwiema grupami mieszkańców. Miał to być koniec wieloletniego konfliktu, w którym po jednej stronie byli ci, którzy chcieli dołączenia tego obszaru do Republiki Irlandii, a po drugiej znajdowali się Brytyjczycy pragnący pozostania w granicach Zjednoczonego Królestwa. Po 25 latach porozumienie wciąż jest w mocy, jednak dokumenty zmieniają się wolniej niż ludzie, co na swoich fotografiach dokumentuje Mariusz Śmiejek, mieszkaniec Belfastu. (Początek rozmowy: 20'21")

Kolejny odcinek Brzmienia Świata, który jest efektem reporterskiego wyjazdu - tym razem na Lofoty. To norweski archipelag zamieszkany przez mniej niż 25 tysięcy ludzi. Mimo geograficznego odosobnienia, Lofoty należą do najbardziej popularnych miejsc odwiedzanych przez turystów w Europie. Wszystko przez spektakularne góry i fiordy. A jak i czym żyją mieszkańcy tego archipelagu? Na ile ryby wpływają na ich codzienność i dlaczego na Lofotach wciąż pływają statki wielorybnicze?

W 2022 roku do Kenii przyjechało blisko 1,5 mln turystów. Większość z nich odwiedziła parki narodowe, dzięki którym Kenia należy do najpopularniejszych państw na turystycznej mapie wschodniej Afryki. Dzikie zwierzęta takie jak lwy, słonie czy żyrafy przyciągają, podobnie jak krajobraz, który w południowej części kraju zdominowany jest przez rozległe sawanny. Tymczasem na północy królują pustynie i półpustynie. Turyści docierają tam rzadko, podobnie jak zainteresowanie kenijskich władz, które traktuje region po macoszemu. Do gospodarzy tamtych ziem należą Samburu - krewniacy Masajów - wciąż prowadzący tradycyjny, pasterski tryb życia.(Początek rozmowy: 21'35")

“Różnorodność jest wartością, a nie obciążeniem”, tak mówi Łukasz Maurycy Stanaszek, odkrywca Urzecza. Był to nieduży region oparty o Wisłę. Istniał przez kilkaset lat jako efekt zderzenia trzech odrębnych grup. Jedną z nich byli Olędrzy, potomkowie niderlandzkich osadników. Swoją pracą, nierozerwalnie związaną z Amazonką Mazowsza, doprowadzili do powstania wiślanego Eldorado. Dzisiaj Urzecze, które niemal zniknęło z ludzkiej pamięci, przeżywa odrodzenie, a jego mieszkańcy na nowo odnajdują swoje korzenie i szczególną tożsamość. (Początek rozmowy: 0'48")