De Jortcast

Het klimaat redden is nu aan de rechters Aan de vooravond van Shell’s hoger beroep in de ‘klimaatzaak van de eeuw’ en in een tijd waar voor het eerst een bank voor het gerecht wordt gesleept (te weten: BNP Paribas) vraagt dr Kelder zich af: kunnen wij in een wereld waar overheid en bedrijfsleven het af laten weten, dan op de rechter vertrouwen voor het tegengaan van klimaatverandering? Mr. dr. Tim Bleeker doceert milieuaansprakelijkheidsrecht aan de Vrije Universiteit en ziet zijn vakgebied groeien en groeien. Straks is de klimaatjurist niet meer weg te denken uit de wereld - als die er nog is, tenminste. De belangen van de designerbaby’s Nu we toch echt zelf de wensbaby kunnen creëren die we willen, in een reageerbuis, rijst de vraag: hoe zit het met de belangen van dat kind, dat nog niet bestaat? Want wie bepaalt of je een leven mag opzadelen met slechts één genetische ouder? Of juist drie? En als het dan in het belang van het kind is om niet te bestaan, wordt dan niet het kind de noodzakelijke eigenschap (namelijk ‘bestaan’ in de toekomst) ontnomen om belangen te hebben? Dr. Lisette ten Haaf is jurist en expert in de biotechnologie en bedacht een nieuwe benadering van dit paradoxale probleem.  Drugs tegen depressie Als het aan de onderzoeker dr. Levi van Dam (UvA) ligt, gaan alle jongeren met PTSS aan de MDMA. Werd er vroeger in de jaren '60 en '70 nog wild geëxperimenteerd met partydrugs in de psychiatrie, tegenwoordig is dat uit den boze. Zonde, vindt deze orthopedagoog, want psychedelica hebben zo veel meer te bieden dan die impuls om de hele nacht te hakken en housen. Je kunt je er ook blijkbaar gelukkiger door voelen, blijkt uit onderzoek en dan op een ander niveau dan iedereen in de club maar willen knuffelen. Samen met voormalig dancefeest-ondernemers Duncan Stutterheim en Wouter Tavecchio (onder de naam Make MDMA Medicine) poogt hij Nederland de voortrekkersrol te geven waar onderzoek van psychische hulp met MDMA aan jongeren plaats zal vinden. Zeg maar, verruim je geest op een positieve manier. 

De Europese Unie is een zegen, voor ons en voor de wereld. Dat concludeert prof. dr. Maarten van Rossem na de live uitzending in een gesprek met politiek filosoof prof. dr. Govert Buijs en econoom prof. dr. Steven Brakman.

De onderklasse voelt zich achtergesteld.. Maar wat is er te doen om ze tevreden te stellen? Politiek filosoof prof. dr. Govert Buijs over het belang van Europese eenheid in een globaliserende wereld, en vervangend presentator prof. dr. Maarten van Rossem over populistische erupties, een gevolg van verstandig beleid dat leidt tot een soort kortsluiting met grote delen van het electoraat. Ook te horen in deze aflevering in prof. dr. Steven Brakman, hoogleraar Internationale economie. Verstandig beleid leidt tot een soort kortsluiting met grote delen van het electoraat. Zo groot, dat het beleid zelf bedreigd wordt door de gevolgen van het beleid.

Een primeur voor het programma: de presentatie is in handen van een echte professor, bij gebrek aan de u bekende verslaggever. Prof. dr. Maarten van Rossem gaat in deze aflevering in gesprek met prof. dr. Steven Brakman, hoogleraar Internationale Economie aan de RuG. Doen wij het echt zo goed?  Brakman vertelt hoe de Nederlandse economie zich na de oorlog ontwikkeld heeft en richt zijn oog op de toekomst. Wat blijkt: het Nederlands bedrijfsleven blinkt uit in bijzaken en ja, er zijn grote uitdagingen.

Omdat vaste presentator dr Kelder schoenen aan het passen is in Italië, neemt zaterdag een echte doctor de honneurs waar. Prof. dr. Maarten van Rossem geeft leiding aan de gesprekken.  Hollands welvaren aan het wegvaren?  Nederland was ooit het land van onder meer de grote gasbel, het gefortuneerde Unilever en het puissant rijke Shell. Nu hebben we bijvoorbeeld het florerende Veldhoven. Wordt ASML de levensader van Nederland, zorgen allerhande geopolitieke ontwikkelingen ervoor dat ons rijke landje alle zeilen economisch moet bijzetten en wat is de rol van Nederland op het internationale speelveld? Hoogleraar internationale economie, prof. dr. Steven Brakman (RUG) vertelt hoe de Nederlandse economie zich na de oorlog ontwikkeld heeft en richt zijn oog ook op de toekomst.  De gans is het nieuwe stikstof voor de boer Stikstof, D66, Frans Timmermans, Christianne van der Wal. De boeren zijn de laatste jaren geconfronteerd met ontwikkelingen die hen niet zinden. Tot overmaat van ramp brengt onze jonge doctor een ander probleem voor agrariërs aan het licht. De grazende gans. Jonge doctor (bijna dan) Nelleke Buitendijk hoopt aankomende week te promoveren aan de Universiteit van Amsterdam. Haar proefschrift gaat over ganzen die oogsten verpesten.  Ideale ideologie Politiek filosoof prof. dr. Govert Buijs, die verbonden is aan de Vrije Universiteit, vertelt welke ideologieën er na de Tweede Wereldoorlog rondwaarden in Nederland. Vervolgens probeert hij te schetsen wat die ideologieën betekenden voor het denken over bijvoorbeeld politiek en economie. Wat zorgde voor Europese eenheid en is die eenheid nu aan het afbrokkelen? Binnenkort verschijnt er ook een boek dat Buijs samen met oud-premier Jan Peter Balkenende heeft geschreven. Dit boek gaat over de toekomst van de Europese markteconomie. Dus ook met Buijs wordt er in de glazen bol gekeken. 

Een academisch kwartiertje met voedingsdeskundige prof. dr. Jaap Seidell en historicus prof. dr. Ulbe Bosma over hoe de voedingsindustrie bepaalt wat we kopen.

We gebruiken het elke dag en eten er 40 kg van per jaar: suiker. Maar waarom willen we alles tegenwoordig zo zoet? Hoe is dat gegroeid en hoe krachtig is die suikerlobby? Prof. dr. Ulbe Bosma van het IISG heeft er een boek over geschreven getiteld 'The World of Sugar: How the Sweet Stuff Transformed Our Politics, Health, and Environment over 2,000 Years'. 

We worden allemaal dikker, ondanks ons toegenomen bezoek aan de sportschool en onze gezond-eterij. Prof. dr. Jaap Seidell (VU Amsterdam) is dé voedingsdeskundige van Nederland en legt uit waarom de wereldbevolking in omvang toeneemt.  Aanleiding voor dit gesprek was de column van Jort in het FD en de reacties daarop, want hoe groot is de rol van genen en omgeving op ongezonde gewichtstoename? (hier gratis te lezen) https://fd.nl/opinie/1474673/de-spekpandemie-kost-vet-veel-geld

In deze uitzending voor een van de grootste problemen van deze tijd (een waar je niks over mag zeggen want kwetsend): vet. De wereld is te dik, we bewegen te weinig, we vreten te veel en vooral te ongezond. In een ijdele poging het tij te keren nodigt dr Kelder een hoogleraar Voeding en Gezondheid uit, geflankeerd door een suikerprofessor die weet hoe het zoete goedje politiek, omgeving en gezondheid drastisch veranderde over een tijdsspanne van tweeduizend jaar.

Een aanzienlijk deel van ons leven zijn we aan het werk, en dat maakt werkgeluk een niet te onderschatten factor voor onze totale geluksgevoel. Wat maakt ons gelukkig op werk, en hoe is dat aan het veranderen? Een academisch kwartiertje napraten met prof. dr. Meike Bartels en prof. dr. Mark Levels.