Appèl

De maatregelen tegen de uitbraak van COVID-19 hebben grote gevolgen voor onze economie, die grotendeels tot stilstand kwam in veel sectoren. De overheid stelde ongekende steunmaatregelen in om werkloosheid en faillissementen zoveel mogelijk te beperken, met een aanzienlijk hogere staatsschuld tot gevolg. Wat heeft de crisis blootgelegd over het functioneren van de economie? En welke lessen kunnen we daaruit trekken? In deze aflevering van Appèl gaan we in gesprek met econoom en journalist Mathijs Bouman, vaste columnist van het FD en “huiseconoom” bij Nieuwsuur.

Burn-outs onder Kamerleden komen steeds vaker voor. Naast problematisch voor de Kamerleden zelf, is de werkdruk in de Tweede Kamer tevens een belangrijk maatschappelijk punt van zorg: als hart van de democratie en de plek waar de macht gecontroleerd wordt, dient de Kamer goed te kunnen functioneren. In deze aflevering van Appèl gaan we hierover in gesprek met Kees Verhoeven, voormalig Tweede Kamerlid voor D66. Ook aan tafel is onze wetenschappelijke medewerker Laura de Vries.

Politieke partijen maken veel vaker gebruik van microtargeting. Hierbij gebruiken zij persoonlijke data van burgers om een specifieke groep mensen te kunnen bereiken en beïnvloeden. Dit heeft gevolgen voor individuen en onze samenleving als geheel. In hoeverre worden onze politieke voorkeuren door microtargeting beïnvloed? En welk effect heeft het op onze autonomie? In deze aflevering van Appèl gaan wij hierover in gesprek met Tom Dobber, postdoctoraal onderzoeker politieke communicatie en journalistiek aan de Universiteit van Amsterdam en Fleur Jongepier, universitair docent digitale ethiek aan de Radboud Universiteit Nijmegen.

Sinds 2015 is de jeugdzorg gedecentraliseerd. Dit betekende dat vanaf dat moment de gemeenten, en niet meer het Rijk, verantwoordelijk werden voor de jeugdzorg. Volgens de inspectie voor de Gezondheidszorg & Jeugd en de Inspectie Justitie & Veiligheid is de jeugdzorg sindsdien in kwaliteit achteruit gegaan. Jongeren worden in toenemende mate geconfronteerd met lange wachttijden, verkeerde diagnoses of vinden niet de weg naar de juiste zorginstantie. In deze aflevering gaan we in op de gevolgen van deze decentralisatie en bekijken we hoe dit beter kan.Te gast zijn Annemiek Harder, bijzonder hoogleraar jeugdzorg aan de Erasmus Universiteit, Maaike van der Aar, bestuurder jeugdzorg van de FNV en Eelco Eerenberg, wethouder in de gemeente Utrecht.

De COVID-19 pandemie heeft sociale kwesties niet alleen nationaal op de agenda gezet, ook op Europees niveau is er hernieuwde aandacht voor een ‘sociaal Europa’. Het huidige Portugese voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie organiseert op 7 en 8 mei de 'European Social Summit' in Porto met politiek leiders en sociale partners. Wat ‘sociaal Europa’ betekent, blijft echter onduidelijk. In deze aflevering van Appèl houden we dit ‘sociaal Europa’ dan ook tegen het licht. Te gast zijn Dr. Sonja Bekker, universitair hoofddocent Europees Sociaal Beleid, en Dr. Ferdi De Ville, universitair hoofddocent Europese Politieke Economie.

Eén van de kritieken op ons kapitalistische systeem is dat het niet te verenigen zou zijn met onze duurzaamheidsdoelstellingen. De enige manier om onze planeet leefbaar te houden is, volgens deze kritiek, om het kapitalisme te vervangen door iets anders. In zijn boek 'Duurzaam kapitalisme' betoogt Willem Schramade dat kapitalisme en duurzaamheid wel degelijk met elkaar te verenigen zijn. Hij introduceert het waardevenster, dat aangeeft waar financiële waarde ten koste gaat van sociale of ecologische waarde. In deze aflevering van Appèl gaan we hier met hem over in gesprek.

Op 1 maart werd 'Keuzes in Kaart 2022-2025' gepubliceerd door het Centraal Planbureau, met daarin de doorrekeningen van de verkiezingsprogramma’s. Wat zit er nu precies achter al dat rekenwerk aan partijprogramma’s en regeerakkoorden? Wat is de invloed van deze doorrekeningen? En is het eigenlijk wel gewenst dat de spreekwoordelijke koopkrachtplaatjes zo’n grote rol krijgen in het politieke debat? In deze aflevering van Appèl gaan wij hierover in gesprek met Pieter Hasekamp en Wimar Bolhuis. Pieter Hasekamp is sinds 1 maart 2020 directeur van het Centraal Planbureau. Wimar Bolhuis is econoom, bestuurskundige en sociaalpsycholoog.

We zitten midden in een wooncrisis. Hoe is deze crisis ontstaan? Wat moet er gebeuren om de woningmarkt rechtvaardiger te maken en hoe komen we uit deze crisis? En wat zou de rol van de overheid hierin moeten zijn? In deze aflevering van Appèl gaan wij hierover in gesprek met Prof. dr. Peter Boelhouwer, hoogleraar Housing Systems aan de Technische Universiteit Delft, en Prof. dr. Johan Conijn, emeritus-hoogleraar woningmarkt aan de Universiteit van Amsterdam.

Een bon vivant, een sloddervos, maar ook een van de meest toonaangevende en succesvolle politici van de twintigste eeuw. Hans van Mierlo richtte in 1966 de partij D66 op uit onvrede met het politiek bestel, en zijn naam is nog steeds verbonden aan het wetenschappelijk bureau. Wat dreef hem? Hoe verliep zijn carrière als politicus? En wat kan D66 vandaag de dag nog van hem leren? In deze aflevering van Appèl gaan wij in gesprek met Daniël Boomsma en Thijs Kleinpaste over de biografie ‘Een wonderbaarlijk politicus’ over Hans van Mierlo van Hubert Smeets. Daniel Boomsma is speechschrijver op een ministerie en daarnaast redactielid van het tijdschrift Idee. Thijs Kleinpaste is auteur en schrijft daarnaast onregelmatig voor De Groene Amsterdammer.

Tegenwoordig lijken steeds meer mensen zichzelf feminist te noemen en wordt er zelfs gesproken van een nieuwe feministische golf. Het draait niet meer alleen om gelijke rechten voor vrouwen en mannen, maar ook om gelijke kansen. Hoe kan dit worden bereikt? En waarom is feminisme in deze tijd nog steeds belangrijk? In deze aflevering van Appèl gaan wij in gesprek met Afke Groen en Laura de Vries, allebei wetenschappelijk medewerker bij de Mr. Hans van Mierlo Stichting. Samen met Tessa Holzman pleiten zij in ons nieuwe boek ‘Naar een nieuw kabinet van sociale rechtvaardigheid’ voor een feministisch kabinet.