Heilige Grond

Op 4 oktober is het dierendag, de naamdag van Franciscus van Assisi (1181 - 1226). Als Italiaanse, rijke jongeman koos hij ervoor om afstand van al zijn bezit te doen. Hij ontdekte: er is een goede manier van arm zijn. Als je geen bezit hebt, krijg je daar echte verbinding met de ander, met God, met de natuur en dus ook de dieren voor terug. Toen Jorge Mario Bergoglio in 2013 aantrad als paus, koos hij als eerste bisschop van Rome ook voor de naam Franciscus. In de afgelopen tien jaar heeft hij, als Jezuit, veel franciscaanse waarden het Vaticaan en de kerk binnengebracht. In tijden van economische en ecologische crises is de boodschap van Franciscus van Assisi immers onverminderd relevant. Tegelijkertijd schuurt de radicaliteit van zijn levensvorm. Afstand doen van al je bezit is een mooie denkoefening, maar we hoeven het niet in de praktijk te brengen. Toch?In deze aflevering een gesprek met twee Franciscuskenners: katholiek Willem Marie Speelman en protestant Corinne Groenendijk. Zij vertellen over de invloed van beide Franciscussen en leggen uit hoe je op een geïnspireerde manier duurzaam kan leven.Willem Marie Speelman is hoogleraar Franciscaanse Spiritualiteit, Theologie en Geschiedenis aan de Tilburg School of Theology en directeur van het Franciscaans Studiecentrum.Corinne Groenendijk is predikant, geestelijk begeleider en trainer in geïnspireerd verduurzamen. Ze schreef het boek ‘Verduurzamen met Franciscus’ en leidt inspiratiereizen naar Assisi."Meer weten over charismatische theologie? Kom dan op 27 oktober naar de Theologische Universiteit Utrecht voor de studiedag Charismatische Spiritualiteit voor elke dag en ontdek de zintuiglijkheid van charismatisch geloven. Met Ronald Westerbeek, Hans Burger, Miranda Klaver, Nikolaas Sintobin en anderen. Meer informatie en aanmelden op Charismatische spiritualiteit voor elke dag - PEPHeilige Grond is een podcast van de Protestantse Theologische Universiteit en de Theologische Universiteit Utrecht.

Al eeuwenlang spreken hel en hiernamaals tot de verbeelding. Theoloog Arnold Huijgen zette met zijn oratie het onderwerp weer op de kaart en geograaf en schrijver Guido Derksen bracht de hel in kaart. Het boek Hemel en hel in kaart dat hij samen met Martin Mousch maakte brengt 5000 jaar verbeelding van de hel bij elkaar. Als Huijgen en Derksen in deze aflevering met elkaar in gesprek gaan onder leiding van Koos Tamminga, komen verschillende beelden van de hel langs, waarbij duidelijk wordt hoe die (denk)beelden samenhangen met sociale en culturele ontwikkelingen en theologische en filosofische inzichten. We zien de doorwerking van macht en disciplinering, maar ook van weerstand en aanpassing door de confrontatie met andere contexten. Leidt het geloof dat de hel heeft afgedaan niet in feite tot nieuwe gedaanten van de hel? Kunnen we wel zonder hel of blijven we als mensen de relevantie van de hel in stand houden omdat we niet ontkomen aan de confrontatie met schuld en onrecht? Welke plek kan theologisch spreken over de hel in onze huidige cultuur dan hebben?VerwijzingenGuido Derksen en Martin van Mousch (2022) - Hemel en hel in kaart. Een cultuurhistorische verkenning.Arnold Huijgen (2023) - Uitgeblust of opgestookt. De herontdekking van de hel."Meer weten over charismatische theologie? Kom dan op 27 oktober naar de Theologische Universiteit Utrecht voor de studiedag Charismatische Spiritualiteit voor elke dag en ontdek de zintuiglijkheid van charismatisch geloven. Met Ronald Westerbeek, Hans Burger, Miranda Klaver, Nikolaas Sintobin en anderen. Meer informatie en aanmelden op Charismatische spiritualiteit voor elke dag - PEPHeilige Grond is een podcast van de Protestantse Theologische Universiteit en de Theologische Universiteit Utrecht.

We leven in een tijd waarin dankbaarheidsdagboeken als warme broodjes over de toonbank vliegen. Duizenden lessen en tips worden gedeeld over hoe je een dankbaar mens kunt zijn. Want een dankbaarder mens is ontspannener, gelukkiger, liefdevoller....  In deze podcastaflevering spreekt Koos met Ciska Stark (docent homiletiek en liturgiek, PThU) en Marije Vermaas (geestelijk verzorger) over dankbaarheid. Waarom denken zij dat zoveel mensen vandaag de dag naar manieren zoeken om dankbaarder in het leven te staan? Wat moet je met een begrip met zulke oude, christelijke, papieren? En hoe kun je ervoor zorgen dat dankbaarheid geen kunstje maar een karaktereigenschap wordt? Luister naar dit bemoedigende gesprek over hoogte- en dieptepunten in het leven. Over klagen, bidden en dankbaar zijn. Over ellende, verlossing en …"Meer weten over charismatische theologie? Kom dan op 27 oktober naar de Theologische Universiteit Utrecht voor de studiedag Charismatische Spiritualiteit voor elke dag en ontdek de zintuiglijkheid van charismatisch geloven. Met Ronald Westerbeek, Hans Burger, Miranda Klaver, Nikolaas Sintobin en anderen. Meer informatie en aanmelden op Charismatische spiritualiteit voor elke dag - PEPHeilige Grond is een podcast van de Protestantse Theologische Universiteit en de Theologische Universiteit Utrecht.

Deepfake, ChatGPT en zelfrijdende auto’s; het zijn fenomenen die dankzij artificial intelligence bestaan. De ontwikkelingen op dit gebied gaan ontzettend snel. Zullen op termijn verlamden dankzij AI weer kunnen lopen? En blinden weer kunnen zien?In deze aflevering van Heilige Grond praten we met theoloog Ad de Bruijne en filosoof Ariën Voogt. Zien zij ethische grenzen aan het gebruik van AI? Hoe gaan we om met macht en onmacht in het gebruik van AI? En wat zegt het toenemende gebruik van AI over ons mens- en godsbeeld?"Meer weten over charismatische theologie? Kom dan op 27 oktober naar de Theologische Universiteit Utrecht voor de studiedag Charismatische Spiritualiteit voor elke dag en ontdek de zintuiglijkheid van charismatisch geloven. Met Ronald Westerbeek, Hans Burger, Miranda Klaver, Nikolaas Sintobin en anderen. Meer informatie en aanmelden op Charismatische spiritualiteit voor elke dag - PEPHeilige Grond is een podcast van de Protestantse Theologische Universiteit en de Theologische Universiteit Utrecht.

Nederland kent ruim een miljoen christenen met een migratieachtergrond en toch zie je daar weinig van in de gemiddelde witte kerk. Hoe komt dat en is het erg om in de kerk je eigen cultuur op te zoeken? We praten erover met Klaas Bom, docent dogmatiek en interculturele theologie aan de PThU en Hedwig Komproe, predikant en bestuurslid van SKIN.In aanloop naar Pinksteren staan we stil bij de uitstorting van de Heilige Geest, die alle culturen en muren doorbreekt en de kerk maakt tot één lichaam met vele ledenmaten. De interculturele theologie, en pneumatologie, zijn echter niet de enige aspecten in dit gesprek. De praktijk van de migrantenkerken blijft weerbarstig, soms gaat kerk-zijn ook gewoon over een dak boven je hoofd hebben. Culturele verschillen, vooroordelen, macht en helaas ook racisme spelen ook in deze discussie een grote rol. Een scherp gesprek  over migrantenkerken waarin deze spanning goed zichtbaar wordt!"Meer weten over charismatische theologie? Kom dan op 27 oktober naar de Theologische Universiteit Utrecht voor de studiedag Charismatische Spiritualiteit voor elke dag en ontdek de zintuiglijkheid van charismatisch geloven. Met Ronald Westerbeek, Hans Burger, Miranda Klaver, Nikolaas Sintobin en anderen. Meer informatie en aanmelden op Charismatische spiritualiteit voor elke dag - PEPHeilige Grond is een podcast van de Protestantse Theologische Universiteit en de Theologische Universiteit Utrecht.

Hoe kun je er zijn voor mensen die geconfronteerd worden met een plotseling verlies of acute nood? Wat is helpend, hoe ga je om met de vragen die het oproept? Koos Tamminga spreekt in deze aflevering met Martha Zonneveld, projectleider noodhulp bij Tearfund en Marieke Meiring, luchthavenpastor op Schiphol. Hoe kun je er als pastor zijn voor iemand die net iets heeft meegemaakt dat enorme impact heeft – terwijl ze op doorreis zijn en er dus geen pastorale relatie is of mogelijkheid voor follow-up? Wat kunnen kerken betekenen in gebieden waar een ramp is gebeurd? Is christelijke noodhulp onderscheidend? Wat doet het met je eigen Godsbeeld en mensbeeld als je zo veel met nood te maken hebt? “Juist als er lijden is zie je Gods karaktereigenschappen naar boven komen.’’ https://www.tearfund.nlhttps://airportchaplaincy.nl"Meer weten over charismatische theologie? Kom dan op 27 oktober naar de Theologische Universiteit Utrecht voor de studiedag Charismatische Spiritualiteit voor elke dag en ontdek de zintuiglijkheid van charismatisch geloven. Met Ronald Westerbeek, Hans Burger, Miranda Klaver, Nikolaas Sintobin en anderen. Meer informatie en aanmelden op Charismatische spiritualiteit voor elke dag - PEPHeilige Grond is een podcast van de Protestantse Theologische Universiteit en de Theologische Universiteit Utrecht.

Waar was God in Auschwitz?  is één van de bekendste en indringendste vragen die het geloof in een goede en almachtige God uitdagen. Een vraag die ook in het licht van hedendaagse verschrikkingen op ons af kan komen. Houden onze theologische begrippen, onze Godsbeelden, onze mensbeelden, stand in het licht van het ergste lijden? In deze aflevering spreekt Koos Tamminga met Joyce Rondaij, expert op het gebied van literatuur en theologie. Zij is gepromoveerd op een theologische lezing van het werk van Primo Levi. Levi, een Italiaanse scheikundige die Auschwitz overleefde en daarover schreef, was zijn leven lang overtuigd atheïst. Toch is zijn werk heel relevant voor de theologie. Aan de hand van fragmenten uit zijn werk wordt dat in deze aflevering op een indringende manier duidelijk en worden ook onze mens- en Godsbeelden uitgedaagd.Joyce Rondaij. Primo Levi na God. Verhalen van een nieuwe bijbel. Verbum 2021Boekpresentatie Primo Levi na God: https://www.youtube.com/watch?v=AE-GFy3eCY0"Meer weten over charismatische theologie? Kom dan op 27 oktober naar de Theologische Universiteit Utrecht voor de studiedag Charismatische Spiritualiteit voor elke dag en ontdek de zintuiglijkheid van charismatisch geloven. Met Ronald Westerbeek, Hans Burger, Miranda Klaver, Nikolaas Sintobin en anderen. Meer informatie en aanmelden op Charismatische spiritualiteit voor elke dag - PEPHeilige Grond is een podcast van de Protestantse Theologische Universiteit en de Theologische Universiteit Utrecht.

Het ene na het andere klimaatrapport laat zien dat de klimaatcrisis niet te ontkennen is en ook dat menselijk handelen daar alles mee te maken heeft. Eind maart 2023 nog, schreef het IPCC – het klimaatpanel van de Verenigde Naties – dat de mogelijkheden om de opwarming van de aarde tot 1,5 graad te beperken gauw buiten zicht raken.Wat doet dat met je? Blokkeert het je? Zet het je juist aan tot actie? Tot protest misschien? En: wat heeft theologie in dit debat in te brengen? Waartoe roept geloof je op? Wat staat je te doen, als individu, als gelovige, als burger van deze samenleving?Te gast in deze aflevering zijn Rozemarijn van 't Einde en Jan van der Stoep. Rozemarijn is theoloog en klimaatactivist. Jan is hoogleraar christelijke filosofie aan de TU Kampen | Utrecht en de Wageningen Universiteit. Presentator Koos Tamminga gaat met hen in gesprek over verwondering, naastenliefde en bekering."Meer weten over charismatische theologie? Kom dan op 27 oktober naar de Theologische Universiteit Utrecht voor de studiedag Charismatische Spiritualiteit voor elke dag en ontdek de zintuiglijkheid van charismatisch geloven. Met Ronald Westerbeek, Hans Burger, Miranda Klaver, Nikolaas Sintobin en anderen. Meer informatie en aanmelden op Charismatische spiritualiteit voor elke dag - PEPHeilige Grond is een podcast van de Protestantse Theologische Universiteit en de Theologische Universiteit Utrecht.

Dit jaar herdenken we de afschaffing van de slavernij. Belangrijk én dubbel, want is slavernij wel echt afgeschaft? Wereldwijd zitten nog miljoenen mensen vast in systemen die hen tot ‘moderne slaven’ maken. We praten erover met Martijn Stoutjesdijk, post-doc onderzoeker aan de PThU met betrekking tot bijbelgebruik in het slavernijverleden van de kerk, en Ruben Vlot, Director of Mobilisation van International Justice Mission.  Is er een vergelijking te maken tussen slavernij vroeger en nu, en de rol die de kerk daarin speelt? En kunnen we iets leren van het verleden, van het goede en slechte? Wat staat ons nu te doen, als individu, kerk en samenleving? Een uitdagend gesprek over ‘social justice’ en het evangelie.  Onderzoeksproject Slavernijverleden Boek: de geschiedenis van slavernij Boek: de negerhut van oom Tom "Meer weten over charismatische theologie? Kom dan op 27 oktober naar de Theologische Universiteit Utrecht voor de studiedag Charismatische Spiritualiteit voor elke dag en ontdek de zintuiglijkheid van charismatisch geloven. Met Ronald Westerbeek, Hans Burger, Miranda Klaver, Nikolaas Sintobin en anderen. Meer informatie en aanmelden op Charismatische spiritualiteit voor elke dag - PEPHeilige Grond is een podcast van de Protestantse Theologische Universiteit en de Theologische Universiteit Utrecht.

We leven in de veertigdagentijd, een tijd waarin christenen traditioneel hun aandacht richten op het lijden in de wereld en in hun eigen leven. In deze aflevering staan we stil bij trauma en theologie.  We komen steeds meer te weten over de impact van trauma’s op wie we zijn als mensen. Wat gebeurt er in een mens wanneer deze overweldigd wordt door pijn, moeite en verdriet? Hoe geven mensen woorden aan de gevolgen van diep ingrijpende gebeurtenissen in mensenlevens? En wat gebeurt er in de relatie tussen God en mens? Is het eigenlijk wel een goed idee om God erbij te halen als mensen over trauma spreken? Wordt God niet snel als een goedkope oplossing aangeboden voor het omgaan met trauma? Tenslotte praten we over misschien wel de grootste uitdaging in het omgaan met naasten met een trauma: het samen uithouden bij het lijden zonder iets te willen fixen. Gasten in deze aflevering zijn Marie Hansen en Hanneke Schaap-Jonker. Marie Hansen is theoloog en werkzaam als onderzoeker aan de Protestantse Theologische Universiteit (PThU). Zij onderzoekt de rol van het lijf in een trauma-sensitieve theologie na seksueel misbruik. Hanneke Schaap-Jonker is psycholoog en theoloog. Ze werkt als rector van het Kennisinstuut christelijke ggz (Eleos/ De Hoop ggz) en is bijzonder hoogleraar klinische godsdienstpsychologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Heb je zelf te maken met trauma? Neem dat serieus en blijf er niet mee rondlopen, maar zoek professionele hulp. Bijvoorbeeld via je huisarts. Stichting VPSG biedt advies en ondersteuning bij vragen rond seksueel geweld, godsdienst en zingeving. Stichting VPSG biedt een luisterend oor zodat getroffenen (en mensen in hun omgeving) niet langer alleen staan. SMPR (Meldpunt voor Seksueel Misbruik in de Kerk) is er voor mensen die seksueel misbruik in een pastorale relatie hebben ervaren en voor de mensen om hen heen. "Meer weten over charismatische theologie? Kom dan op 27 oktober naar de Theologische Universiteit Utrecht voor de studiedag Charismatische Spiritualiteit voor elke dag en ontdek de zintuiglijkheid van charismatisch geloven. Met Ronald Westerbeek, Hans Burger, Miranda Klaver, Nikolaas Sintobin en anderen. Meer informatie en aanmelden op Charismatische spiritualiteit voor elke dag - PEPHeilige Grond is een podcast van de Protestantse Theologische Universiteit en de Theologische Universiteit Utrecht.