Bureau Buitenland

Na jaren van relatieve stabiliteit aan de frontlinies, is de oorlog in Syrië de afgelopen dagen opnieuw hevig opgelaaid. Rebellen van Hayat Tahrir al-Sham zijn onverwachts begonnen aan een opmars vanuit Idlib en vechten inmiddels tegen het Syrische leger in de omgeving van Aleppo, de op één na grootste stad van het land. Het regime van Assad slaat ondertussen hard terug, met luchtaanvallen die worden gesteund door Rusland. Waarom gebeurt dit nu? En wat betekent dit voor de regio? Daarover journalistFernande van Tets. (12:13) Uitgelicht: Europa Draait Door In onze podcast Europa Draait Door praat Derk Sauer over de Russische economie, waar de gevolgen van de oorlog in Oekraïne steeds zichtbaarder worden: de roebel keldert enorm en de inflatie is hoog. Hoe lang kan Poetin deze oorlogseconomie nog volhouden? (14:27) Een gesprek over vrijheid met Angela Merkel De vuistdikke biografie van Angela Merkel ligt in de winkel, en als een van de weinige media heeft VPRO’s Buitenhof de voormalige Duitse bondskanselier gestrikt voor een interview. Deze zondag is het te zien, maar wij lichten vandaag alvast wat fragmenten uit met interviewer Twan Huys. Heeft Merkel spijt van haar beroemde Wir schaffen das? En hoe kijkt ze naar de opkomst van de radicaal-rechtse AfD?

(00:46) Nicaragua wordt voortaan geregeerd door een dynastie In Nicaragua is de dictatuur van leider Daniel Ortega bijna compleet. Hoewel hij toch al deed waar hij zelf zin in had, geeft een nieuwe grondwetswijziging hem en zijn vrouw nu ook officieel de totale macht. En misschien wel het belangrijkste punt voor de Ortega’s: vanaf nu is Nicaragua een dynastie en blijft alle macht binnen hun familie. We bespreken het met Julienne Weegels, Nicaragua-expert en universitair docent aan de Universiteit van Amsterdam. (10:27) Wat betekenen Trump’s controversiële economische plannen voor Europa? "Voor mij is het mooiste woord in het woordenboek: tarief," verklaarde Donald Trump triomfantelijk. Met dezelfde bravoure kondigde hij deze week plannen voor importtarieven invoeren voor Mexico, Canada en China aan. Ook Europa lijkt niet te ontkomen, met tarieven die kunnen oplopen tot 20 procent. Tegelijk dreigt Trump met ingrijpen bij de Amerikaanse Centrale Bank, wat schokgolven door de wereldeconomie kan sturen. Wat betekenen deze plannen voor Europa en de internationale handelsorde? Daarover econoom Bas Jacobs, verbonden aan de Vrije Universiteit van Amsterdam.

(00:45) Fragiel akkoord in Libanon Na veel getouwtrek is er eindelijk een staakt-het-vuren bereikt tussen Israël en Hezbollah. In Libanon klinkt er euforie onder de bevolking en veel vluchtelingen trekken al terug naar hun huizen in het zuiden. Toch is er nog veel onduidelijk: hoe wordt dit bestand uitgevoerd en zit het akkoord wel stevig in elkaar? Vanuit Beiroet correspondent Jenne Jan Holtland en vanuit onze studio Libanon-deskundige Nora Stel. (14:38) Bestaat Nigeria nog wel? Het is het land met de snelst groeiende bevolking van Afrika, een florerende techsector en wordt regionaal gezien als een belangrijke economische en militaire macht. Maar Nigeria staat ook voor grote uitdagingen. Die worden des te ingewikkelder door de grote contrasten tussen noord en zuid, stad en platteland en rijk en arm. Correspondent Femke van Zeijl vertelt waarom al die tegenstellingen het zo moeilijk maken om überhaupt nog van één Nigeria te spreken.   Presentatie: Sophie Derkzen

En Turkije dreigt diens eigen 'Amazonegebied' te verliezen. Gewelddadige bendes in Haïti worden steeds jonger In Haïti bestaan de gewelddadige bendes inmiddels voor de helft uit minderjarigen, blijkt uit een rapport van Unicef. Het bendegeweld en de aanhoudende politieke instabiliteit leiden ertoe dat mensen op een ‘ongekende schaal’ ontheemd zijn geraakt, aldus de VN. Kevin Gilmont van hulporganisatie Broederlijk Delen is te gast over de laatste ontwikkelingen. Reportage: hoe Mexico migranten naar de VS probeert tegen te houden De aankomende Amerikaanse president Donald Trump wil een van zijn grootste verkiezingsbeloftes waarmaken: de migratie vanuit Mexico fors terugdringen. Jaarlijks proberen honderdduizenden migranten de grens over te steken. Mexico werkt al actief mee om deze cijfers te verlagen door illegale migranten op te pakken en met bussen naar het zuiden van het land te vervoeren, naar steden als Villahermosa. Correspondent Boris van der Spek reisde naar Villahermosa om te onderzoeken wat er gebeurt met deze migranten. Uitgelicht: Turks 'Amazonegebied' bedreigd door houtkap Een van de meest biodiverse gebieden van Turkije, ook wel het 'Amazonegebied' van het land genoemd, staat op het spel. Een groot bedrijf wil er goud gaan winnen, wat leidt tot massale houtkap. Klimaatactivisten vinden dat dit moet stoppen en voeren actie – met muziek als wapen. Redacteur Cevahir Varan sprak met hen. Presentatie: Sophie Derkzen.

Roemenië is in shock na de presidentsverkiezingen afgelopen zondag. Totaal onverwachts komt een uiterst rechtse, ultranationalistische kandidaat als winnaar uit de hoek, die het zelfs wist te winnen van de zittende premier. Călin Georgescu staat bekend om zijn radicale uitspraken, en zegt zich verwant te voelen aan Rusland. De tweede ronde van de presidentsverkiezingen zal vanuit Europa dan ook met argusogen gevolgd worden, vertelt journalist en schrijver Stefan Popa. (01:11) Verenigde Naties luiden noodklok over MyanmarEr dreigt een ‘perfect storm’ door oplaaiende strijd en dreigende hongersnood in het door burgeroorlog getroffen Myanmar. Waarom voert het leger juist nu de aanvallen op? Wij vragen het aan journalist en Myanmar-kenner Ole Chavannes.     Presentatie: Eva Koreman

In China heeft een transvrouw een bijzondere rechtszaak tegen een ziekenhuis gewonnen. De 28-jarige klaagde het ziekenhuis aan waar ze onder dwang schoktherapie onderging om haar te “genezen”. Wat betekent deze overwinning voor de positie van transpersonen in China, die ontzettend onder druk staan? Sinoloog Ardi Bouwers is te gast. (08:46) Een 'duivels' verbond in Brazilië Brazilië wordt in rap tempo geloviger, en vooral de groep evangelisten groeit snel. In de IDFA-documentaire 'Apocalyps in the Tropics' is te zien hoe deze fundamentalistische stroming ten strijde trekt tegen wat zij 'duivelse ideeën' noemen, zoals abortus en homorechten. Onder voormalig president Bolsonaro kreeg deze groep steeds meer politieke macht. We bespreken de film met Marc Bessems, voormalig correspondent in Brazilië.

Het Internationaal Strafhof in Den Haag heeft zojuist arrestatiebevelen uitgevaardigd tegen de Israëlische premier Netanyahu en de voormalige minister van Defensie Gallant. Ook tegen Hamasleider al-Masri is een bevel uitgevaardigd. We spreken met hoogleraar internationaal strafrecht Göran Sluiter en Israël-correspondent Gilad Perez. Kan de VS vogelgriep nog de baas worden? De vogelgriep is deze week opnieuw uitgebroken onder pluimvee in Duitsland en Nederland. Maar ook in de VS rukt de ziekte op, en er zijn niet alleen vogels, maar ook al tientallen mensen besmet geraakt. Ook onder koeien gaat het virus rond, en recent raakte het eerste varken besmet. Hoe zorgwekkend is dat? En wat kan en moet de VS ondernemen? Daarover correspondent Karlijn van Houwelingen en viroloog Marion Koopmans.

“We moeten er alles aan doen dat de oorlog volgend jaar via de diplomatieke weg eindigt.” Dat zei president Volodymyr Zelensky op de Oekraïense radio. In het Europees Parlement herhaalde hij dat 2025 het ‘jaar van de vrede' moet worden. Waarom zegt hij dat nu? Groeit de bereidheid om te onderhandelen met Rusland? En hoe zouden die gesprekken eruit kunnen zien? Daarover Oekraïne-deskundige van het Instituut Clingendael Julia Soldatiuk-Westerveld en oud-Rusland-correspondent Hubert Smeets.   (15:45) Gaza, 'de moeilijkste plek van allemaal' Een van de laatste nog functionerende ziekenhuizen in het noorden van Gaza is onder vuur genomen door het Israëlische leger. Het ziekenhuis vaccineert volgens de Verenigde Naties kinderen tegen polio en behandelt burgers die lijden aan ondervoeding. Voedsel en medicijnen worden tegengehouden bij de grens met Gaza. Regiocoördinator Ruth James van de hulporganisatie Oxfam bracht een bezoek aan het gebied. Collega Edwin Koopman sprak met haar.  

En de emancipatie van vrouwen krijgt in Bolivia een unieke invulling. (00:50) Humanitaire catastrofe in Syrië door Turkse bombardementenNoordoost-Syrië wordt niet alleen geteisterd door droogte, maar nu ook door de gevolgen van Turkse aanvallen op de waterinfrastructuur. Hierdoor hebben meer dan een miljoen mensen geen toegang meer tot schoon drinkwater. Hoewel er water met vrachtwagens wordt aangevoerd, is de hoeveelheid verre van voldoende. De situatie baart grote zorgen, en er wordt gevreesd voor een naderende humanitaire catastrofe. Journalist Fernande van Tets over de watercrisis in Syrië.    (07:06) China en VS bereiden zich voor op meer confrontatiesVolgens Amerikaanse kranten is Trump bezig een team samen te stellen dat bestaat uit uitgesproken China-haviken. De toch al gespannen relatie tussen de grootmachten VS en China lijkt daardoor in de toekomst nog meer onder druk te komen staan. Wat zou een hernieuwd Trump-presidentschap betekenen voor de rivaliteit tussen deze twee landen? En welke gevolgen zullen wij daarvan in Europa merken? Over deze ontwikkelingen zijn te gast sinoloog Ardi Bouwers en voormalig VS-correspondent Casper Thomas.   (18:07) Uitgelicht: Rokken on the Rocks in BoliviaDe emancipatie van vrouwen krijgt in Bolivia een unieke invulling. In hun traditionele inheemse hoepelrokken begeven vrouwen zich op plekken waar je rokken niet snel zou verwachten. Deze vrouwen, “cholitas” zoals traditioneel geklede Boliviaanse vrouwen worden genoemd, haalden jaren geleden het nieuws door deel te nemen aan worstelwedstrijden. Inmiddels breiden ze hun invloed verder uit en werken ze als gidsen voor bergbeklimmers in de Andes. In de studio praten we hierover met onze Latijns-Amerika-redacteur Edwin Koopman.   Presentatie: Tim de Wit

Het Israëlische leger rukt op in het zuiden en ook de luchtaanvallen op Beiroet zijn de afgelopen week opgevoerd. Dit weekend werd daarbij een belangrijke woordvoerder van Hezbollah gedood. En dat terwijl er ondertussen serieus gesproken zou worden over een bestand tussen Israël en Hezbollah. Hoe serieus zijn die gesprekken? En hoe hangt het aankomende presidentschap van Trump over de toekomst van de oorlog? Daarover Libanon-correspondent Jenne Jan Holtland en Israël-correspondent Gilad Perez. (15:55) In Napolitaanse wijk moet voetbal kinderen uit de criminaliteit houden De wijk Scampia in Napels werd wereldberoemd door het boek en de Netflixserie Gomorra, over de maffia die de dienst uitmaakt in de wijk. Decennialange verloedering zorgde ervoor dat de georganiseerde criminaliteit tot in de haarvaten van de wijk kon doordringen. Om kinderen van de straat te houden richtte Antonio Piccolo een bijzondere voetbalschool op. Correspondent Angelo van Schaik dook de wijk in en zocht 'm op. Presentatie: Tim de Wit