SURFsounds

Waar voorheen Quantum technologie vooral voorbehouden was aan wetenschappers en nieuwsgierige liefhebbers, beweegt het zich langzaam uit de labs en zolderkamers. Evert van Nieuwenburg, computationele natuurkundige bij de Universiteit Leiden, neemt ons mee op het pad van de huidige staat van quantum computing, welke doorbraken er op stapel staan en wat het belang van spelen is. Ook Nicholas Renaud, quantum computing expert bij SURF, benadrukt de voorwaartse kracht die uitgaat van spelenderwijs ‘klooien’ met de eerste vormen van quantum computers. Hij vertelt over hoe er vandaag gekeken wordt naar quantum computing in onderwijs en onderzoek en hoe dat verschilt met een aantal jaren geleden. Tot slot deelt hij de kijktip met de boodschap ‘Everyone can quantum’. Je vindt de link naar de video hier: Paul Rudd explores the Quantum Realm with Stephen Hawking Wil je zelf meer intuïtie ontwikkelen voor quantum technologie met het spel van Evert Quantum Tic tac toe? Je vindt er hier alles over op deze pagina van Evert.

Quantum computing: if it comes it comes hard and fast… In deze driedelige serie “Quantum computing: Tot hier en verder” gaan we op zoek naar antwoorden op de vragen: Wat hebben de ontwikkelingen in quantum computing ons tot nu toe gebracht? Hoe staan we er vandaag de dag voor en gaat het ooit gebeuren? In de eerste aflevering duiken we de terug in de tijd. Wanneer werd er voor het eerst gesproken over quantum computing? Wat gebeurde er daarna en wie speelden daarin een belangrijke rol? We gaan in gesprek met Ronald de Wolf, hoogleraar Theoretical Computer Science aan de UvA en onderzoeker bij het Centrum Wiskunde & Informatica (CWI). Met 25 jaar ervaring in onder andere quantumalgoritmes, quantumcomplexiteittheorie, quantum-learning theorie is hij een onmiskenbaar expert op dit gebied. Hij vertelt over het allereerste begin, zijn verwachtingen en teleurstellingen en hoe hij kijkt naar de ontwikkelingen tot nu toe. Benieuwd naar de lezing waar Ronald naar verwijst? Je vindt de link naar de video van de lezing “There’s plenty of room at the bottom” van Richard Feynman hier: [https://www.youtube.com/watch?v=4eRCygdW–c]

In deze driedelige serie gaan we op zoek naar antwoorden op de vraag: Hoe maken we ons en de campus klaar voor de toekomst? Is campusontwikkeling een onmisbare investering om relevant te blijven en studenten goed voor te bereiden op het werkveld, of een luxe die we ons in tijden van bezuiniging niet kunnen permitteren? Samen met professionals uit het onderwijsveld en experts van SURF gaan we in gesprek over de toekomst van onze leeromgevingen. In deze eerste aflevering spreken we met Christien Bok (SURF) en Huib Langenberg (HAN) over de noodzaak van campusvernieuwing.

In deze driedelige serie gaan we op zoek naar antwoord op de vraag: Hoe maken we ons en de campus klaar voor de toekomst? In deze tweede aflevering onderzoeken we waarom campusinnovaties niet altijd verlopen zoals gepland — en waarom dat niet erg is. Hoe geef je ruimte aan verandering zonder je doel uit het oog te verliezen? We spreken met Thomas Esman (SURF), die zijn inzichten deelt over het spanningsveld tussen visie en realiteit binnen complexe innovatieprojecten, en met Merel de Boer (Hogeschool Inholland), projectleider van de nieuwe campus in Amsterdam, die vertelt hoe onderwijsvisie, ontwerp en organisatieverandering samenkomen in de praktijk.

In deze driedelige serie gaan we op zoek naar antwoord op de vraag: Hoe maken we de campus klaar voor de toekomst? In deze derde aflevering stellen we misschien wel de meest confronterende vraag: wat als een nieuwe ruimte of innovatie níét wordt gebruikt zoals bedoeld? Je hebt er tijd, geld en energie in gestoken – en dan blijft het stil. Is dat falen, of juist een kans om te leren en bij te sturen? We spreken met onderwijsprofessionals Sem Neijman (Erasmus Universiteit Rotterdam) over de uitdaging van het op elkaar afstemmen van onderwijsbehoeften, faciliteiten en verwachtingen van verschillende stakeholders. En we praten met Meike Kerkhofs-Welkenhuizen (Universiteit Maastricht) over haar ervaringen als projectleider innovatieve learningspaces bij de ontwikkeling van de nieuwe universiteitsbibliotheek — en wat er gebeurt wanneer gebruik en ontwerp niet helemaal samenvallen?

Deze aflevering heeft Evelien Renders, Jan Haarhuis en Christien Bok als gasten, die allemaal een sterke achtergrond hebben in internationale samenwerking in het onderwijs. Ze bespreken de groeiende afhankelijkheid van Big Tech en hoe Europese allianties zoals Charm EU hier tegenin kunnen gaan. Culturele barrières worden overwonnen en de rol van Nederlandse universiteiten in innovatie en inclusiviteit komt aan bod. Daarnaast wordt het belang van digitale geletterdheid en centrale governance in het onderwijs belicht.

In deze aflevering verwelkomen we Bert Hubert, een cyberveiligheidsexpert, en Alexander van den Hil, een leidinggevende bij SURF. Hubert bespreekt de gevaren van afhankelijkheid van commerciële partijen en de impact op internationale samenwerking. Van den Hil belicht de voordelen van samenwerking in geopolitieke tijden en pleit voor verbinding tussen landen. Ze verkennen ook de uitdagingen van uitbesteding en de noodzaak voor digitale autonomie in Europa, met een bijzondere focus op cloudafhankelijkheid.

Herman van der Plas is een ervaren beleidsmaker die zich inzet voor Nederland’s rol in Europa, terwijl Karin Wessel advies geeft over internationale connectiviteit. Ze bespreken de balans tussen nationale autonomie en internationale samenwerking. Nederland's positie in digitalisering en de ethische implicaties van technologie komen aan bod. Ook de uitdagingen van digitale soevereiniteit en de urgentie van samenwerking tegen geopolitieke spanningen worden belicht. De nood voor sterke relaties en open source oplossingen voor innovatie is cruciaal.

In de vorige aflevering werd duidelijk dat we echt zelf aan het stuur kunnen zitten. Daar werken we bij SURF hard aan. Maar er zijn veel meer hoopvolle voorbeelden en initiatieven. En ook al is het soms voortuitgang met één stap terug, twee vooruit, we zijn op weg naar betere balans tussen macht en moraal. In deze aflevering gaan we in gesprek met Jantien Borsboom, directeur van Public Spaces over hoe zij instellingen mobiliseert om het anders te doen en Rens van der Vorst, docent schrijver van verschillende boeken over onze bijzondere relatie met technologie en oprichter van het platform technofilosofie over hoe hij zichzelf en zijn studenten losmaakt van ingesleten ideeën over welke rol technologie voor ons zou moeten spelen. Wil je meer weten over het thema responsible tech? Kijk op https://www.surf.nl/en/themes/artificial-intelligence/responsible-ai [(https://www.surf.nl/themas/publieke-waarden)] (url), https://communities.surf.nl/publieke-waarden en nog veel meer op www.surf.nl. Ben je benieuwd naar Public Spaces? Je vindt de website hier: https://publicspaces.net Wil je eens kijken op het platform van Rens van der Vorst Technofilosofie? Bekijk het hier: https://technofilosofie.com Daar vind je ook zijn vermakelijke boeken over de bijzondere relatie die wij mensen hebben met technologie, zoals ‘Appen is het nieuwe roken’ en ‘Digitale Gremlins’.

In de vorige afleveringen kwam het gevoel dat mensen denken overgeleverd te zijn aan grote technologiebedrijven meermaals naar voren. Dat werd stellig ontkracht, maar in hoeverre kunnen we invloed uitoefenen op de koers van de technologie in ons leven? En hoe pakken we dat aan? In deze aflevering praten we met Marc Steen die zich bezig houdt met ethiek in technologie bij TNO en schrijver van het boek Ethics for people who work in tech en met Wladimir Mufty, adviseur publieke waarden bij SURF om antwoord te geven op de vraag wie stuurt wie? Wil je meer lezen over wat TNO doet? Bekijk het hier https://www.tno.nl/nl/ of lees het boek van Marc; Ethics for people who work in tech! Je vindt het via deze link: https://ethicsforpeoplewhoworkintech.com/ Wil je zelf aan de slag, Marc maakte een handig canvas wat hij gratis ter beschikking stelt: https://marcsteen.nl/docs/RapidEthicalDeliberationCanvas2024NL.pdf Tot slot, het paper waar Marc naar verwijst met ideeën over de krachten van Europa vind je hier https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/23299460.2021.1904346 Een klein voorproefje uit het artikel: “Using imagination and hope I can imagine the following online services: a gründlich German search engine that gives reliable information and flags disinformation, an agréable French social network that promotes face to face encounters, instead of online rage and polarization, a duurzame Dutch navigation service that promotes using public transport, bikes and car sharing, an online supermercado diverso with roots in Spain, which pays fair salaries and allows workers to unionize, and a säker Swedish video communication platform that is both safe and easy to use, where safe refers both to mental wellbeing and cybersecurity. These services can be paid-for, possibly a handful of euros per month. Instead of ‘free,’ where you pay by giving away your personal data, your attention and your time.”