De Dag

Mark Rutte stapt uit de politiek. In zijn verklaring voorafgaand aan het debat over de val van zijn vierde kabinet zei hij dat hij niet opnieuw lijsttrekker wordt van de VVD. Hij wil voorlopig nog wel aanblijven als demissionair premier. Hoewel er al langer over de politieke houdbaarheid van Mark Rutte werd gespeculeerd, kwam het nieuws vanochtend voor velen als een schok. In deze podcast een eerste reactie van politiek commentator Kees Boonman, die Mark Rutte al vanaf dag één kent en die de onverwachte aankondiging erg 'Ruttiaans' vindt.  De val van het kabinet en het vertrek van Rutte luidt volgens Boonman een 'politieke klimaatverandering' in die zijn weerga niet kent. "We leven in een instabiel tijdperk, in een instabiele geopolitieke situatie en in een instabiele nationale situatie." Reageren? Mail dedag@radio1.nl

De Amerikaanse mega-ster Taylor Swift is hard op weg om de eerste vrouwelijke muziek-miljardair te worden. Ze is een van de populairste artiesten van deze tijd, en ze pakt zaken op een heel eigen manier aan. Zo kun je niet zomaar kaarten kopen voor haar concerten. Fans die een kans willen maken om kaarten te kúnnen bemachtigen voor haar optredens volgend jaar in de Johan Cruijff Arena moesten zich eerst laten registreren. Daarmee wil Swift voorkomen dan derden geld verdienen aan doorverkoop. Taylor Swift haalde eerder al haar muziek weg van streamingdiensten omdat ze het niet eens was met de voorwaarden. Voor haar trouwe fans is ze een rolmodel, en ze is een zelfverklaard feministe. Maar ook een artiest die een imago koestert van aanraakbaarheid. Het had je buurmeisje kunnen zijn. En ze heeft een enorm trouwe basis fans die van alles voor haar doet. In de Podcast vertelt cultuurwetenschapper Annelot Prins wat Taylor Swift beweegt en wat ze ermee bereikt. Prins onderzoekt al 10 jaar het fenomeen Taylor Swift, maakt er een podcast over en ze promoveert in Berlijn op celebrity feminism en millenials, met daarin een hoofdrol voor … Taylor Swift.

Na Facebook, Instagram en Whatsapp komt Mark Zuckerberg vandaag met een app die het 'nieuwe Twitter' moet worden: Threads. De app wordt gezien als een directe aanval op rivaal Elon Musk, tegen wie Zuckerberg ondertussen ook plannen maakt om het fysiek op te nemen in een kooigevecht. Threads is voorlopig alleen nog beschikbaar in de VS en het VK. Europese dataprivacywetgeving houdt de lancering in de EU voorlopig tegen.   In deze podcast vertelt hoofdredacteur van Tweakers Wout Funnekotter over de strijd tussen Musk en Zuckerberg en de potentie van Threads. Interessant vindt hij de technologie achter die app, waarbij gebruikers zelf sociale netwerken kunnen maken en servers kunnen hosten. Daarmee geeft Zuckerberg in ieder geval op papier de controle en macht voor een deel uit handen en lijkt hij voor te sorteren op strengere regelgeving. Reageren? Mail dedag@radio1.nl

De spanning loopt op rondom de kerncentrale bij Zaporizja, in door Rusland bezet gebied in Oekraïne. President Zelensky waarschuwt voortdurend dat Rusland een explosie gaat veroorzaken, en dan gaat beweren dat het een Oekraïense aanval was. Gisteravond zei Rusland dat Oekraïne komende nacht de kerncentrale gaat aanvallen met drones en precisiewapens. Een kernramp zou niet in het voordeel van Rusland zijn, maar niemand vertrouwt erop dat het daarom Moskou ervan zou weerhouden. De kerncentrale is  een van de grootste in de wereld. Het is voor het eerst dat een kerncentrale een mogelijk doelwit is in een oorlog. NOS-verslaggever Sander van Hoorn reisde de afgelopen weken langs het front in Oekraïne. Hij zag hoe de bevolking wordt voorbereid op een mogelijke kernramp. In de podcast De Dag vertelt hij over de mogelijke gevolgen van een ontploffing in de kerncentrale, hoe we de waarschuwingen uit Moskou en Kyiv moeten begrijpen, en hoe de bevolking geterroriseerd wordt door deze dreiging. Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Het is een week geleden dat een Franse politieagent in Nanterre een 17-jarige jongen doodschoot en het land verkeert in crisisstand. Na dagen van rellen, met aanvallen op gemeentehuizen, orde- en hulpdiensten, journalisten en als dieptepunt de brandstichting in een burgemeesterswoning, kwamen burgemeesters massaal in protest tegen de relschoppers. Vandaag praten ze met president Macron. In deze podcast: Saskia Dekkers - zij was correspondent in Frankrijk tijdens hevige rellen in de banlieus in 2005 en trekt nu voor Nieuwsuur opnieuw wijken in waar de haat voor de staat alleen maar lijkt toe te nemen. En universitair docent Conflict Studies Luuk Slooter woonde voor zijn onderzoek naar politiegeweld in zo'n voorstad en sprak daar met veel jongeren. Hij begrijpt de onvrede, zegt hij, want in veertig jaar tijd en ondanks eerdere hevige protesten lukt het niet om de structurele problemen echt op te lossen.  Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Correspondent Mustafa Marghadi ging op vakantie en hij nam mee: zijn verslaggeversspullen. Want het was niet zomaar een vakantie, hij ging mee op de eerste toeristenreis ooit naar misschien wel de geopolitiek meest betwiste eilanden op aarde: de Spratly-eilanden in de Zuid-Chinese Zee, waar vóór hem nooit eerder buitenlanders waren geweest. In deze podcast vertelt Mustafa hoe de Filipijnen toeristen de eilanden laat 'bezetten', zodat China ze niet kan inpikken. Toeristen als wapen dus, op minuscule eilandjes waar niets valt te beleven. Hoe dan? Reageren? Mail dedag@radio1.nl

De koning spreekt morgen, op Keti Koti, mogelijk in navolging van premier Rutte in december ook excuses uit voor het Nederlandse slavernijverleden. Een geschiedenis waarin zijn eigen familie een prominente rol speelt. Persoonlijk is de koning niet verantwoordelijk, maar erfelijk wel - zegt historicus Raymund Schütz in deze podcast. Hij vond, per toeval, het eerste harde bewijs dat de voorouders van de koning geld verdienden aan de slavenhandel. En correspondent Nina Jurna bezocht een dorp in Suriname waar ze een lange en speciale geschiedenis met het Koningshuis hebben. Daar zeggen ze: alles in de koloniale tijd gebeurde uit naam van de koning, dan moeten de excuses ook nu uit zijn mond komen. Reageren? Mail dedag@radio1.nl

De Podcast-aflevering van afgelopen maandag van De Dag heette 'Poetins dreigende stilte na de storm'. We zijn drie dagen verder, en Poetin heeft de stilte doorbroken. Met twee speeches: één voor tv en één voor militairen in het Kremlin. Daarin bedankte hij de Wagner-huurlingen. Poetin heeft gesproken, maar wat hebben we eigenlijk gehoord. We vragen het aan onze Rusland-correspondent Iris de Graaf. En we praten met verslaggever Sander van Hoorn over wat de gevolgen kunnen zijn voor de oorlog in Oekraïne.

NAVO-baas Jens Stoltenberg was gisteren op bezoek in Den Haag, waar hij samen met premier Rutte en zes andere Europese regeringsleiders voorbereidingen trof voor de grote NAVO-top op 11 en 12 juli in Litouwen. Die top staat natuurlijk in het teken van de oorlog in Oekraïne, en de wens van dat land om NAVO-lid te worden. Vóór die top moet ook worden bepaald wie de opvolger van de hoogste baas, secretaris-generaal Stoltenberg, wordt. De grootste kanshebber? Stoltenberg zelf, zo lijkt tot nu toe het beeld in de media. Wat maakt hem dan zo'n goede kandidaat? Daarover vertelt in deze podcast Dick Zandee, defensiespecialist bij Instituut Clingendael. Volgens hem is het proces van benoeming duister, maar kun je uit Stoltenberg en zijn voorgangers wel een profielschets opmaken.

ChristenUnie-leider Mirjam Bikker is niet blij met de provinciale samenwerking van haar partij met de PVV in Flevoland. Ze krijgt er een "naar gevoel" bij, zegt ze, omdat de PVV volgens haar "de democratische rechtsstaat niet erkent". Ze zegt het aan de vooravond van een overleg,  in Flevoland van ChristenUnieleden, die er uiteindelijk over gaan. De ChristenUnie loopt de laatste tijd vaker aan tegen de vraag of de principes van de partij niet te veel worden losgelaten om maar bestuurlijke verantwoordelijkheid te nemen, vertelt politiek verslaggever Lars Geerts in deze podcast. Ook bij het Landbouwakkoord, het Groningendebat en vooral het migratie- en vluchtelingendossier zie je een worsteling. Met de nieuwe partijleider nu een tijdje aan het roer, rijst de vraag: hoe principieel is de partij onder Mirjam Bikker en wat betekent dat voor de toekomst van de coalitie? Reageren? mail dedag@radio1.nl