De Dag

In Amerikaanse tv-shows, in de kranten, op de radio: overal klinkt de vraag "Who is Mike Johnson?". De nieuwe voorzitter van het Huis van Afgevaardigden werd deze week gekozen, maar is relatief onbekend. In zijn eerste tv-interview met Fox News moest Johnson zelf ook toegeven dat weinig mensen hem zullen kennen. Een republikeinse collega zei hem zelfs te moeten googelen.  Amerikakenner Kenneth Manusama vertelt in podcast de Dag wie Mike Johnson is en stelt hem voor. Johnson komt op een van de machtigste stoelen van de VS te zitten en volgens Manusama zorgt zijn komst voor een ruk naar rechts. Maar kan de onervaren Mike Johnson op tegen de democratische president Joe Biden, die al bijna z'n hele leven in Washington werkt? En wat betekent de nieuwe voorzitter voor dat steunpakket voor de oorlogen in Oekraïne en Israël? Reageren? Mail dedag@radio1.nl Presentatie: Marco Geijtenbeek Redactie: Botte Jellema

19.000 mensen zijn inmiddels gevlucht uit het zuiden van Libanon, vanwege de dreiging aan de grens met Israël. Hezbollah en Israël vuren beide raketten af, naar beide kanten van die grens. Libanezen vluchten, omdat ze een mogelijke oorlog daar niet mee willen maken. Correspondent Daisy Mohr reisde naar het gebied en sprak de mensen daar over de dreiging die wordt gevoeld aan de grens. De Nederlandse Monique runt een olijfboomgaard en blijft waar ze is, ondanks de knallen en drones. Anderen reizen naar het noorden voor meer veiligheid en wonen nu in een school. En ondertussen sluimert die vraag of het tot een oorlog komt tussen Hezbollah en Israël. Reageren? Mail dedag@radio1.nl Presentatie: Marco Geijtenbeek Redactie: Karin Backx

Demissionair premier Rutte was maandag in Israël en vorige week was hij nog in Oekraïne. Rutte moet z'n aandacht verdelen over twee oorlogen. Beide oorlogen waarbij bondgenoten op steun van hun partners rekenen. Op steun van Nederland dus en van Europa. Wat betekent de oorlog in Israël voor de oorlog in Oekraïne? Redacteur Chiem Balduk vertelt hoe de strijd van Oekraïne tegen Rusland in kleine stapjes gaat. Er wordt wat winst geboekt. Maar gaat dat snel genoeg? Met de winter en misschien afnemende westerse steun in 't verschiet. Slavist en journalist Hella Rottenberg belicht de Russische kant: wat zijn de banden tussen Rusland en Israël? En hoe gaat Rusland met deze nieuwe oorlog om? Volgens Hella wachten ze in het Kremlin rustig af wat het Westen gaat doen. Reageren? Mail dedag@radio1.nl Presentatie: Marco Geijtenbeek Redactie: Botte Jellema Montage: Rosanne Sies

Lange tijd werd het gezien als dé oplossing voor het conflict tussen Israël en de Palestijnen: een tweestatenoplossing, waarbij er naast de Israël een zelfstandige en levensvatbare Palestijnse staat moest komen te bestaan. De vredesakkoorden van Oslo van dertig jaar geleden moesten daartoe leiden. Maar het liep anders. Israël maakte -onder meer met de nederzettingenpolitiek- een Palestijnse staat onmogelijk. En na de gruwelijke aanval van Hamas op 7 oktober lijkt een vreedzame oplossing van het conflict verder weg dan ooit. Toch is een tweestatenoplossing de enige denkbare uitweg, zegt Midden Oosten-kenner Erwin van Veen van Instituut Clingendael in de podcast. Maar dan moet er heel veel gebeuren.  Reageren? Mail dedag@radio1.nl Presentatie: Mattijs van de Wiel Redactie: Karin Backx 

Afgelopen nacht hebben Israëlische militairen een beperkte inval uitgevoerd in de Gazastrook, op zoek naar gegijzelde landgenoten. Die worden hoogstwaarschijnlijk onder meer vastgehouden in de tunnels van Hamas. Hamas heeft een enorm netwerk aan tunnels onder de Gazastrook. Dat is ooit begonnen om goederen het gebied in de smokkelen. Nu is het de belangrijkste troef van Hamas. Israël bereidt zich voor op een oorlog in en om die tunnels, en dat is een heel lastige strijd, zegt hoogleraar irreguliere oorlogvoering en speciale operaties Martijn Kitzen. Hij vertelt hoe tunnels al eeuwenlang worden ingezet als instrument in de oorlog. En waarom ze een reden zijn dat er nu veel burgerslachtoffers vallen in de Gazastrook. Reageren? Mail dedag@radio1.nl Presentatie: Mattijs van de Wiel Redactie: Rosanne Sies 

Verslag doen van de situatie in Gaza is moeilijk. De grenzen van de Gazastrook zijn dicht, dus nieuwe journalisten komen er niet in. De journalisten die er al waren, moeten de verhalen brengen. Maar zij hebben te maken met raketinslagen, ze moeten zoeken naar stopcontacten, zoeken naar internet. En ook zoeken naar eten en veiligheid. De journalisten ter plekke moeten veel moeite doen om te kunnen vertellen wat de mensen in Gaza meemaken. Miral de Bruijne is correspondent in Spanje en Portugal voor de NOS maar kwam terug naar Nederland om verhalen over de oorlog te maken. Ze heeft contacten in Israël en de Palestijnse gebieden. In podcast de Dag laat ze horen hoe de lokale journalist Ameera haar op de hoogte houdt van haar leven als journalist in Gaza met ingesproken berichten. Reageren? Mail dedag@radio1.nl Presentatie: Marco Geijtenbeek Redactie: Lieke Loman

Het Iraanse regime dreigt keer op keer met dreigende taal richting Israël. Als het land doorgaat met luchtaanvallen zouden verzetsgroepen niet tegengehouden kunnen worden, volgens geestelijk leider Khamenei. En de oorlog zal bij het doorgaan van die aanvallen uitbreiden in de regio, waarschuwt de buitenlandminister van Iran. De zorgen over een tweede front in Israël zijn na bijna twee weken oorlog niet weg. In het noorden aan de grens met Libanon is de angst dat Iran Hezbollah helpt met een interventie. Wat is de rol van Iran in deze oorlog? Politiek commentator en Iran-deskundige Damon Golriz schetst in podcast de Dag aan de hand van de historie hoe de haat van het Iraanse regime tegen Israël is gegroeid tot wat het nu is. Israël is de aartsvijand van Iran. En de oorlog tussen Israël en Hamas komt het regime goed uit. Reageren? Mail dedag@radio1.nl Presentatie: Marco Geijtenbeek Redactie: Karin Backx

Toen Hamas op 7 oktober Israël aanviel was de 16-jarige Mohammed uit Doorn toevallig in Gaza om zijn oma te bezoeken. Inmiddels zit hij al anderhalve week vast in de hel - iedereen heeft de beelden uit Gaza gezien. Mohammed is niet het enige kind in Gaza: ongeveer de helft van de 2 miljoen mensen die er wonen is jonger dan 18.  Presentator en eindredacteur van het Jeugdjournaal Joris Marseille ziet de verhalen en beelden van kinderen iedere dag voorbij komen. Hij laat in deze podcast de verhalen horen van Mohammed, met wie de redactie in nauw contact staat, van Omran, een andere jongen in Gaza, van Sarah in Israël en Tehila in Nederland. Allen kinderen in verschillende situaties, maar met een gemeenschappelijke deler: angst.  Reageren? Mail dedag@radio1.nl Presentatie: Elisabeth Steinz Redactie: Anouk Kantelberg 

De Amerikaanse president Biden en de Israëlische premier Netanyahu kennen elkaar al veertig jaar, sinds de jaren tachtig, en even zolang noemen ze elkaar 'vrienden'. Maar die vriendschap wordt op de proef gesteld - met name voor Biden, die zich al langer stoort aan de radicalere koers van Netanyahu en die niet geassocieerd wil worden met de humanitaire ramp die zich in Gaza afspeelt. Bovendien, zegt historicus James Kennedy in deze podcast, in de Democratische Partij neemt het aantal Amerikanen dat kritisch is op Israël en zich om Palestijnen bekommert toe. Vraag is trouwens ook of Netanyahu überhaupt nog luistert naar zijn oude vriend.  James Kennedy loopt in de podcast de innige maar ook gecompliceerde geschiedenis van Amerika en Israël langs, en in het bijzonder de geschiedenis van president Biden: die hij vanuit zijn persoonlijke en decennialange betrokkenheid 'de meest pro-Israëlische president ooit' noemt. Maar zoals tijden veranderen, doen vriendschappen én machtsverhoudingen dat ook.  Reageren? Mail dedag@radio1.nl Presentatie: Elisabeth Steinz Redactie: Lieke Loman

Sander van Hoorn presenteert op zaterdagochtend 7 oktober het NOS Radio 1 Journaal als duidelijk wordt dat Hamas-terroristen Israël zijn binnengedrongen. In de uren die volgen realiseert hij zich als oud-correspondent die jarenlang in Israël woonde, dat er iets uitzonderlijks aan de hand is en dat hij zo snel mogelijk die kant op moet om verslag te doen. Inmiddels reist hij er al een week rond en schetst hij met zijn reportages een portret van een land dat fundamenteel is veranderd, maar - zegt hij in deze podcast - tegelijkertijd juist ook helemaal vast blijft zitten in de oude, uitzichtloze, dynamieken. Reageren? Mail dedag@radio1.nl Presentatie: Elisabeth Steinz Redactie: Lieke Loman