Macro met Boot en Mujagić | BNR

Een belasting die plotseling wordt verhoogd, een verbod dat ineens wordt ingevoerd of een kabinet dat ineens arbeidsmigranten wegjaagt. Overheden kunnen wel eens onverwachtse handelingen uitvoeren, met pijnlijke gevolgen voor ondernemers. ‘Je kan natuurlijk als ondernemer heel weinig tot niets doen aan wispelturige overheden die nauwelijks te voorspellen zijn’, zegt macro-econoom Edin Mujagic. See omnystudio.com/listener for privacy information.

De winnaar van de Amerikaanse presidentsverkiezingen krijgt hoogstwaarschijnlijk in zijn termijn de mogelijkheid om meer dan de helft van de leden van het rentecomité van de Fed te benoemen. En zo kan de nieuwe president zijn of haar invloed op monetair gebied tot ver in de jaren 30 laten gelden, zegt macro-econoom Edin Mujagic. ‘Dus er staat echt heel veel op het spel: de toekomstige koers van de Fed.’  De termijn van Fed-baas Jerome Powell loopt per mei 2026 af. Maar dat niet alleen, ook een ander lid van het rentecomité van de Fed zal per januari 2026 afzwaaien, waardoor de volgende president sowieso twee nieuwe mensen bij de Fed kan aanstellen. De andere vijf leden hebben weliswaar zittingstermijnen tot ver in de jaren 30, de ervaring leert dat bijna niemand die termijn volmaakt. ‘Dus de kans is groot dat één of twee van die mensen tussentijds toch een andere baan krijgen aangeboden en weggaan.’   See omnystudio.com/listener for privacy information.

De gangbare gedachte is dat meer investeringen in onderwijs en onderzoek leiden tot meer innovatie. Maar dat is niet altijd zo, stelt macro-econoom Edin Mujagic. Hij noemt het 'de innovatieparadox', waarbij de investeringen in innovatie hun doel missen.  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Te lang is er te weinig gebeurd om de Chinese economie er weer bovenop te helpen. Deze week kwam de Chinese Centrale Bank met een opmerkelijke aankondiging: de rente gaat omlaag en ook de kasreserveverplichting voor banken wordt minder. ‘Die twee stappen tegelijkertijd nemen is vrij onlogisch en heel vreemd’, zegt macro-econoom Edin Mujagic.  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Nederland staat er goed voor op het gebied van pensioenbeleid, maar moet rekening houden met een mogelijk conflict met andere eurolanden op het gebied van pensioenen. Dat adviseert de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid. Waar Nederland een enorme reserve heeft om pensioenen mee te kunnen betalen, is de kas van andere eurolanden grotendeels leeg. Oplossingen zijn er, maar dan moet Nederland rekening houden met een grote rekening waar het aan mee moet betalen, ziet macro-econoom Edin Mujagic.   See omnystudio.com/listener for privacy information.

Opnieuw heeft Frankrijk uitstel aangevraagd om een aangepaste begroting in te leveren bij de Europese Commissie. Brussel heeft het land onder toezicht geplaatst vanwege de torenhoge staatsschuld en het begrotingstekort dat flink de limiet overschrijdt. Daarom had Frankrijk eigenlijk eerder deze maand al een aangepaste begroting moeten inleveren. Ook andere landen die op het Europese ‘strafbankje’ zitten hebben niets van zich laten horen. ‘De plannen van heel veel landen zijn niet aangekomen in Brussel’, vertelt macro-econoom Edin Mujagic.   See omnystudio.com/listener for privacy information.

De week van Prinsjesdag is natuurlijk het hoogtepunt van het jaar voor de financiële- en economische wereld. Opvallend is echter dat de hoofdrolspelers in die wereld geen onderwerp van gesprek waren, merkt macro-econoom Arnoud Boot op. ‘De banken zijn weinig genoemd en komt in het regeerprogramma eigenlijk niet voor.’   See omnystudio.com/listener for privacy information.

Niet vaak komt het voor dat de Federal Reserve in één klap de rente verlaagt met zeker 0,5 procentpunt. Dat is ook logisch, vindt macro-econoom Edin Mujagic. ‘Er moet altijd een aanwijsbare reden zijn, zoals een recessie die aanstaande is.’ Maar nu vindt de econoom het onduidelijk waarom de Amerikaanse centrale bank zo’n grote stap omlaag zet.   See omnystudio.com/listener for privacy information.

De Miljoenennota zat vol met clichés als 'keuzes maken die niet altijd populair zijn', 'gratis geld bestaat niet' en 'bomen groeien niet tot in de hemel'. Het zijn overigens clichés die de afgelopen jaren nauwelijks te horen waren, simpelweg omdat keuzes vooruit werden geschoven. Het geld leek immers wél gratis en die bomen bereikten de hemel wél, dacht men, volgens macro-econoom Edin Mujagic. 'Dus ik juich toe dat het voor dit kabinet belangrijk is om de begrotingsdiscipline de komende jaren te herstellen.' Het is natuurlijk een forse sneer naar het vorige kabinet, als je beweert dat de begrotingsdiscipline de afgelopen jaren uit het zicht is geraakt. 'Daarmee zeg je in feite dat Rutte-IV die traditie van degelijk financieel beleid heeft laten varen.' Hoewel de staatsschuld momenteel op een historisch lage 50 procent en lager staat, zijn er de afgelopen jaren veel beleidsvoornemens in de steigers zijn gezet die heel veel geld gaan kosten. 'En daar zijn dus amper keuzes gemaakt, omdat geld lenen gratis was en omdat de staatsschuld zo laag was.'         See omnystudio.com/listener for privacy information.

De Franse centrale bank wijt de verdubbeling van de goudprijs sinds 2019 aan de geopolitieke spanningen, onder meer tussen de VS en China. Maar daarmee onderschat je het effect van de aanhoudende inflatie, zegt macro-econoom Edin Mujagic. 'Mensen zien een hele reeks zaken waardoor ze minder vertrouwen hebben in de Europese Centrale Bank (ECB), die veel te laat en halfslachtig ingreep toen de inflatie opliep.'  See omnystudio.com/listener for privacy information.