De Stemming van Vullings en De Rooy

In een nieuwe Stemming blikken Joost en Xander vooruit op volgende week, als het kabinet bekendmaakt hoe het met de zomervakantie zal gaan. Veel mensen willen weten of ze als vanouds naar het buitenland op vakantie kunnen. De grote vraag is volgens Joost: welke code gaat het kabinet op landen plakken? "Op dit moment is heel Europa code oranje, wat wil zeggen dat vakanties naar die landen wordt afgeraden. Als dat zo blijft kan het goed zijn dat je niet verzekerd bent", ontdekte Joost. En dan is er nog het probleem van de quarantainemaatregelen die moeten worden opgeheven wil iedereen zorgeloos op vakantie kunnen. Zodat je niet als je aankomt of terugkomt nog in quarantaine moet. Verder bespreken Xander en Joost het (zoveelste) debat over de toeslagenaffaire en proberen ze een antwoord te krijgen op de vraag of Sigrid Kaag wel of niet lijsttrekker van D66 zal worden.

In deze Hemelvaarteditie van De Stemming op woensdag gaan Xander en Joost dieper in op de versoepelingen van het coronabeleid die het kabinet heeft aangekondigd, per 1 juni. Wat opvalt is dat de regering de teugels meer laat vieren dan werd verwacht. Dat viel niet bij alle partijen goed. Samen met speciale gast Marleen de Rooy, verslaggever bij de NOS, bespreken we het politieke spel rondom het tweede steunpakket voor de economie. Waar de vakbonden vrijwel altijd een radicaler standpunt innemen dan de linkse politieke partijen, was dat nu anders. Het kabinet wil graag breed draagvlak, maar lijkt de steun van links te kunnen vergeten. Dat komt door het loslaten van het ontslagverbod. Met het tweede steunpakket wordt al voorgesorteerd op het volgende, derde steunpakket. En het is nu al duidelijk dat bepaalde sectoren in de toekomst een veel kleinere rol gaan spelen in de economie. Dat zal terug te zien zijn in dat volgende steunpakket. Het zal een belangrijk thema worden voor de verkiezingen van volgend jaar. Veel stof tot nadenken voor de politieke partijen. In het Haags Geheugen vertelt historica Charlotte Brand hoe bijzonder de aangifte is van het ministerie van financiën tegen de Belastingdienst, vanwege de toeslagenaffaire.

Maakte premier Rutte een slippertje met zijn oproep om geen geld terug te vragen voor geannuleerde vluchten, maar vouchers te kiezen? Of was het een goedmakertje voor het bedrijfsleven waarvoor hij eerder te weinig opkwam, volgens critici. Joost en Xander bespreken uitgebreid de corona-aanpak van deze week en blikken ook vast vooruit op de persconferentie van komende dinsdag. Dan worden nieuwe versoepelingen van het coronabeleid aangekondigd. Ook gaan ze dieper in op het debat met defensieminister Ank Bijleveld. De informatievoorziening over het bombardement op Hawija was gebrekkig. Waarom mag ze toch aanblijven? Verder: Waarom vond Xander zichzelf terug in de aangifte wegens laster van 50Plus-voorzitter Geert Dales tegen Corrie van Brenk? Ook een reportage vanuit de Ridderszaal waar de Eerste Kamer samenkwam vanwege de coronacrisis en een gesprek met de trotse voorzitter Jan Anthonie Bruijn

Vullings en Van der Wulp constateren in deze aflevering van De Stemming dat de aanpak van de coronacrisis veel politieker is geworden. Er wordt meer rekening gehouden met de economie en de maatschappelijke gevolgen, aldus Xander. Bovendien merkt Joost dat er weer meer politiek gespind wordt. "D66 zou hebben doorgedrukt dat we als samenleving weer wat meer vrijheid zouden krijgen. Dat is althans wat ze ons willen doen geloven. En het is ook niet gek dat dat gespind wordt, want waar is D66 in deze crisis? Rutte, De Jonge, Hoekstra: allemaal gezichten van deze coronacrisis. Niet D66-minister Wouter Koolmees." Daarom schreef minister Ollongren vorig weekend ook een opiniestuk in de Volkskrant, vult Xander aan. "Ze zijn op zoek naar zichtbaarheid." Verder wordt in deze aflevering uiteraard het politieke gekonkel binnen 50Plus en Denk besproken én beantwoorden Joost en Xander de vraag of er ooit een parlementaire enquête over de coronacrisis komt.

In een nieuwe Stemming bespreken Joost en Xander de keuzes van Rutte tijdens de coronacrisis. Het is toch best opmerkelijk dat Rutte in zijn persconferentie nauwelijks over ondernemers sprak. En dat als VVD-man, aldus Xander. Deze crisis deed Joost deze week denken aan de kwestie rond de dividendbelasting: "Rutte voelde dat toen tot in het diepste van zijn vezels. Maar inmiddels voelt hij het virus diep in zijn vezels en komen de ondernemers op de tweede plaats." De premier gaf een dag na de persconferentie ook toe dat hij wel iets meer aandacht aan de ondernemers had kunnen geven in zijn toespraak. Verder bespreken Joost en Xander hoe lastig het is om de eerste vraag na een belangrijke persconferentie te stellen en gaan ze voor het Haags Geheugen terug naar... afgelopen zaterdag.

Reikhalzend kijkt Nederland uit naar volgende week: Gaat het kabinet de corona-maatregelen versoepelen? Xander en Joost blikken er deze aflevering uitgebreid op vooruit. Opening van de scholen zal de eerste moeten stap zijn. In Den Haag wordt gevreesd dat het onderwijspersoneel dwars gaat liggen. Het wordt steeds aannemelijker dat premier Rutte dinsdag aankondigt dat de lockdown met zeker twee weken wordt verlengd. Verder: een nieuwe episode in de crisis bij 50Plus. Xander en Joost roemen de transparantie bij die partij. Hoe anders is dat bij DENK, die andere partij die verscheurd wordt door geruzie. In de podcast kunnen Xander en Joost vrijuit putten uit de stapels emails en correspondentie die ze ontvingen vanuit 50Plus. In de rubriek In de wandelgangen gaan ze op bezoek bij Khadija Arib, voorzitter van de Tweede Kamer. Wanneer gaan die wandelgangen zich weer vullen en komen er debatten over andere kwesties dan de coronacrisis, over stikstof bijvoorbeeld?

Zowel premier Rutte als Van Dissel van het RIVM zei het deze week meermaals: "Houd vol!" Maar wanneer kunnen we weer terug naar normaal? De strategie lijkt 'pompend remmen', vertelt politiek commentator Joost Vullings in de politieke podcast De Stemming van Vullings en Van der Wulp. Dat gaat als volgt: de teugels licht laten vieren, door bijvoorbeeld de scholen weer te openen, met de mogelijkheid de teugels weer aan te trekken als het virus oplaait. Contactberoepen als kappers staan als eerste op de rol, weet Vullings. Het werken in het Tweede Kamergebouw is door de anderhalvemetersamenleving ingrijpend veranderd. De politiek commentatoren spreken daarom met ANP-fotograaf Bart Maat, die deze week het overleg tussen ministers van Financiën van de Eurogroep van dichtbij meemaakte. Hoe is zijn werk veranderd door de coronacrisis? Politieke vetes bij kleine partijen Terwijl alle media-aandacht naar de aanpak van het coronavirus gaat, zijn zowel bij Denk als 50Plus politieke vetes uitgebroken. Bij de ouderenpartij zegden provinciale voorzitters het vertrouwen op in 50Plus-voorzitter Geert Dales. Wat is er aan de hand en wie trekt er aan het langste eind? Bij Denk beschuldigde Tunahan Kuzu mede-oprichter Selçuk Öztürk van "politieke broedermoord", vanwege Öztürks reactie op het bericht dat Kuzu in 2018 een buitenechtelijke relatie onderhield. Vullings en Van der Wulp kregen deze week anoniem interne brieven over de affaire in handen. "Het spel wordt hard gespeeld."

De Haagse week werd uiteraard weer gedomineerd door al het nieuws over het coronavirus. De crisis heeft onverwachte effecten. De rollen van de oppositie en de coalitie lijken soms omgedraaid. Ook ongewoon: de PVV en de PvdA vonden elkaar in een gezamenlijke motie. Xander en Joost bespreken de besluiten van het kabinet, de diplomatieke storm die minister Hoekstra en premier Rutte veroorzaakten en de waardering die hij krijgt van het publiek. De populariteitscijfers van premier Rutte gaan skyhigh, dat is een logisch effect van een crisis. Hoe is het andere premiers vergaan bij andere grote gebeurtenissen? In het Haags Geheugen vragen Joost en Xander het aan oud-senator Joop van den Berg. En in de Wandelgangen volgen we de premier bij een bezoek aan een basisschool, waar hij herinneringen oproept aan Emile Ratelband. Ook komen Joost en Xander terug op het interview met Tunahan Kuzu in de vorige aflevering. Zijn ze bedrogen door de gewezen partijleider van DENK?

Ook deze Stemming staat bijna geheel in het teken van de coronacrisis. Hoe pakken de politici het aan? "Er stonden vier papa's op het podium maandag tijdens de persconferentie. Ze waren allemaal boos, omdat wij ons met z'n allen niet aan de maatregelen hielden", aldus Joost. Maar vier ministers was wel een beetje veel, het zorgde ook voor verwarring, al die nieuwe maatregelen. "Het had strakker gekund", gaf ook premier Rutte toe. Ook werd er deze week gedebatteerd in de Tweede Kamer over de aanpak van Nederland. Opvallend is dat Forum voor Democratie en de PVV een andere toon aansloegen dan vorige week. Toen waren de partijen nog veel kritischer op de aanpak van het kabinet. In de rubriek De Wandelgangen doen Joost en Xander een rondje Binnenhof, maar er is helemaal niemand. En: het sneeuwde bijna onder in het coronanieuws: Tunahan Kuzu van Denk stapt uit de politiek. In de Stemming reageert hij voor het eerst op zijn vertrek.

Een bomvolle politieke week en dus ook een extra volle podcast. Joost en Xander beschouwen de bijzondere televisietoespraak van premier Rutte. Er was veel lof voor maar achteraf zorgde die ook voor veel onrust en verwarring, tot zelfs in Duitsland. In het Haags Geheugen vertelt Van der Wulp senior - oud-parlementair journalist én voormalig directeur-generaal van de Rijksvoorlichtingsdienst - hoe hij luisterde naar de toespraak. Verder: Durven onze politici om echt politiek te bedrijven tijdens deze crisis? Natuurlijk, al is het soms politiek met een kleine p. Ook zoeken politici naar de juiste toon en daar slagen ze niet allemaal even goed in.