De Stemming van Vullings en De Rooy

Het is al langer een onderwerp in Den Haag, maar deze week ging het er weer veelvuldig over op het Binnenhof: de verhuizing van de Tweede Kamer. Tweede Kamervoorzitter Arib ziet een verhuizing in coronatijd niet zitten, terwijl staatssecretaris Knops die die verhuizing in goede banen moet leiden, het plan wil doorzetten. Ook omdat de Kamer al eerder instemde met een verhuizing. Inmiddels loopt de spanning op. Volgens Joost zijn Arib en Knops allebei Binnenhofveteranen die al jaren aan politiek taekwondo doen. "Het verhaal gaat dat ze bijnamen voor elkaar hebben: Arib noemt Knops een driftkikkertje, andersom noemt de staatssecretaris haar diva." Ook is er in deze Stemming uiteraard weer aandacht voor corona. Joost en Xander bespreken het ingewikkelde proces rond de corona-wet, die deze week werd aangenomen. Wat is daarmee nu eigenlijk precies gebeurd de afgelopen maanden? Tot slot herdenken ze in het 'Haags Geheugen' een bijzondere collega.

Het was de week waarin het kabinet een ommezwaai maakte. Geen regionaal beleid meer, maar landelijk geldende regels. Eigenlijk is het regionale beleid geen moment van de grond gekomen, is de conclusie in deze nieuwe aflevering van De Stemming. Joost Vullings is een weekje met vakantie. Xander van der Wulp bespreekt met speciale gasten Marloes Lemsom (EenVandaag) en Marleen de Rooy (NOS) de week. Opnieuw zag Forum voor Democratie in de peilingen potentiële kiezers weglopen. Gijs Rademaker van het EenVandaag Opiniepanel heeft de laatste cijfers. Xander gaat met Marleen de wandelgangen van de Tweede Kamer in: is het mondkapje daar nu ook al verplicht? En de blik op twee partijen waar geregeld ruzie uitbreekt: Denk en 50Plus.

Nu de coronabesmettingen in rap tempo oplopen en ook het aantal ziekenhuisopnames stijgt worstelt het kabinet met de keuze voor nieuwe, strengere maatregelen. Joost en Xander bespreken in de nieuwste Stemming de dilemma's waar het kabinet nu voor staat. Recente oproepen aan de bevolking om zich aan de regels te houden waren tot nu toe niet heel succesvol. En het loopt ook niet soepel tussen het kabinet en de burgemeesters, zegt Xander. Er zijn nu veel regionale maatregelen, maar is het niet tijd voor weer een landelijke aanpak. Joost denkt dat verregaande maatregelen onvermijdelijk zijn. Verder richten de mannen de blik op maart, als er verkiezingen zijn. De eerste twee partijen, D66 en de SP, maakten deze week hun verkiezingsprogramma bekend. Het was óók de week van #ikdoenietmeermee. Joost en Xander vragen zich af: wie was de Famke Louise van de eurocampagne in 2001?

In deze extra lange aflevering in de belangrijkste politieke week van het jaar doen Joost en Xander aan "scorebordpolitiek": Wie viel op, wie viel tegen? Geert Wilders stuurde aan op een debat over de rechtsstaat. Het ongemak daarover bij de andere partijen was hoorbaar. Verder: Hoe kan het dat de coalitie niet zag aankomen dat de BIK, de investeringskorting, gevoelig zou liggen bij de oppositie. De "designated survivor" Wouter Koolmees bleef er bijna in na een anekdote van Rutte over de schoonheid van Nederland, we laten 'm natuurlijk horen. Xander schreef vorige week een schaduwtroonrede, maar hoe raak was die uiteindelijk? In de Wandelgangen een blik achter de schermen van de speciale Prinsjesdaguitzending op radio 1. Tot slot: een prijsvraag voor de luisteraar. De winnaar ontvangt het speciale Prinsjesdag-mondkapje, een waar collector’s item!

In deze aflevering van de Stemming vertellen Joost en Xander vast wat we kunnen verwachten van Prinsjesdag. En Xander heeft weer een schaduwtroonrede geschreven en draagt eruit voor. De linkse oppositie beraadt zich vast op de beste aanvalsstrategie voor de algemene beschouwingen. Sigrid Kaag sloot als kersverse lijsttrekker van D66 samenwerking met FvD en PVV uit. Dat is niet verrassend, maar welke opties blijven dan nog over bij de volgende formatie? Verder een beschouwing van het "schone compromis". De deal over de opvang van vluchtelingen uit kamp Moria was dat in elk geval niet. En de online corona vragensessie voor jongeren van premier Rutte en minister De Jonge: voor herhaling vatbaar?

Wat maakte dat Ferd Grapperhaus kon aanblijven als minister, terwijl velen in politiek Den Haag op de dag van het debat rekenden op zijn aftreden? Er was zelfs even sprake van een ingelaste persconferentie van Grapperhaus. Allerlei factoren speelden mee, waaronder Grapperhaus' verzekeringspolis: zijn staatssecretaris Ankie Broekers. Joost en Xander gaan er uitgebreid op in. En wat klopte er niet aan het citaat van Abraham Kuyper dat Grapperhaus aanhaalde in zijn verdediging? In Het Haags Geheugen is historicus Jeroen Koch te gast, die ook vaststelt dat Grapperhaus niet de enige CDA-minister is die de mist in gaat met het citeren van Kuyper. Premier Rutte en minister De Jonge gaven weer een coronapersconferentie, terwijl ze weinig nieuws te melden hadden. Is dat dan wel verstandig?

Voor het CDA was de afgelopen tijd een rampscenario. Eerst haakte topkandidaat Wobke Hoekstra af, een verkiezing met veel gedoe volgde en de gekozen lijsttrekker Hugo de Jonge is inmiddels verworden tot de "corona-kop-van-jut". Maart is nog ver, maar toch: Komt het nog goed met de verkiezingscampagne van het CDA? Joost en Xander hebben hun twijfels. Verder: het kabinet worstelt met de "coronapersconferenties". Het is de vraag of er deze week weer één komt. Joost zocht Femke Merel van Kooten op, die deze zomer brak met de Partij van de Toekomst. En een vooruitblik naar Prinsjesdag. Veel lekte al uit.

In de laatste aflevering voor de zomerstop van De Stemming kijken Joost en Xander vooruit: hoe gaat Den Haag de enorme financiële klap van de coronacrisis opvangen? Op Prinsjesdag worden zeker geen grote bezuinigingen aangekondigd. Den Haag wil Nederland uit de crisis investeren. Maar er is nauwelijks een beeld van wat de impact wordt van de crisis. Uit diverse brieven blijkt dat de gebruikelijke economische modellen geen helder beeld kunnen geven. Hoe moet dat dan in de praktijk? Verder: is het een gelopen race in de CDA-lijsttrekkersverkiezing of gaan de CDA-leden onverwacht toch voor de "tropische vogel" Pieter Omtzigt? Ook in de hogere CDA-regionen neemt het enthousiasme voor het Kamerlid uit Enschede toe, bespeuren Joost en Xander. De verkiezing moet trouwens over, nadat een ethische hacker had aangetoond dat hij drie stemmen had kunnen uitbrengen. Dat deed denken aan een eerdere chaotische stemming bij de christendemocraten. Dankbaar materiaal voor de rubriek Het Haags geheugen. En hoe luistert de luisteraar van De Stemming naar onze podcast? Een greep uit de reacties die we binnenkregen op de eerdere oproep.

Zo vlak voor het reces maken Joost en Xander de balans op: hoe gaan we de zomer in? Met hulp van Gijs Rademaker van het EenVandaag Opiniepanel nemen ze alle partijen door en bespreken ze hoe die er voor staan. In de laatste peiling staat de coalitie op 78 zetels. En dat is nieuw zegt Rademaker. Je zag de afgelopen maanden dat alleen de VVD qua populariteit van de coronacrisis wist te profiteren, maar de andere coalitiepartijen niet. Deze week waren daar ineens vier zetels extra voor D66 en twee voor het CDA. Overigens staat de VVD nog altijd op 41 zetels in de peiling, erg hoog dus. Rutte is nog steeds onverminderd populair concluderen ze. Verder bespreken Joost en Xander het racismedebat van deze week en de argumenten van het kabinet om geen excuses aan te willen bieden voor het slavernijverleden. In de rubriek Haags Geheugen een gesprek met politicoloog Tom Louwerse over de nieuwe Partij voor de Toekomst van Henk Krol, Henk Otten en Femke Merel van Kooten-Arissen. Hij onderzocht het stemgedrag van de Tweede Kamer en kwam erachter dat de voormalige partijen van deze drie, 50PLUS, Forum voor Democratie en Partij voor de Dieren nogal uiteen liggen qua stemgedrag. Wat zegt dat over de toekomst van deze partij?

Het kabinet zette een heel grote stap in de versoepeling van de coronamaatregelen. Maar de regering had ook een lastige boodschap voor de bevolking: u heeft weer alle vrijheid, maar u moet u wel aan de regels houden. Er kwamen een paar mooie metaforen voorbij die verheldering moesten brengen. Lukte dat? Xander waagt zich ook aan eentje. Verder was het de week van de lijsttrekkerskandidaten. Terwijl bij het CDA de één na de ander zich meldt, lijkt Sigrid Kaag bij D66 al zeker als de nieuwe nummer één. Joost vindt dat jammer, waar is de D in D66? Hij ziet "democratieangst" bij diverse partijen. In de Wandelgangen een gesprek met Jaap van Dissel van het RIVM. En in het Haags Geheugen probeert hoogleraar Bert van den Braak te duiden hoe minister Ollongren een motie van afkeuring opvat als een aanmoediging om op de ingeslagen weg door te gaan.