Skądinąd

W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości Aleksander Kaczorowski, eseista, pisarz, autor wielu książek, m.in.: „Praski elementarz”,  „Havel. Zemsta bezsilnych”, „Ota Pavel: pod powierzchnią” oraz wydanej właśnie biografii Izaaka Babla „Babel. Człowiek bez losu”. A rozmawiamy o relacji pomiędzy dziełem a życiem. Rozmawiamy także o tym, jak się pisze biografie. O Europie Środkowej jako niezwykłym tyglu idei, sztuki i polityki. O polskiej i europejskiej polityce. O literaturze i o tym, jak powstaje dzieło literackie – ile w nim osobowości twórcy, a ile czynników od niego zupełnie niezależnych. O Izaaku Bablu i jego życiu w sowieckich realiach. O tragicznym losie europejskich Żydów i o literaturze, która o nim opowiada. A także o wielu jeszcze innych sprawach. Owocnego słuchania!

W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości dr Martyna Wielewska-Baka, adiunktka na Uniwersytecie Gdańskim, wykładowczyni na judaistyce stosowanej na Uniwersytecie SWPS, autorka wydanej właśnie książki „Anatomia nieobecności. Konflikt izraelsko-palestyński w mediach i w polityce” (słowo/obraz terytoria 2023). A rozmawiamy o przyczynach i naturze konfliktu izraelsko-palestyńskiego.  Rozmawiamy także o historii Izraela. O tym w jaki sposób konflikt izraelsko-palestyński przedstawiany jest w mediach i w jaki sposób bywa używany w dyskursie politycznym. O terroryzmie i okrucieństwie. O ataku na Izrael w październiku tego roku i o tym, co z tego może wyniknąć. O tym, jakie są możliwe scenariusze rozwoju sytuacji. O tym, jakie są stanowiska w sprawie tego konfliktu i jakie towarzyszą im uzasadnienia. O tym, czy istnieje jakiekolwiek pokojowe rozwiązanie tej sytuacji. A także o wielu jeszcze innych sprawach. Owocnego słuchania!

W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości prof. Jan Chwedeńczuk, fizyk z Instytutu Fizyki Teoretycznej Uniwersytetu Warszawskiego. A rozmawiamy o fizyce, metafizyce i świecie. Rozmawiamy także o tym, gdzie są granice pomiędzy nauką a religią. O tym, co można, a czego nie można poznać przy pomocy metody naukowej. O tym, czy z pewnych cech rzeczywistości można wnioskować „skąd się to wszystko wzięło”. O etyce i moralności, o dobru i złu – także w perspektywie naukowej. O społecznych i cywilizacyjnych konsekwencjach ocieplenia klimatu. O nie-ludzkich zwierzętach i o tym, jak je traktujemy. O nagrodzie Nobla z fizyki w 2023 roku. O mikro i makrorzeczywistości. A także o wielu jeszcze innych sprawach. Owocnego słuchania!

W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości płk. rez. dr Piotr Łukasiewicz, były ambasador Polski w Afganistanie, publicysta, analityk „Polityki Insight”. A rozmawiamy o nieprzewidywalności wojny. Rozmawiamy także o najnowszej historii Polski i Zachodu. O polityce i wojnie. O tym, co to znaczy – w kontekście wojny i nie tylko – działanie „racjonalne” i „irracjonalne”. O kulisach zachodniej pomocy dla Ukrainy. O wątkach magicznych i okultystycznych w rosyjskich narracjach o wojnie. A także o wielu innych sprawach. Owocnego słuchania!

W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości dr Marcin Kędzierski, ekspert Klubu Jagiellońskiego, stały współpracownik „Więzi”, felietonista „Gościa Niedzielnego”, wykładowca Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. A rozmawiamy o upojeniu, wierze, niewierze i polityce. Rozmawiamy także o „kulturze piwa” i „kulturze wina”. O szkodach jakie powoduje alkohol i promowaniu tej substancji przez koncerny spirytusowe. O narkotykach i potrzebie upojenia. O chrześcijańskiej idei Boga – i o różnych krytykach, jakie można pod jej adresem sformułować. O końcu chrześcijańskiego imaginarium i końcu chrześcijańskiego świata. O kryzysie Kościoła i przyszłości tej instytucji. O polskiej polaryzacji i konflikcie politycznym. O możliwych drogach wyjścia z tej sytuacji. Oraz o wielu jeszcze innych sprawach. Owocnego słuchania!

W najnowszej odsłonie „Skądinąd” dr Paweł Boguszewski, neuronaukowiec z Instytutu Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego PAN (wraz z niewielkim udziałem Tomasza Stawiszyńskiego) opowiada o tym, czym jest metoda naukowa; czym nauka różni się od nie-nauki oraz pseudonauki; jakie są możliwości i ograniczenia nauki; co jest dziś największą przeszkodą dla naukowców; dlaczego nauka to najdoskonalszy system pozyskiwania wiedzy o świecie. Oraz o wielu jeszcze innych sprawach. Nagranie zostało zrealizowane w sierpniu 2023 roku we Włoszech, w Perugii, w Casa Monteripido, podczas konwersatorium organizowanego od kilku lat przez Annę i Lecha Jeziornych. Tym razem organizatorzy zaprosili Tomasza Stawiszyńskiego i Pawła Boguszewskiego do poprowadzenia pięciodniowego konwersatorium. Owocnego słuchania!

W najnowszej odsłonie „Skądinąd” zachęcam, żeby – zwłaszcza u schyłku lata, ale nie tylko – wracać do lektur z dzieciństwa i wczesnej młodości. Proponuję tyleż czytelniczy, ile egzystencjalny eksperyment: sięgnijcie teraz po te książki, które fascynowały Was, kiedy mieliście po kilka-kilkanaście lat. i sprawdźcie, po pierwsze, jak na Was dzisiaj działają, a po drugie – jak bardzo Was ukształtowały (z czego nie do końca mogliście sobie dotąd zdawać sprawę). Opowiadam zatem o roli wczesnych doświadczeń czytelniczych, a jednocześnie dzielę się własną wielką lekturową fascynacją z dawnych lat – książkami Edmunda Niziurskiego, do których, a jakże, całkiem niedawno wróciłem. Owocnego słuchania i czytania!

W najnowszej odsłonie „Skądinąd” rekomenduję książki Chantal Delsol, jednej z najciekawszych współczesnych konserwatywnych francuskich filozofek. Przedstawiam także plany zmian w podcaście. Zachęcam do wychodzenia poza bezpieczne, rozpoznane schematy poznawcze. Opowiadam o twórczości Delsol, która – niezależnie od tego, czy się z nią zgadzamy, czy nie – inspiruje i prowokuje do myślenia. Rekomenduję książki francuskiej myślicielki i rekonstruuję jej zasadniczą tezę: świat chrześcijański się skończył, nadchodzi nowa (acz wcale nie taka znowu nowa) rzeczywistość. Owocnego słuchania i czytania!

W najnowszej odsłonie „Skądinąd” opowiadam o twórczości Lawrence’a Wrighta, jednego z najwybitniejszych współczesnych autorów literatury non-fiction. Polecam w szczególności trzy jego wydane w Polsce przez wydawnictwo Czarne książki: „Droga do wyzwolenia. Scjentologia, Hollywood i pułapki wiary”, „Szatan w naszym domu. Kulisy śledztwa w sprawie przemocy rytualnej” oraz „Wyniosłe wieże. Al-Kaida i atak na Amerykę”. Pokazuję, że choć te książki opowiadają o zupełnie różnych zjawiskach, coś istotnego je wszystkie łączy (zarówno książki, jak i zjawiska). A jest to – najkrócej mówiąc – skłonność ludzkiego umysłu do popadania w różnorakie fikcje i przeżywania tych fikcji, jakby były bardziej rzeczywiste niż rzeczywistość. Owocnego czytania!

W najnowszej – wakacyjnej – odsłonie „Skądinąd” przedstawiam pierwszą wakacyjną lekturową rekomendację, powieść „Magiczne lata” autorstwa Roberta McCammona (wydawnictwo Vesper).   Owocnego słuchania i czytania!