Bernard Hammelburg | BNR

Een coalition of the willing van Europese landen moet de veiligheid van Oekraïne garanderen. Samen zullen zij een plan maken wat ze voor zullen leggen aan de VS. Dit volgt allemaal na de ongekende clash tussen Donald Trump, JD Vance en Volodimir Zelensky in de Oval Office. Kan Europa Oekraïne en de relatie met de VS nog redden? Om die vraag te beantwoorden roepen we de geopolitieke alliantie van BNR weer bij elkaar voor een extra aflevering van 3 jaar oorlog in Oekraïne. De geopolitieke kopstukken van BNR Bernard Hammelburg, buitenlandcommentator en presentator van BNR De Wereld en de Amerika Podcast Rob de Wijk, hoogleraar internationale betrekkingen aan de Universiteit Leiden, oprichter van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies en maker van Boekestijn & De Wijk Geert Jan Hahn, Europaverslaggever en maker van de podcasts Make Europe Great Again en de BNR Perestrojkast Luister ook | De Alliantie: Drie jaar oorlog in Oekraïne (deel 1 t/m 4)See omnystudio.com/listener for privacy information.

De Oekraïense president Zelensky is voor het oog van de wereld uit het Witte Huis gegooid. Dat gebeurde na een knetterende ruzie met Donald Trump en vicepresident J.D. Vance in het Oval Office. De relatie tussen Trump en Zelensky staat extreem onder druk. Trump zegt geen zin meer te hebben in een grondstoffendeal met Zelensky en binnen de Republikeinse Partij wordt er zelfs hardop over nagedacht over het einde Zelensky als president van Oekraïne.  Buitenlandcommentator Bernard Hammelburg en Amerika-correspondent Jan Postma nemen je mee in het Oval Office, met extra uitgebreide fragmenten. Ze leiden je door die spanningen en wat ze betekenen. Ook hoor je de laatste reacties uit Den Haag en de rest van de wereld. Bijlezen? Dat kan hier Trump schreeuwt naar Zelensky tijdens ruzie: ‘Je moet dankbaar zijn!’ Zelensky teleurgesteld in Trump na aanvaring: ‘Ik wil dat hij meer aan onze kant staat’ Steun voor Zelensky na rampgesprek met Trump: ‘Gênante vertoning speelt enkel Poetin in de kaart’ See omnystudio.com/listener for privacy information.

Nu Amerika de druk op de Europese landen bevindt de NAVO zich in 'code geel', aldus voormalig secretaris-generaal van de NAVO Jaap de Hoop Scheffer. En dus moet er in de komende vijf jaar veel meer geld naar defensie. 'We moeten aan het einde van dit decennium in 2030 evenveel aan defensie uitgeven als de VS. Wat mij betreft moet de norm dan op 3,5 procent uitkomen.' Wat net zo belangrijk is volgens De Hoop Scheffer is dat we onze apparatuur op elkaar aansluiten. Dus niet meer verschillende soorten tanks en munitie. Al blijft het volgens hem ondenkbaar dat Europa alleen garant kan staan voor Oekraïne. ‘We kunnen Oekraïne niet alleen redden, maar we zullen wel in staat moeten zijn om dat te kunnen.’ Luister ook | Defensieminister Brekelmans: 'NAVO is voor de VS relevanter dan ooit' 'Discussie over vredesmacht volstrekt prematuur' Dat er nu al over een eventuele Europese vredesmacht wordt gesproken in Oekraïne gaat De Hoop Scheffer te ver. Wat hem betreft moeten Europese landen in 'coalitions of the willing' besluiten wat ze gaan doen. Hier horen ook de Britten bij aan tafel te zitten. Nog belangrijker is misschien wel om 'niet als vazallen op de knieën naar Washington te gaan'. Luister ook | Nederlanders willen Europees leger, maar zelf vechten gaat te ver - 26 februari 2025 Paternotte: Europees leger is nu nodig Door de Amerikaanse koerswijziging moeten we wat D66 betreft nu weer gaan nadenken aan een Europees leger. Dit is een gevoelig onderwerp, want wie beslist dan over militairen van een ander land? Volgens D66-buitenlandwoordvoerder Jan Paternotte moet je SACEUR van de NAVO als voorbeeld nemen. De Supreme Allied Commander Europe is de Amerikaanse militair die de NAVO-troepen aanstuurt. Zo'n soort instrument moet er wat hem betreft ook in Europa komen. Luister ook | Amerika Podcast Trump beledigt zichzelf | Postma in Amerika Trump zet zijn handelsoorlog tegen Canada en Mexico voort. Dat is volgens hem nodig vanwege de slechte handelsdeal die er ligt. Wie zou die nou ondertekenen? Dat blijkt Trump zelf te hebben gedaan in zijn eerste termijn. Je hoort Amerika-correspondent Jan Postma.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Al voordat hij tot president werd gekozen was het duidelijk dat Donald Trump de relatie met Vladimir Poetin wilde normaliseren en Oekraïne wilde dwingen tot enorme concessies. Met de politieke soapopera van de afgelopen dagen in de Verenigde Naties heeft hij laten zien dat het hem menens is. Het is nu een openlijk bonje met de bondgenoten. Alleen moeten we niet net doen of dat voor het eerst is, en een beetje historisch perspectief kan geen kwaad. Zomaar een paar voorbeelden. In 1956 nationaliseerde Egypte het Suezkanaal, dat toen werd geëxploiteerd door een Brits-Frans bedrijf. Israël, het VK en Frankrijk begonnen een oorlog tegen Egypte, tot woede van de Amerikaanse president Eisenhower. Het leidde tot een enorme crisis binnen de NAVO. Frankrijk ergerde zich zo aan de ‘Amerikaanse arrogantie’ dat president De Gaulle in 1966 zelfs uit het militaire pakt stapte. De NAVO moest ook opkrassen uit Parijs, en verhuisde naar Brussel. Pas in 2009 werd het land, onder Sarkozy, weer volledig lid.  Eind jaren 70 ontstond er knallende ruzie over de plaatsing van Pershings en kruisraketten, onder meer in Nederland, waar in 1981 het anti-Amerikaanse verzet zo overweldigend was dat journalist en commentator Walter Laqueur het een ziekte noemde: Hollanditis.  Koningin Beatrix werd naar Washington gestuurd om het Congres sussend toe te spreken. Tegelijkertijd was er knallende ruzie tussen de VS en de Europese NAVO-leden over de aanleg van een gaspijplijn van Siberië naar Duitsland. De regering-Reagan legde sancties op aan alle Europese bedrijven die aan het project meewerkten. Toen hadden we nog nooit van Nordstream gehoord.  In 2003 ontstond een diepe crisis binnen de NAVO, toen Amerika Irak  binnenviel. Frankrijk en Duitsland keerden zich tegen president Bush. Minister Rumsfeld van Defensie vergeleek de dwarsliggers met Libië en Cuba. Met Frankrijk liep de spanning zo hoog op dat Franse frietjes geen ‘French fries’ meer werden genoemd maar ‘freedom fries’. Over en weer heerste een stemming van haat en minachting. De afkeer van de oorlog in Irak spreidde zich uit over de hele NAVO, toen duidelijk werd dat de aanleiding voor de invasie – Iraks bezit van massavernietigingswapens – een verzinsel was.  Kortom: het beeld van de NAVO als blok van nederige volgelingen van het oppermachtige Amerika is historische apekool. Voor Nederland is het extra navrant vanwege de open wond van MH17, maar dat Trump vindt dat het tijd is om de oorlog in Oekraïne te beëindigen en Poetin uit zijn isolement te halen is geen oprisping, maar een doctrine. Wij kunnen stoer toppen blijven beleggen over onderlinge samenwerking en leven zonder Amerika, maar tegen de tijd dat de EU is uitgepraat is Oekraïne allang opgedeeld en is Trump met pensioen.See omnystudio.com/listener for privacy information.

De Oekraïense president Zelensky is bereid om het presidentschap op te geven in ruil voor vrede. Dat zei hij in een speciale persconferentie in aanloop naar vandaag: de derde verjaardag van de oorlog. Zelensky voegde er ook aan toe om op te willen stappen in ruil voor het NAVO-lidmaatschap voor Oekraïne. Ook wil hij snel een ontmoeting met Trump. Bas van Werven en Iwan Verrips praten erover met buitenlandcommentator Bernard Hammelburg en Europaverslaggever Geert Jan Hahn.See omnystudio.com/listener for privacy information.

De oorlog in Oekraïne heeft zijn tragische derde verjaardag bereikt. Voor BNR dé gelegenheid om de geopolitieke kopstukken van de zender weer bij elkaar te roepen in een alliantie, onder leiding van Liesbeth Staats. In vier afleveringen praten we je bij over deze oorlog. Met deze laatste aflevering aandacht voor de nieuwe Amerikaanse koers onder president Trump. De geopolitieke kopstukken van BNR Bernard Hammelburg, buitenlandcommentator en presentator van BNR De Wereld en de Amerika Podcast Rob de Wijk, hoogleraar internationale betrekkingen aan de Universiteit Leiden, oprichter van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies en maker van Boekestijn & De Wijk Geert Jan Hahn, Europaverslaggever en maker van de podcasts Make Europe Great Again en de BNR Perestrojkast 'Dictator' Zelensky President Trump keert zich steeds verder af van Oekraïne en Zelensky. Hij noemt zijn Oekraïense collega nu zelfs een dictator. Die uitspraak vond plaats na de opname van deze Alliantie en dus zijn Bernard, Geert Jan en Rob nog eens de studio in gedoken. Dat en de eerdere opname onder leiding met Liesbeth Staats hoor je in deze aflevering. Wat betekent het Amerikaanse beleid voor Oekraïne en voor ons?See omnystudio.com/listener for privacy information.

Friedrich Merz heeft zijn CDU/CSU aan de verkiezingszege in Duitsland geholpen. Met bijna dertig procent is de partij de helft groter dan die andere grote winnaar, de AfD. Die haalt twintig procent. Voor bondskanselier Scholz zijn de verkiezingen uitgedraaid op een deceptie. De SPD leidt een recordverlies met 16 procent. Waar de Groenen van Robert Habeck zich handhaven met dertien procent bungelt de liberale FDP rond de kiesdrempel van vijf procent. Dat geldt ook voor Sahra Wagenknecht met haar partij BSW. Opvallende winnaar zijn de socialisten van Die Linke. Zij behalen 8,5 procent ruim drie procentpunt meer dan in 2021. In dit uur van Studio Duitsland praat Hugo Reitsma, presentator van Boekestijn & De Wijk met: Duitsland-correspondent Derk Marseille, maker van Studio Duitsland. Buitenlandcommentator Bernard Hammelburg, maker van BNR De Wereld en de Amerika Podcast Europaverslaggever Michal van der Toorn van de podcast Make Europe Great Again See omnystudio.com/listener for privacy information.

De oorlog in Oekraïne heeft zijn tragische derde verjaardag bereikt. Voor BNR dé gelegenheid om de geopolitieke kopstukken van de zender weer bij elkaar te roepen in een alliantie, onder leiding van Liesbeth Staats. In vier afleveringen praten we je bij over deze oorlog. Met in de derde aflevering aandacht voor de positie van Europa. De geopolitieke kopstukken van BNR Bernard Hammelburg, buitenlandcommentator en presentator van BNR De Wereld en de Amerika Podcast Rob de Wijk, hoogleraar internationale betrekkingen aan de Universiteit Leiden, oprichter van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies en maker van Boekestijn & De Wijk Geert Jan Hahn, Europaverslaggever en maker van de podcasts Make Europe Great Again en de BNR Perestrojkast Europa staat er alleen voor In deze aflevering bespreken we de positie van Europa. Het waarborgen van de veiligheid in Oekraïne wordt als het aan Amerika ligt primair een taak van Europa. Maar kan Europa dat wel zonder de steun van Amerika? En wat kunnen we doen om samen sterker te staan?See omnystudio.com/listener for privacy information.

Minister van Defensie Ruben Brekelmans maakt zich geen zorgen over het eventueel niet doorgaan van de NAVO-top in Den Haag van deze zomer. Dat zegt hij in BNR De Wereld. Verschillende defensie- en veiligheidsdeskundigen lieten aan BNR weten grote twijfels te hebben over het lot van de top. Bernard Hammelburg en Geert Jan Hahn spreken Brekelmans in BNR De Wereld. Lees ook | Groeiende vrees voor annulering NAVO-top in Den Haag Brekelmans ziet juist dat de NAVO voor Amerika 'belangrijker is dan ooit'. Opvallend, gezien de recente uitspraken van president Trump. Tegelijkertijd maakt Brekelmans zich wel zorgen over de retoriek van Trump. 'De uitspraken van Trump over Zelensky zijn zorgelijk.' Hij benadrukt nog maar eens dat niet Oekraïne maar Rusland de oorlog is gestart. Luister ook | De Alliantie: Drie jaar oorlog in Oekraïne Tot nu toe zit Europa niet aan tafel bij de onderhandelingen tussen Amerika en Rusland. 'Als er concreter wordt gesproken over hoe de veiligheidsgaranties in Oekraïne eruit zien dat wij dan meepraten.' Bij die steun voor Oekraïne is betrokkenheid van Amerika 'altijd nodig', aldus Brekelmans. Luister ook | 'Europa is niet klaar om de veiligheid van Oekraïne te waarborgen' Komt de volgende oorlog er al aan? Als de oorlog in Oekraïne voorbij is staat de volgende Europese oorlog ons misschien al te wachten. In het noorden van Kosovo roeren de Kosovaren en etnische Serviërs zich steeds meer. Journalist Bram Vermeulen, maker van de VPRO-documentaireserie Frontlinie zag hoe gespannen de situatie is, en dat er een link is met de oorlog in Oekraïne. Luister ook | #282 Gedumpt door Trump 'Ontspannen' spotjes tegen migranten | Postma in Amerika Trump heeft een spotje gelanceerd gericht tegen immigranten. Hij beweert dat dit een spotje is met 'Autonomous sensory meridian response' (ASMR), geluid waar je van ontspant. Maar of dat ook echt zo is? Je hoort Amerika-correspondent Jan Postma.See omnystudio.com/listener for privacy information.

President Trump zoekt steeds meer toenadering tot Poetin. Zijn belediging aan het adres van de Oekraïense president Zelensky is daar een perfect voorbeeld van. Hij noemde hem een dictator die niemand meer achter zich heeft staan en geeft Oekraïne ook nog eens de schuld van de oorlog. Europaverslaggever Geert Jan Hahn en buitenlandcommentator Bernard Hammelburg leggen uit wat daar achter schuilt.See omnystudio.com/listener for privacy information.