Waarheen, Waarvoor

Gast: Frans Vrijmoed, narratief theoloog. Hij is na een bewogen leven op latere leeftijd geestelijk verzorger geworden. Zijn leven zit, net als dat van vrijwel iedereen, vol met tegenslagen en verdriet. Die horen even goed bij het leven en wijzer worden, als donker bij het licht, warmte bij kou en geluid bij de stilte. Frans wil iets goeds betekenen in het leven van anderen, hoe klein dan ook. Zoveel voorbeelden. Soms lijkt het kleinste hem nog het meest te ontroeren. Frans is coördinator van het Centrum voor Levensvragen Flevoland. Het is er is er voor wie behoefte heeft aan een gesprek over levensvragen en zingeving. Om het hart te luchten, om een ander perspectief te zien, om diepere gevoelens onder woorden te brengen.

Gast: Bas Janse. Hij woont samen met zijn vriendin Femke in Voorburg. Bas is professioneel werkzaam als coördinator van een helpdesk en hij en zijn vriendin hebben geen kinderen. Nog niet, maar de kinderwens is er. Na twee miskramen voelde Bas dat hij een platform miste waar hij informatie kan vinden rondom een mislukte zwangerschap en met mannelijke lotgenoten kan praten over de bijkomende gevoelens en emoties. Daarom startte Bas het platform De Vergeten Vader. Op dit platform wil hij het gesprek openen tussen mannen: hoe gaan ze om met de emoties die gepaard gaan bij een zwangerschap, maar vooral als een zwangerschap vroegtijdig eindigt.

Gast: Veronique Geers. Zij is inzetbaarheidsdeskundige, werkt als uitvaartfotograaf en is fotograaf & bestuurslid bij Stichting Still, een stichting die kosteloos een fotoreportage aanbiedt aan familie van een ernstig ziek kind of ouder. Ook verzorgt ze de fotografie van zieke, stervende of overleden baby’s vanaf de 12e week van de zwangerschap. Veronique kent de stekende pijn van verlies, door wat ze zelf heeft meegemaakt. Na 19 weken zwangerschap bleek haar kindje Pippi te zijn overleden. Veronique fotografeert ook voor Kanjer Wens Nederland, een organisatie die zich inzet voor ernstig zieke kinderen, soms ongeneeslijk, door ze de dag van hun leven te geven. Over het werken als fotograaf zegt Veronique: 'Het zijn die intieme momenten, zo puur, zo rauw. De voelbare verbindingen tussen mensen op zo'n moment, waar ik bij mag zijn.'

Gast: Bianca de Kruijf. Toen zij 28 jaar was overleed vrij plotseling haar moeder. Daar is waarschijnlijk het zaadje gepland om de uitvaartbranche in te gaan. Maar het zou nog 15 jaar duren voordat zij besloot om het roer om te gooien. Zorg verlenen zat altijd al in haar bloed. Nu is Bianca overledenenverzorger, heeft ze een opleiding gespecialiseerde palliatieve zorg afgerond en zorgt ze voor ouderen, die in het verpleeghuis uiteindelijk zullen gaan overlijden. Bianca vindt afscheid nemen heel belangrijk om dingen goed te kunnen afsluiten. Als ze zelf verdriet heeft vindt ze vooral foto's, gedichten en muziek belangrijk.

Gast: Brian de Hond. Zijn missie is om zoveel mogelijk uitbehandelde ouders te helpen iets blijvends na te laten voor hun (jonge) kinderen. Samen met zijn broer Michel is hij mede-oprichter van ‘Stichting Komma’; een stichting die uitbehandelde ouders van jonge kinderen kosteloos helpt een blijvende herinnering na te laten in de vorm van een videoportret. De Stichting bestaat op het moment van dit gesprek al bijna een half jaar en er zijn al meer dan 130 ouders geportretteerd.

Gast: Dominique Prins-König, 52 jaar, journalist en auteur van drie boeken, waaronder ‘De ongemakkelijke lessen van Mrs. P.: Parkinson op je 49e, een openhartig verslag’ (uitgeverij Elmar). Dominique schreef honderden artikelen over onder andere gezondheid, voeding, opvoeding, relaties en psychologie. Als freelancejournalist werkt(e) zij onder meer voor Algemeen Dagblad, De Persgroep, Vriendin, Santé, Libelle en Wij Jonge Ouders. In oktober 2009 verschijnt haar eerste boek en een jaar later haar tweede. In 2018 hoort Dominique dat haar fysieke klachten worden veroorzaakt door de ziekte van Parkinson. En dat is een donderslag bij heldere hemel. Zij moet heel langzaam steeds meer loslaten en rouwen om wat niet meer kan. Maar ze is ook heel sterk: ze weet dat het leven moeilijker wordt, dat ze geen idee heeft hoe de ziekte zich de komende jaren gaat ontwikkelen. Maar Dominique durft erop te vertrouwen dat ze ook die situaties zal aankunnen op het moment dat ze zich aandienen.

Gast: Jacqueline Cino. Als haar man Martin op 55-jarige leeftijd overlijdt en zij wordt geconfronteerd met de vergankelijkheid van het leven gooit zij het roer om. Drieëntwintig jaar heeft zij dan gewerkt als fiscaal jurist. Jacqueline neemt afscheid van de drie belangrijke peilers in het leven: haar levenspartner (ongewild), haar baan (eigen keuze) en haar huis. Ze volgt haar hart en door yoga gaat ze stukje bij beetje begrijpen en accepteren wat er is gebeurd. Haar heldere geest helpt daarbij. Jacqueline is nu werkzaam als coach en yoga-docent en ze is verenigingsmanager. Yoga houdt haar op de been. In haar vrije tijd is ze vaak te vinden in de moestuin. Op www.rouwenmetyoga.nl vind je meer informatie.

Gast: Hanneke van de Plassche; zij maakte in 2013 de overstap naar werken binnen de uitvaart. Het zaadje voor het werk dat zij nu doet is geplant toen zij in de sloppenwijken van Kaapstad werkte. Hanneke zag daar (bijna dagelijks) de dood voorbijkomen. Als iemand daar overleed begon de volgende dag met dansen en zingen. Het leven werd gevierd en iemand werd in het licht gezet, in plaats van in stilte achter gesloten deuren naar zijn laatste rustplaats gebracht, zoals zij in Nederland gewend was. Het plantje is pas echt gaan bloeien toen Hanneke zich als vrijwilliger is gaan inzetten voor een kinderhospice. De openheid van de Zuid-Afrikanen zag zij terug in kinderen. Hanneke gelooft in openheid, geen gesloten deuren. Hoe pijnlijk de dood ook is. Hanneke schreef het boekje 'Rouwe Kost', dat verscheen bij uitgeverij Lannoo. Het is een handreiking bij overlijden en rouw.

Gast: Annemieke Straver. Zij verloor haar echtgenote Ineke aan de slopende spierziekte ALS. Amyotrofische Laterale Sclerose. Jaarlijks krijgen 500 mensen in Nederland de diagnose. Een doodvonnis, want een behandeling is er nog niet. De gemiddelde levensverwachting na de eerste klachten is 3 tot 5 jaar. ALS-patiënten hebben dus geen tijd te verliezen. Annemieke doet nu mee aan de nieuwe campagne van Stichting ALS Nederland. Ineke wilde graag op posters in bushokjes hangen en nu kan zij dat voorzetten en de cirkel rond maken. Op haar onderarm staat getatoeëerd: ‘Celebrate life’.

Manu Keirse, emeritus hoogleraar aan de KU Leuven, is een autoriteit op het gebied van verlies en verdriet. Hij bespreekt de complexe relatie tussen leven, dood en rouw, en benadrukt het belang van open communicatie. Keirse deelt persoonlijke ervaringen over rouwprocessen, vooral bij kinderen en volwassenen, en biedt praktische tips voor ondersteuning. Daarnaast reflecteert hij op de schoonheid van Mozarts muziek, die de thema's van verdriet en liefde verbindt, en onderstreept hij de kracht van empathisch luisteren in zorgverlening.