Waarheen, Waarvoor

Gast: José van Daal, sociaal werker en trotse moeder en bonusmoeder van drie kinderen en een partner waar zij stapelgek op is. Na ruim dertig jaar gewerkt te hebben in marketing & communicatie functies is zij tien jaar geleden haar eigen coaching- en adviesbureau 'Zichtbaar Ondernemen' gestart. Daarnaast zet José zich al 25 jaar in voor goede doelen, is zij bestuurslid van Stichting Spijkerbroekengala en initiatiefnemer van hartvooralzheimer.nl. José schrijft sinds 2014 over haar trotse en hippe moeder Beppie, die in 2015 de diagnose Alzheimer kreeg (zij is inmiddels overleden, in de leeftijd van 89 jaar). In 2022 publiceerde José haar boek: 'Wie Ben Je Dan Van Mij? Over 'gewoon' omgaan met dementie'.

Gast: Jelte Krijnsen, auteur en docent Nederlands aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. Jelte studeerde Taalwetenschap in Groningen en werkte enkele jaren als reisbegeleider. Hij groeide op met een vader, moeder en oudere broer. Maar hij komt er jaren later achter dat hij ook een jonger broertje had: Peter, die  direct na de geboorte overleed. Zijn dood werd stilgezwegen. Jelte besluit in het verleden te duiken en het boek 'Broertje dood' te schrijven, uitgegeven bij Growing Stories. Een eerbetoon van een grote broer aan een kleine, Peter, die hij nooit heeft gezien, maar levenslang op zijn netvlies heeft. Het is een verhaal van gemis, de disbalans in een gezin na de traumatische gebeurtenis, de geboorte en dood van dat kleine babybroertje op 15 januari 1979. Het is het verhaal van een grote broer die alles op alles zet om erkenning te vinden voor zichzelf en voor Peter.

Gast: Gertrude Klinkhamer, zij groeide op in een lerarengezin. Na de opvoeding in de jaren vijftig/zestig verliet zij het ouderlijk huis op haar zeventiende op zoek naar vrijheid. Het werd het begin van een zoektocht. Op haar vijftigste werd de zoektocht een ‘vinden’ door als zelfstandige te gaan werken als trainer, coach en adviseur. Een vruchtbare periode volgde. Geïntrigeerd door wat mensen bepaalt, wat hen beweegt en de innerlijke zoektocht die daarmee gepaard gaat, waren drijvende krachten in haar werkzame leven en vormen ook de rode draad in de twee gepubliceerde boeken, waarvan 'Slotakte', uitgegeven bij Fugato, haar nieuwste boek is. Een intieme roman over fundamentele levensvragen, die het eenzame proces tonen van iemand die toegroeit naar de dood omdat het leven 'volleefd' is.

Gast: Diana Cotteleer. Als kind verloor zij twee broers en een zus; zij ging jarenlang’ gewoon’ door met leven, precies zoals ze meekreeg van haar vader. Maar het verlies achtervolgde haar en kwam als een boemerang terug. Ze leefde in angst en de laatste jaren kan ze pas echt uiting geven aan haar eigen verdriet. Met haar moeder (tijdens de opname 85 jaar) kan ze samen echt tot de kern van het gezamenlijke gemis komen. Diana streeft ernaar om rouw en verlies meer bespreekbaar te maken, ook op scholen. Zij vertelt haar verhaal omdat zij weet dat zij niet de enige is met een ondraaglijk verlies.

Gast: beeldend kunstenaar Rini van Dam. In het recent uitgegeven boek 'Donderdagen' (Uitgeverij Anderszins) vertelt ze, na vele malen schrijven en herschrijven, wat ze heeft meegemaakt: haar man IJpe neemt op een donderdag zijn eigen leven, na een huwelijk met huiselijk geweld en regelmatige dreigementen dat hij 'er een einde aan gaat maken'. Tien jaren en tien dagen later, ook op een donderdag, maakt haar dochter Sannison eveneens een einde aan haar leven. Rini weet tot de dag van vandaag niet waarom. Een donderslag. Een aangrijpend en spannend verhaal waarin het onheil voelbaar is en tegelijkertijd onvoorspelbaar: een waargebeurd verhaal van een moeder die zich ontworstelt aan huiselijk geweld  en ondanks de zelfgekozen dood van haar dochter haar kracht hervindt. Wie aan zelfdoding denkt, kan er met deskundige vrijwilligers over praten; je kan bellen op 113 of gratis via 0800-0113. Zij staan 24 uur per dag voor je klaar. Zie ook 113.nl - daar is nu een online platform: Houd Moed. Het is voor iedereen die te maken heeft (of heeft gehad) met zelfdoding. Er worden verhalen op gepubliceerd van hoop en herkenning. Daarop staat ook een lang interview met Rini over haar boek 'Donderdagen'.

Gast: Eelco Meuleman. Hij kreeg begin 2022 te horen dat er een tumor was ontdekt, die bleek te zijn uitgezaaid. Van het ene op het andere moment was hij ongeneeslijk ziek; volgens zijn oncoloog had hij nog precies 17 maanden te leven. Eelco was even twee seconden van de wereld en daarna opgelucht. Gek genoeg. Hij was vrolijk, heel benieuwd naar wat er komen gaat en schreef er een boek over: ‘Het Leven Van Een Vrolijke Kankerpatiënt’, uitgegeven bij Prometheus Amsterdam.

Gast: Elsbeth Kuysters. Eerder was zij te gast in deze aflevering uit 2022:    https://open.spotify.com/episode/1hYkOU14bI5mxnJOjiiP6J?si=d369b2c498b442c2     Als bedrijfspsycholoog heeft Elsbeth veel mensen en teams mogen begeleiden op diverse thema’s, zoals verlies, arbeid en gezondheid. Het overlijden van haar dochter Sara in 2017 geeft opnieuw een wending aan haar leven. Zij schrijft het boek 'Moederhart vol rouw en liefde' met als ondertitel 'Voortleven na de zelfdoding van mijn enig kind'. Daarnaast is Elsbeth medeoprichter van de Stichting Saarisnietgek, uit het gedachtegoed van haar dochter Sara. Elsbeth verzorgt boekpresentaties en lezingen over diverse thema’s, waaronder rouw en verlies. Nu is er ook een magazine: Saarisnietgek, om mentale gezondheid bespreekbaar te maken bij kinderen van 10-12 jaar.   Voor meer informatie: www.saarisnietgek.nl

Gast: Trodessa Barton - zij keek in haar leven de dood in de ogen, meerdere keren zelfs. Kanker, hersenvliesontsteking, 10 dagen in coma. In plaats van bij de pakken neer te gaan zitten, interviewde ze mensen die nog maar een paar jaar te leven hebben en schreef ze een boek over hun inzichten. "In de kern zei iedereen: volg je hart, dan heb je nooit spijt." Het boek heet 'De zin van de dood - een spiegel voor de onzin van het leven', uitgegeven bij Growing Stories. Het boek begint met de woorden: "Wat zou jij doen als je nog maar drie jaar te leven hebt?".

Gast: Rianne van der Molen, freelance journalist en podcastmaker. Zij weet niet beter dan dat haar vader Dirk ernstig hersenletsel leeft. Na een auto-ongeluk moest hij alles opnieuw leren en hij voelt sinds het ongeluk geen emoties meer. Fysiek is hij er altijd, maar hij reageert niet met liefde. Rianne maakte er een podcast over: 'Het gebutste brein van mijn vader', een verhaal over de ontwrichtende gevolgen van niet-aangeboren hersenletsel binnen haar gezin. https://open.spotify.com/episode/0NSIxn50WUIsL8o0nibLfz?si=65b8b4a8017e4cca Een vertelling die weliswaar persoonlijk is, maar niet uniek. In Nederland zijn er ongeveer 500.000 mensen met hersenletsel. Veel van die mensen en hun directe omgeving worstelen met de gevolgen daarvan. Voor meer informatie, kijk op nah.nl

Gast: Heleen Schuttevaêr, muzikant: pianiste en zangeres. Ze komt uit Utrecht, waar ze na haar middelbare school werkzaam was als journalist voor onder andere het Utrechts Nieuwsblad. Ze interviewde David Bowie, Charles Aznavour en Mick Jagger en presenteerde ooit het televisieprogramma 'Twien', een magazine voor tieners en twens dat maandelijks op de vrijdag te zien is geweest. Heleen is ook bekend van de Utrechtse band The Broads. Eind 2022 ze haar eerste boek uit: 'Ik zit hier fantastisch - eenakters aan de bedrand van mijn hoogbejaarde moeder', een boek over ouder worden waar je ook een beetje vrolijk van wordt, 'met een hoofdpersoon die je hart steelt'. Het zijn ruim vijftig eenakters met een glimlach, verbazing of ontroering genoteerd in de laatste levensjaren van haar moeder, die 99 werd.