DOCS

Wat gebeurt er als literatuur radio wordt? Is de tekst dan nog heilig? Mogen woorden wijken voor geluid? Wat mag een regisseur doen? Mathijs Deen sprak met enkele schrijvers en bezocht de regisseurs die tekenen voor de nieuwe podcast De Kloof. En de korte documentaire Duiveluitdrijvers in Rome. Per jaar bezoekt een half miljoen Italianen een exorcist om het kwaad in henzelf te bestrijden. Programmamaker Angelo van Schaik probeert te begrijpen waarom.

Veertien jaar geleden deed geoloog Henk Brinkhuis een belangrijke ontdekking op de noordpool; een vondst die grote gevolgen zou kunnen hebben voor de toekomst van de mensheid. Wat is er sindsdien gebeurd? En een korte documentaire van Emmie Kollau over hoe je geliefde te behouden?

49 procent van de wilde bijen in Nederland is bedreigd of al verdwenen. Ook met de honingbij gaat het niet best. Met grote gevolgen, want driekwart van onze landbouwgewassen is afhankelijk van bestuiving door de bij. Hoe het tij te keren? Radiomaker Stef Visjager besloot de wereld te verbeteren en bij zichzelf te beginnen: ze ging op les bij een duurzaam imker, teneinde zelf bijen te kunnen houden. En ‘Geen voorstelling van te maken’ van Botte Jellema, over het ontwerp van het nieuwe Nationale Holocaust Namenmonument.

Het is het mentale duizend-dingen-doekje van de moderne mens geworden: meditatie. Documentairemaker Luuk Heezen wil dit wel eens aan den lijve ondervinden. Hij zoekt uit hoe meditatie werkt, hoe het in de zorg én in het bedrijfsleven wordt ingezet, en of er ook nadelige kanten aan dit wondermiddel zitten. 'Retourtje rechtbank' is radio-rechtbankverslaggeving door de ogen en oren van ervarings-deskundigen. In aflevering 2 gaat Stefan terug naar de meervoudige kamer. In de zaak die hij bezoekt draait het om oplichting door middel van babbeltrucs. Een serie van Heleen Hummelen.

Ware kunst beschouwen we als tijdloos; als iets wat zijn waarde behoudt door de eeuwen heen. Maar klopt dat? De makers van 'Topstuk', René van Es en Richard den Haring, vonden twee werken in Nederlandse musea die radicaal van status veranderden: van kunst tot troep en weer terug naar kunst. Een verhaal over bedriegers die kunstenaars blijken en kunstliefhebbers die bedrogen willen worden. 'Retourtje rechtbank' is radio-rechtbankverslaggeving door de ogen en oren van ervarings-deskundigen. In aflevering 1 gaat Marco terug naar de zitting van de polititerechter in Den Haag. Een serie van Heleen Hummelen.

Klimaatverandering is een groot thema dat het leven van iedereen beïnvloedt. Maar tegelijkertijd is het ook ongrijpbaar, vaak alleen zichtbaar in statistieken. In de radiodocumentaire KOLK gaat radiomaker Prosper de Roos op zoek naar wat we concreet van de opwarmende aarde merken, in negatieve en positieve zin. En de eerste aflevering van Tijdgeest, een serie over merkwaardige misvattingen, choquerende plannen en achterhaalde overtuigingen uit het verleden. Julie Blussé duikt in de geschiedenis van ideeën die ons nu vreemd voorkomen en probeert ze te verklaren door ze in hun tijdgeest te plaatsen.

Boos en fel zijn de reacties op het pamflet 'Tempo Doeloe, een Omhelzing' van Kester Freriks. Freriks (geboren in1954 te Djakarta) wil die bijzondere nostalgie vieren en loskoppelen van de Nederlandse koloniale misdaden. Maar kan dat wel? Radiomaker Marten Minkema spreekt Kester en zijn criticasters. We sluiten de aflevering af met Ongesigneerd: podcast over onopvallend design - Afl. 4. De klimiglo.

De Vlaamse radiomaker Wederik De Backer kreeg een half jaar de kans om opnames te maken met de gevangen van Vleugel F, uit de gevangenis in de Begijnenstraat in Antwerpen. Een keer per maand kapen ze de lokale Antwerpse ether, met zelf geschreven teksten, muziek, woordkunst en diepte-interviews. Toch is in deze documentaire maar één stem te horen: Sonny, een psychisch zieke gevangene, waar Wederik hoe langer hoe meer door gefascineerd raakte. We sluiten de aflevering af met Ongesigneerd: podcast over onopvallend design - Afl. 3. De stoeptegel .

Het is 2016 en we zitten midden in de vluchtelingencrisis. Er zijn protesten tegen asielzoekerscentra, pegida-demonstraties, en een hoop angst. Maar radiomaakster Serin Utlu merkt daar in haar omgeving niks van. De initiatieven om iets goeds te doen voor een vluchteling schieten als paddenstoelen de grond uit. Het lijkt haast wel een hype. Ook Serin draagt graag haar steentje bij en duikt in de wereld van de vrijwilligers maar merkt dat 'goed doen' niet zo zwart wit is als het lijkt. Als ze uiteindelijk besluit om naar de vluchtelingenkampen bij de grens van Griekenland te vertrekken voelt dit voor haar als het hoogst haalbare in de wedstrijd van de beste mens. Maar, vraagt ze zich af, voor wie doe ik dit? En wat is eigenlijk onze motivatie om goed te doen?

Hannah is 26, een millenial. Ze groeide op in Nederland en Schotland, haar vrienden komen uit verschillende landen, zeis politiek bewust, ze is feminist, ze heeft een druk leven. Dus, toen ze een aanzoek kreeg van haar Amerikaans/Britse vriend om te gaan trouwen, begon ze zich allerlei vragen testellen. Kan dat wel, trouwen? Hoe moet dat dan? Wat vindt mijn nog ongetrouwde vriendenkring daarvan? Hoe kan je zoiets traditioneels doen zonder je idealen van gelijkheid, zelfstandigheid en eigenheid geweld aan te doen? En wat moet je dan aan? Hannah ging te rade bij haar grootmoeders, haar moeder en stiefmoeder. Hoe trouwden zij? Wat geloofden ze? Wat beloofdenze? Wat droegen ze? Wat betekende dat voor ze? In een poging het beste over te nemen en het verouderde te laten voor wat het is, gaat ze met kunstenares en kleermaaksterJanne Kromhout op zoek naar nieuwe, hoogstpersoonlijke trouwkleren; geen jurk, wel wit, sierlijk maar genderneutraal. De radiodocumentaire Een Jurk voor Hannah maakteen tocht door drie generaties getrouwde vrouwen op zoek naar wat bleef en wat verdween.