Schaduwoorlog
De Volkskrant
Terwijl in Oekraïne een loopgravenoorlog wordt uitgevochten met tanks, artillerie en lange-afstandswapens, ligt zonder dat we het doorhebben ook de rest van Europa onder vuur. Spionage, sabotage, aanslagen en cyberaanvallen: Rusland maakt zich er veelvuldig schuldig aan, maar ook China en andere staten roeren zich in deze strijd. Wat is het doel van hybride oorlogsvoering? Hoe gróót is de dreiging precies? En wat merken we van deze cyberoorlog, wat blijft er onder de radar?
Als iemand dat weet, is het Huib Modderkolk. Als onderzoeksjournalist voor de Volkskrant begeeft hij zich al jaren in dit veld en schreef hij de bestsellers Het is oorlog maar niemand die het ziet en: Dit wil je écht niet weten.
In de nieuwe podcast Schaduwoorlog gaat Huib samen met adjunct-hoofdredacteur Annieke Kranenberg de vaak onzichtbare dreiging van hybride oorlogsvoering ontleden en analyseren.
Presentatie: Annieke Kranenberg en Huib Modderkolk
Montage en redactie: Tiemen Hageman
Redactie: Corinne van Duin en Jasper Veenstra
Artwork: Matteo Bal
Als iemand dat weet, is het Huib Modderkolk. Als onderzoeksjournalist voor de Volkskrant begeeft hij zich al jaren in dit veld en schreef hij de bestsellers Het is oorlog maar niemand die het ziet en: Dit wil je écht niet weten.
In de nieuwe podcast Schaduwoorlog gaat Huib samen met adjunct-hoofdredacteur Annieke Kranenberg de vaak onzichtbare dreiging van hybride oorlogsvoering ontleden en analyseren.
Presentatie: Annieke Kranenberg en Huib Modderkolk
Montage en redactie: Tiemen Hageman
Redactie: Corinne van Duin en Jasper Veenstra
Artwork: Matteo Bal
Episodes
Mentioned books
7 snips
Nov 11, 2025 • 59min
Wat het Kremlin, Geert Wilders en de anti-abortuslobby met elkaar te maken hebben
Jelle Posma, directeur van stichting Justice for Prosperity en expert op het gebied van ultraconservatieve lobby's, bespreekt de groei van deze beweging in Europa. Hij onthult hoe Rusland invloed zoekt om westerse waarden te ondermijnen en hoe anti-abortusbeleid wordt ingezet als geopolitiek drukmiddel. De verbindingen tussen Europese extreemrechtsen en Russische oligarchen komen aan bod, evenals de rol van deze lobby's in de Nederlandse politiek. Posma legt een complex netwerk bloot waarin ideologie, geldstromen en hybride oorlogsvoering samenkomen.
6 snips
Oct 28, 2025 • 51min
Dreiging uit de lucht: alles over de drone
Patrick Bolden, luchtvaartexpert en voormalig luchtmachtofficier, biedt diepgaande inzichten over drones en hun rol in moderne conflicten. Hij bespreekt de verschillende typen drones, inclusief de krachtige MQ-9 Reapers en de goedkope Shahed-drones die door Rusland en Iran worden ingezet. Bolden legt uit hoe deze technologie wordt gebruikt voor inlichtingen en intimidatie, en hoe Europa zich voorbereidt op deze nieuwe dreiging. Verder gaat hij in op effectieve verdedigingsstrategieën en de noodzaak van uitgebreidere luchtverdediging.
16 snips
Oct 14, 2025 • 55min
James Bond logt in: sterft de klassieke spion uit?
De klassieke spion lijkt een relikwie uit de Koude Oorlog: geen geheime ontmoetingen meer in achterafcafés, geen koffers met dubbele bodem. Maar is hij echt verdwenen? In deze aflevering onderzoeken Huib Modderkolk en Annieke Kranenberg hoe het spionagevak is veranderd, van diplomaten die voor de Russische inlichtingendienst werken tot tieners die via Telegram worden geronseld. Wat gebeurt er als James Bond botst met de digitale werkelijkheid van gezichtsherkenning, hacktools en dataspionage? En waarom blijft de menselijke spion, ondanks alles, onmisbaar? Presentatie: Annieke Kranenberg en Huib ModderkolkMontage en redactie: Tiemen HagemanEindredactie: Corinne van Duin en Jasper VeenstraArtwork: Matteo Bal Studenten lezen gratis de Volkskrant! Vanaf vandaag is het mogelijk een gratis studentenabonnement af te sluiten via volkskrant.nl/studentenSee omnystudio.com/listener for privacy information.
Sep 30, 2025 • 53min
De Maccabi-rellen, MH17 en AIDS: hoe effectief is desinformatie?
Desinformatie: we horen er vaak over, maar hoe groot is het effect ervan nou echt? In deze aflevering onderzoeken we hoe nepnieuws en geruchten zich verspreiden en polarisatie veroorzaken. Van drones boven Polen en de hardnekkige Aids-complottheorie tot MH17 en zelfs een flinterdun Israëlisch rapport dat de Tweede Kamer haalde: steeds blijkt dat buitenlandse campagnes pas echt kracht krijgen wanneer binnenlandse stemmen ze versterken. Wat zegt de wetenschap hierover? Welke rol spelen emoties? En hoe kwetsbaar is Nederland zelf, met verkiezingen in aantocht? Presentatie: Annieke Kranenberg en Huib ModderkolkMontage en redactie: Tiemen HagemanEindredactie: Corinne van Duin en Jasper VeenstraArtwork: Matteo BalSee omnystudio.com/listener for privacy information.
8 snips
Sep 16, 2025 • 1h 3min
Zo wordt desinformatie ingezet als wapen
Desinformatie als strategisch wapen krijgt volop aandacht. De invloed van kunstmatige intelligentie op propaganda is schokkend. Er wordt gekeken naar hoe staten, zoals de VS en Rusland, deze tactieken inzetten om vertrouwen te ondermijnen. Vulgariteit van trollenfabrieken en nepmedia maakt het onduidelijk wat waar is. Het voorbeeld van Oekraïne onthult hoe valse claims over biologische laboratoria de onderhandelingen beïnvloeden. Er wordt ook ingegaan op de rol van vrijwilligers in de strijd tegen deze moderne informatieoorlog.
Jul 22, 2025 • 1h
De beste hackers ter wereld komen niet uit Rusland of China
In deze aflevering praat hack-expert Erik de Jong, die eerdere ervaring heeft bij het National Cyber Security Center, over de onzichtbare wereld van westerse hackers. Hij legt uit waarom de focus vaak ligt op Russische en Chinese aanvallen. De mysterieuze Shadow Brokers komen aan bod, met hun crypto-hacktools die leiden tot wereldwijde cyberaanvallen. Ook de impact van Edward Snowden wordt besproken, evenals de rol van de AIVD en MIVD in de schaduwoorlog. Erik benadrukt hoe creativiteit en goed opgeleide technici essentieel zijn voor succes in deze strijd.
12 snips
Jul 8, 2025 • 54min
Zo gaan de elitespionnen van de Russische geheime dienst te werk
In deze aflevering worden de intrigerende verhalen van illegale Russische spionnen belicht. Ze leven onder valse identiteiten in het Westen, vaak zonder zelfs hun kinderen in te lichten. De zware eisen van hun werk, zoals het opbouwen van netwerken en het verzamelen van gevoelige informatie, komen aan bod. Verder wordt de impact van technologische vooruitgang op spionagepraktijken besproken, evenals de psychologische effecten op hun leven. Uiteindelijk wordt de evolutie van de Russische inlichtingendiensten en hun methode van identiteitsvervalsing onder de loep genomen.
33 snips
Jun 24, 2025 • 59min
Hoe Oekraïne Nord Stream opblies (maar iedereen erover zwijgt)
Ben Meindertsma, een onderzoeksjournalist bij de Volkskrant, duikt in de schimmige wereld van de Nord Stream-sabotage. Hij onthult hoe Oekraïne mogelijk betrokken was bij de explosies, terwijl de wereld gericht naar Rusland en de VS keek. Hoe kon een klein team op een gehuurd zeiljacht deze complexe klus klaren? Meindertsma bespreekt de rol van Oekraïense inlichtingendiensten, geheime samenwerkingen en de maatschappelijke implicaties voor Europa. Dit zijn dynamische inzichten in de hybride oorlogsvoering, die de publieke opinie op zijn kop kunnen zetten.
11 snips
Jun 10, 2025 • 51min
Een Russische hack in Amsterdam, met verstrekkende gevolgen
Erik de Jong, cybersecurity-expert bij Tesorion en voormalig medewerker van de Nationale Cyber Security Center, onthult de duistere wereld van Russische hackgroepen. Hij bespreekt de cyberaanval op het Europees Geneesmiddelenbureau tijdens de coronapandemie en de geavanceerde tactieken die gebruikt werden. De Jong legt uit hoe deze aanvallen niet alleen spionage zijn, maar ook een strategie om de vertrouwen in vaccins te ondermijnen. Hij wijst op de uitdagingen voor Nederland in het versterken van digitale weerbaarheid tegen zulke bedreigingen.
17 snips
May 27, 2025 • 41min
Hebben hackers het gemunt op ons drinkwater?
Jos Wetzels, een cybersecurity-expert bij Midnight Blue, duikt diep in de schokkende wereld van drinkwaterbeveiliging. Hij bespreekt recente cyberaanvallen en sabotagepogingen op waterinfrastructuren, van Duitsland tot Israël. Wetzels legt uit waarom waterbedrijven bijzonder kwetsbaar zijn en hoe dergelijke dreigingen vaak meer psychologisch van aard zijn. Waarom is het vertrouwen in overheidsmaatregelen cruciaal? En kan echte vergiftiging wel eens achterwege blijven? Ontdek het meeslepende verhaal achter de cijfers.
