Schaduwoorlog
De Volkskrant
Terwijl in Oekraïne een loopgravenoorlog wordt uitgevochten met tanks, artillerie en lange-afstandswapens, ligt zonder dat we het doorhebben ook de rest van Europa onder vuur. Spionage, sabotage, aanslagen en cyberaanvallen: Rusland maakt zich er veelvuldig schuldig aan, maar ook China en andere staten roeren zich in deze strijd. Wat is het doel van hybride oorlogsvoering? Hoe gróót is de dreiging precies? En wat merken we van deze cyberoorlog, wat blijft er onder de radar?
Als iemand dat weet, is het Huib Modderkolk. Als onderzoeksjournalist voor de Volkskrant begeeft hij zich al jaren in dit veld en schreef hij de bestsellers Het is oorlog maar niemand die het ziet en: Dit wil je écht niet weten.
In de nieuwe podcast Schaduwoorlog gaat Huib samen met adjunct-hoofdredacteur Annieke Kranenberg de vaak onzichtbare dreiging van hybride oorlogsvoering ontleden en analyseren.
Presentatie: Annieke Kranenberg en Huib Modderkolk
Montage en redactie: Tiemen Hageman
Redactie: Corinne van Duin en Jasper Veenstra
Artwork: Matteo Bal
Als iemand dat weet, is het Huib Modderkolk. Als onderzoeksjournalist voor de Volkskrant begeeft hij zich al jaren in dit veld en schreef hij de bestsellers Het is oorlog maar niemand die het ziet en: Dit wil je écht niet weten.
In de nieuwe podcast Schaduwoorlog gaat Huib samen met adjunct-hoofdredacteur Annieke Kranenberg de vaak onzichtbare dreiging van hybride oorlogsvoering ontleden en analyseren.
Presentatie: Annieke Kranenberg en Huib Modderkolk
Montage en redactie: Tiemen Hageman
Redactie: Corinne van Duin en Jasper Veenstra
Artwork: Matteo Bal
Episodes
Mentioned books
8 snips
Sep 16, 2025 • 1h 2min
Zo wordt desinformatie ingezet als wapen
Desinformatie als strategisch wapen krijgt volop aandacht. De invloed van kunstmatige intelligentie op propaganda is schokkend. Er wordt gekeken naar hoe staten, zoals de VS en Rusland, deze tactieken inzetten om vertrouwen te ondermijnen. Vulgariteit van trollenfabrieken en nepmedia maakt het onduidelijk wat waar is. Het voorbeeld van Oekraïne onthult hoe valse claims over biologische laboratoria de onderhandelingen beïnvloeden. Er wordt ook ingegaan op de rol van vrijwilligers in de strijd tegen deze moderne informatieoorlog.
Jul 22, 2025 • 1h
De beste hackers ter wereld komen niet uit Rusland of China
In deze aflevering praat hack-expert Erik de Jong, die eerdere ervaring heeft bij het National Cyber Security Center, over de onzichtbare wereld van westerse hackers. Hij legt uit waarom de focus vaak ligt op Russische en Chinese aanvallen. De mysterieuze Shadow Brokers komen aan bod, met hun crypto-hacktools die leiden tot wereldwijde cyberaanvallen. Ook de impact van Edward Snowden wordt besproken, evenals de rol van de AIVD en MIVD in de schaduwoorlog. Erik benadrukt hoe creativiteit en goed opgeleide technici essentieel zijn voor succes in deze strijd.
12 snips
Jul 8, 2025 • 54min
Zo gaan de elitespionnen van de Russische geheime dienst te werk
In deze aflevering worden de intrigerende verhalen van illegale Russische spionnen belicht. Ze leven onder valse identiteiten in het Westen, vaak zonder zelfs hun kinderen in te lichten. De zware eisen van hun werk, zoals het opbouwen van netwerken en het verzamelen van gevoelige informatie, komen aan bod. Verder wordt de impact van technologische vooruitgang op spionagepraktijken besproken, evenals de psychologische effecten op hun leven. Uiteindelijk wordt de evolutie van de Russische inlichtingendiensten en hun methode van identiteitsvervalsing onder de loep genomen.
33 snips
Jun 24, 2025 • 59min
Hoe Oekraïne Nord Stream opblies (maar iedereen erover zwijgt)
Ben Meindertsma, een onderzoeksjournalist bij de Volkskrant, duikt in de schimmige wereld van de Nord Stream-sabotage. Hij onthult hoe Oekraïne mogelijk betrokken was bij de explosies, terwijl de wereld gericht naar Rusland en de VS keek. Hoe kon een klein team op een gehuurd zeiljacht deze complexe klus klaren? Meindertsma bespreekt de rol van Oekraïense inlichtingendiensten, geheime samenwerkingen en de maatschappelijke implicaties voor Europa. Dit zijn dynamische inzichten in de hybride oorlogsvoering, die de publieke opinie op zijn kop kunnen zetten.
11 snips
Jun 10, 2025 • 51min
Een Russische hack in Amsterdam, met verstrekkende gevolgen
Erik de Jong, cybersecurity-expert bij Tesorion en voormalig medewerker van de Nationale Cyber Security Center, onthult de duistere wereld van Russische hackgroepen. Hij bespreekt de cyberaanval op het Europees Geneesmiddelenbureau tijdens de coronapandemie en de geavanceerde tactieken die gebruikt werden. De Jong legt uit hoe deze aanvallen niet alleen spionage zijn, maar ook een strategie om de vertrouwen in vaccins te ondermijnen. Hij wijst op de uitdagingen voor Nederland in het versterken van digitale weerbaarheid tegen zulke bedreigingen.
17 snips
May 27, 2025 • 41min
Hebben hackers het gemunt op ons drinkwater?
Jos Wetzels, een cybersecurity-expert bij Midnight Blue, duikt diep in de schokkende wereld van drinkwaterbeveiliging. Hij bespreekt recente cyberaanvallen en sabotagepogingen op waterinfrastructuren, van Duitsland tot Israël. Wetzels legt uit waarom waterbedrijven bijzonder kwetsbaar zijn en hoe dergelijke dreigingen vaak meer psychologisch van aard zijn. Waarom is het vertrouwen in overheidsmaatregelen cruciaal? En kan echte vergiftiging wel eens achterwege blijven? Ontdek het meeslepende verhaal achter de cijfers.
11 snips
May 13, 2025 • 46min
Waarom Chinese spionage zo ongrijpbaar is
In deze boeiende discussie horen we van Erik de Jong, een cybersecurity-expert die zich heeft verdiept in Chinese staatsspionage. Hij onthult de ongrijpbare wereld van Chinese hackers, die georganiseerd en geduldig opereren. Van militaire spionage tot het verzamelen van gegevens via medische instellingen, hun methoden zijn perplex. Erik onderstreept dat we slechts het 'topje van de ijsberg' zien, terwijl Nederlandse bedrijven als ASML en Philips in gevaar zijn. Hoe blijven ze zo onzichtbaar? Een diepgaande verkenning van deze digitale dreiging!
Apr 29, 2025 • 49min
Sluw en dodelijk: Unit 29155 toont waartoe de Russische militaire dienst in staat is
Unit 29155 van de Russische militaire inlichtingendienst is berucht om zijn dodelijke operaties, waaronder vergiftigingen en sabotage. De eenheid zou betrokken zijn bij de aanslag op Sergej Skripal en het mysterieuze Havana-syndroom. Journalist Christo Grozev legt hun methodes bloot, terwijl oud-AIVD’er Tim Bosch waarschuwt voor mogelijke dreigingen rond de NAVO-top. De bizarre spionagepraktijken van deze eenheid worden ook besproken, met onthullingen over hun incompetentie en de gevaarlijke impact op slachtoffers wereldwijd.
Apr 15, 2025 • 37min
Is de dreiging van gps-verstoring wel echt zo groot?
In deze aflevering wordt de groeiende dreiging van GPS-verstoringen besproken, met een focus op jamming en spoofing tijdens de oorlog in Oekraïne. Experts analyseren de impact op lucht- en scheepvaart en de rol van Russische activiteiten. Ook komen persoonlijke ervaringen van piloten en statistieken aan bod, die de risico's van moderne navigatiesystemen benadrukken. Er wordt aandacht besteed aan de noodzaak voor robuustere communicatiestructuren en de uitdagingen die inlichtingendiensten tegenkomen in deze hybride oorlogsvoering.
20 snips
Apr 1, 2025 • 33min
‘Als Rusland een sabotage-actie ontkent, dan is het waar’
Deze aflevering duikt in de wereld van hybride oorlogsvoering en de rol van spionage en sabotage door Rusland. De sprekers bespreken hoe deze tactieken de veiligheid van Europa beïnvloeden, met voorbeelden van sabotage-acties zoals ontploffende postpakjes en ransomware. Daarnaast onderzoeken ze de samenwerking tussen Russische inlichtingendiensten en criminelen. Wat zijn de gevolgen voor de Europese veiligheid? En hoe goed zijn de inlichtingenrelaties tussen de VS en Europa? Een intrigerende analyse van moderne oorlogvoering.
