Podkast amerykański cover image

Podkast amerykański

Latest episodes

undefined
Jul 5, 2025 • 54min

242. Świetliste miasto na wzgórzu. Czym jest "amerykańska wyjątkowość"?

Ile to już razy słyszeliśmy w przemówieniach amerykańskich polityków, że Stany Zjednoczone są „najwspanialszym krajem na świecie” – absolutnie specjalnym w historii ludzkości i mającym do odegrania niezwykłą rolę.Wesprzyjcie nas na ➡︎ https://patronite.pl/podkastamerykanskiIstnieje na taki zbiór przekonań oddzielny termin: „amerykańska wyjątkowość” – „American exceptionalism”. Co się pod nim kryje? Czy da się stworzyć listę kilku, kilkunastu lub może kilkudziesięciu cech, które łącznie składają się na wspaniałość USA? I od kiedy w ogóle można mówić o wyjątkowości Stanów Zjednoczonych – natychmiast od czasu ich powstania, od XIX lub XX wieku, a może powinniśmy się cofnąć od czasu kiedy do Nowego Świata trafili pierwsi biali osadnicy, a USA nikt jeszcze nie myślał? Nie wiadomo. W tym odcinku opowiadamy, że do worka oznaczonego tym terminem były na przestrzeni lat wrzucane najrozmaitsze cechy i przekonania, niekiedy ze sobą całkowicie sprzeczne. Co nie przeszkadza tak Republikanom jak i Demokratom do dziś szermować nim na lewo i prawo – a jednocześnie oskarżać tych drugich, że w amerykańską wyjątkowość nie wierzą.
undefined
Jun 28, 2025 • 1h 16min

241. Prawybory Demokratów w Nowym Jorku, czyli pieniądze to nie wszystko

W Nowym Jorku odbyły się prawybory – Partia Demokratyczna zdecydowała, kto będzie jej kandydatem w listopadowych wyborach na burmistrza. Jak to możliwe, skoro urzędujący burmistrz, Eric Adams, zamierza ubiegać się o reelekcję i cztery lata wcześniej wygrał jako Demokrata? Oskarżony o korupcję i dogadujący się z Trumpem Adams jest tak niepopularny w swojej partii, że wycofał się z prawyborów i będzie startował jako niezależny. Faworytem do wygranej bardzo długo był Andrew Cuomo, były gubernator, który ledwie cztery lata temu ustąpił w niesławie, oskarżony o molestowanie i nadużycia, a teraz prezentujący się jako głos rozsądku i umiarkowania, jedyny, który potrafi ocalić miasto – i partię. Nieoczekiwanie jednak Cuomo przegrał z kandydatem, który jeszcze pół roku temu zbierał w sondażach 1 procent – Zohranem Mamdanim, 33-letnim socjaldemokratą bez większego doświadczenia, który sednem swojej kampanii uczynił rosnące koszty życia.Opowiadamy o tym, co różniło, a co łączyło Cuomo i Mamdaniego; jaką rolę w kampanii odegrał stosunek do Izraela i Palestyny, a jaką cena kebaba i czy Nowy Jork otworzy miejskie sklepy spożywcze. Wreszcie: czy w mieście, gdzie Demokratów jest sześc razy więcej, niż Republikanów. zwycięstwo Mamdaniego w prawyborach jest gwarancją jego wygranej w listopadzie? I jak na wygraną lewicowca reaguje establishment Partii Demokratycznej i co mówi nam to o sytuacji wewnętrznej tego ugrupowania? Posłuchajcie.
undefined
Jun 21, 2025 • 1h 23min

240. "Nie będę zaczynał wojen, będę je kończył", czyli co Trump zrobi w sprawie Iranu?

Kolejny tydzień w USA upłynął pod znakiem ważnych rocznic i jeszcze ważniejszych wydarzeń. Wesprzyjcie nas na ➡︎ https://patronite.pl/podkastamerykanski14 czerwca w środku nocy na przedmieściach Minneapolis została zamordowana Melissa Hortman, do stycznia tego roku spikerka stanowej Izby Reprezentantów. W zamachu zginął także jej mąż. Wcześniej tej samej nocy zamachowiec ciężko postrzelił stanowego senatora wraz z żoną i odwiedził domy dwojga innych polityków, których na szczęście nie zastał. Dokonywał zamachów przebrany za policjanta, a w jego samochodzie udającym radiowóz, policja znalazła listę kilkudziesięciu polityków - kolejnych potencjalnych ofiar. Wszyscy byli Demokratami. Opowiadamy o motywacjach sprawcy, niekiedy szokujących reakcjach na zbrodnię i rosnącym przyzwoleniu na przemoc polityczną w USA.Tego samego dnia dwie ważne rocznice: 79 lat kończył Donald Trump, a 250 lat armia amerykańska. Z tej drugiej okazji prezydent zorganizował w Waszyngtonie paradę wojskową, a jego przeciwnicy protesty pod hasłem „Nie dla króla”. Protesty były niekiedy liczne, odbyły się w wielu miastach i miasteczkach, ale czy rację mają ci, którzy uważają, że to początek masowego ruchu sprzeciwu wobec prezydenta? Mamy wątpliwości. 16 czerwca - kolejna rocznica - minęło równo 10 lat od czasu, gdy Trump zjechał ruchomych schodach w swojej nowojorskiej wieży i ogłosił start w wyborach prezydenckich. Dekadę później nadal w ogromnym stopniu kontroluje Partię Republikańską.Przed nim jednak poważne wyzwanie. 12 czerwca Izrael rozpoczął ataki na Iran. Biały Dom początkowo odcinał się od działań Benjamina Netanjahu, ale z czasem Donald Trump zaczął przypisywać sobie coraz większy udział w nalotach i żądać od Teheranu „całkowitej kapitulacji”. Co jeśli Iran nie posłucha? Izrael chce zaangażowania amerykańskich wojsk, ale łonie GOP trwa poważny spór - przecież Trump pod hasłem „America First” obiecywał wojny kończyć, a nie zaczynać.
undefined
10 snips
Jun 14, 2025 • 1h 15min

239. ICE łapie imigrantów, Trump wysyła wojsko do Los Angeles

Relacje Elona Muska i Donalda Trumpa wybuchły jak fajerwerki, gdy publiczne oskarżenia zmieniają polityczny krajobraz Kalifornii. A tymczasem agenci ICE rozpoczęli łapanki na imigrantów w Los Angeles, co wywołało masowe protesty. Trump zdecydował się na wysłanie Gwardii Narodowej, co zaogniło sytuację. Dyskutujące o miastach-azylach oraz kontekście polityki imigracyjnej, prowadzący zgłębiają tematykę imigracji, bezpieczeństwa publicznego i prawidłowych współprac lokalnych władz z imigrantami.
undefined
Jun 7, 2025 • 53min

238. Samotna gra w kręgle, czyli epidemia samotności w USA

Różne krążą stereotypy na temat Amerykanów. I pozytywne i negatywne. Z jednej strony na przykład, słyszymy, że są aroganccy, chociaż wielu nie ma specjalnego pojęcia o reszcie świata. Z drugiej strony, że są przyjaźni i optymistycznie nastawieni do życia. Bo przecież Stany Zjednoczone to kraj nieograniczonych możliwości. A zatem nawet jeśli dziś nie idzie, to jutro z pewnością może być lepsze. Wesprzyjcie nas na ➡︎ https://patronite.pl/podkastamerykanskiCzy stereotypy mają pokrycie w rzeczywistości? Ten o optymizmie i powszechnej szczęśliwości z pewnością prawdziwy nie jest. W światowych rankingach subiektywnego poczucia szczęścia mieszkańcy USA właśnie wypadli z pierwszej dwudziestki. A gdyby uwzględnić wyłącznie odpowiedzi młodych dorosłych Amerykanie byliby na miejscu 62! Z czego wynika ten - narastający - pesymizm? Odpowiedzi jest wiele, ale bardzo często pojawia się wśród nich narastające osamotnienie. Problem jest na tyle poważny, że w 2023 roku główny lekarz (surgeon general) w administracji Joego Bidena ostrzegał przed negatywnymi skutkami zdrowotnymi postępującej „epidemii samotności”, twierdząc, że jej negatywne skutki zdrowotne mogą się równać ze skutkami otyłości czy uzależnienia od tytoniu. Dowodów na postępujące odizolowanie wielu Amerykanów nie brakuje. Czy to coś niespotykanego? Nic z tych rzeczy. Właśnie mija 25 lat od publikacji słynnej książki Roberta Putnama „Samotna gra w kręgle”, w której opisywano te same trendy - kryzys stowarzyszeń, społeczną izolację i erozję kapitału społecznego. Jakie są przyczyny i skutki - poza wpływem na poczucie szczęścia - tego zjawiska? I czym różni się samotność Amerykanów w XXI wieku od tej opisywanej przez Putnama?
undefined
May 31, 2025 • 1h 15min

237. Joe: czy "politbiuro" ukrywało prawdę o zdrowiu Bidena?

Wracamy do tematu polityki wewnętrznej i mamy dziś dla Was dwa tematy. Wesprzyjcie nas na ➡︎ https://patronite.pl/podkastamerykanskiNajpierw porozmawiamy o Big Beautiful Bill, czyli Wielkiej Wspaniałej Ustawie, którą właśnie przyjęła Izba Reprezentantów. Co znajduje się w tym ponad 1000-stronicowym dokumencie przyjmowanym w środku nocy, który ostatecznie przegłosowano jednym głosem i który ma doprowadzić do spełnienia najważniejszych obietnic Donalda Trumpa? Skoro nowe przepisy przyniosą obniżki podatków dla 9 na 10 Amerykanów dlaczego mają tak wielu przeciwników? Czy likwidacja podatku od napiwków faktycznie pomoże klasie pracującej, czy paradoksalnie da zostawi więcej pieniędzy w kieszeniach bogatszych Amerykanów? Gdzie Republikanie szukają oszczędności i czy naprawdę chodzi o zbilansowanie budżetu, skoro ustawa powiększy zadłużenie państwa o kolejne biliony dolarów?W drugiej części odcinka zajmiemy się sprawą, którą żyją amerykańskie media, tzn. książką „Original Sin” dwóch dziennikarzy, Jake’a Tappera i Alexa Thompsona, opowiadającą o tym, jak najbliżsi współpracownicy Joego Bidena ukrywali prawdę o jego pogarszającym się stanie zdrowia. Jak to ukrywali, zapytacie, skoro każdy kto miał oczy widział, że Biden starzeje się w oczach? Z czasem nawet większość wyborców Partii Demokratycznej mówiła w sondażach, że nie powinien ubiegać się o drugą kadencję właśnie ze względu na wiek. Skoro tak wiele osób wiedziało, dlaczego tak niewiele reagowało i dlaczego głosy niezadowolenia nie docierały do prezydenta? Czy rzeczywiście mieliśmy do czynienia ze „spiskiem” - czy ta historia jest dowodem na siłę partyjnych elit czy przeciwnie, na ich słabość?
undefined
May 24, 2025 • 1h 4min

236. Podróże, prezenty, pułapki, czyli dyplomacja według Donalda Trumpa

Trump w końcu rusza w swoją pierwszą zagraniczną podróż, co wywołuje kontrowersje. Zmiany w polityce względem Izraela i Arabii Saudyjskiej są na czołowej pozycji. Obdarowywanie w dyplomacji staje się kluczowym tematem, a nowy Air Force One podarowany przez Katarczyków budzi emocje. Analizowane są także wpływy Rosji i krytyka Trumpa pod adresem światowych liderów. Ostatecznie, skutki zakończenia amerykańskiej polityki pomocowej w Afryce stają się wyraźne w kontekście rosnącej obecności Chin.
undefined
May 17, 2025 • 1h 15min

235. Papież i Ameryka, czyli jak walczono z katolikami w USA

W podcaście poruszono fascynującą historię katolicyzmu w Stanach Zjednoczonych. Zmiany w percepcji katolików, którzy kiedyś byli obiektem wrogości, a teraz zajmują wysokie stanowiska, fascynują. Mówiono o konspiracjach jezuickich i wpływie papieża Leona XIII na społeczeństwo. Dyskutowano o związku katolików z partiami politycznymi, zwłaszcza Demokratami i Republikanami. Nie zabrakło także kontrowersji związanych z papieżem oraz rosnącego antykatolicyzmu w przeszłości i jego wpływu na emigrację Polaków do USA.
undefined
May 10, 2025 • 1h 3min

234. 30 lat od zamachu bombowego w Oklahoma City

Zamach bombowy w Oklahoma City to kluczowy temat rozmowy, skupiający się na motywach sprawcy, Timothy'ie McVeighu. Analizowane są wydarzenia z Ruby Ridge i Waco, które przyczyniły się do jego radykalizacji. Eksplorowane są też kontrowersyjne wpływy 'Dzienników Turnera' na ideologię McVeigha oraz rola skrajnej prawicy w latach 90-tych. Poruszane są również konsekwencje interwencji federalnej i wpływ teorii spiskowych na amerykańskie społeczeństwo.
undefined
9 snips
May 3, 2025 • 1h 13min

233. 100 (wspaniałych) dni Donalda Trumpa

100 dni prezydentury Donalda Trumpa to czas analiz zmian w gospodarce, gdzie zmniejszenie inflacji i bezrobocia spotyka się z krytyką mediów. Polityka migracyjna budzi kontrowersje, a deportacje stają się przedmiotem publicznych debat. Wzrost popularności Trumpa wśród zwolenników kontrastuje z spadkiem akceptacji w sondażach. Niebrak też interakcji z mediami, które ujawniają nietypowe metody prezydenta w obronie swojego wizerunku. Tematy polityki celnej i jej konsekwencji także odgrywają kluczową rolę w dyskusji.

The AI-powered Podcast Player

Save insights by tapping your headphones, chat with episodes, discover the best highlights - and more!
App store bannerPlay store banner
Get the app