Follow the Money

Wanneer er in de Europese Unie grote bouwprojecten van de grond moeten komen, vinden commerciële banken die vaak te riskant. Daarom is de Europese Investeringsbank opgezet, die miljarden aan ziekenhuizen, waterleidingbedrijven en andere essentiële instanties leent. De man die er twaalf jaar lang de leiding had, staat nu onder verdenking van corruptie. Medewerkers deden bij Simon Van Dorpe een boekje open over de man en zijn bank.

In 'Follow the Money interviewt' spreken journalisten Annette van Soest en Harm Ede Botje met sleutelfiguren uit verschillende FTM-dossiers. Van toezichthouders en wetenschappers tot politici en juristen. Of het nu gaat om fraude en witwassen, de toekomst van ons landbouwbeleid of onze rechtsstaat: Follow the Money interviewt.

Misinformatie verspreidt zich als een virus in ons brein, zegt Sander van der Linden, auteur van ‘Foolproof: Why Misinformation Infects Our Minds and How to Build Immunity’. Maar waarom geloven we onwaarheden zo makkelijk, en wat maakt ons vatbaar voor complottheorieën? Volgens Van der Linden is voorkomen beter dan genezen. In gesprek met Annette van Soest deelt hij welke tactieken we kunnen inzetten om onszelf te beschermen tegen desinformatie.

Ewout Ergang, Lid van de Algemene Rekenkamer, waarschuwt voor de risico's van cloud computing voor de Nederlandse overheid. Hij legt uit hoe de afhankelijkheid van bedrijven zoals Microsoft en Google digitale soevereiniteit bedreigt. De gevolgen van Amerikaanse wetgeving, zoals de Cloud Act, creëren zorgen over gegevensbescherming. Ergang pleit voor Europese cloudalternatieven en een gecoördineerde aanpak om de dataveiligheid en onafhankelijkheid te waarborgen.

Voedingsbedrijven als Nestlé en Unilever spelen handig in op de hype rond het afslankmiddel Ozempic. Deze bedrijven bieden ‘speciale’, bewerkte producten die goed zouden passen in een dieet. Mathilde de Jeu en Irene van den Berg van The Investigative Desk wilden hier meer over weten. Ze lazen verslagen van aandeelhoudersvergaderingen en hoorden jubelende topmensen.

Steeds vaker stappen omwonenden van leliebollenvelden naar de rechter om ‘spuitvrije zones’ rond hun huizen af te dwingen. Er zijn aanwijzingen voor een verband tussen pesticidengebruik en ziektes zoals Parkinson en Alzheimer. Annette van Soest interviewt advocaten Stef Nuijen en Marijn Kingma die deze omwonenden bijstaan.

Voorzitter van de Raad voor de rechtspraak Henk Naves wil een einde aan de invloed van de minister van Justitie op rechterlijke benoemingen. Op die manier moet de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht worden verstevigd. ‘Door de onrust in Polen hebben we onszelf de vraag gesteld: hoe is het eigenlijk in Nederland georganiseerd?’

In uniform en met een wapen op de foto op Tinder. Enigszins begrijpelijk als trotse militair, maar niet handig als je bedenkt dat via die app gemakkelijk je identiteit, functie en reisbewegingen te volgen zijn. Datajournalist Martijn Reuvers onderzocht Tinder en kwam erachter dat een slimme programmeur militairen makkelijk kan volgen. Samen met chef datateam Dimitri Tokmetzis en cyberredacteur Sebastiaan Brommersma volgde hij militairen van alle afdelingen van het leger in binnen en buitenland. Hoe ze dat deden vertellen ze in deze aflevering.

Bart Schuurman, hoogleraar terrorisme en politiek geweld aan de Universiteit Leiden, duikt in de recente toename van Russische sabotage in Europa. Hij bespreekt de explosieve stijging van incidenten, van zes naar 44, en de impact op Europese infrastructuur, met bijzondere aandacht voor Nederland. De verschuiving in de geopolitieke dreiging door de oorlog in Oekraïne komt ook aan bod. Schuurman legt de complexiteit bloot van het toeschrijven van aanvallen aan Rusland en benadrukt de steeds aggressievere strategieën onder de nucleaire drempel.

‘Nederland heeft een ereschuld aan Afghanen die hun leven in de waagschaal stelden voor onze diplomaten en militairen. Los van de politieke kleur van een kabinet: die schuld moet worden ingelost.’ Anne-Marie Snels en Sara de Jong – twee prominente leden van een netwerk van vrijwilligers dat zich inzet voor in Afghanistan achtergebleven bondgenoten – vinden het ‘ongehoord’ dat het kabinet-Schoof eerdere toezeggingen niet nakomt.