BNR Perestrojkast | BNR

Oleksandr Karasevych, de Oekraïense ambassadeur in Nederland, spreekt over zijn laatste werkdag en zijn nieuwe rol als staatssecretaris in Kyiv. Hij stelt dat de kracht van Rusland wordt onderschat en deelt zijn ervaringen met de steun van Nederland aan Oekraïne. Daarnaast worden vragen rondom het leiderschap van Zelensky en de situatie van de persvrijheid in Oekraïne besproken. De ambassadeur mengt serieuze geopolitieke kwesties met humor, inclusief een geestige mop over de situatie.

Wat is er nou weer aan de hand in Roemenië en Georgië? En hoe wordt er op het NAVO-hoofdkwartier naar Oost-Europa gekeken? Luister naar deze nieuwste Perestrojkast en weet meer! Roemenië houdt deze weken een verkiezingsmarathon, met drie weken achtereen presidents- en parlementsverkiezingen. Niemand leek daar aandacht voor te hebben, maar de onverwachte opkomst van de nationalistische en anti-westerse Calin Georgescu veranderde alles. Wat is er aan de hand in Roemenië? Hoe machtig is de president eigenlijk? En hebben de klassieke politieke partijen in Roemenië dit niet over zichzelf afgeroepen? We spreken met Arnout le Clercq, correspondent Centraal- en Oost-Europa van De Volkskrant, die in een dorpje buiten Boekarest met Roemeense Tiktokkers in gesprek ging. En in Georgië zit onze man Joost Bosman. Al dagen zijn daar protesten aan de gang tegen de regering. We zien beelden die herinneren aan de opstanden en revoluties in Oekraïne, Belarus en misschien ook wel Rusland en Kirgizië. Wat gaat er in Georgië gebeuren? Geert Jan was deze week bij de NAVO-bijeenkomst voor buitenlandministers in Brussel. Hoe wordt daar naar onze regio gekeken, en welke vragen krijgt secretaris-generaal voor z'n kiezen als het gaat om Moldavië, Rusland, Oekraïne en andere landen? En aangezien we toch contact met Joost hebben, laten we hem ook nog een mop vertellen. Zoals het hoort. 13 januari Perestrojkast LIVE Buitenlandminister Caspar Veldkamp komt langs! Floris en Geert Jan voelen hem een avondlang aan de tand. Maar naast een lang interview is er ook ruimte voor vragen vanuit het publiek, is er een Perestrojkwis, komt Joost moppen tappen en is er meer, meer en nog eens meer. En er is ook een bar. Dus kom je luisteren, kennismaken en een drankje doen in Nieuwspoort? Bestel een kaartje! Je steunt hiermee ook de Perestrojkast. Denk je nou, ik luister de podcast wel terug? Dan kom je van een koude kermis thuis, want het grootste deel van de avond is exclusief voor de aanwezige fans. Kaartje? HIER! Shownotes: Rutte & Oost-Europa bij de NAVO Opinie Nino Haaratischwili in NRC Wat er allemaal verder gebeurde op de NAVO-top vind je in het podcastkanaal van Geert Jan De grote Arnout Le Clerq-schrijflijst En hoe gaat het intussen met Oekraïne? Luister naar de analyse van Geert Jan in BNR De Wereld.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Bob Deen, onderzoeker bij thinktank Klingendaal, deelt zijn ervaringen uit Kyiv, waar hij sprak met politieke leiders en experts over de oorlog in Oekraïne. Deen benadrukt dat 2025 het jaar van vrede moet zijn, met druk op Rusland. Hij bespreekt de emotionele impact van oorlog op Oekraïne en de complexe vredesonderhandelingen, inclusief de weigering om grondgebied op te geven. Ook wordt de rol van Nederland en de aanstaande live uitzending met de minister van Buitenlandse Zaken belicht, die luisteraars de kans biedt vragen te stellen.

Deze aflevering slaat twee landen in een klap, namelijk Moldavië en Georgië. Beide landen worden ook nog eens besproken met dezelfde gast. Moldavië houdt 20 oktober presidentsverkiezingen (de eerste ronde, de tweede ronde op 3 november) en een referendum. De Georgiërs gaan zes dagen later naar de stembus voor de parlementsverkiezingen. Marina Ohanjanyan, Clingendael-onderzoeker op Rusland en Oost-Europa, een artikel over de Moldavische en Georgische presidentsverkiezingen en kan dus alles vertellen over deze verkiezingen. Over wat er voor beide landen op het spel staat, wat het Moldavische referendum inhoudt, over de rol van een bepaalde Moldavische en Georgische oligarch, over Russische invloed, wie de kanshebbers zijn in Moldavië en nog veel meer. In een klein uur hoor je de ins en outs over deze verkiezingen. Met in het tweede deel ook Joost vanuit Tbilisi die couleur locale geeft aan de Georgische verkiezingen, meer dan dat zelfs. Plus een geweldige mop in huis heeft. Geert Jan is er nog niet, maar de dag dat hij zijn rentree maakt, komt steeds dichterbij. Luister ook naar onze aflevering over de Georgische protesten en het die met het interview met de Moldavische president Maria Sandu. Host:  Floris Akkerman In de ban van de Moldavische en Georgische verkiezingen: Marina Ohanjanyan Alleskunner: Joost Bosman  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Indrukwekkend blijft de zwart-wit foto van twee gewonde ouderen die elkaar liefkozend aanraken in Bachmoet. De foto dook op in de internationale media en is ook te zien tijdens de fototentoonstelling War Stories. Ukraine up close in het Nationaal Militair Museum in Soesterberg, samen met al even andere indrukwekkende foto’s van Eddy van Wessel, zoals de man eenzaam met zijn boodschappen karretje in Voehledar. Deze man komt meerdere malen terug in deze aflevering. Hoe kwam Eddy tot deze foto? Waarom op deze afstand? En waarom fotografeert hij alles in zwart-wit? De foto van de man met het boodschappenkarretje en die van Bachmoet is het resultaat van Eddy’s werk van 2,5 oorlog in Oekraïne. Waarin hij reisde langs het Oekraïense front en de laatste overgebleven inwoners fotografeerde in Bachmoet, Toretsk en Voehledar. Inmiddels is Bachmoet in Russische handen, dreigt bij Toretsk datzelfde te gebeuren en werd Voehledar deze week veroverd door Rusland.  Vanuit het Nationaal Militair Museum, met uitzicht op militair materieel als vliegtuigen, voertuigen en helikopters, is Eddy te gast in deze 245e aflevering om te praten over zijn werk, de tentoonstelling en Toretsk en Voehledar. En ook over hoe de oorlog in Oekraïne zich verhoudt tot andere oorlogen, zoals Irak, Syrië en Tsjetsjenië, die Eddy ter plekke volgde?  Met wie kan je over dit onderwerp beter praten dan met Michiel Driebergen? Met niemand anders natuurlijk. Bij afwezigheid van Geert Jan is Michiel gastpresentator. Hij reisde voor Trouw met Eddy langs het front en bezocht ook Toretsk en Voehledar. Michiel en Eddy geven een inkijkje in het leven van de laatste bewoners van deze twee plaatsen. De fototentoonstelling War Stories. Ukraine up close is vanaf nu tot en met augustus volgend jaar te zien in het Nationaal Militair Museum in Soesterberg.  Helaas geen mop deze aflevering. Joost is op reportage in Armenië.  Host: Floris Akkerman Onze man in Oekraïne, nu gast host in Nederland: Michiel Driebergen Ster-fotograaf: Eddy van Wessel Met sabbatical: Geert Jan HahnSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Hij wist al in de herfst van 2021 dat er oorlog zou komen in Oekraïne, vertelde Caspar Veldkamp bij ons. Toen bestuurslid bij de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling. Nu is Veldkamp minister van Buitenlandse Zaken en is hij 13 januari volgend jaar opnieuw bij ons te gast. Dit keer live vanuit Nieuwspoort in Den Haag. Het gaat dan met de minister over de oorlog in Oekraïne, de Nederlandse steun aan Kyiv en andere actuele ontwikkelingen in Oost-Europa. Dat is nog niet alles. Geert Jan komt opnieuw met een fraaie Perestrojkast quiz, er zijn foto's van Floris' reizen door Oekraïne, Joost heeft een mop en het publiek kan vragen stellen.  Wees er live bij op 13 januari en koop hier je kaartje.  BNR Perestrojkast live is een samenwerking tussen BNR Nieuwsradio, Haagsch College en kennisplatform RAAM See omnystudio.com/listener for privacy information.

Meer dan 120 Oekraïense kunstenaars zijn overleden aan het front, maakt het Oekraïense ministerie van Cultuur deze week bekend. De Cultuurminister zei naar aanleiding van dit aantal: "Deze oorlog gaat niet alleen over grondgebied; het is erop gericht om alles wat Oekraïens is uit te roeien – cultuur, taal en identiteit. We hebben nu onze eigen generatie van geëxecuteerde kunstenaars."  Het is een verwijzing naar de Geëxecuteerde Renaissance, een generatie Oekraïense kunstenaars, schrijvers en dichters die in de jaren 1920 en 1930 door het Sovjetregime werden geëxecuteerd. Het is niet voor het eerst dat Moskou de cultuur en identiteit van een land van de kaart wil vegen. In de late jaren 40 en begin jaren 50 gebeurde dit ook in Roemenië toen het communisme daar binnen denderde. Een Sovjet-playbook dat steeds door Moskou uitgerold kan worden. Waarom gebeurt dit elke keer weer? En hoe kan je voorkomen dat je cultuur wordt vernietigd?  Twee geweldige gasten zijn van de partij om het te hebben over de Russische en Sovjetrepressie van de elite in Oekraïne (jaren 20 en 30 en nu) en Roemenië (jaren 40 en 50): bij afwezigheid van Geert Jan als gastpresentator Lisa Weeda (wie kent haar niet?) die de Roemeense Alexa Stoicescu uitnodigde voor deze aflevering.  Stoicescu is onder meer vertaler Nederlands-Roemeens. Haar phd ging over de  Roemeense dissidente schrijver en Nobelprijswinnaar Herta Müller die leefde onder dictator Nicolae Ceaușescu. Momenteel werkt ze aan een artikel over hoe Nederlandse vertalingen verschenen in communistisch Roemenië (kort door de bocht) en waarom. Met speciale aandacht voor het werk van Müller, een bijzondere film en 3D-project van het Slovo House in Charkiv en twee moppen maar liefst.  Shownotes: -documentaire Herta Müller: Het alfabet van de angst. -Hartedier-Herta Müller -Ademschommel-Herta Müller -De vos was de jager-Herta Müller -film Metronom-Alexandru Belc -documentaire Cold Waves-Alexandru Solomon -film Slovo House. -3D-project Slovo House. -Aleksandra-Lisa Weeda -Dans Dans revolutie-Lisa Weeda Host: Floris Akkerman Multimediaal kunstenaar: Lisa Weeda Whizzkid (lector Nederlands en vertaler en literaire bemiddelaar): Alexa Stoicescu Levensgenieter: Joost Bosman Tussen hemel en aarde: Geert Jan HahnSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Polen viert het. Oekraïne viert het. Maar Belarus niet. Kupalle is een Oost-Slavische feestdag. Een zomerfeest à la het Midzomerfeest in Scandinavië. Maar niet voor de Belarussische ‘president’ Aleksandr Loekasjenko. Die heeft het niet op zulke traditionele, culturele Belarussische feesten met muziek, eten, dans en vuren. Toch vieren Belarussen wel degelijk Kupalle. Alleen niet in eigen land, maar bijvoorbeeld in Nederland. Deze zomer op het strand. Gast host Franka Hummels was daarbij en noemt het een een "idyllische ervaring met ook nog eens mijn favoriete Belarussische zanger ooit, Lavon Volski".  Het vieren van Kupalle heeft, net als andere Belarussische culturele tradities, een grotere betekenis dan ooit. Waarom is dat? Daar gaan we in deze Perestrojkast-aflevering achter komen. Dat gebeurt dus samen met Franka Hummels die bij afwezigheid van Geert Jan deze aflevering mede-presenteert. Op haar verzoek gaat het over het in stand houden van de Belarussische cultuur en identiteit in tijden van Loekasjenko als zelfbenoemde president. Franka heeft daarvoor Ilja Sjtsjarbitsky uitgenodigd. Hij is voorzitter van Mara, de vereniging van Belarussen in Nederland. Je hoorde hem eerder in aflevering 96 over de lange arm van Loekasjenko. En er zijn maar liefst drie moppen in deze aflevering. De een begrijpelijker dan de ander.  Kupalle-lied uit de aflevering. Oj, na kupala 2019-Kriwi band Host:  Floris Akkerman Gast host en Belarusgoeroe: Franka Hummels  Belarussische aanjager: Ilja Sjtsjarbitsky  Alleskunner: Joost Bosman Nog niet terug van weggeweest: Geert Jan HahnSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Geen verhalen over gevechten, tanks en mijnen aan het oostfront dit keer. Nee, verhalen vanuit West-Oekraïne waar Floris deze maand was. Daar mag je de daadwerkelijke oorlog niet zien en voelen, maar het verdriet en de pijn van de omgekomen zonen en broers aan het oorlogsfront zijn wel degelijk zichtbaar. Maar wat betekent dat voor het verloop van de oorlog? Hebben de Oekraïners dan niet zoiets van: we stoppen met vechten. Dit leed is het ons niet waard. Kunnen we maar beter gaan onderhandelen met Rusland? Floris sprak met experts en familieleden van overleden militairen voor een antwoord op deze vraag. Vanwege de afwezigheid van Geert Jan maakt een nieuwe vriend van de Perestrojkast haar opwachting: Michal van der Toorn, Europaverslaggever bij BNR, is als gast host van de partij. Hoe raakte zij verliefd op onze regio? En wat wist het Westen van de Oekraïense inval in de Russische grensprovincie Koersk. Michal zoekt het uit. Wil je meer van haar horen, luister naar deze aflevering van de BNR-podcast de Oostflank, waarin Michal Letland bezoekt. Ze heeft geen mop in huis. Gelukkig is Joost haar reddende engel. De zomerhit van 2014: Б’ютіфул Карпати (Beautiful Karpaty)-Мертвий півень Revalidatiecentrum voor gewonde Oekraïense militairen: Superhumans Terug uit Oekraïne: Floris Akkerman Debutant: Michal van der Toorn Lolbroek: Joost Bosman Vermist: Geert Jan Hahn  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Armenië heeft het maar druk. Het zoekt nauwere banden met de EU, praat met Turkije, gaat langs bij de Navo en heeft ook oog voor Irak en India. Want in de afgelopen vier jaar met de oorlogen met Azerbeidzjan kon Jerevan niet rekenen op de vermeende beschermheer Rusland. Dus beproeft Armenië zijn geluk ergens anders in de hoop daar aansluiting bij te vinden.  Maar laat het Kremlin dit gebeuren? Heeft Jerevan wel de ruimte om zijn eigen plan te trekken na jaren van Russische invloeden in het land?  Dit is een bijzondere aflevering. Geert Jan is er even tussenuit. In deze periode heeft Floris bij iedere aflevering een gasthost. Een vriend(in) van de podcast. Die al vaker als kenner in de aflevering is geweest. Deze aflevering is dat Joost Bosman, onze moppentapper die op het punt staat zijn correspondentschap te vervolgen in Georgië. Op de gastenlijst staan ook Franka Hummels, Lisa Weeda, Hubert Smeets, Michiel Driebergen en Bob Deen. Ieder van hen draagt een eigen onderwerp+gast aan. Een onderwerp waarover hij/zij het altijd al een keer heeft willen hebben en/of een gast die hij/zij altijd een keer heeft willen spreken. Host: Floris Akkerman Gasthost: Joost Bosman Zzp'er: Isa Yusibov Groot gemis: Geert Jan Hahn    See omnystudio.com/listener for privacy information.