Bureau Buitenland

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio kondigt sancties aan tegen VN-rapporteur Francesca Albanese. Ze noemde Israëls optreden in Gaza vorig jaar al genocide en riep het Strafhof op ook Amerikaanse en Israëlische functionarissen aan te pakken. Volgens Rubio is haar aanpak “economische oorlogsvoering” tegen de VS en Israël. Te gast is Peter Malcontent van Universiteit Utrecht, die gespecialiseerd in het Israëlisch-Palestijnse conflict.   (11:27) Zet Slovenië de toon voor twijfel aan de Navo-norm? Kort na instemming met de 5-procent-norm op de Navo-top, kondigt de Sloveense premier een referendum aan over hogere defensie-uitgaven. Waarom juist nu die terughoudendheid? En volgen andere Navo-landen? We praten erover met Oost-Europa-correspondent Mark Middel en defensie-expert Rob de Wijk.  Presentatie: Sophie Derkzen.

Terwijl Rusland oprukt in de Donbas, houden Oekraïense elektriciteitsmedewerkers het stroomnet overeind- met gevaar voor eigen leven. Een reportage van correspondent Michiel Driebergen die meetrok met monteurs in een dorp nabij frontstad Pokrovsk. (12.10): Afghaanse vluchtelingen klagen de Duitse staat aan Ze kregen toestemming om naar Duitsland te komen, maar de nieuwe regering houdt de deur dicht. Een groep Afghaanse asielzoekers klaagt de Duitse staat aan wegens het niet nakomen van afspraken. Intussen leven ze in onzekerheid in buurland Pakistan, waar uitzetting voortdurend dreigt. Bureau Buitenland-redacteur en Duitslandkenner Djuna Kramer sprak met een van hen. Presentatie: Sophie Derkzen.

Verspreid over Kenia zijn opnieuw felle anti-regeringsprotesten uitgebroken. Aanleiding is de herdenking van Saba Saba, de historische opstand van 7 juli 1990. Bij de demonstraties vielen zeker tien doden en tientallen gewonden. Vanuit Nairobi doet correspondent Koert Lindijer verslag van de onrust in het Oost-Afrikaanse land.  (10:54) Van likes naar terreur in de SahelDe Sahelregio in Afrika is het epicentrum van terreur, nergens eisen aanslagen zoveel levens. Vooral jongeren op het platteland raken steeds vaker geradicaliseerd. Mirjam de Bruijn van het Afrika-Studiecentrum in Leiden bezocht onlangs het gebied en merkt op dat sociale media hier een belangrijke rol in spelen. Hoe zetten terreurgroepen online platforms in, en welke rol speelt Rusland? Presentatie: Sophie Derkzen

Musks politieke carrière is nog niet ten einde. De techmiljardair heeft een nieuwe Amerikaanse politieke partij aangekondigd: The American Party. Waar staat die partij voor, wordt het een soort MAGA-light  en vormt deze nieuwe partij de komende midterms al een bedreiging voor Trump? Daarover Amerika-deskundige Paul Verhagen. (10:32) Sanctievrij Syrië zoekt toenadering met Israël  Zoals Donald Trump eerder bekend maakte, hebben de VS nu effectief de meeste sancties tegen Syrië opgeheven, een onmisbare stap voor de wederopbouw van het land. Maar dit cadeau komt met een prijskaartje: Syrië moet zijn betrekkingen met Israël normaliseren en zich net als andere Arabische landen bij de zogenaamde Abraham-akkoorden aansluiten. Midden-Oosten journalist Eline Derakhshan over wat deze toenadering voor Syrië betekent. Presentatie: Laila Frank

Na een zenuwslopende stemming heeft in Amerika het Huis van Afgevaardigden Trumps megawet, zijn zogenoemde Big Beautiful Bill, definitief aangenomen. Daarmee is de wet definitief: belastingverlagingen voor de rijksten, harde bezuinigingen op zorg en voedselhulp, én een dreigende, exploderende staatsschuld. De wet leidde tot stevige oppositie en verzet, zelfs binnen de Republikeinse Partij. Wat doet dit met de steun voor Trump, nu de tussentijdse verkiezingen helemaal niet zo ver weg meer lijken? Daarover Casper Thomas, oud-correspondent en Amerika-kenner van De Groene Amsterdammer. (12:02) Is het eerste jaar van Starmer een teleurstelling? De oppositie en zelfs leden van zijn eigen partij spreken van een "historisch" slechte start voor premier Starmer. Twaalf maanden na zijn aantreden lijkt er weinig veranderd, ondanks zijn belofte om Groot-Brittannië te “veranderen”. Keir Starmer’s Labour-regering trad aan met een verpletterende meerderheid en grootse ambities. Maar worden deze beloften nog waargemaakt? VK-deskundige en VRT-journalist Ivan Ollevier over de toekomst van het VK en premier Starmer. Presentatie: Sophie Derkzen

De spanningen tussen Thailand en Cambodja lopen op, en ineens wordt de Thaise premier opzij geschoven. Aanleiding is een opvallend telefoongesprek met de Cambodjaanse oud-premier Hun Sen, die ze liefkozend “oompje” noemde. Maar is dat werkelijk de reden voor haar val? Of is het Thaise leger bezig schaakstukken te verzetten in een groter machtsspel? We praten erover met Kris Janssens, correspondent in Cambodja, en Thailandkenner Rogier Busser. (15:47) De onzichtbare schade van oorlog in LibanonOndanks het staakt-het-vuren tussen Israël en Hezbollah wordt er nog altijd heen-en-weer geschoten. In Libanon vielen er sinds het bestand vorig jaar zelfs meer dan 170 doden. Nienke Edelenbosch en Jaap van der Biesen gingen naar Beiroet, waar kinderen theaterles krijgen om de trauma’s van bombardementen te verwerken. Presentatie: Sophie Derkzen

Derk Walters, voormalig Israël-correspondent voor NRC, deelt zijn inzichten over het recente staakt-het-vuren in Gaza en de zwakke garanties van Hamas. Hij stelt de vraag of er werkelijk een duurzame oplossing mogelijk is. Lou Errens, expert op het gebied van Amerikaans recht, bespreekt de 'Big Beautiful Bill' van Trump en de schokkende gevolgen voor migrantenrechten. Zijn politieke ambitie kan leiden tot grootschalige deportaties. Beide gasten bieden een scherpzinnig inzicht in complexe internationale en nationale kwesties.

Thea Hilhorst, hoogleraar humanitaire studies aan de Erasmus Universiteit, bespreekt de verwoestende impact van het intrekken van Amerikaanse ontwikkelingshulp. Ze waarschuwt dat dit kan leiden tot miljoenen extra doden, vooral onder kwetsbare groepen. Daarnaast zijn er zorgen over desinformatie die klimaatbeleid ondermijnt, met een samenwerking tussen fossiele bedrijven en extremistische partijen. De noodzaak voor een herziening van klimaatprioriteiten en effectieve oplossingen tegen desinformatie wordt benadrukt.

In deze aflevering spreekt Mari Meyer, correspondent in Los Angeles, over de schrijnende omstandigheden in Amerikaanse immigratiedetentiecentra en de alarmerende situatie waarin mensenrechtenorganisaties zich bevinden. Manya Koetse, China-kenner van What's on Weibo, onthult hoe vrouwelijke schrijvers van homo-erotische literatuur in China worden vervolgd en de zware straffen die ze riskeren. De toenemende censuur in China staat creativiteit onder druk, terwijl auteurs hun stem proberen te behouden te midden van onderdrukking.

Mark Middel is NRC-correspondent voor Midden- en Oost-Europa, terwijl Krisztina Lajosi een Hongarije-expert is aan de Universiteit van Amsterdam. Ze bespreken het verbod op de Pride-optocht in Boedapest door premier Orbán en de juridische complicaties daarbij. Ook gaat het over de alliantie tussen Hongarije en Slowakije, die een nieuw sanctiepakket tegen Rusland blokkeren. Hun politieke strategieën, de invloed van de EU en de opkomende oppositie in Hongarije worden kritisch belicht, met speciale aandacht voor LGBTQ+-rechten.