Bureau Buitenland

En in Engeland liggen veel dialecten op sterven. (00:32) Zal Hezbollah ingrijpen in de oorlog tussen Israël en Hamas? ‘Als de tijd voor actie komt, zijn wij er klaar voor’, zei de militante groepering Hezbollah over de mogelijkheid dat zij mee zou strijden aan de zijde van Hamas. Nu de onrust aan de grens tussen Libanon en Israël toeneemt, stijgt ook de vrees voor escalatie. Hoe groot is de kans dat Hezbollah zich echt in de oorlog zal mengen? En hoe nauw is de samenwerking met Iran? Daarover Reinoud Leenders, Hezbollah-deskundige en onderzoeker verbonden aan het King's College in Londen.  (14:05) Argentijns dorp in Calabrië In het zuiden van Italië hoor je steeds vaker Spaans. Hele groepen Argentijnen strijken neer in Calabrië. Correspondent Angelo van Schaijk zocht deze nieuwe Italianen op in San Lucido, die via hun voorouders aanspraak maken op een Italiaans paspoort. (22:39) Buitenland Uitgelicht: VK  Het Yorkshire dialect is aan het uitsterven, net als veel andere Engels dialecten. Correspondent Anne Saenen vertelt over een poging om dat tegen te gaan. Presentatie: Sophie Derkzen.

En wie gaat Maduro verslaan? (00:27) Bombardement Gazaans ziekenhuis leidt tot woede en protest in regioHet is inmiddels ruim 15 uur geleden dat het bombardement op het Al Ahli-ziekenhuis in de Gazastrook die volgens lokale autoriteiten tot zeker 500 doden leidde. Hoewel de precieze toedracht nog onduidelijk is, zorgt deze ramp tot veel woede en protest in omringende landen. Daarover correspondent Ruth Vandewalle. (07:56) Oorlogswetgeving voor Hamas én IsraëlOud-hoofdaanklager van het Internationaal Strafhof Luis Moreno Ocampo twittert dat allebei de partijen in het gewapend conflict in Gaza en Israël zich schuldig lijken te maken aan het schenden van het internationaal recht. Maar hoe onderzoek je zulke misdaden? En hoe reëel is het om te verwachten dat verdachten zich moeten melden bij het Internationaal Strafhof in Den Haag? Hoogleraar militair recht Marten Zwanenburg is hierover te gast. (16.21) Wie gaat Maduro verslaan?Venezuela staat aan de vooravond van voorverkiezingen van de gezamenlijke oppositiepartijen, komende zondag. Dan moet duidelijk worden wie het volgend jaar namens de hele oppositie gaat opnemen tegen de almachtige Nicolas Maduro. Regering en oppositie in Venezuela hebben namelijk een akkoord bereikt over het houden van vrije presidentsverkiezingen eind volgend jaar. Verslaggever Edwin Koopman stapte in de auto met politicoloog Carlos Romero en maakte een politieke roadtrip langs de partijkantoren in de hoofdstad Caracas. Presentatie: Sophie Derkzen

En een Turks model komt in de problemen na rondlopen in bikini. (00:34) Oekraïne wil Amerikaanse steun niet verliezenNu alle ogen gericht zijn op de oorlog tussen Israël en Gaza en een mogelijke uitbreiding van het conflict, begint men zich zorgen te maken in Kyiv. Kan Oekraïne straks nog wel rekenen op Amerikaanse steun, die zo belangrijk is in de oorlog tegen Rusland? Vooral nu de Verenigde Staten struikelen over binnenlandse thema’s. Daarover Oost-Europa verslaggever Michiel Driebergen en Casper Thomas, oud-correspondent Amerika voor de Groene. (20:48) Buitenland Uitgelicht: TurkijeIn onze rubriek Uitgelicht aandacht voor een Turkse bikini-activiste die vrouwenrechten op de kaart wil zetten. Collega Cevahir Varan praat ons bij. Presentatie: Tim de Wit. 

En Gambiaanse rapper met groene plannen.  (00:43) Politieke omslag in Polen Het werden de belangrijkste verkiezingen in Polen sinds de val van het communisme genoemd, en de opkomst doet daar eer aan. Sinds 1989 gingen niet zoveel mensen het stemhokje in. Met als resultaat dat regeringspartij PiS flink moet inleveren. Dat is goed nieuws voor de oppositie, want de kans is groot dat zij nu een regering kunnen vormen om hun beloofde koerswijzigingen door te voeren. We bespreken het met journalist Dore van Duivenbode. (09:27) Woede op Netanyahu In Israël groeit de druk op premier Netanyahu. Veel Israëli's nemen het hem kwalijk dat het leger de bloedige aanval van Hamas niet zag aankomen. Progressief-liberale Israëli's, die al veel langer kritisch zijn op Netanyahu en zijn extreemrechtse beleid, zijn zelfs tegen een mogelijk grondoffensief, en pleiten voor een andere oplossing voor het conflict. Daarover is te gast Erella Grassiani, een Nederlands-Israelische antropoloog aan de UvA en medeoprichter van platform Gate 48, dat oproept tot een einde aan de bezetting van Palestijnse gebieden. (21:31) Buitenland Uitgelicht: Gambia In de rubriek Uitgelicht aandacht voor een Gambiaanse rapper met groene plannen. Daarover correspondent Joost Bastmeijer. Presentatie: Tim de Wit. 

(00:53) Wat de scenario's voor het Midden-Oosten zijnHet Israëlische leger waarschuwt ruim 1 miljoen Palestijnen te vertrekken uit het noorden van Gaza. Binnen 24 uur moeten de Gazanen zich dus naar het zuiden van de nauwe strook zien te verplaatsen. Maar ook de regio is in beweging. Een verdere escalatie dreigt waarbij regionale partijen worden meegezogen in het gewapend conflict. Midden-Oosten-analist Joost Hiltermann van denktank International Crisis Group over de scenario's.  (16:05) Straatverkopers van New YorkMigrantenstad New York vangt zoveel nieuwe migranten op, dat de stad het niet meer aankan, volgens de burgemeester. New Yorkers zien veel meer straatverkopers en sommigen klagen daarover. Correspondent Karlijn van Houwelingen zocht deze straatverkopers op. Presentatie: Sophie Derkzen

(00:45) Spanning stijgt op Westbank Alle ogen zijn gericht op Gaza waar de oorlog in alle ellendigheid voortduurt. Intussen stijgt ook de spanning op de Westbank, daar worden de ontwikkelingen met argusogen gevolgd. Hoe is de situatie daar? We vragen het VRT-journalist Jens Franssen die het gebied bezocht. In Israël wordt ondertussen een eenheidsregering gevormd, we praten erover met correspondent David de Jong. (13:22) Radio Polska #5: hoe straks verder?Wat de Polen aanstaande zondag in het stemhokje kiezen, kan veel veranderen voor hen maar ook voor ons in Europa. In onze verkiezingsserie Radio Polska kijken we daarom vooruit, met aandacht voor hoe de partijen het doen in de peilingen en de mogelijke coalities. Welke kleinere partijen worden straks van groter belang? En wat kan Brussel verwachten van een nieuwe regering in Polen? Met natuurlijk ook het laatste nieuws, want in de week voor de verkiezingen stapt de Poolse legerleiding op, en dat lijkt een politiek statement te zijn. Te gast zijn onze vaste panelgasten journalist Dore van Duivenbode en kunstenaar Marek van de Watering. Presentatie: Sophie Derkzen

(00:52) Israël en Palestijnse strijdgroepen maken zich op voor lange stadsoorlog De oorlog gaat zijn vijfde dag in, en Israël zegt 'de rug van Hamas te willen breken' na de bloedige raids van afgelopen weekend. Met de massale mobilisatie aan Israëlische kant lijkt alles erop te wijzen dat een grondoffensief aanstaande is. Ook Palestijnse strijdgroepen zoals Hamas en Islamitische Jihad lijken zich voor te bereiden op oorlog in de dichtbevolkte Gazastrook. VRT-journalist en defensie-expert Jens Franssen over de uitdagingen van de stadsoorlog. Arabist Leo Kwarten over de bondgenoten van Hamas en eventuele uitbreiding van het aantal fronten. De Palestijns-Nederlandse Leila Jaffar onderhoudt contacten met mensen in Gaza en de Westelijke Jordaanoever, waar het aantal slachtoffers toeneemt. (21:20) Buitenland Uitgelicht: India en Pakistan De twee aartsrivalen India en Pakistan gunnen elkaar weinig. Maar cricket lijkt toch een uitzondering te vormen op de langdurige haatverhouding tussen de buren. Correspondent Lisa Dupuy over hoe sport soms wel kan verbroederen.

(00:41) Noodhulp-dilemma’s na de aardbeving in Afghanistan Het is een ramp waarvan we de omvang nog niet kennen, zo vertellen ooggetuigen na de aardbeving die west-Afghanistan afgelopen zaterdag trof. Inmiddels is het dodental de tweeduizend gepasseerd, en gevreesd wordt dat dat nog verder op zal lopen. Ook omdat het uiterst moeilijk blijkt om noodhulp te leveren. Want hoe lever je humanitaire hulp aan een land dat onder internationale sancties valt? We bespreken het met Afghaans-Nederlandse arts en voorzitter van de diasporavereniging Keihan, Niloufar Rahim. (09:01) Ook in Beieren blijkt de AFD uiterst populair Bij de regionale verkiezingen in de Duitse deelstaten Hessen en Beieren behaalde de rechts-radicale AfD de grootste overwinning ooit in een voormalig West-Duitse deelstaat. Hoe kan het dat de partij nu ook buiten de vertrouwde machtsbasis in het oosten van het land steeds populairder wordt? Te gast is Marja Verburg van het Duitsland Instituut. (19:01) Israël-Hamas door Egyptische ogen De geheime dienst van Egypte beweert Israël herhaaldelijk te hebben gewaarschuwd voor ‘iets groots’ vanuit Gaza, maar premier Netanyahu ontkent in alle toonaarden. Intussen is Egypte bereid op korte termijn Palestijnse vluchtelingen op te vangen, maar zal dat geen vrijbrief betekenen voor Israël om te blijven bombarderen? Daarover correspondent Ruth Vandewalle.  Presentatie: Sophie Derkzen

(00:39) Oorlog Israël en Hamas Ruim twee dagen na de aanval van Hamas op Israël wordt het menselijk leed steeds zichtbaarder. Intussen heeft Israël 300.000 reservisten opgeroepen, in wat de grootste mobilisatie van het land ooit is. En maakt het land van premier Netanyahu zich op voor een grote invasie. Hoe is het Hamas gelukt om zo’n aanval uit te voeren,en welke gevolgen heeft dit voor Israël? Maar ook bijvoorbeeld voor Libanon waar ze angstig meekijken of Hezbollah zich in de strijd gaat mengen. We bespreken het met Bart Wallet, hoogleraar Joodse studies aan de Universiteit van Amsterdam, de Nederlands-Palestijnse onderzoeker en Midden-Oosten-deskundige Mouin Rabbanien journalist Farah Kanaan vanuit Libanon. Presentatie: Sophie Derkzen. 

En: Het gaat slecht met de Chinese economie (00:58) Balkanconflict Servië en Kosovo escaleertDe spanningen tussen Servië en Kosovo zijn weer opgelopen. Zodanig dat de Verenigde Staten aan de alarmbel hebben getrokken, nadat ze melding maakten over grote militaire inzet aan de grens met Kosovo. Wat zit hier achter? We vragen het politicoloog en Balkankenner Geert Luteijn.  (10:18) Eerste Oeigoerse roman naar het Nederlands vertaaldMet Perhat Tursuns De achterstraten is vanaf volgende week voor het eerst een Oeigoerse roman te lezen in het Nederlands. Een bijzonder moment, aangezien de Oeigoerse cultuur door de Chinese onderdrukking in de regio Xinjiang ernstig onder druk staat. Zo verdween de vooraanstaande auteur Perhat Tursun zelf in 2018 om onduidelijke redenen in een Chinees heropvoedingskamp. We bespreken het boek met Ahmedjan Kasim, die als Oeigoer zelf opgroeide in Xinjiang, en met sinoloog Stijn Deklerck van Amnesty International. (24:12) Buitenland Uitgelicht: Europa draait doorIn de nieuwe aflevering van onze podcast Europa draait door is China-correspondent Sjoerd den Daas te gast. Het gaat slecht met de Chinese economie: de miraculeuze groeicijfers van de afgelopen decennia worden maar moeilijk gehaald. En dus zie je vaak, dat als het slecht gaat in het binnenland, leiders op zoek gaan naar een succes in het buitenland. Misschien wel door Taiwan binnen te vallen? Presentatie: Tim de Wit