Bureau Buitenland

Tom Middendorp, voormalig commandant der strijdkrachten, en Bastiaan van Apeldoorn, hoogleraar geopolitiek, bespreken de schokgolven van Trumps beleid op de NAVO. Canada en Denemarken voelen zich bedreigd door Amerikaanse annexatieplannen. De gasten analyseren de afname van de transatlantische band en de noodzaak voor Europa om zelfvoorzienend te worden in defensie. Er wordt gepleit voor een sterkere Europese rol binnen de NAVO, terwijl ook de effecten van geopolitieke veranderingen en een nieuwe wapenwedloop aan bod komen.

Marja Verburg, expert op het gebied van Duitsland, bespreekt de recente plannen voor een strenger asielbeleid in Duitsland. Ze legt de nadruk op de samenwerking tussen centrumlinks en centrumrechts en de haalbaarheid van deze maatregelen. Lou Ernst, expert recht aan de Universiteit van Amsterdam, analyseert het juridische gevecht rondom Trumps deportatiebeleid. Hij werpt vragen op over de rechtmatigheid van het uitzetten van migranten en de confrontaties tussen de president en de rechterlijke macht. Beide gasten bieden een fascinerend inzicht in actuele politieke ontwikkelingen.

Frederieke van Dongen, Coördinator van Artsen Zonder Grenzen in Jeruzalem, deelt haar diepgaande kennis over de humanitaire crisis op de Westelijke Jordaanoever. Ze bespreken de geweldsincidenten rond Palestijnse filmmaker Hamdan Ballal en de schokkende gevolgen voor de lokale gemeenschap. Daarnaast komt de impact van Britse bezuinigingen op de publieke sector aan bod, terwijl de kritiek binnen de Labour-partij groeit. De gesprekken onthullen de dringende behoefte aan internationale aandacht en ondersteuning voor de getroffen gebieden.

Cevahir Varan, een Turkijedeskundige, bespreekt de recente protesten in Turkije na de arrestatie van Ekrem İmamoğlu. Hij benadrukt dat deze gebeurtenissen een kantelpunt kunnen zijn richting autocratie en de zorgen van de demonstranten over hun verloren vrijheden. Daarnaast gaat de podcast in op de uitdagingen van het creëren van een opera in het oorlogsgebied Odessa. Choreograaf Gerard Mosterd vertelt hoe kunst zelfs te midden van verwoesting kan blijven bestaan en de kracht van Oekraïense identiteit kan uitdragen.

Correspondent Michiel Driebergen deelt zijn ervaringen vanuit Oekraïne, waar de situatie in Kharkiv nog altijd gespannen blijft. Hij beschrijft de impact van de oorlog op jongere generaties. Gilad Perez, een 23-jarige Marokkaans-Joodse journalist, vertelt hoe hij onverwacht correspondent werd in Israël tijdens de aanval van Hamas. Zijn boek "Hummus en Hamas" biedt inzicht in zijn ethische strijd als journalist. Beide gasten verkennen thema's van vreugde, verdriet en de complexiteit van leven en werken in oorlogstijd.

Er lijkt een sprankje hoop te ontstaan in de bloedige oorlog die woedt in Congo tussen het nationale leger en de door Rwanda gesteunde M23-milities. Gisteren ontmoetten de presidenten van beide landen elkaar in Qatar en beloofden samen te werken aan een ‘langdurige vrede’. Begin dit jaar veroverden de M23-milities veel grondgebied in Congo, wat leidde tot een grote humanitaire crisis. We spreken met Elien Spillebeen, Congo-kenner en journalist bij MO Magazine, over deze toenadering en wat het betekent voor deze regionale oorlog. (08:46) China ziet kansen met Trump Nu de Verenigde Staten zich van ons afkeert, is de wereldorde zoals we die kenden aan het verschuiven. Welke ruimte ontstaat daarbij voor China, dat al langer de wens uitspreekt om meer macht wereldwijd krijgen? In het vierde deel van onze geopolitieke serie ‘De Oplossing van het Westen’ richten we onze blik oostwaarts. Dat doen we met Ingrid d'Hooghe, hoofd Chinacentrum bij Instituut Clingendael, en Nicole Sprokel, die voor Amnesty International jarenlang China volgde. Presentatie: Sophie Derkzen

De Turkse politie heeft Ekrem Imamoglu, de burgemeester van Istanbul, gearresteerd op beschuldigingen van omkoping, fraude, het leiden van een criminele organisatie en het steunen van een terroristische organisatie. Imamoglu, een belangrijke politieke rivaal van president Erdogan, en andere oppositieleiders beschuldigen de regering Erdogan er nu van een ‘coup’ te plegen door hem uit te schakelen van deelname aan de verkiezingen. De arrestatie vindt plaats op een moment dat de Europese Unie Erdogan hard nodig heeft voor de stabiliteit in Syrië, maar ook een eventuele troepenmacht in Oekraïne. Collega en Turkijekenner Cevahir Varan over dit opmerkelijke nieuws. (12:00) Kan premier Starmer de Britse gezondheidszorg nog redden? De Britse publieke gezondheidszorg, de NHS, verkeert in zwaar weer: eindeloze wachtlijsten, overwerkte artsen en chronische onderfinanciering. Premier Keir Starmer wil het tij keren en heeft een ambitieuze reorganisatie aangekondigd waarmee hij de bureaucratie flink hoopt te beperken. We spreken arts en hoogleraar Marcel Levi over de vastgelopen Britse gezondheidszorg en wat eraan gedaan kan worden om de situatie te verhelpen. Levi stond jarenlang aan het hoofd van één van de grootste ziekenhuizen van het Verenigd Koninkrijk. 

Al langer werd door Israël aan het staakt-het-vuren gemorreld dat twee maanden geleden is ingegaan. De grenzen werden gesloten, en zelfs de elektriciteit werd afgesloten. Inmiddels is van een bestand niets meer over. De laatste aanval wordt zelfs gesteund vanuit de VS. Wat betekent dit voor de toekomst van de Gazanen? We bespreken het met Peter Malcontent, onderzoeker aan de Universiteit Utrecht gespecialiseerd in het Israëlisch-Palestijns conflict. (12:51) Is de tijd van de ‘roofbaronnen’ terug in de VS?Eind negentiende eeuw hadden rijke zakenlui als Andrew Carnegie en J.P. Morgan een enorme invloed op de Amerikaanse politiek. Is dat vergelijkbaar met de huidige tijd, waarin de kopstukken van Big Tech onder de regering-Trump steeds meer macht naar zich toe trekken? Met journalist en VS-kenner Casper Thomas onderzoeken we welke parallellen er zijn met de 'Gilded Age' en wat we daarvan kunnen leren. Presentatie: Tim de Wit

Het staatsbezoek van koning Willem-Alexander en koningin Máxima aan Kenia roept veel vragen op. Waarom een officieel bezoek aan Kenia als de mensenrechtensituatie er niet goed is en de Keniaanse politie demonstranten keihard aanpakt? Daarbij zijn tientallen mensen gedood en ontvoerd. Het bezoek wordt door veel Kenianen gezien als een goedkeuring van het beleid van president Ruto. Afrika-correspondent Joost Bastmeijer is in Nairobi om verslag te doen van het bezoek, en Jaya Khamala, oprichter van de petitie 'Opposing the Dutch Royals', vertelt over het gebrek aan mensenrechten in Kenia. (14:07) Waarom de EU Servische demonstranten niet in de steek moet laten In hoofdstad Belgrado gingen honderdduizenden mensen de straat op. Het was daarmee de grootste demonstratie ooit in Servië, en dat is uniek. Er wordt door studenten, boeren en andere burgers al drie maanden geprotesteerd tegen de regering en haar corruptie. Maar volgens historicus Geert Luteijn houdt de EU zich veel te afzijdig. En dat is volgens hem niet zonder risico. Presentatie: Tim de Wit

In de korte geschiedenis van Zuid-Soedan, dat zich in 2011 losmaakte van Soedan, was het al vijf jaar oorlog. En nu staat de broze vrede in het land opnieuw onder grote druk. Het land kampt met een economische crisis en grote rivaliteit tussen de president en zijn vicepresident. En nu ook buurland Oeganda troepen naar Zuid-Soedan stuurt, groeit de angst voor een nieuwe burgeroorlog. Correspondent Koert Lindijer praat ons bij. (11:19) Van Moskou tot Maidan: making of met Jelle Brandt Corstius In de zesdelige serie Van Moskou tot Maidan verkent journalist Jelle Brandt Corstius Oekraïne tijdens het derde jaar van de oorlog. Wie zijn nu eigenlijk de Oekraïners? Corstius vertelt over het maakproces, maar over ook de dilemma’s waar je tegenaan loopt wanneer je als documentairemaker niet neutraal bent in het conflict waar je over bericht. Presentatie: Eva Koreman