Bureau Buitenland

Terwijl de wereld gespannen toekijkt hoe de situatie in Iran en Israël zich ontwikkelt, maakt Den Haag zich op voor de NAVO-top van volgende week. Volgens secretaris-generaal Mark Rutte kan de urgentie nauwelijks overschat worden: de alliantie moet zich voorbereiden op oorlog en daarvoor moeten de defensie-uitgaven fors omhoog. Hoe groot is de noodzaak om in defensie te investeren? En is deze alliantie met president Trump nog in het belang van Europa? We bespreken het met geopolitiek hoogleraar en Eerste Kamer lid namens de SP Bastiaan van Apeldoorn, VVD-Europarlementariër Bart Groothuis en defensieonderzoeker Michelle Haas van het Egmont Instituut. Presentatie: Sophie Derkzen

Teheran schuift opvallend met de stukken. De hoogste militaire post – lang in handen van de Revolutionaire Garde, een paramilitaire elite-eenheid – gaat nu naar een generaal uit het reguliere leger. Dat na jaren waarin de Revolutionaire Garde het militaire gezicht van Iran was. Tegelijk weigert Israël een wapenstilstand en stuurt de VS oorlogsschepen naar de regio. Waarom kiest Iran juist nú voor deze wissel? Is het paniek na Israëlische aanvallen op topgeneraals – of markeert dit een strategische koerswijziging? VPRO-journalist en Midden-Oostenkenner Abdou Bouzerda over de Iraanse strategie.  (12:43) Sánchez in de problemenDe Spaanse premier Pedro Sánchez zit in een lastig parket: een van zijn vertrouwelingen wordt verdacht van corruptie. En dat terwijl hij zelf aan de macht kwam met de belofte om met de corruptie af te rekenen die de Spaanse politiek al zo lang teistert. Wat maakt die corruptie zo hardnekkig? En wat betekent een mogelijke regeringscrisis voor de opkomst van de rechts-populistische partijen Partido Popular en Vox? Daarover Spanje-kenner Gijs Mulder van de Radboud Universiteit. Presentatie: Laila Frank

Sinds een paar dagen woedt er een nieuwe oorlog in het Midden-Oosten. Israël stelt een Iraanse kernbom te willen voorkomen en is mogelijk uit op de val van het Iraanse regime zelf. Met aanvallen op de energie-infrastructuur over en weer, gaat de strijd een nieuwe fase in. Valt de oorlog nog in de hand te houden? Daarover conflictanalist Erwin van Veen (Instituut Clingendael) en Tim Sweijs, onderzoeksdirecteur aan het HCSS. Presentatie: Laila Frank

Israël viel Iran aan in een poging het nucleaire programma van Iran te beëindigen, maar ook in een poging om het Iraanse regime ten val te brengen. In een persconferantie roept Netanyahu Iraanse burgers op om in opstand te komen, maar werkt zo'n oproep wel? En wat is überhaupt het ultieme doel van Israël? We bespreken het met Ghassan Dahhan, chef nieuws bij Trouw. (16:15) Waarom wordt cocaïne zo goedkoop? En onrust in de wereld van de drugssmokkel. Want de prijs van een kilo cocaïne is in een jaar tijd gehalveerd. Misdaadjournalist Jan Meeus legt ons uit hoe dat komt en wat de gevolgen ervan zijn.Presentatie: Tim de Wit

Met operatie Rising Lion heeft Israël harde klappen uitgedeeld aan Iran. De aanval richtte zich op het hart van het nucleaire programma: installaties werden geraakt, prominente Iraanse wetenschappers uitgeschakeld en topcommandanten van de Islamitische Revolutionaire Garde getroffen. Iran slaat terug met een grootschalige drone-aanval. Is dit het begin van een nieuwe oorlog in het Midden-Oosten? Wat staat Israël en Iran te wachten? We bespreken het met Peyman Jafari, Irankenner, Gilad Perez, Israël-correspondent, en Jens Franssen, defensie-expert. Presentatie: Sophie Derkzen.

Het aantal rechtsextremisten is in Duitsland met een kwart gestegen, volgens de binnenlandse veiligheidsdienst. Daarvan zijn er steeds meer bereid tot geweld, én opvallend jong. Wie zijn deze mensen, en wat kan de nieuwe Duitse regering doen om extreemrechts geweld te voorkomen? Daarover Marja Verburg van het Duitsland Instituut. (12:51) Israëlische gijzelaars de speelbal van conflict Nog steeds houdt Hamas 53 gegijzelden vast in Gaza, waarvan naar schatting slechts een klein aantal nog in leven is. De hoop op vrijlating van de overgebleven gijzelaars lijkt met de tijd te vervagen. Wat is er bekend over hun lot en dat van hun families? En welke rol speelt diplomatie in het al dan niet tot stand komen van hun terugkeer? Israëlkenner Hilla Dayan licht het toe. Presentatie: Sophie Derkzen

Angelo van Schaik is een correspondent in Italië en deelt zijn inzichten over hoe het dorp Pettorano sul Gizio een leefbare relatie heeft opgebouwd met de bruine beer. Hij legt uit hoe het dorp 's werelds eerste bear smart community werd door innovatieve maatregelen en educatie. Ook wordt de ernstige humanitaire crisis in Gaza besproken, waarbij voedseltekorten en een strategische uithongering van de bevolking aan de orde komen. Deskundigen merken de impact op de levensomstandigheden en pleiten voor meer internationale hulp.

Samira Jadir is correspondent en volgt de ontwikkelingen rond de Westelijke Sahara en de Marokkaanse dromen. Ze bespreekt de recente Europese steun voor Marokko's claims op de Westelijke Sahara, die een langdurig conflict met de lokale beweging verergeren. Daarnaast wordt het impactvolle ontslag van de vaccinatiecommissie in de VS besproken, waarbij politieke druk en complottheorieën een grote rol spelen in het vaccinatiebeleid. De gevolgen voor de volksgezondheid en de toekomst van vaccinaties worden uitvoerig belicht.

Arthur Weststeijn, historicus en Italië-kenner, bespreekt de recente controverse rond premier Meloni en een referendum dat migrantenrechten betreft. Hij legt bloot hoe Meloni haar achterban aanmoedigt om niet te stemmen, wat vragen oproept over democratische waarden in Italië. Daarnaast wordt de impact van Trumps inzet van de Nationale Garde in de VS belicht, en de juridische en politieke implicaties hiervan worden onder de loep genomen. Dit leidt tot spannende analyses van autoritarisme en democratie, zowel in Italië als de VS.

Hubert Smeets, Rusland-expert van Raam op Rusland, bespreekt de afbrokkeling van de Russische moraal na Oekraïense drone-aanvallen en de reacties van het Kremlin. Sara Kinsbergen, hoogleraar aan de Radboud Universiteit, onthult de impact van Elon Musk en Bill Gates op ontwikkelingshulp in Afrika. Musk trekt Amerikaanse steun in, terwijl Gates zich richt op grote investeringen in Afrikaanse ontwikkeling. De discussie raakt aan de gevolgen van bezuinigingen op gezondheidszorg in Afrika en de opkomst van lokale filantropen.