De Groene Amsterdammer Podcast

Wereldwijd kwijnen kleine vissers weg omdat de reuzen de zeeën inpikken. Nationale visquota moesten voor verantwoorde en eerlijke visserij zorgen, maar door overnames zijn de visrechten van tal van landen in handen gekomen van een handvol mondiale visgiganten. Nergens zijn de gevolgen zo zichtbaar als in Faeröer. In De Groene Amsterdammer Podcast van deze week praat Kees van den Bosch met Spit-onderzoekers Bram Logger en Parcival Weijnen over illegale visvangst, overbevissing en de invloed van lobby's. Een anonieme tip van een klokkenluider leidde tot een grootschalig onderzoek. Hoe heeft privatisering kunnen leiden tot corruptie? Spoiler: ook Nederland neemt een belangrijke machtspositie in met spelers als Mark Rutte en visserijbedrijf Parlevliet & Van der Plas.  Productie: Kees van den Bosch & Myrthe MeinesSee omnystudio.com/listener for privacy information.

De documentaire An Inconvenient Truth (2006) van de Amerikaanse politicus Al Gore had een grote impact, maar kreeg ook veel kritiek omdat er in de film alleen een worstcasescenario zou worden geschetst. De ontvangst liet zien hoe onzekerheden konden worden uitvergroot om conclusies te bagatelliseren. Op vergelijkbare wijze hebben Nederlandse media de afgelopen twintig jaar een vertekend beeld gegeven van het klimaatdebat. Welke namen werden door hen genoemd? Hoe hebben de grote media kunnen falen in deze representatie en wat zou hun functie moeten zijn? In De Groene Amsterdammer Podcast van deze week vertellen redacteuren Jaap Tielbeke en Coen van de Ven over de spelregels van wetenschap en de rol van de media in tijden van klimaatverandering. Productie: Kees van den Bosch, Abel Bormans & Myrthe MeinesSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Hubert Smeets schreef een biografie over Hans van Mierlo, de oprichter van D66. Smeets is journalist en oud-hoofdredacteur van De Groene Amsterdammer. Vijf jaar lang dook hij in de nalatenschap van een van de meest charismatische politici die Nederland gekend heeft: 'Van Mierlo was allereerst een grote, mooie man die met zijn woorden zijn toehoorder zo kon begeesteren dat je vergat naar de inhoud van zijn boodschap te luisteren.'In 1994 slaagde Van Mierlo erin om voor de eerste keer in de parlementaire geschiedenis aartsvijanden VVD en PvdA te verenigen. Maar dat paarse kabinet bleek de eerste stap in de richting van wat inmiddels is uitgegroeid tot een apolitieke cultuur, waarin niet visie, maar pragmatisme centraal staat. Volgens Smeets is Van Mierlo medeverantwoordelijk voor de opkomst van populistische politici, die kans zagen het ideologische gat op te vullen.In De Groene Amsterdammer Podcast van deze week praat Kees van den Bosch met Hubert Smeets over de mens en de politicus Hans van Mierlo, heimwee naar de optimistische jaren zeventig en de ethische dilemma’s van de biografieschrijver. Productie: Kees van den Bosch en Ilja ScheifesSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Joe Biden heeft in zijn eerste week een stortvloed aan decreten getekend. Hij wil in zijn eerste honderd dagen veel beleid neerzetten en successen scoren - zoals elke president. Waar komt die term ‘Honderd Dagen’ eigenlijk vandaan, en waarom is die in de Amerikaanse politiek zo belangrijk? En welke hordes gaat Biden op zijn pad vinden als hij niet alleen met decreten wil regeren? See omnystudio.com/listener for privacy information.

Bij zijn jubileum als premier werd in analyses en profielen vooral de vraag gesteld: 'Wat wil Mark Rutte nu eigenlijk?' Na tien jaar in het Torentje, en een desastreuze toeslagenaffaire, is dat nog steeds niet duidelijk. Dus rest de vraag: wat willen wij eigenlijk van Rutte?In De Groene Amsterdammer Podcast van deze week spreekt Kees van den Bosch met Joost de Vries. Hij is de auteur van het boek De gelukkigste man van Nederland, over Mark Rutte als spiegel van Nederland, dat 1 februari verschijnt bij Prometheus en waarvan deze week een voorpublicatie in staat De Groene. Kun je een man zonder idealen ook ter verantwoording roepen als het misgaat?Productie: Kees van den Bosch & Gizelle MijnlieffSee omnystudio.com/listener for privacy information.

De toeslagenaffaire laat opnieuw zien dat de electoraal succesvolle, door marketing en populariteit gedreven politiek van Rutte een zware tol eist. De cruciale rol van Rutte moet verder worden onderzocht in het dringend nodige vervolgonderzoek, zo betoogt Mathieu Segers. De geloofwaardigheid en integriteit van de rechtsstaat zijn in het geding. Volgens de hoogleraar Europese Geschiedenis is het vrekkige Nederlandse optreden in de EU eveneens een symptoom van hetzelfde probleem: het onvermogen tot empathie en de ongeïnteresseerde houding in ‘de ander’.In de Groene Amsterdammer podcast van deze week praat Kees van den Bosch met Mathieu Segers over Rutte, de toeslagenaffaire en Europa. Productie: Kees van den Bosch & Abel BormansSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Een couppoging in Washington DC, door aanvallers die U.S.A en ‘verdedig democratie’ schreeuwen – het zijn ongekende tijden. Waar komt dat verbeten, gekrenkte nationalisme vandaan, en waarom voelen deze ‘superpatriotten’ zich bestolen? Plus: betekent dit demasqué de doodsteek voor het Trumpisme?See omnystudio.com/listener for privacy information.

Hoe goed heeft De Groene vorig jaar verslag gedaan van de Corona-crisis? Wat betekent het dat er ook bij De Groene opzeggingen binnenkomen omdat lezers gaan geloven in complotten?In de eerste podcast van het nieuwe jaar praat Kees van den Bosch met Xandra Schutte over het beleid en de journalistiek van De Groene. Sinds Schutte in 2008 aantrad als hoofdredacteur is het aantal abonnees meer dan verdubbeld, van 13.000 naar nu bijna 30.000. Terwijl kranten en weekbladen het in die tijd steeds moeilijker kregen. Hoe kan dat? Een gesprek over essays, (onderzoeks)journalistiek, transparantie en het functioneren van een redactie in tijden van Corona. Productie: Kees van den Bosch en Gizelle MijnlieffSee omnystudio.com/listener for privacy information.

In de schaduw van het medialandschap bouwt een leger van zelfverklaarde ‘vrijheidsstrijders’ aan een alternatieve zuil. Op Youtube-kanalen als Café Weltschmerz en alternatieve kranten als Gezond verstand trekt de groep mannen ten strijde tegen het coronabeleid van de overheid, delen ze complottheorieën en rekenen ze af met de mainstream-media, die slaafs achter de voorgeschreven werkelijkheid aan zou huppelen. Ooit genoot het gezelschap, dat voornamelijk uit mannen bestaat, hoog aanzien in de journalistiek, literatuur of op de universiteit en inmiddels ageren ze tegen de elite waar ze zelf ooit onderdeel van uitmaakten.  Volgens Groene-redacteur Warda El-Kaddouri lijden de mannen aan Weltschmerz: ‘een gevoel van pijnlijke melancholie, veroorzaakt door een discrepantie tussen de huidige onvolmaakte wereld en de wereld in haar ideale vorm.’In de Groene Amsterdammer podcast van deze week praat Kees ten Bosch met redacteuren Karlijn Saris, Warda El Kaddouri en Coen van de Ven over de opkomst van een alternatieve zuil.Productie: Kees van den Bosch & Ilja ScheifesSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Nog lang voordat sociale isolatie een algemeen begrip werd, leidde sekteleider en Jezus look-a-like Vissarion zijn volgelingen diep de Siberische taiga in. In de jaren negentig brachten ze de beschaving naar de wildernis, terwijl ze haar tegelijkertijd probeerden te ontvluchten. Nu, dertig jaar later, grijpen de Russische autoriteiten in. De verlosser van een vreedzame sekte waar negatieve gedachten taboe zijn werd hardhandig opgepakt en zit achter slot en grendel.In De Groene Amsterdammer Podcast van deze week spreekt Kees van den Bosch met Eva Hartog, die naar het Siberische dorpje afreisde en daar drie dagen doorbracht. Ze zag een Rusland dat had kunnen zijn. Een land met een meer open houding en liefde voor de natuur, maar ook traditioneel berust op een patriarchaal systeem en met een hang naar een autoritaire leider. ‘Wat deze groep nu overkomt is een spiegel van wat zich afspeelt in de Russische samenleving.’Productie: Kees van den Bosch & Gizelle MijnlieffSee omnystudio.com/listener for privacy information.