De Groene Amsterdammer Podcast

In 1935 kwam de SDAP met een Plan van de Arbeid om een oplossing te bieden voor de massale werkloosheidcrisis. Dat de marktwerking alle problemen zou oplossen geloofden de sociaal-democraten niet meer. De kwesties gingen iedereen aan en de oplossing moest politieke ideologieën overstijgen. Journalist Michiel Zonneveld ziet in het huidige tijdsgewricht een parallel met toen. Ons systeem is ook stuk en uit evenwicht. Kunnen we tegenwoordig nog wel een plan maken met zo'n lang vooruitzicht? Werkt traditioneel-rechts niet meer? En kan een integrale aanpak die samenhang creëren? Met de voorpublicatie van zijn boek begint een serie waarin Zonnveveld onderzoekt hoe dat nieuwe plan vormgegeven kan worden. Op 19 december kunt u aansluiten bij live-opnames van deze podcast, in Pakhuis de Zwijger. Meldt u aan via https://dezwijger.nl/agenda.Productie: Kees van den Bosch en Merve ÖzdemirSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Duurzaam beleggen is populairder dan ooit. Om het voor Europese burgers makkelijker te maken om groen te kunnen investeren, introduceerde de Europese Unie in 2021 een klasseringssysteem. Beleggingsfondsen zijn sindsdien verplicht zichzelf in één van de drie duurzaamheidscategorieën in te delen. Maar werkt dit systeem wel? Dragen beleggingsfondsen die zichzelf ‘groen’ noemen daadwerkelijk bij aan een duurzamere planeet? Investico-journalisten Emiel Woutersen en Linda van der Pol zochten het uit. Een jaar lang deden zij samen met Follow the Money en meerdere Europese kranten onderzoek naar groene investeringen. Wat blijkt: bijna de helft van de fondsen die zichzelf duurzaam noemt investeert nog altijd in kolenbedrijven, oliegiganten en andere vervuilers. Wat mankeert er precies aan de wet? Waarom slagen toezichthouders er niet in succesvol te handhaven? En hoe is het om zo’n groot journalistiek onderzoek op te zetten? Aanmelden voor de live podcast over hoopvolle ontwikkelingen op 19 december kan via dezwijger.nl/agenda  Productie: Kees van den Bosch & Ruben StiftSee omnystudio.com/listener for privacy information.

In deze Buitenlandse Zaken: de klimaattop in Sharm-el-Sheik was een mislukking, of toch niet? Jaap Tielbeke legt het uit en stelt de centrale vraag: moeten we nog wel met dit soort overleggen doorgaan? Casper Thomas en Rutger van der Hoeven luisteren naar de Duitse kanselier Scholz in China: heeft hij nou iets opgestoken van de oorlog in Oekraïne of niet? En in de VS bleef de verwachte zegetocht van de Republikeinen bij de midtermverkiezingen uit. Waarom, en betekent dit dat Donald Trump politiek in de problemen zit? See omnystudio.com/listener for privacy information.

Taiwan bereidt zich voor op een oorlog met China. De dreiging wordt steeds groter. Een annexatie zullen Taiwanezen niet snel laten gebeuren. Het kleine, vrije land zal koste wat het kost haar vrijheid en democratie verdedigen. De Chinese president Xi Jinping versnelt het proces en neemt geen rationele besluiten meer. Taiwan innemen is zijn openlijke obsessie geworden en de president zei het nog openlijk op het laatste congres van de Communistische Partij. China-deskundige Joan Veldkamp ziet een parallel met Hong Kong en Oekraïne en waarschuwt: de klok mag niet óók in Taiwan teruggedraaid worden. We moeten president Xi duidelijk gaan maken: laat het niet zo ver komen. Maar hoe schrik je zo'n machtig land als China af? Waarom moet Nederland zich zo snel mogelijk ontkoppelen? En is een oorlog echt zo dichtbij?Productie: Kees van den Bosch en Merve ÖzdemirSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Het zou allemaal anders worden. Nadat de Fifa in 2016 werd ontmaskerd als een door en door corrupte organisatie, beloofde de voetbalbond er alles aan te doen om zich opnieuw uit te vinden. Onder leiding van de nieuwe voorzitter Gianni Infantino moesten er hervormingen worden doorgevoerd die de Fifa eerlijker en transparanter zouden maken. Dat viel tegen: de ene corrupte bestuurder werd ingewisseld voor de andere, de zelfverrijking ging door.  Waarom slaagt de Fifa er niet in zichzelf te hervormen? Groene-redacteuren Pepijn Keppel en Rutger van der Hoeven zochten het uit. Hoe kan het dat de bond van de populairste sport op aarde nog steeds draait om connecties, geheimhouding en het kopen van loyaliteit? Is de 'Fifa way of business' wel te hervormen zolang de gevestigde belangen zo diep geworteld zijn? En waarom weigert ook de ‘vooruitstrevende’ Nederlandse sportbestuurder Michael van Praag het probleem te erkennen?Productie: Kees van den Bosch & Ruben StiftSee omnystudio.com/listener for privacy information.

De Bijlmerbajes was opgezet om misdadigers te heropvoeden, niet te straffen. De Penitentiaire Inrichting Over-Amstel was ontworpen door een van de eerste vrouwelijke architecten in Nederland: Koos Pot-Keegstra. De gevangenis moest zo humaan mogelijk, maar de vrijheid van gedetineerden had helaas ook een keerzijde. De Bijlmerbajes was berucht door gijzelingen en de vele ontsnappingen en werd het symbool voor een wereldwijd debat over een humaner gevangenisleven.Hoe maak je een gevangenis menselijker? Is zo'n instelling wel houdbaar? En was deze aanpak achteraf een succes? Auteurs Nils von der Assen en Daphné Dupont-Nivet schreven daar het boek De hechtenisclub over. Zij doken in de geschiedenis van de Bijlmerbajes en schreven deze week een voorpublicatie voor De Groene. Productie: Kees van den Bosch en Merve ÖzdemirSee omnystudio.com/listener for privacy information.

In deze aflevering van Buitenlandse Zaken: de volgende verkiezingen in de VS zijn altijd ‘de belangrijkste ooit’. Maar dit keer is het ook echt waar, vertelt Casper Thomas aan Rutger van der Hoeven. Staat de volgende Democratische Verlosser ergens op het stembiljet? In Brazilië viert Lula zijn verkiezing als president. Is het wel waar dat Brazilianen graag meer inclusie, democratie en respect willen? En: het Verenigd Koninkrijk is de weg flink kwijt na een politiek rampjaar. Zet de nieuwe premier Rishi Sunak nieuwe bakens uit? Patrick van IJzendoorn denkt dat hij ons allemaal kan verrassen. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Gasprijzen: lang hoorde je er niemand over, inmiddels gaat het over weinig anders. De directe aanleiding van de hoge prijzen: Poetin. Maar waarom ligt de prijs in Nederland zoveel hoger dan in vrijwel elk ander Europees land? Terwijl landen als Duitsland en Frankrijk snel actie ondernamen, onder meer door energiebedrijven te nationaliseren, klaagde minister Rob Jetten dat hij wel met zestig verschillende partijen moest onderhandelen om tot afspraken te komen. Hoe kan dat? Redacteur Koen Haegens legt uit hoe Nederland lang het braafste jongetje van de klas was: nergens anders werd de gasmarkt zo sterk geliberaliseerd als hier. Hoe beïnvloedt dit de huidige reactie van het kabinet op de stijgende prijzen? Waarom besloot Nederland de wens van de Europese Unie om te liberaliseren zo ver door te voeren, terwijl andere lidstaten minder enthousiast waren? En wat te denken van de aangekondigde energieplafonds? Productie: Kees van den Bosch & Ruben StiftSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Kun je in Nederland beter verdachte zijn dan burger? Met de huidige inrichting van het bestuursrecht misschien wel. Bij het controleren of burgers recht hebben op bijstand zijn de rechercheurs van de sociale dienst amper aan regels gebonden. Een ‘vermoeden’ van fraude volstaat al voor een huiszoeking. Dat leidt tot willekeur en excessen. Wanneer je verdachte bent neemt de politie het stokje over, zij hebben de beschikking over een veel kleiner arsenaal aan mogelijkheden.Belia Heilbron en Marieke Rotman van onderzoeksplatform Investico onderzochten waarom handhavers bijvoorbeeld aan handdoeken van 'klanten’ mogen voelen als onderdeel van gemeentelijk onderzoek. Hoe komen zij aan die vrijheden? Moet dit niet anders? Daar boog ook Thomas Muntz, hoofdredacteur van Investico, zich over. Met een scherpe analyse van de huidige stand van zaken pleit hij voor verandering van het rechtssysteem.Productie: Kees van den Bosch & Merve ÖzdemirSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Mongolië: een democratisch lichtje in een zee van autocratische duisternis. Ingeklemd tussen Rusland en China, de twee meest gevreesde autocratieën ter wereld, wordt het land steeds vaker gedwongen vrijheid en autonomie op te offeren voor stabiliteit en veiligheid. En dan dreigt het land ook nog eens één grote woestijn te worden. Nergens anders warmt het klimaat zo snel op. Genoeg reden voor een reportage, vonden de journalisten Kasper Goethals en Coen van de Ven. Hoe wisten zij zo dicht bij de Mongoolse nomaden én elite te komen? Op wat voor manier ontregelt klimaatverandering het Mongoolse steppe-bestaan? Hoe is het om journalistiek te bedrijven in een cultuur waar een stigma op pessimisme heerst? En waarom waren zij, ten aanzien van Mongoolse topambtenaren, genoodzaakt ‘slaap kindje slaap’ te zingen? Productie: Kees van den Bosch & Ruben StiftSee omnystudio.com/listener for privacy information.