De Groene Amsterdammer Podcast

Het lijkt de laatste jaren een almaar urgentere kwestie te zijn geworden. Sinds de vrouw zich in de jaren zestig meer en meer losrukte van huis en haard, ging studeren en zelfs kostwinner werd, betrad ze steeds meer het traditionele terrein van de man.Gevolg: de man weet niet meer wat er precies van hem verwacht wordt. Op welke manier is hij nu echt man? Moet hij zijn feminiene kant meer benadrukken, of moet hij halsstarrig vasthouden aan typisch mannelijke deugden zoals flinkheid en zelfbeheersing. En gaat dat dan weer te fel neigen naar zogeheten 'toxische' mannelijkheid?Misschien ligt het ideaal in een combinatie van beide? Pepijn Keppel zocht het uit door deel te nemen aan twee afzonderlijke mannenretraites. Zelf had hij het als voormalig tophockeyer knap lastig met de uitgesproken klemtoon op fysieke prestaties en het stoere spierenballengerol. Daarover publiceerde hij vorig jaar een autobiografisch boek getiteld ‘De laatste man’ (2022). Hij concludeert dat mannelijkheid eigenlijk vooral een fictief begrip is en dat het een stuk rekbaarder is dan de meeste mannen het aangeleerd kregen. Daarom adviseert hij de man ‘minder man te doen’ en ‘gewoon meer mens zijn.’Lees ook het artikel 'Wat kom je doen, man?' in De Groene Amsterdammer. Productie: Liesbet Samyn & Kees van den BoschZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Het dubbeldikke zomernummer van De Groene gaat over intelligentie. Want wat is nou eigenlijk intelligentie? En onder welke condities laten wij artificiële intelligentie toe in onze samenleving?Op dit moment hebben een paar grote bedrijven digitaal bijna alles in handen wat de mensheid ooit heeft geproduceerd. Daarnaast bieden social media een rijkdom aan data om algoritmes te trainen om mensen verslaafd te maken. Hoe kunnen we een samenleving met AI opbouwen waarin mensen gelukkig zijn in plaats van verslaafd aan scrollen?Marleen Stikker vindt het belangrijk dat er meer aandacht wordt gegeven aan digitale competenties en dat er wetgeving voor de implementatie van AI moet komen. Ze noemt Wikipedia als een wenselijk voorbeeld van een 'data common', een gezamenlijk platform dat wél gebonden is aan regels.Lees ook het artikel ‘Het tosti-ijzer als summum’Productie: Kees van den Bosch en Noa FuksZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Net zoals dat van Prometheus werd het leven van J. Robert Oppenheimer gekenmerkt door zijn uitvinding en de spijt die daarop volgde. Hij was verantwoordelijk voor het ontketenen van de meest vernietigende kracht die wij mensen ooit in handen hebben gehad. Maar nadat de Verenigde Staten op 6 augustus 1945 de bom gebruikten op Hiroshima raakte hij bevangen door walging, schaamte en somberheid. De enige schrale troost was zoals hij het zelf zei: als hij het niet had uitgevonden, hadden de nazi’s of sovjets het wel gedaan.In zijn stuk gaat Joost de Vries op zoek naar het andere perspectief en ontrafelt hij de man achter de bom. Wie was dit genie? En hoe ontpopte een gepest, verlegen jongetje zich tot de uitvinder van het meest destructieve wapen van die tijd?Lees ook het artikel 'Een tragisch genie' in De Groene Amsterdammer.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Na de toeslagenaffaire klonken er vanuit Den Haag beloftes over een nieuwe bestuurscultuur. De overheid moest transparanter te werk gaan en het moest makkelijker worden voor journalisten en burgers om aan informatie te komen. De Wet openbaarheid van bestuur werd vervangen door de ‘Wet open overheid’ en even leek het de goede kant op te gaan. Maar nog steeds piept en kraakt het ambtelijke apparaat aan alle kanten wanneer er een Woo-verzoek wordt ingediend. Het duurt te lang en documenten worden ijverig zwartgelakt. Coen van de Ven mocht vijf weken meekijken achter de schermen bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Daar kon hij met eigen ogen waarnemen wat er gebeurt in de Haagse binnenwereld wanneer iemand vanuit de buitenwereld een Woo-verzoek indient. Welke radertjes gaan er draaien? Waar gaat het mis? En doen ze het in Scandinavië nou echt zo veel beter? Lees ook het artikel ‘In de machinekamer van de openbaarheid’.Productie: Kees van den Bosch & Samuel RuiterZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De baas van huurlingenleger Wagner bracht het regime van Vladimir Poetin aan het wankelen. Was het een bijna-staatsgreep of niet? Hubert Smeets keek er met verbijstering naar en weegt de gevolgen af voor Rusland. Vladimir Poetin zal moeten laten zien dat hij controle heeft, denkt hij – en vooral de elite laten zien dat hij nog altijd voor ze kan leveren.Met Rutger van der Hoeven luistert Hubert naar de man die het allemaal veroorzaakte: Jevgeni Prigozjin. Hij waarschuwde iedereen om niet in het pad van Wagner te komen en riep iedereen op om zich aan te sluiten. Had hij nou Poetin op de korrel of niet?Ingrid Gercama legt uit waarom duizenden Serviërs elke zaterdag demonstreren in hoofdstad Belgrado. Nu is het vuurwapengeweld dat de aanleiding is hiervoor een grote mijn, maar het grotere verhaal is grote onrust en zorgen over de koers van het land. Kunnen de jonge, pro-westerse Serviërs voorkomen dat hun land afglijdt richting autoritaire staat? Lees ook het artikel Een wereld post-Poetin in De Groene Amsterdammer. Meer van Ingrid Gercama is te vinden op haar website. Hubert Smeets' bijdrages zijn te lezen via Raamoprusland.nl.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

In 1873 is de slavernij afgeschaft, aankomende Keti Koti precies 150 jaar geleden. De afgelopen twintig jaar lijkt er een verandering gaande in de manier waarop er wordt omgegaan met dit koloniale verleden: er wordt meer plek gemaakt voor mensen en verhalen die eerder geen deel uitmaakten van de vaderlandse geschiedenis.Niels Mathijssen, zelf historicus, duidt deze ontwikkelingen vanuit historiografisch perspectief. De nazaten van tot slaaf gemaakten zijn steeds meer hun plek in de geschiedenis gaan opeisen. Waarom werd de geschiedenis van de slavernij zo lang genegeerd? Wat waren de motieven voor het afschaffen van de slavernij? En waarom maakt de koning nu pas excuses?Lees ook het artikel ‘Van triviaal onderwerp tot verreikende gebeurtenis’.Productie: Kees van den Bosch en Noa FuksZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

In 2009 werd besloten dat een algoritme en risicoprofiel Duo moeten helpen om vermeende studiefinancieringsfrauders aan te pakken. Op basis van een kort huisbezoek of enkele verklaringen van buren plakt Duo studenten het stempel fraudeur op. Uit onderzoek van Investico voor De Groene blijkt dat dit fraudesysteem van alle kanten rammelt. Sinds 2012 verloor Duo ruim een kwart van de aangespannen zaken. Bij ruim 97 procent van de fraudezaken gaat het om studenten met een migratieachtergrond.Welke lessen trekt de organisatie hieruit? Is hier sprake van discriminatie? En wat is de impact op de beschuldigde studenten? Investico-journalisten Belia Heilbron en Anouk Koostra bespreken het in de Groene-podcast.Lees ook het verhaal in De Groene van deze week.Productie: Kees van den Bosch & Noor UnkelZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Deze week staat er een grote taart klaar met 400 kaarsjes erop, Blaise Pascal is namelijk jarig. Ter ere van deze gelegenheid heeft Willem Jan Otten een profiel over hem geschreven. Pascal heeft zich lang verdiept in wiskundige en natuurkundige problemen, uit deze periode kennen wij de wet van Pascal (interactie tussen vloeistof en druk) en de eenheid Pascal (druk). Vervolgens hield hij zich bezig met het bestrijden van de Jezuïeten van zijn tijd, pas in zijn laatste jaren werkte hij aan een apologie/verdediging van het christendom. Die heeft hij echter nooit af kunnen maken, maar zijn aantekeningen (pensées) zijn wel bewaard gebleven en hier is het profiel grotendeels op gebaseerd.Willem Jan was zelf op zoek naar het ultieme argument om niet in het christendom te hoeven geloven, maar van Pascal leerde hij dat zo’n argument niet bestaat en liet hij zich bekeren. Ook binnen onze huidige maatschappij blijft Pascal relevant, hij is een eindtijddenker die ons onze eigen overbodigheid doet beseffen. In het licht van de klimaatcrisis kan dit ook een verfrissend perspectief zijn. Lees ook het artikel ‘Sta ik wel perplex genoeg?’Productie: Stephan Sanders, Gizelle Mijnlieff en Noa FuksZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Nooit is het uitzicht mooier dan op de weg naar beneden, constateert Mathieu Segers. In Europese hoofdsteden feliciteren politieke en economische elites elkaar, terwijl de onvrede op straat maar niet verdwijnt. Hoe lang gaat dat goed? Lang genoeg om de zaak ten goede te keren, denkt Segers – als het probleem voldoende wordt erkend. Met Rutger van der Hoeven luistert hij naar de Griekse premier Mitsotakis, die van een ‘aardbeving’ sprak na de Griekse verkiezingen, en meteen nieuwe uitschreef. Een keuze uit armoede, vindt Van der Hoeven, van een land dat mede door Nederland is gebroken. Xiaoxue Martin van Instituut Clingendael neemt de Chinese obsessie met Taiwan onder de loep: waarom is het eiland toch zo belangrijk voor president Xi dat hij zelfs een oorlog met de VS om Taiwan misschien niet uit de weg zou gaan? En waarom is het een probleem dat Europa maar niet kan beslissen hoe het tegenover de spanning tussen de VS en China wil staan?Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Burn-out is dé ziekte van deze tijd. Maar wat is het precies, een burn-out? Journalist Lena Bril deed onderzoek naar het begrip en kwam tot de conclusie dat er geen eenduidig antwoord is. Ze kwam erachter dat het begrip enorm is opgerekt door de jaren heen en dat er geen richtlijnen zijn voor het gebruik ervan. Hierdoor is er verwarring ontstaan tussen de burn-out als ziekte en de burn-out als verhaal, ontdekt Lena.Dat brengt haar bij de vragen: waarom doen de burn-out-verhalen het zo goed in onze maatschappij? Geeft een burn-out aan dat je hard hebt gewerkt en goed meedoet aan het systeem? En wat zegt de inflatie van het begrip burn-out nog meer over onze tijd?Lees ook het volledige artikel in De Groene van deze week.Productie: Kees van den Bosch & Noor Unkel Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.