Polityka o książkach

chevron_right

Polityka o książkach: prof. Ryszard Koziołek o literaturze, która podnosi pewność siebie, i czytaniu Pippi Pończoszanki

Dec 13, 2025

Guest

Ryszard Koziołek

Ryszard Koziołek, literaturoznawca i rektor Uniwersytetu Śląskiego, dzieli się z nami swoim doświadczeniem na temat mocy literatury w kształtowaniu pewności siebie. Dyskutuje o życiowych nauczycielach oraz o tym, jak lektury, jak "Pippi Pończoszanka" i "Piękna i Bestia", wpływają na naszą wyobraźnię i odwagę. Porusza też problemy związane z ekranizacjami klasyki literatury oraz nostalgiczne powroty do dziecięcych książek. Koziołek podkreśla, jak literatura daje nam poczucie sprawiedliwości i wzorce do naśladowania.

51:36

forum

Ask episode

web_stories

AI Snips

view_agenda

Chapters

menu_book

Books

auto_awesome

Transcript

info_circle

Episode notes

volunteer_activism

ADVICE

Ucz Się Na Mocy Dzieła

Wykorzystaj siłę dzieła, które prezentujesz, jako wsparcie swojej autorytetu pedagogicznego.
Szukaj łącza między sztuką a doświadczeniem uczniów, by zyskać ich uwagę i zaangażowanie.

insights

INSIGHT

Czytaj To, Co Nie Jest Napisane

Czytanie literatury to nauka widzenia tego, co nie jest napisane.
Po przeczytaniu warto otrzeźwieć i przeanalizować, co tekst próbuje powiedzieć poza treścią.

question_answer

ANECDOTE

Pippi Broni Bitego Konia

Koziołek czytał Pippi i opowiedział scenę, gdzie Pippi broni konia, podrzucając oprawcę w górę.
Ta scena pokazuje wolność, sprawiedliwość i siłę bohaterki, która porusza czytelników.

Get the Snipd Podcast app to discover more snips from this episode

Ekranizacje „Lalki” i oczekiwania

00:55 • 3min

chevron_right

Forma felietonu i sąsiadka jako bohaterka

03:26 • 3min

chevron_right

Nauczyciele życia i nieinstytucjonalna pedagogika

06:41 • 2min

chevron_right

Trudności w uczeniu i wiara w przedmiot

09:07 • 3min

chevron_right

Nauka czytania: trzeźwość i czytanie z wyobraźnią

12:10 • 2min

chevron_right

Przyjemność czytania: 'Piękna i Bestia'

13:46 • 2min

chevron_right

Pippi Pończoszanka jako wzorzec odwagi

15:24 • 3min

chevron_right

Powroty do egzemplarzy dzieciństwa

18:34 • 4min

chevron_right

Kluska, Kefir i prywatna historia czytania

22:23 • 5min

chevron_right

Czysta opowieść kontra zapośredniczona lektura

27:41 • 2min

chevron_right

Stachura i literatura dająca pewność siebie

29:12 • 5min

chevron_right

Rola literatury w dawaniu wzorców i sprawiedliwości

33:51 • 5min

chevron_right

Polska literatura i relacja z chrześcijaństwem

38:38 • 5min

chevron_right

Poezja w dojrzałym czytaniu i Podsiadło

43:45 • 4min

chevron_right

Czytanie jako akt społeczny i dzielenie się

„Zbrodnia i kara” to powieść Fiodora Dostojewskiego opublikowana w odcinkach w 1866 roku i książkowo w 1867 roku, opowiadająca historię byłego studenta Rodiona Raskolnikowa, który dokonuje mordu lichwiarki i zmaga się z wyrzutami sumienia, procesem śledztwa oraz moralnym i duchowym odkupieniem; utwór bada tematykę wolności, odpowiedzialności, natury zła oraz znaczenia skruchy i miłości, dziejąc się w dusznej atmosferze ówczesnego Petersburga.

Piękna i Bestia

Jean-Marie Leprince de Beaumont

Bogaty kupiec zrywa różę w ogrodzie Bestii, co naraża go na gniew potwora. Najmłodsza córka, Piękna, poświęca się i zamieszkuje w pałacu Bestii. Z czasem odkrywa jego dobroć, a jej miłość łamie zaklęcie, przywracając Bestii ludzką postać młodego księcia. Baśń uczy wartości wewnętrznego piękna, miłości i poświęcenia.

Pippi Pończoszanka

Astrid Lindgren

Pippi Pończoszanka to pierwsza książka z serii Astrid Lindgren opowiadająca o rudowłosej, pełnej odwagi i fantazji dziewczynce, która zamieszkuje Willę Śmiesznotkę z koniem na werandzie i małpką Panem Nilssonem. Pippi, wychowana na morzu, łamie konwencje: nie chodzi do szkoły, opiekuje się sobą sama i wprowadza w życie swoje oraz sąsiadów — Tommy'ego i Annikę — liczne zabawne i niespodziewane przygody. Książka jest ceniona za humor, buntowniczego ducha bohaterki oraz przesłanie o niezależności i uczciwości.

#687

• Mentioned in 40 episodes

Madame Bovary

Gustave Flaubert

Published in 1857, 'Madame Bovary' is a seminal work of literary realism that tells the story of Emma Bovary, a beautiful and intelligent young woman who marries Charles Bovary, a dull and unambitious doctor. Emma's life is marked by boredom, romantic fantasies, and a series of ill-fated love affairs with men like Rodolphe and Léon. Her inability to distinguish between her romantic ideals and the harsh realities of her life leads to financial ruin, public scandal, and ultimately, her tragic demise. The novel is renowned for its masterful writing, detailed psychological insights, and its critique of bourgeois provincial life.

Co robisz na naszej ulicy

Charles Reznikoff

Kluska, Kefir i Tutejszy

'Hopscotch' (Rayuela) is a novel by Julio Cortázar, known for its experimental narrative structure and philosophical themes. The book can be read in multiple ways, inviting the reader to actively participate in constructing the narrative. The main storyline follows Horacio Oliveira, an Argentinian intellectual living in Paris, and his complex relationships with a group of artists and intellectuals, particularly La Maga. Oliveira's search for meaning and truth leads him through a labyrinth of existential questions and fragmented experiences. 'Hopscotch' explores themes of love, art, identity, and the nature of reality. It is considered a seminal work of Latin American literature.

Buddenbrookowie

Thomas Mann

'Buddenbrooks' is a novel by Thomas Mann, chronicling the decline of a wealthy merchant family in Lübeck, Germany, over four generations. The novel traces the family's fortunes from their prosperous beginnings to their eventual decay and disintegration. Through the Buddenbrooks, Mann explores themes of tradition, modernity, social change, and the impact of time on individuals and families. The characters grapple with internal conflicts between duty and desire, tradition and progress. 'Buddenbrooks' is a complex and insightful portrayal of a family in transition, reflecting the broader changes in European society during the 19th century.

Czarodziejska góra to powieść Tomasza Manna, której akcja rozgrywa się w sanatorium w szwajcarskich Alpach przed I wojną światową. Główny bohater, Hans Castorp, przyjeżdża w odwiedziny do kuzyna i zostaje tam na siedem lat, poddając się atmosferze izolacji i kontemplacji. W sanatorium spotyka różnorodne postacie, reprezentujące różne ideologie i postawy życiowe, z którymi prowadzi filozoficzne dyskusje. Powieść porusza tematy choroby, śmierci, czasu, miłości i duchowości, stanowiąc głęboką refleksję nad kondycją człowieka w obliczu przemian kulturowych i społecznych.

Mistrz i Małgorzata

Michaił Bułhakow

Powieść 'Mistrz i Małgorzata' to fascynująca opowieść o miłości i oddaniu, osadzona w groteskowej rzeczywistości Moskwy lat 30. XX wieku. Wplatając wątek o Poncjusz Piłacie i Jezusie, Bułhakow stworzył dzieło, które jest zarówno satyrą na ówczesne społeczeństwo, jak i głęboką refleksją filozoficzną.

#68390

Lalka

Bolesław Prus

Powieść Bolesława Prusa, osadzona w Warszawie w drugiej połowie XIX wieku. Głównym bohaterem jest Stanisław Wokulski, przedsiębiorca i idealista, który zakochuje się w arystokratce Izabeli Łęckiej. Powieść ukazuje przekrój społeczeństwa warszawskiego, konflikty klasowe i moralne dylematy bohaterów. Prus analizuje psychikę Wokulskiego, jego marzenia i rozczarowania. "Lalka" to powieść o miłości, ambicji, społeczeństwie i kondycji ludzkiej. Jest to jedno z najważniejszych dzieł polskiej literatury.

Dzisiaj w „Polityce o książkach” profesor Ryszard Koziołek, literaturoznawca, z którym rozmawiamy o życiowych nauczycielach, o tym, jak być mądrym (niekoniecznie akademicko) i jakie lektury nas ukształtowały. Książkowe polecajki po raz kolejny pojawiły się na stole w naszym studiu. Dowiadujemy się też, co profesor Koziołek znajduje w przygodach rudowłosej dziewczynki („Pippi Pończoszanka”) i dlaczego wraca do klasyki literatury, jaką jest „Piękna i Bestia”. Rozmawiamy o tym, dlaczego warto czytać książki, na jakie klasyki polskiej literatury zwracamy jeszcze uwagę, a o czym już zapomnieliśmy. Czy profesor Koziołek i Justyna Sobolewska czekają na ekranizację „Lalki” Prusa? I jak to jest, że literatura pomaga budować pewność siebie? Zapraszamy do słuchania i oglądania. Rozmowę prowadzi Justyna Sobolewska, tygodnik „Polityka”.

Home Top podcasts Popular guests Top books