306 - De gevoelige geopolitieke relatie met China

Nov 11, 2022

01:15:40

forum

Ask episode

view_agenda

Chapters

auto_awesome

Transcript

info_circle

Episode notes

Tectonische verschuivingen voltrekken zich. En anders dan veel mensen dachten - zoals fans van Brexit - is de Europese Unie hierbij eerder centrum van gebeurtenissen dan een gemarginaliseerd randverschijnsel. Een cruciale speler is China, waar Xi Jinping een derde termijn als president kreeg en nu voor het leven kan aanblijven.

Dat is waarom de ingewikkelde, gevoelige en geopolitieke relatie van Europa met China ineens een hoofdthema is geworden op EU-toppen. Hóe gevoelig, dat bleek wel uit de reis van bondskanselier Olaf Scholz naar Beijing. En uit een opmerkelijke brief van het kabinet Rutte IV aan de Tweede Kamer. Jaap Jansen en PG Kroeger duiken daarom in actualiteit, historie en het perspectief voor de komende jaren en decennia.

Het bezoek van Scholz gaf nog voor hij vertrok al gedoe. Collega-leiders in de EU waren zeer kritisch en zelfs in zijn eigen kabinet was er sprake van een soort opstand tegen zijn Chinabeleid. Vooral Emmanuel Macron was opnieuw des duivels. Niettemin verliep het bezoek gunstiger dan velen hadden verwacht. Xi Jinping gebruikte de Kanzler vrij opzichtig om zijn eigen nieuwe status vet te onderstrepen. Dat leverde wel iets op: een scherpe waarschuwing aan Vladimir Poetin. Een even opmerkelijke als behendige zet van de Chinese leider.

Geen wonder dat binnen de EU het debat over China voluit is opengebarsten. En dat debat tendeert ernaar het eerdere concept van 'strategische autonomie' veel dieper en veel breder te gaan zien. Streven naar 'een weerbare Unie op het wereldtoneel' is het parool. PG brengt de elementen bijeen die in Europa nu meer en meer als één geheel worden gezien in plaats van als losse dossiers. Van Frans Timmermans’ klimaatbeleid tot bescherming van ASML, de relaties met India en mogelijk zelfs met de Verenigde Staten een herneming van de eerder vastgelopen TTIP-onderhandelingen.

Laat nu juist over zo'n 'whole government approach' het kabinet nét een brief aan de Kamer hebben gestuurd. Wat daarin staat - en zeker ook wat niét - verdient precieze bestudering. Jaap noteert alvast dat het woord China er slechts eenmaal in voorkomt.

Alle reden dus om Xi's nieuwe almacht nader te verkennen. En dan blijkt al snel dat die macht ook opvallend kwetsbaar is. Niet alleen vanwege Nancy Pelosi's bezoek aan Taiwan. De verlamming van de economie, het schrappen van het subtiele machtsevenwicht dat Deng Xiaoping aanbracht en de bevolkingskrimp bedreigen die almacht. Daarom moeten we vooral letten op een nieuw lid van het Politburo, Wang Huning. PG vertelt over zijn ongebruikelijke achtergrond en de bijzondere spotnaam die hij kreeg in bloggend China: 'Guóshï'.

***

Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door de Europese Unie en met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!

Heb jij belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Dat zou helemaal mooi zijn! Stuur voor informatie een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl

Een van onze adverteerders is Bamigo. Korting op je eerste bestelling krijg je met code: bron25

***

Hieronder nog meer informatie. Op Apple kun je soms niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier

***

Verder lezen

René van Rijckevorsel - Hoe Europa nog altijd rode loper uitrolt voor China (EW)

***

Verder luisteren

302 - De Frans-Duitse motor hapert. Gesprek met Bondsdaglid Otto Fricke

300 - Ethische politiek: het bijzondere Nederland met zijn 'moreel hoogstaande opvattingen'

299 - Dramatische verschuivingen in de wereldpolitiek. Europa heeft eindelijk een telefoonnummer

290 - Bondskanselier Olaf Scholz en de razendsnelle ontwikkeling van de EU