435 - Klimaat en Groene Groei: Sophie Hermans heeft grote ambities, maar wordt het haar mogelijk gemaakt?

Jun 25, 2024

Ask episode

Chapters

Transcript

Episode notes

Het kabinet-Schoof gaat aan de slag. Opvallend is hoe vicepremier Sophie Hermans (VVD) als minister van Klimaat en Groene Groei concreet in actie wil gaan. "Het beleid gaat niet in de shredder" concludeert voorzitter Olof van der Gaag van de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie.

Met Jaap Jansen en PG Kroeger analyseert hij de hoorzitting van Hermans in Tweede Kamer; wat daar duidelijk werd en wat in het Hoofdlijnenakkoord van de nieuwe coalitie vaak niet duidelijk werd. In de 600 bladzijden ambtelijke analyses van de experts van de ministeries vonden we heel wat vragen die Hermans dezer weken als nieuwe minister concreet zal moeten uitwerken. Lukt haar dit?

***

Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie. En met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!

Deze aflevering bevat een advertentie van Lendahand. Ga naar Lendahand.com en gebruik de code betrouwbarebronnen500

Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij zoeken contact.

Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier

***

De nieuwe minister wil twee grote strategische doelen nastreven: Nederland schoon doorgeven aan volgende generaties en ons land onafhankelijk maken van energie uit ‘landen waar je niet van afhankelijk wilt zijn’. Van der Gaag noteert niettemin dat er een hele reeks punten is waar eerder het omgekeerde dreigt te gebeuren. Van de warmtetransitie in wijken en steden tot de forse bezuiniging op verduurzaming van de bedrijven met hun vele duizenden projecten. "Het kabinet komt voor de keuze te staan of het een financiële meevaller wil op korte termijn of een meevaller bij het klimaat op de lange termijn”, zegt hij.

Bij het overvolle stroomnet wordt dit eveneens duidelijk. Plannen en voornemens zijn afgekondigd, maar het coalitieakkoord heeft nergens geld gereserveerd. Bovendien wordt Hermans geconfronteerd met een zware tegenvaller in de relatie met Duitsland. Van der Gaag legt beeldend uit hoe en waarom 'filevorming' vanuit de Duitse energietransitie juist die in ons land nu lam dreigt te leggen. En het eindeloze gedoe met vergunningen is een niet minder groot probleem.

Ook is de bloei van een hoogwaardige en innovatieve energie-industrie in gevaar. Bijvoorbeeld bij de productie en succesvolle installatie van warmtepompen. "Hier staat bij het kabinet-Schoof China op 1 en niet Nederland," concludeert PG.

Hermans onderstreepte niettemin dat zij het beleid van Rob Jetten wil voortzetten. Haar huldeblijk aan hem aan het begin van de hoorzitting is in elk geval ongebruikelijk te noemen. Olof van der Gaag put hier moed uit, maar wijst tegelijk op een hele reeks grote risico's, zeker ook financieel, die zij voor de kiezen krijgt. Het nog in te vullen regeerprogram zal op dit terrein nog een hele hijs worden - zelfs met het gevaar dat de Europese Commissie Nederland bij het missen van de verplichtingen hard aanpakt.

Dat program biedt ook grote kansen. Hermans kan met collega-minister Mona Keijzer (Volkshuisvesting) veel doen tegen energiearmoede in wijken en dus voor bestaanszekerheid. Met haar collega’s Eddy van Hijum (Werkgelegenheid) en Eppo Bruins (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) moet zij de tekorten aan personeel aanpakken in een sfeer waarin immigratie niet mag worden gezien als deel van de oplossing. Hoe dan wel? In het Hoofdlijnenakkoord staat hierover niets.

Essentieel is hoe en of Sophie Hermans als vicepremier op dit beleidsdomein écht de chef zal kunnen zijn. En Klimaat en Groene Groei zijn natuurlijk niet alleen een nationaal beleidsterrein. Gaat premier Dick Schoof zich hiermee in Europa stevig profileren? Welke ministers steken hier hun nek uit? Of wordt dit een thema met eindeloze competentiegeschillen? En waar niemand het over heeft: gaat het kabinet zich in Brussel sterk maken voor – opnieuw – een klimaatcommissaris uit Nederland of pikt Spanje deze belangrijke post in?

***

Verder lezen

Nationaal klimaatplatform - Bouwstenen voor bestaanszekerheid

***

Verder luisteren

433 - Op weg naar het bordes

428 – Dick Schoof, de 'premier van buiten', is de ultieme insider

426 - Een doodgewoon meerderheidskabinet met een allesbepalende financiële plaat

425 - Een oprecht akkoord

415 – Klimaatbeleid: de inhaalslag van Nederland in Europa

389 - De lange en hobbelige weg naar een klimaatneutraal Nederland

369 - Rob Jetten wil een ideeënstrijd rond het midden en een lossere verhouding tussen Kamer en kabinet