Herman Zeilstra, documentairemaker bij Omroep Fryslân, vertelt over het geheimzinnige Sunneklaas-feest op Ameland, dat wordt bedreigd door media-invloed. Ineke Strouken, expert in eilandtradities, legt uit hoe oude rituelen zoals dit, ondanks kritiek, blijven voortleven op plekken als Borkum. De gasten bespreken de spanningen rond buitenstaanders en de waarde van authentieke vieringen voor de eilandbewoners. De implicaties van toerisme voor lokale cultuur komen ook aan bod, wat de kwetsbaarheid van tradities benadrukt.
Het Sunneklaas-feest op Ameland benadrukt de balans tussen de bescherming van traditionele waarden en de invloed van externe media.
De geheimzinnige elementen van het Sunneklaas-ritueel reflecteren oude angsten en versterken de saamhorigheid onder de eilandbewoners.
Deep dives
De spanning rond Sunne Klaas
De traditie van Sunne Klaas op Ameland brengt zowel spanning als een gevoel van saamhorigheid met zich mee. De bewoners van het eiland hechten veel belang aan de beslotenheid van hun festiviteiten, vooral na incidenten waarbij media en buitenstaanders het feest verstoorden. Dit jaar waren er, in een poging om de situatie onder controle te houden, veiligheidsmaatregelen getroffen, inclusief de inzet van de ME. De Amelanders wilden hun unieke traditie beschermen en de essentie ervan bewaren, wat leidde tot een collectieve bezorgdheid over de invloed van media op hun viering.
Het geheim van de traditie
Sunne Klaas wordt gekarakteriseerd door het geheimzinnige spel dat plaatsvindt in het donker van de nacht, waarbij mannen hun gezichten bedekken en witte lakens dragen. Dit ritueel is bedoeld om boze geesten te verjagen en vrouwen en kinderen binnen te houden, een vorm van bescherming die voortkomt uit oude angsten. Gedurende het spel worden vrouwen en kinderen op een speelse manier in de huizen gehouden door de mannen, wat een spannende dynamiek creëert. Dit spel, dat elementen van traditie en cultuur omvat, versterkt de identiteit van de Amelanders en hun verbondenheid met het eiland.
De toekomst van tradities
De discussie rondom de traditie van Sunne Klaas roept vragen op over de noodzaak en mogelijkheid tot verandering binnen dergelijke festiviteiten. Het behouden van tradities in hun oorspronkelijke vorm lijkt voor veel bewoners van Ameland essentieel, maar er is ook aandacht voor de aanpassingen die nodig zijn om relevant te blijven in de moderne tijd. Het betrekken van de gemeenschap in gesprekken over de toekomst van deze tradities kan belangrijke inzichten bieden en bijdragen aan het behoud ervan voor toekomstige generaties. Dit benadrukt de dynamische aard van cultureel erfgoed, dat zich kan ontwikkelen terwijl de kernwaarden behouden blijven.
Jarenlang werd op Ameland het Sunneklaas-feest in het geheim gevierd. Alleen de eilanders zijn welkom, pottenkijkers niet.
Maar het ritueel stond deze week onder hoogspanning. Nadat vorig jaar een cameraploeg van Powned van het eiland was verjaagd, vreesde men nóg meer media-aandacht en zelfs ongeregeldheden.
Als buitenstaanders zich ermee gaan bemoeien, dreigt de traditie verloren te gaan, vrezen ze op Ameland. Journalist Herman Zeilstra maakte voor Omrop Fryslan een film over Sunneklaas. In de podcast vertelt hij over de betekenis van het feest voor Ameland.
Sunneklaas staat niet op zichzelf. Juist op eilanden kunnen hele oude tradities blijven voortleven, zegt Ineke Strouken, die tradities en volkscultuur onderzoekt. Op het Duitse Waddeneiland Borkum is er een vergelijkbaar feest, dat onder vuur ligt omdat het vrouwonvriendelijk zou zijn. Hoe kan zo’n ritueel dan toch blijven voortbestaan?
Reageren? Mail dedag@nos.nl
Presentatie en montage: Mattijs van de Wiel
Redactie: IJsbrand Terpstra
Get the Snipd podcast app
Unlock the knowledge in podcasts with the podcast player of the future.
AI-powered podcast player
Listen to all your favourite podcasts with AI-powered features
Discover highlights
Listen to the best highlights from the podcasts you love and dive into the full episode
Save any moment
Hear something you like? Tap your headphones to save it with AI-generated key takeaways
Share & Export
Send highlights to Twitter, WhatsApp or export them to Notion, Readwise & more
AI-powered podcast player
Listen to all your favourite podcasts with AI-powered features
Discover highlights
Listen to the best highlights from the podcasts you love and dive into the full episode