109. Hoe raakte Europa op stoom? - De lange 19de eeuw: deel 4a

18 snips

Jun 1, 2025

In deze aflevering zijn Lieven Scheire en Hetty Helsmoortel te gast, beide bekend van het Nerdland Maandoverzicht en gepassioneerd over het vulgariseren van wetenschappelijke onderwerpen. Ze bespreken de industriële revolutie en de impact van stoomkracht op Europa. Ook de opkomst van spoorwegen komt aan bod, en hoe deze het sociale leven en tijdsbesef veranderden. Ze onderzoeken de reacties van arbeiders op technologische veranderingen en trekken parallellen met de moderne arbeidsmarkt. Een intrigerende blik op de transformaties van de 19de eeuw!

Ask episode

AI Snips

Chapters

Transcript

Episode notes

ANECDOTE

Eerste trein op Europees vasteland

In Mechelen rijden in 1835 de eerste drie locomotieven op het Europese vasteland.
Ze slepen wagons in de kleuren zwart, geel en rood, het symbool van België als industriële pionier.

INSIGHT

James Watts revolutionaire condensator

James Watt verbeterde de stoommachine drastisch met een aparte condensator.
Hierdoor kon de cilinder constant warm blijven, waardoor de efficiëntie van stoommachines enorm steeg.

INSIGHT

Antieke stoommachine en slavernij

De eerste bekende stoommachine dateert van 40 na Christus en is gebouwd door Heron van Alexandria.
De uitvinding raakte vergeten vanwege slavernij; goedkope menselijke arbeid maakte machines minder nodig.

Get the Snipd Podcast app to discover more snips from this episode

Get the app

waarin we samen met twee bekende nerds onderzoeken waarom en hoe een eerste industriële revolutie Europa grondig transformeert.

I.s.m. Hetty Helsmoortel en Lieven Scheire (Nerdland Maandoverzicht podcast).

WIJ ZIJN: Jonas Goossenaerts (inhoud en vertelstem), Filip Vekemans (montage), Benjamin Goyvaerts (inhoud) en Laurent Poschet (inhoud).

MET BIJDRAGEN VAN: Hetty Helsmoortel en Lieven Scheire (Nerdland Maandoverzicht podcast), Laurens Luyten (literaire bespiegelingen).

WIL JE ONS EEN FOOI GEVEN? Fooienpod - Al schenkt u tien cent of tien euro, het duurt tien seconden met een handige QR-code.

WIL JE ADVERTEREN IN DEZE PODCAST? Neem dan contact op met adverteren@dagennacht.nl

MEER WETEN? Onze geraadpleegde en geciteerde bronnen:

Altena, B., Van Lente, D. (2011). Vrijheid en Rede. Geschiedenis van westerse samenlevingen, 1750-1989. Uitgeverij Verloren. Hilversum.

Bleyen, J. e.a. (2016). Memoria 5/6. Pelckmans. Kalmthout.

Deneckere, G., De Wever, B., De Paepe, T. (2020). Een geschiedenis van België. Lannoo. Tielt.

Draye, G. (2009). Passages. De negentiende eeuw. Averbode. Best.

De Deygere, R. e.a. (2008). Historia 5. Pelckmans. Kapellen.

Evans, R. J. (2016). The pursuit of power: Europe 1815–1914. Viking. New York.

Hobsbawm, E. J. (1988). The age of revolution: Europe 1789–1848. Abacus. Londen.

Horn, J. (2016). The Industrial Revolution: History, documents, and key questions. ABC-CLIO. New York.

Osterhammel, J. (2022). De metamorfose van de wereld. Een miondiale geschiedenis van de 19de eeuw. Atlas Contact. Amsterdam.

Criado, M.A. (2024). "Industrialisation began in Britain a century before the Industrial Revolution." https://english.elpais.com/international/2024-04-05/industrialization-began-in-britain-a-century-before-the-industrial-revolution.html El Païs - Geraadpleegd op 30/05/2025.

Lammer, L. (2019). "Vertraging op de lijn Brussel-Mechelen." www.standaard.be/nieuws/vertraging-op-de-lijn-brussel-mechelen/47877211.html De Standaard. Geraadpleegd op 30/05/2025.

Canon van Vlaanderen: de eerste treinrit. www.canonvanvlaanderen.be/events/de-eerste-treinrit/ Geraadpleegd op 30/05/2025.

PROMO SURFSHARK: Surf naar surfshark.com/gvh en krijg vier extra maanden Surfshark. Je zit nergens aan vast dankzij de 30-dagen geld-terug-garantie.

See omnystudio.com/listener for privacy information.