194 - Biden en Poetin kijken elkaar in de ogen. De historie van Amerikaans-Russische topontmoetingen

May 28, 2021

Ask episode

Chapters

Transcript

Episode notes

De nieuwe Amerikaanse president Joe Biden komt naar Europa. Hij heeft zijn Russische collega Vladimir Poetin uitgenodigd voor een topontmoeting. Die vindt op 16 juni 2021 plaats in Genève.

In deze aflevering van Betrouwbare Bronnen bespreekt Jaap Jansen met PG Kroeger de historische, symbolische en politieke finesses van deze top. Zelfs die Zwitserse stad als locatie zit vol symboliek.

Waarom nam Poetin deze invitatie meteen aan? En wat deed hij vooraf om Biden een helder signaal te geven dat hij wel degelijk begrijpt dat het tijdperk-Trump voorbij is? PG analyseert de opvallende manoeuvres van beide presidenten, hun tamelijk onbehouwen taal over elkaar en de wending die nu plaats lijkt te vinden in hun wederzijdse benadering. En is deze in het licht van de geschiedenis wel zo plotseling en onverwacht?

De historie van dit soort topontmoetingen is kleurrijk en leerzaam. Sommige zijn bijna helemaal vergeten. Andere kregen in de decennia die volgden een bijna mythisch aura, terwijl hun realiteit prozaïscher was. En sommige presidenten wisten op en rond zo’n top belangrijke dingen te realiseren terwijl zijzelf in de geschiedschrijving bepaald geen gunstige reputatie hebben.

Misschien wel de meest belangrijke topontmoeting met de grootste directe gevolgen voor de wereld was de allereerste. Dat was trouwens meer een soort proto-top van de naaste medewerker Franklin Delano Roosevelt met de ‘Vozhd’, de wrede tiran in het Kremlin, Jozef Stalin. PG Kroeger vertelt hoe ´FDR´ zijn rechterhand Harry Hopkins in juli 1941 plotseling naar Moskou liet reizen.

Zelf ontmoette Roosevelt als eerste president de Sovjetleider twee jaar later. Maar dat gebeurde niet zonder een uitvoerige briefwisseling vooraf, de nodige onderlinge spanningen en heel wat ´armpje drukken´ over waar en hoe Stalin en hij elkaar zouden ontmoeten. Ook deze top - uiteindelijk gehouden in Teheran - lijkt wat vergeten, vooral omdat de volgend in Jalta zo veel discussie losmaakte.

In de podcast worden topontmoetingen in Wenen, Parijs en Helsinki besproken van presidenten van zeer verschillende herkomst en politieke kleur. Eisenhower, Kennedy, Nixon, Reagan en Trump probeerden elk op hun geheel eigen manier een dialoog met het Kremlin te bereiken. Waarom nota bene ´JFK´ en ´the Donald´ daarbij een beetje op elkaar leken blijkt dan ook nog. De aanstaande top in Genève staat in een rijke traditie en Biden sluit opvallend aan bij die andere ontmoeting in tijden van grote geopolitieke spanningen, de top van Reagan en Gorbatsjov in datzelfde Genève in 1985. Zou hij met Poetin ook bij een haardvuur nader tot elkaar komen? Ontstaat ook nu een soort ‘bromance’?

***

Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door donaties van luisteraars via de site Vriend van de Show. Sponsoring of adverteren is ook mogelijk. Stuur een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en we nemen contact met u op!

***

Verder lezen

Mary Elizabeth Malinkin - Reagan's Evolving Views of Russians and their Relevance Today

***

Verder kijken

Russia lashes out after Biden calls Putin a killer (CBS Eveneing News, march 2021)

Helsinki Summit: President Trump Backs Vladimir Putin On Election Interference (NBC Nightly News)

The Big Three In Teheran (Pathé, 1943)

***

Verder luisteren

163 - De ondergang van de Sovjet-Unie: hoe een wereldmacht verdampte

159 - Washington DC: na de afgang van Trump optimisme over Biden en Harris