153 - Het CDA en de tand des tijds

Dec 8, 2020

Ask episode

Chapters

Transcript

Episode notes

PG Kroeger, vaste gast in Betrouwbare Bronnen, heeft zijn grote, ruim 500 pagina’s tellende boek over de geschiedenis van het CDA van 1998 tot 2020 voltooid: Tand des tijds, het CDA in de nieuwe eeuw. Eigenlijk is het deel 2 van de geschiedenis van het CDA. Deel 1 verscheen in 1998: De rogge staat er dun bij, macht en verval van het CDA 1974-1998, dat hij schreef met Jaap Stam, nu alleen nog maar antiquarisch te krijgen.

De geschiedenis van het CDA is een relaas waarin aldoor juist niet gebeurt wat kenners en waarnemers aannamen. Een verhaal van het ongedachte, het onvermoede, onvoorspelbare en onderschatte. Dat was al zo in de jaren van Dries van Agt en Ruud Lubbers en het is in de 21ste eeuw niet anders. Ook in de nieuwste CDA-historie val je van de ene verrassing in de andere. Veel van wat men meent te weten of zich herinnert klopt niet, veel andere feiten bleven onder de radar of soms diep geheim. Dat maakt de wederwaardigheden van een op het eerste gezicht toch wat brave partij af en toe ontregelend.

Keer op keer is de definitieve ondergang van het CDA aangekondigd, telkens keert die partij onverwacht terug in het hart van de macht. In het Haagse én het Brusselse. Soms lijkt ze onverslaanbaar en stort dan plotseling ineen. Zelden steeg het CDA zo hoog als onder Jan Peter Balkenende in 2002 en 2003. Nu zit de partij met bijna minder Kamerzetels dan ooit toch weer aan de knoppen. Hoe kan dat? Wat is het geheim daarvan en wat kan er nog meer gebeuren?

PG Kroeger loopt al een leven lang rond op het Binnenhof en schreef, van binnenuit, het definitieve boek over de minst vanzelfsprekende en misschien toch meest Nederlandse en Europese van al onze politieke partijen. Hij analyseert de feiten en gebeurtenissen en de vele mythes die daar ook binnen het CDA zelf vaak over leven. Over het vermeende zware verlies keer op keer aan rechtse populisten, over ‘de boze burger’ in de ‘Donner-doctrine’, over wat er écht gebeurde tijdens het roemruchte partijcongres in de Rijnhal, over de loopbanen van Camiel Eurlings, Maxime Verhagen en Jan Peter Balkenende in zowel ‘Brussel’ als ‘Den Haag’.

Wat vond Lubbers nu écht van zijn opvolgers? Hielpen Pim Fortuyn en het CDA elkaar nu wel of niet? Wat verhinderde op de valreep dat Balkenende de ‘eerste president van Europa’ werd? Wat noemt Verhagen het ergste verraad in heel zijn politieke leven? Waarom hield Mark Rutte bezorgd rekening met zowel een premier Eurlings als een premier Buma? Hoe hielden Sybrand Buma en Ruth Peetoom het acht jaar samen uit?

In deze aflevering van Betrouwbare Bronnen grasduint Jaap Jansen bijna twee uur lang met PG door het boek. En nog hebben ze heel veel aspecten van die toch wat merkwaardige partij niet kunnen behandelen, concludeert Jaap aan het slot. "Lees dat boek", zegt hij.

***

Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door Weee Nederland en door donaties van luisteraars via de site Vriend van de Show

***

Verder lezen

Het boek van PG

***

Verder luisteren

BB 134 – 40 jaar CDA, 10 jaar CDA-congres in de Rijnhal

BB 127 – De geheime politieke memoires van Ruud Lubbers

BB 119 – Elke machtsoverdracht in het CDA is een drama

BB 83 – Het CDA, lastige coalities en gedogen

BB 56 – Tien wetten waaraan een succesvolle partijvoorzitter moet voldoen