Menno Jansen, directeur van het COT en expert in crisismanagement, deelt verontrustende inzichten over de kwetsbaarheid van Nederland bij een grootschalige crisis. Hij bespreekt mogelijke chaos bij een langdurige stroomuitval en de impact op vitale voorzieningen zoals ziekenhuizen en vliegverkeer. Jansen benadrukt het belang van noodaggregaten en de rol van supermarkten tijdens crises. Persoonlijke voorbereiding wordt ook behandeld, evenals overheidsmaatregelen om de samenleving veerkrachtiger te maken in noodsituaties.
Een totale stroomuitval in Nederland kan leiden tot ernstige verstoringen in het dagelijks leven en de bedrijfsvoering, zoals aangetoond door eerdere incidenten.
Er is een grote noodzaak voor burgers om zich voor te bereiden op crises door het creëren van noodpakketten en bewustzijn van mogelijke risico's.
Deep dives
Gevolgen van een stroomuitval
Een totale stroomuitval in Nederland kan enorme gevolgen hebben voor de samenleving. In het geval van een blackout zullen ziekenhuizen en energiebedrijven functioneren dankzij noodstroomvoorzieningen, maar de meeste huishoudens zullen al snel in het donker zitten en geconfronteerd worden met de vraag hoe ze hun dagelijkse leven kunnen voortzetten. De onrust onder de bevolking kan toenemen wanneer mensen niet in staat zijn hun familie of vrienden te bereiken, vooral als het netwerk overbelast is. Voor bedrijven is de situatie nog zorgwekkender, aangezien veel bedrijven geen adequate noodstroomvoorzieningen hebben, waardoor hun operaties snel stilvallen.
Aanvallen en kwetsbaarheid van infrastructuur
De kwetsbaarheid van de energie-infrastructuur blijkt uit recente ervaring met storingen, waarbij ook vitale diensten zoals lucht- en ziekenhuisvervoer werden beïnvloed door computer- en netwerkproblemen. Deze incidenten benadrukken dat zelfs kleine fouten grote gevolgen kunnen hebben, wat vraagt om een adequaat veiligheidsbeleid van zowel overheden als bedrijven. Een mogelijk aanvalsrisico dat wordt besproken, is dat kwaadwillenden opzettelijk de energievoorziening kunnen verstoren, wat kan leiden tot een grootschalige verstoring. De geschiedenis, zoals de oorlog in Oekraïne en de coronapandemie, heeft laten zien dat we ons niet moeten laten verbazen door dergelijke kwetsbaarheden.
Voorbereiding op een crisis
Er is een dringende behoefte aan bewustzijn en voorbereiding binnen de bevolking voor de mogelijkheid van een langdurige stroomuitval. Minder dan één op de vier Nederlanders heeft een noodpakket in huis, ondanks de aanbevelingen van de overheid om voor een mogelijke ramp voorbereid te zijn. De podcast pleit voor realistisch nadenken over basisbehoeften en het creëren van een voorraad voor noodgevallen, zoals voedsel en water. Het idee is om burgers bewust te maken van de risico's en hen aan te moedigen om proactief te zijn in hun crisisvoorbereiding, zodat ze zelfstandig kunnen overleven in de eerste dagen van een eventuele uitval.
Het kabinet wil Nederland sneller weerbaarder maken tegen een grootschalig gewapend conflict of andere crises, zoals watersnood, een pandemie of een langdurige uitval van 'vitale processen'. En banken adviseren om altijd wat cash geld in huis te hebben, voor het geval dat.
Stroomstoringen en cyberaanvallen zorgen er regelmatig voor dat de boel even platligt. Pinnen lukt niet, de computers vallen uit of vliegtuigen blijven aan de grond. Wat gebeurt er als Nederland echt helemaal plat zou liggen? Wat als de stroom voor langere tijd uitvalt en ons land in een blackout terecht komt. Hoe zijn we daar op voorbereid?
Menno Jansen is directeur van het COT, het Instituut voor Veiligheids- en Crisismanagement en loopt in podcast de Dag dit scenario door. Het ergste scenario, volgens hem. In het land liggen draaiboeken klaar, staan noodaggregaten en kan drinkwater direct uitgereden worden. Maar de crisis moet niet te lang aanhouden, want op die mogelijke ontwrichting voorbereiden is niet te doen.
Reageren? Mail dedag@nos.nl
Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek
Redactie: Rosanne Sies & Judith van de Hulsbeek
Get the Snipd podcast app
Unlock the knowledge in podcasts with the podcast player of the future.
AI-powered podcast player
Listen to all your favourite podcasts with AI-powered features
Discover highlights
Listen to the best highlights from the podcasts you love and dive into the full episode
Save any moment
Hear something you like? Tap your headphones to save it with AI-generated key takeaways
Share & Export
Send highlights to Twitter, WhatsApp or export them to Notion, Readwise & more
AI-powered podcast player
Listen to all your favourite podcasts with AI-powered features
Discover highlights
Listen to the best highlights from the podcasts you love and dive into the full episode