Simon Verwer over Meirieu, pedagogiek en digitale geletterdheid

Scholen moeten hun leerlingen weerstand leren bieden. Weerstand tegen het grote aantal digitale beïnvloeders in onze samenleving. Dat is één van de lessen die we kunnen leren van de invloedrijke Franse pedagoog Philippe Meirieu, aldus Simon Verwer (docent aan het Hyperion Lyceum) in de Kennisnet podcast over digitale geletterdheid. 

In de podcast, die je onderaan dit artikel kunt beluisteren, interviewt Remco Pijpers (strategisch adviseur digitale geletterdheid bij Kennisnet) Simon Verwer over het gedachtegoed van Philippe Meirieu (1949). Meirieu is hoogleraar aan de Universiteit Lumiere-Lyon 2 en auteur van meer dan 30 boeken. Hij dicht de school een belangrijke pedagogische opdracht toe. Het begrip weerstand is daarbij cruciaal.

Simon is docent Grote Denkers, filosofie en Frans aan het Hyperion Lyceum en vertaler van Meirieus boek ‘Pedagogiek: de plicht om weerstand te bieden’. Hij is van huis uit onderwijsfilosoof en besloot in 2015 om Philippe Meirieu te vertalen. Nog niet eerder verscheen van de Fransman een boek in het Nederlands. 

Weerstand tegen verlangen en impulsen Verwer: "Bij weerstand bieden denk ik in eerste instantie vooral aan mijzelf versus de buitenwereld. In het werk van Meirieu gaat het weerstand bieden meer kanten op: een mens biedt weerstand aan verwachtingen en eisen die van buiten komen, maar ook aan de wereld in jezelf, zoals verlangen en impulsen.

Pedagogiek gaat volgens Meirieu om het aanleren van deze voortdurende balanceeroefening. Hij beschrijft hoe mensen (leerlingen) in staat kunnen worden gesteld om de kennis, vaardigheden en houding onderwezen te krijgen die hierbij horen.

”In de digitale aandachtseconomie van mijn leerlingen wordt voortdurende gesteden om hun tijd.”

Hoe vertaalt dat zich naar digitale geletterdheid? "In de digitale aandachtseconomie van mijn leerlingen is een voortdurende strijd gaande om zoveel mogelijk van hun tijd te krijgen. Ik praat met mijn leerlingen over de invloed van hun telefoon en alle andere beeldschermen. En ik train ze om gefocust te zijn. We oefenen geduld.”

De plicht om weerstand te bieden “Maar ik zie het ook als mijn pedagogische opdracht ze te leren omgaan met hun schermen. Schermen hoeven van mij niet weg. Meirieu noemt het een ‘plicht om weerstand te bieden’. Weerstand bieden alleen is niet genoeg maar wel een voorwaarde om wenselijke situaties mogelijk te maken en onwenselijke situaties te weren.” 

Lees meer over het boek ‘Pedagogiek: De plicht om weerstand te bieden’ op de website van uitgeverij Phronese.

En lees ook ons eerder verschenen interview met Simon Verwer.

Over de podcastserie 'Onder pedagogen' In de podcastserie 'Onder pedagogen' gaat Remco Pijpers in gesprek met mensen uit het onderwijs over de leerling in de digitale samenleving. Dat doet hij vanuit een pedagogisch perspectief. Elke aflevering staan hij en zijn gast stil bij het perspectief van een invloedrijke pedagoog of denker.