#LettersForBlackLives - Vietnamese // Read by Thuy Phan // #BlackLivesMatter

A reading of the Letters for Black Lives translated into Vietnamese. Written and edited by the Letters For Black Lives Team. Translated by the #Translation-Vietnamese Team. Read by Thuy Phan.

Video available on:
Instagram: www.instagram.com/dearasianamericans
Facebook: www.facebook.com/dearasianamericans
YouTube: www.youtube.com/dearasianamericans

Transcripts of the letter below and also available at:
https://lettersforblacklives.com/ 

//

Đây là phiên bản tiếng Việt của một lá thư chung của dự án Letters for Black Lives (Những Lá Thư Cho Mạng Sống Người Da Đen). Qua dự án này, mọi người có thể soạn thảo và phiên dịch các tài liệu về sự kỳ thị người Da Đen cho cộng đồng của mình để cùng bày tỏ sự đoàn kết với phong trào #BlackLivesMatter (Mạng Sống Người Da Đen Đáng Tôn Trọng). Lá thư này được soạn thảo và chuyển ngữ với sự hợp tác của hàng trăm cá nhân với mong muốn có được một cuộc đối thoại thẳng thắn và kính trọng với ba mẹ mình về một vấn đề hết sức quan trọng đối với họ.

Kính thưa Ông Bà, Ba Mẹ, các Cô Chú, Cậu Dì, và Gia Đình,

Con muốn tâm sự với mọi người về một vấn đề quan trọng đang xảy ra.

Đã có quá nhiều người Da Đen bị giết hại bởi cảnh sát, và con không muốn những người con yêu quý trở thành một nạn nhân kế tiếp. Những người Da Đen là một thành phần không thể thiếu trong cuộc sống, xã hội, và thế giới của chúng ta. Con rất lo sợ cho họ.

Gần đây, tại tiểu bang Minnesota, một cảnh sát da trắng đã giết hại một người Da Đen tên George Floyd bằng cách ghì đầu gối lên cổ anh ấy gần đến 9 phút, phớt lờ sự van xin của George rằng: "Tôi không thở được." Chẳng những không can ngăn sự bất công này, hai người cảnh sát khác cũng tham gia ghì anh ấy xuống mặt đường, trong khi người thứ tư, một người cảnh sát gốc Á, chỉ ngoảnh mặt làm ngơ và không hề can thiệp. Án mạng của George Floyd không phải là trường hợp duy nhất. Chỉ trong năm nay, cảnh sát đã giết chết rất nhiều người Da Đen như cô Breonna Taylor ở Kentucky vào tháng Ba, anh Dreasjon Reed ở Indiana và anh Tony McDade ở Florida vào tháng Năm. Một cựu thám tử cảnh sát đã giết Ahmaud Arbery ở Georgia vào tháng Hai. Số liệu này cho thấy, cảnh sát đã sát hại ít nhất một người vô tội mỗi tháng.

Trong hầu hết mọi trường hợp, cảnh sát đã không phải đối mặt với công lý cho việc sát hại người Da Đen, ngay cả khi những vụ việc này được báo chí và truyền hình đưa tin rầm rộ. Con không dám tưởng tượng đã có biết bao nhiêu trường hợp tương tự khác xảy ra mà không hề được đề cập hay biết đến.

Đúng là chúng ta cũng có lúc bị kỳ thị vì là người gốc Á ở nước này. Nhưng hầu hết, khi chúng ta ra đường, không ai coi mình là tội phạm. Khi ra khỏi nhà, chúng ta không cần nghĩ rằng, “hôm nay mình có trở về nhà được hay không?” Khi gặp phải cảnh sát, người Việt mình cũng ít khi phải lo đến sự sống chết.

Nhưng những người bạn Da Đen của chúng ta không được may mắn tận hưởng sự an toàn và tự do này. Đây là một sự thật đáng sợ mà họ phải sống và đối diện hàng ngày.

Ông Bà, Ba Mẹ có thể cho rằng: Người Việt chúng ta cũng là thành phần thiểu số. Chúng ta đã đến nước Mỹ với hai bàn tay trắng và đã gầy dựng được một cuộc sống tốt, bất chấp sự kỳ thị, thì tại sao những người Da Đen lại không làm được? Ngay cả khi chúng ta nghe về những sự nguy hiểm mà người Da Đen phải đối mặt, đôi lúc chúng ta chỉ chú tâm đến những điểm khác biệt giữa mình và họ. 

Con muốn chia sẻ với gia đình cách nhìn của con về vấn đề này.

Phần đông người Mỹ Da Đen là con cháu của những người đã bị đưa đến nước Mỹ để làm nô lệ, trái với ý nguyện của họ. Trải qua nhiều thế kỷ, cộng đồng, gia đình, và bản thân họ đã bị lạm dụng như những món hàng để người khác sinh lợi. Kể cả sau thời kỳ nô lệ, chính quyền vẫn ra sức cản trở người Da Đen gầy dựng lại cuộc sống. Thông qua luật pháp, người Da Đen bị tước quyền bầu cử, quyền được học tập, quyền sở hữu nhà cửa, và kinh doanh. Chính quyền đã sử dụng cảnh sát và nhà tù để thực thi những điều bất công này. Đây là một hình ảnh tương đồng với những sự kiện lịch sử khi các chủ điền da trắng và các đồn điền nô lệ thuở xưa dùng mọi cách chà đạp người Da Đen. Từ đó cho đến nay, sự đàn áp nhân quyền của người Da Đen vẫn chưa chấm dứt mà chỉ chuyển đổi sang hình thái khác. 

Mặc dù xã hội Mỹ đã có những cải tiến, hệ thống bất công này vẫn đang tồn tại. Trải qua hàng trăm năm, chính phủ Mỹ vẫn chối bỏ toàn bộ trách nhiệm khi giết hại người Da Đen. Người Da Đen vẫn bị cảnh sát đàn áp, bỏ tù và giết hại rất nhiều trong khi họ đấu tranh cho nhiều quyền lợi mà tất cả chúng ta đang được hưởng thụ ngày hôm nay. Ngay cả trong chế độ bất công chia rẽ, họ đã phản đối để chống lại luật nhập cư bất bình đẳng.

Trong lịch sử, người Da Đen đã biểu tình và kết quả là nước Mỹ đã tạo ra Đạo Luật Di Trú Và Quốc Tịch của năm 1965 (Immigration and Naturalization Act of 1965) cho phép chúng ta đến đây tị nạn sau năm 1975. Người Việt chúng ta và người Da Đen đã chung vai sát cánh xây dựng lại cộng đồng sau cơn bão Katrina. Trong suốt chiều dài lịch sử của nước Mỹ, người Da Đen đã chống lại sự kỳ thị chủng tộc để chúng ta ngày nay có được một cuộc sống công bằng hơn.

Người Việt chúng ta đã từng bị kỳ thị, bị cho rằng đã đem sự nghèo nàn, bệnh tật, tội phạm và kể cả khủng bố đến quốc gia này. Như với trận đại dịch đang xảy ra, nhiều người cho rằng người gốc Á chúng ta là thủ phạm khiến vi-rút COVID-19 phát tán. 

Con hiểu nỗi lo trong lòng mọi người về tình trạng phá hoại tài sản và cướp bóc xảy ra trong thời gian qua. Con không có ý cho rằng những hoạt động mà một số người bạo loạn đang làm là đúng hay sai, nhưng điều quan trọng là chúng ta phải tập trung vào các mục tiêu và thông điệp của các cuộc biểu tình đang xảy ra. Con khẩn cầu ông bà và ba mẹ hãy đặt mình vào vị trí của những người Mỹ Da Đen: chúng ta sẽ phẫn nộ và kiệt sức như thế nào khi phải đối đầu  với một hệ thống chính quyền đầy bạo lực và định kiến qua nhiều thế hệ từ ông bà đến thời con cháu hiện nay? Mình sẽ tức giận như thế nào khi phải chứng kiến người khác đề cao giá trị vật chất hơn mạng sống của bạn bè và người thân trong gia đình của mình? 

Vì những lý do này, con quan tâm đến mạng sống của người Da Đen và con ủng hộ chiến dịch Black Lives Matter (Mạng Sống Người Da Đen Đáng Tôn Trọng). Con tin rằng chúng ta có trách nhiệm để tiếp tục đứng lên chống lại nạn kỳ thị chủng tộc cho các c...