Hoe ziet de toekomst van de arbeidsmarkt eruit? Johan Zwemmer (DLA Piper) geeft inzicht

Hoe ziet de toekomst van de arbeidsmarkt eruit? Dat is de vraag die de Nederlandse regering heeft gesteld aan de Commissie Regulering van werk. Johan Zwemmer (partner DLA Piper) is lid van deze commissie en geeft ons een kijkje in de veranderende wereld van arbeid.
 
Zzp’ers, platformwerkers, flexibele contracten en detachering: de arbeidsmarkt is volop in ontwikkeling, maar de structuur voor het arbeidsrecht in Nederland stamt nog uit 1907. Hoe zit dat? ‘Het is een kant op gegroeid die eigenlijk voor veel participanten op de arbeidsmarkt helemaal niet meer goed te begrijpen is. Tel daarbij op dat de structuur van het arbeidsrecht in 1907 is bedacht: ruim 110 jaar geleden was de wetgeving gericht op een onderneming als klassieke arbeidsorganisatie – dat ging om organisaties die goederen produceren en vermarkten en in dat kader mensen in dienst namen. In de dienstenmaatschappij waar we nu in leven sluit het arbeidsrecht niet langer aan op hoe arbeid wordt verricht. Dat leidt tot allerlei problemen op het gebied van aansprakelijkheid en verantwoordelijkheid die werkgevers hebben.’
 
Commissie Regulering van werk
Op verzoek van Minister Koolmees onderzoekt de Commissie Regulering van werk of de regels, wetgeving en belastingstelsel op het gebied van arbeid nog wel aansluit bij de huidige inrichting van de arbeidsmarkt. ‘We hebben de afgelopen maanden honderden mensen gesproken: van platformwerkers en zzp’ers tot vakbonden en grote werkgevers. De kern van het discussiepunt is: wat willen we met regulering van werk? En hoe behouden we hetgeen we belangrijk vinden aan werk? We moeten vooral de richting schetsen waar het naartoe gaat. (…) De bedoeling van zo’n discussiestuk – de tussenrapportage – was met name om te voelen in het Nederlandse denken of die waarden van werk die wij daar onderscheiden gedeeld worden door participanten aan de arbeidsmarkt. Zoals waardecreatie bevorderen, bescherming van een zwakkere positie in een onderhandelingspartij en de verantwoordelijkheid van partijen binnen een arbeidsovereenkomst en de rol van het collectief.’
 
Universeel fundament
Fiscaliteit, onderwijs, sociale zekerheid en arbeidsrecht – de commissie kijkt integraal naar de inrichting van werk. Wat moet er gereguleerd worden op de arbeidsmarkt en wat niet? Als uitgangspunt ligt er een blanco vel, maar er spelen een aantal constanten: waardecreatie bevorderen, ordening van verhoudingen en bescherming van een participant op de arbeidsmarkt die dat nog steeds nodig heeft. ‘We willen qua terminologie zo duidelijk mogelijk zijn, een voorbeeld daarvan is de term ‘universeel fundament’ die we in de tussenrapportage hebben gelanceerd. Universeel fundament wil zeggen dat als je de regulering inricht en je gaat werk inrichten op basis van die drie constanten, dan ga je ook constateren dat we als mens dezelfde risicio’s of type lasten hebben – ongeacht wat voor werk je doet of op wat voor basis. Moet je dat dan niet op een andere manier regelen voor elke participant op de arbeidsmarkt? Of je nou zelfstandig ondernemer of werknemer bent? Allebei loop je dezelfde risico’s. Wat hoort daar dan in? Arbeidsongeschiktheid – elk mens kan ziek worden – en bijstand, ouderdom en denk ook aan scholing. Je moet wendbaar zijn om je tot je zeventigste zinvol te zijn op de arbeidsmarkt. Leg de verantwoordelijkheid van scholing nog meer bij de werkgever. (…) Een onderdeel in het advies is dat iedereen wendbaar en geschoold moet zijn, zodat ze ook in een ontwikkelende economie werk kunnen vinden.’ 

Nieuwsgierig geworden naar de laatste ontwikkelingen op het gebied van arbeidsrecht? Kijk de hele aflevering met Johan Zwemmer, expert in arbeidsrecht en partner bij DLA Piper. 
 
Deze video is tot stand gekomen in samenwerking met DLA Piper, één van de grootste zakelijke juridische dienstverleners wereldwijd.